Πού θα φτάσουν τα ακίνητα;

Ένα διαμέρισμα 30ετίας 70-80 τ.μ. σε μια συνοικία όπως το Μαρούσι ή το Χαλάνδρι στοιχίζει πάνω από 250.000 Ευρώ. Αν ένα ζευγάρι νέων έχει τις 100.000, θα χρειαστεί άλλες 150.000 Ευρώ. Αν τα δανειστεί από μια εμπορική τράπεζα π.χ. για 20 χρόνια θα χρειαστεί να καταβάλει 920 Ευρώ το μήνα για τα πρώτα 10 χρόνια και 970 για τα επόμενα 10.

Αν πληροί τα κριτήρια να τεθεί σε κάποιο από τα προγράμματα "Σπίτι μου" το κόστος θα πέσει περίπου στο μισό, δηλαδή 450-500 Ευρώ το μήνα.

Σε αμφότερες τις περιπτώσεις μιλάμε για ετήσιες δαπάνες της τάξης των 10-12.000 Ευρώ το χρόνο και 5-6.000 Ευρώ το χρόνο.

Από τα 8,7 εκατ. Έλληνες φορολογούμενους πάνω από τα 7 εκατ. δηλώνουν ετήσιο εισόδημα κάτω από 15.000 Ευρώ το χρόνο. Αν υποθέσουμε πως ένα ζεύγος της ελληνικής μεσαίας τάξης έχει εισόδημα περί τις 25.000 το χρόνο τότε ο μόνο τρόπος να βρει στέγη είναι μέσω της κρατικής επιδότησης.

Τα ενοίκια έχουν προσαρμοστεί στα δεδομένα των επιτοκίων των εμπορικών τραπεζών. Το κράτος όμως δεν μπορεί να επιδοτεί εσαεί την στέγαση του μισού πληθυσμού της χώρας.

Εισερχόμενη ζήτηση

Πρόσφατα γνώρισα ισραηλινό που αγόρασε ένα ακίνητο στην Ελλάδα, γιατί τιμές σαν αυτές που αναφέραμε παραπάνω για τον ίδιο και τους περισσότερους από τη χώρα του τους φαίνονται ελκυστικές. Στο Ισραήλ ένα αντίστοιχο διαμέρισα σε μια μεσαία συνοικία πωλείται σε τριπλάσια με τετραπλάσια τιμή.

Στο Ισραήλ όμως ο μέσος μηνιαίος μισθός είναι περί τις 13.000 σέκελ που αντιστοιχεί σε 3.000 Ευρώ περίπου. Ο ισραηλινός που μίλησα δεν αγόρασε το ακίνητο για να αποκτήσει "χρυσή βίζα" αλλά σαν επένδυση.

Αν όλοι όσοι αμείβονται καλύτερα από τους Έλληνες αποφασίσουν να αγοράσουν ακίνητα στην Ελλάδα, τότε πιθανότατα οι τιμές δεν έχουν δει ακόμη τα υψηλά τους.

Οι εισροές κεφαλαίων από το εξωτερικό για την αγορά ακινήτων συνεχίζουν να καταρρίπτουν το ένα ρεκόρ μετά το άλλο.

"...Συγκεκριμένα, οι καθαρές ξένες άμεσες επενδύσεις για την αγορά ακινήτων ανήλθαν σε 520 εκατ. ευρώ το πρώτο τρίμηνο του 2024 καταγράφοντας αύξηση 4,6% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι. To 2023, ο τομέας των ακινήτων προσέλκυσε το 45% των συνολικών ξένων άμεσων επενδύσεων, με τον συνολικό τους όγκο να φτάνει τα 2,13 δισ. ευρώ...."

Τι θα μπορούσε να προκαλέσει ανάσχεση αυτής της κατάστασης; Μια ύφεση, ο περιορισμός της βραχυχρόνιας μίσθωσης ή ο περιορισμός της αγοράς ακινήτων από ξένους.

Το πρώτο είναι απευκταίο γιατί μοιάζει με το να προσπαθείς να καταπολεμήσεις τον πονοκέφαλο κόβοντας το κεφάλι.

Το δεύτερο, παραβιάζει βασικούς κανόνες της ελεύθερης αγοράς και του δικαιώματος ιδιοκτησίας. Επιπλέον, αν και έχουν ληφθεί μέτρα σε διάφορες χώρες, απτά αποτελέσματα δεν έχουν προκύψει.

Το τρίτο δεν μπορεί να εφαρμοστεί ειδικά σε πολίτες της Ε.Ε. που απολαμβάνουν ελευθερία μετακινήσεων, απασχόλησης, διαμονής κλπ εντός της Ε.Ε. Αν εφαρμοστεί σε πολίτες εκτός Ε.Ε. θα έχει σαν συνέπεια την διακοπή ροής κεφαλαίων και επενδύσεων προς τη χώρα μας. Δηλαδή, με απλά λόγια η ύφεση μπορεί να προκαλέσει μεγαλύτερα προβλήματα απ’ ότι οι υψηλές τιμές των ακινήτων.

Το πρόβλημα του υψηλού κόστους στέγασης απασχολεί όλες τις ανεπτυγμένες δυτικές κοινωνίες. Από μακροοικονομική σκοπιά οφείλεται στο πληθωρισμό των τιμών των ακινήτων που δημιούργησαν μετά το 2000 και ειδικά μετά το διεθνές χρηματοπιστωτικό κραχ του 2008 οι αλόγιστες νομισματικές πολιτικές των μηδενικών επιτοκίων και των προγραμμάτων ποσοτικής χαλάρωσης.

Στην Ελλάδα τα ακίνητα σε ονομαστικές τιμές είναι ακόμη φθηνότερα σε σχέση με άλλες ανεπτυγμένες οικονομίες. Είναι όμως ήδη πολύ ακριβά σε σχέση με το επίπεδο μισθών που μπορεί να εξασφαλίσει η ελληνική οικονομία.

Η Ελλάδα λοιπόν βρίσκεται σε χειρότερη κατάσταση γιατί από τη μία πλευρά αντιμετωπίζει αύξηση των τιμών των ακινήτων λόγω εισαγόμενης ζήτησης και αδυναμίας, λόγω χαμηλής ανταγωνιστικότητας να ακολουθήσει, στην αύξηση των μισθών.

Τι θα μπορούσε να διορθώσει τις τιμές των ακινήτων;

Κατ’ αρχήν η αύξηση της προσφοράς. Η ένταξη νέων περιοχών στο σχέδιο κοντά σε περιοχές που εμφανίζεται υψηλή ζήτηση. Αν όμως η ζήτηση από το εξωτερικό συνεχίσει να αυξάνεται καθώς δεν μιλάμε και για κάποια χώρα με τη έκταση της Σιβηρίας, η αύξηση της προσφοράς έχει όρια.

Υποθετικά, ένα κραχ στις διεθνείς αγορές και τη διεθνή οικονομία θα μειώσει δραστικά τις αφίξεις τουριστών και την διάθεση ξένων για αγορές ακινήτων.

Η μείωση της τουριστικής κίνησης όμως θα σήμαινε και μείωση των τουριστικών εισόδων γεγονός που θα είχε ίσως μεγαλύτερες επιπτώσεις στην ανεργία και το ήδη πενιχρό επίπεδο των μισθών. Μια διεθνής ύφεσης θα μείωνε και τις εξαγωγές και γενικά θα δημιουργούσε πολλαπλάσια προβλήματα απ’ όσα θα έλυνε.

Το πιθανότερο είναι οι κεντροαριστερού προσανατολισμού δεξιές και αριστερές κυβερνήσεις της Δύσης θα αποφασίσουν να λάβουν μέτρα προστασίας των ενοικιαστών. Τούτο νομίζω το μόνο που μπορεί να πετύχει είναι η περαιτέρω μείωση της προσφοράς ακινήτων. Αυτό θα μπορούσε να αυξήσει τιμές ακόμη και σε περίοδο ύφεσης.

Κάπως έτσι θα υπάρξει επιτάχυνση του χρόνου της κρίσης.

Πηγή: Capital.gr

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr