Ποιος σπρώχνει τη Λεπέν στο Ελιζέ

Το πιο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της γαλλικής προεκλογικής εκστρατείας, μέχρι στιγμής, είναι ότι αποτελεί δραματική πρόκληση για το γαλλικό κατεστημένο. Οι πρώην συντηρητικοί ηγέτες, Νικολά Σαρκοζί και Αλέν Ζιπέ, έτυχαν συντριπτικής ήττας στην εσωκομματική διαδικασία των Ρεπουμπλικανών, ενώ ο παταγωδώς αντιδημοφιλής Φρανσουά Ολάντ αναγκάστηκε να αποχωρήσει από την κούρσα - η πρώτη φορά που ένας εν ενεργεία πρόεδρος είναι πολύ αδύναμος για να θέσει υποψηφιότητα για επανεκλογή.

Μέχρι τώρα, η επικρατούσα άποψη ήταν ότι είναι αδιανόητο η Γαλλία να εκλέξει πρόεδρο από το Εθνικό Μετώπο.

Για να συμπληρωθεί η εικόνα της ηττοπάθειας, ο πρωθυπουργός Μανουέλ Βαλς ηττήθηκε στις εκλογές για το χρίσμα των Σοσιαλιστών από τον πιο ριζοσπαστικό Μπενουά Αμόν. Αυτό το κύμα εναντίον των εν ενεργεία πολιτικών του κατεστημένου απηχεί τις αγγλο-αμερικανικές ανταρσίες, που είχαν πρόσφατα ως αποτέλεσμα την ψήφο για Brexit και την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ. Αλλά εκφράζει επίσης την ευρέως διαδεδομένη γαλλική δυσπιστία απέναντι στα πολιτικά κόμματα, μέρος μιας παλιότερης λαϊκιστικής παράδοσης εναντίον του κατεστημένου. "Sortez les sortants" (“Έξω οι εξερχόμενοι”), το σύνθημα της δεκαετίας του 1950, του λαϊκιστή πολιτικού Πιερ Πουζάντ, θα μπορούσε κάλλιστα να χρησιμεύσει ως το σύνθημα της εκστρατείας το 2017.

Οι αναταράξεις έχουν γίνει πλέον κυρίαρχο χαρακτηριστικό της εκστρατείας. Ο υποψήφιος των Ρεπουμπλικανών, Φρανσουά Φιγιόν, ο οποίος στο τέλος του 2016 φαινόταν ότι όδευε προς μια εύκολη νίκη, έχει βυθιστεί στο σκάνδαλο που έφεραν οι ισχυρισμοί της σατιρικής εφημερίδας Le Canard Enchaine ότι, για μια περίοδο που ξεπερνά τις δύο δεκαετίες, μετέτρεπε τις βουλευτικές αποζημιώσεις σε οικογενειακές παροχές. Παρά το γεγονός ότι ο κ. Φιγιόν επιβίωσε των αποκαλύψεων και προέβη σε μια (απρόθυμη) απολογία, η θέση του στις δημοσκοπήσεις έχει τρωθεί από το σκάνδαλο. Η υπόθεση αποκάλυψε, επίσης, την υποκείμενη αδυναμία της προεκλογικής του εκστρατείας, ευρέως αντιληπτή ως αφάνταστη, με έλλειψη ενός προεδρικού μεγάλου αφηγήματος, και ασυνάρτητη. Εξάλλου παρά τις αξιώσεις του ότι, δηλαδή, αντιπροσωπεύει μια θεμελιώδη αλλαγή, ο κ Φιγιόν υπήρξε, για πέντε χρόνια, πρωθυπουργός του κ Σαρκοζί.

Εάν η γαλλική πολιτική ελίτ δεν πάρει την κατάσταση στα χέρια της σύντομα, ... , θα μπορούσε κάλλιστα να δει τον εαυτό της στο παλάτι Ελιζέ, το Μάιο.

Ο άμεσος ωφελημένος από τις κακοτυχίες του κ. Φιγιόν ήταν ο Μανουέλ Μακρόν, πρώην υπουργός Οικονομίας του κ. Ολάντ, ο οποίος κατεβαίνει ως ανεξάρτητος κεντρώος. Η απήχηση του κ. Μακρόν έγκειται στην νεανική ενέργεια του, την ευφυΐα, την κοσμοπολίτικη προοπτική και την πεποίθησή του ότι οι Γάλλοι έχουν κουραστεί από τις τετριμμένες συζητήσεις μεταξύ αριστεράς και δεξιάς. Εμπνεόμενος από το εγχειρίδιο του Πουζάντ, παρουσίασε τον εαυτό του ως αουτσάιντερ, και είδε τα ποσοστά του στις δημοσκοπήσεις να εκτινάσσονται, προσπερνώντας για λίγο και τον κ. Φιγιόν. Αλλά και ο κ. Μακρόν, βρίσκεται πλέον εμπλεκόμενος σε μια δημόσια αντιπαράθεση λόγω της περιγραφής της γαλλικής αποικιοκρατίας στην Αλγερία ως "έγκλημα κατά της ανθρωπότητας", η οποία προκάλεσε κατακραυγή μεταξύ των συντηρητικών. Ενδιαφέρουσα από μόνη της ως ένα μέτρο της συνεχιζόμενης ανικανότητας της γαλλικής ελίτ να αντιμετωπίσει την αποικιακή κληρονομιά της Γαλλίας, η διένεξη υπογραμμίζει επίσης την μεγαλύτερη αδυναμία του κ. Μακρόν. Είναι ανοιχτός σε επιθέσεις μόλις κάνει πιο συγκεκριμένες δηλώσεις (μέχρι σήμερα, η εκστρατεία του εμφανίζεται ιδιαίτερα αδύναμη να πάει τα θέματα σε βάθος).

Πιο ουσιαστικά, ως απόφοιτος της École Nationale d' Administration, το κουκούλι για τη γαλλική ελίτ, πρώην τραπεζίτης στη Rothschild και στενός σύμβουλος του προέδρου, οι ισχυρισμοί του ότι εκπροσωπεί την ανανέωση δεν στέκουν. Οι κακοτυχίες των κ.κ. Φιγιόν και Μακρόν θα έπρεπε να αποτελούν μια τέλεια ευκαιρία για τις δύο κύριους υποψήφιους της αριστεράς, τον κ Αμόν και τον Ζαν Λικ Μελανσόν, που και οι δύο υιοθετούν μια μορφή προοδευτικού λαϊκισμού. Τα προγράμματά τους επικαλύπτονται σε μια σειρά από σημαντικά σημεία - ιδίως όσον αφορά την ανάγκη για μια νέα συνταγματική διευθέτηση, που θα οδηγήσει στην «Έκτη Δημοκρατία», για την κατάργηση αμφιλεγόμενων νόμων για τα εργασιακά και για υψηλότερους φόρους στους πλούσιους.

Αυτές οι συγκλίσεις θα μπορούσαν να παράσχουν τη βάση για μια κοινή πλατφόρμα, ενεργοποιώντας έτσι την αριστερή πτέρυγα της γαλλικής πολιτικής σκηνής, που έχει περιπέσει σε κατατονική κατάσταση, κατά τη διάρκεια της προεδρίας Ολάντ. Αλλά φαίνεται ότι οι διαπραγματεύσεις μεταξύ των δύο ανδρών έχουν διακοπεί με τον τραχύ κ. Μελανσόν να δηλώνει ότι δεν είχε «καμία πρόθεση να αγκιστρωθεί πάνω σε μια νεκροφόρα». Με εξουδετερωμένη τη δεξιά, ασταθές το κέντρο και διαιρεμένη την αριστερά, η μόνη που ωφελείται είναι η Μαρίν Λεπέν- και δικαίως καθώς το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπό της έχει κληρονομήσει την παράδοση του Πουζάντ.

Είναι πλέον σαφώς το φαβορί και, παρότι οι δημοσκοπήσεις προβλέπουν ότι θα χάσει από οποιονδήποτε υποψήφιο του κατεστημένου στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, τα περιθώρια της προβλεπόμενης ήττας της μικραίνουν. Μέχρι τώρα, η επικρατούσα άποψη ήταν ότι είναι αδιανόητο η Γαλλία να εκλέξει πρόεδρο από το Εθνικό Μετώπο. Ωστόσο, αυτά τα έχουμε έχουμε ακούσει κι αλλού. Εάν η γαλλική πολιτική ελίτ δεν πάρει την κατάσταση στα χέρια της σύντομα, μια υποστηρίκτρια του Frexit, που ακολουθεί την παράδοση του Πουζάντ και θαυμάζει τον κ Tραμπ, θα μπορούσε κάλλιστα να δει τον εαυτό της στο παλάτι Ελιζέ, το Μάιο.

*Ο συγγραφέας είναι λέκτορας Πολιτικών Επιστημών στο Balliol College της Οξφόρδης και συγγραφέας του βιβλίου “How the French Think” (“Πώς σκέπτονται οι Γάλλοι”)

Πηγη: FT

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr