Το προληπτικό χτύπημα

Μια από τις κορυφαίες τραγικές ειρωνείες της παγκόσμιας ιστορίας, που σίγουρα θα την ζήλευαν ο Αισχύλος, ο Σοφοκλής και ο Ευριπίδης, ήταν το Δόγμα MAD.

Σε αντίθεση με τον αυτοδιαφημιζόμενο Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο ως τον "πόλεμο που θα έβαζε τέλος σε όλους τους πολέμους" και –όπως όλοι πικρά γνωρίζουμε- όχι μονάχα απέτυχε οικτρά αλλά κι εν πολλοίς προκάλεσε έναν Δεύτερο Παγκόσμιο, ασυγκρίτως πιο αιματηρό, σε διάστημα μόλις μιας εικοσαετίας από τη λήξη του Πρώτου, το στρατηγικό Δόγμα MAD κατάφερε πράγματι να αποτρέψει μια νέα παγκόσμια σύρραξη για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο ήδη από έξι δεκαετίες και, θεωρητικά τουλάχιστον, για πάντα.

"Mad" στα αγγλικά σημαίνει "τρελός" και, όντως, αυτήν ακριβώς την εντύπωση θα έδινε ο πλανήτης μας στα μάτια ενός εξωγήινου, προς τα μέσα της δεκαετίας του 1960, ύστερα από την παρά τρίχα ολέθρια "Κρίση των Πυραύλων" στην Κούβα (τον Οκτώβριο του 1962), καθώς οι δύο Υπερδυνάμεις της εποχής, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Σοβιετική

Ένωση, διέθεταν πυρηνικά οπλοστάσια ικανά να αφανίσουν το ανθρώπινο είδος. Έκτοτε, τα πυρηνικά οπλοστάσια πολλαπλασίασαν τη θανατηφόρα τους ισχύ κι εγκαταστάθηκαν σε επτά ακόμη χώρες (στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, την Κίνα, την Ινδία, το Πακιστάν, το Ισραήλ και τη Βόρεια Κορέα), αλλά το Δόγμα MAD σηκώθηκε σαν αδιαπέραστη προστατευτική ασπίδα.

Το αρκτικόλεξο "MAD" συντίθεται από τα αρχικά των λέξεων "Mutually Assured Destruction" (Αμοιβαία Εξασφαλισμένη Καταστροφή). Θα μπορούσε κάλλιστα να είναι και μια εναλλακτική ευφημιστική ονομασία για την "Ισορροπία του Τρόμου" -τουτέστιν: κανένας από τους εν δυνάμει πυρηνικούς αντιπάλους δεν θα καταφέρει να επιβιώσει σε έναν ολοκληρωτικό πυρηνικό πόλεμο. Επειδή όμως μιλάμε πάντα για το ανθρώπινο είδος, το αποδεδειγμένα πιο αυτοκαταστροφικό είδος που πέρασε ποτέ από τον πλανήτη, η "Αμοιβαία Εξασφαλισμένη Καταστροφή" δεν εμπόδιζε ορισμένα διεστραμμένα στρατηγικά μυαλά (όσοι έχετε δει το θρυλικό "SOS Πεντάγωνο καλεί Μόσχα" του Στάνλεϊ Κιούμπρικ, μπαίνετε ευκολότερα στο κλίμα) να σκεφτούν τα πιθανά οφέλη από ένα "προληπτικό χτύπημα": εάν "χτυπήσεις" πρώτος και αν το "χτύπημά" σου είναι τόσο "συντριπτικό", μπορεί ο αντίπαλός σου να μην έχει πλέον τη δυνατότητα να σου το ανταποδώσει.

Επιπλέον, η ανάπτυξη της τεχνολογίας στην εξηκονταετία που παρήλθε, επέτρεψε να κατασκευαστούν και ασυγκρίτως πιο "μικρά" πυρηνικά όπλα, ιδανικά για "στοχευμένες/χειρουργικές" χρήσεις που δεν θα απειλούσαν εξίσου με εξαφάνιση επιτιθέμενους και αμυνόμενους. Το Δόγμα MAD άρχισε να κλονίζεται.

Εάν τύχει και πέσουν στα χέρια σας το εξαιρετικό πόνημα του Αμερικανού καθηγητή Ιστορίας Τζον Λιούις Γκάντις "Ο Ψυχρός Πόλεμος – Οι συμφωνίες, οι συγκρούσεις, τα ψέματα, οι αλήθειες" (εκδόσεις Παπαδόπουλος, 2018) ή το επίσης συναρπαστικό non fiction αφήγημα του Βρετανού συγγραφέα Μπεν Μακιντάιρ "Ο Κατάσκοπος και ο Προδότης" (εκδόσεις Κλειδάριθμος, 2019), θα διαπιστώσετε ότι η πραγματικότητα δεν απείχε και πολύ από την "καραβανάδικη" λογική/διαστροφή στην ταινία του Κιούμπρικ. Ιδίως προς τα μέσα της δεκαετίας του 1980, λίγο πριν ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ πάρει τα ηνία της εξουσίας, βρεθήκαμε κυριολεκτικά στο χείλος του γκρεμού: ο Γενικός Γραμματέας του ΚΚΣΕ Γιούρι Αντρόποφ, πεπεισμένος ότι ο τότε Πρόεδρος των ΗΠΑ Ρόναλντ Ρέιγκαν έχει αποφασίσει να επιφέρει το "προληπτικό χτύπημα" στη Σοβιετική Ένωση, φλέρταρε σοβαρά με την ιδέα να προλάβει και να "χτυπήσει" αυτός πρώτος. Από την άλλη πλευρά οι Αμερικανοί, εν είδει "αυτοεκπληρούμενης προφητείας", δεν απέκλειαν το ενδεχόμενο να "χτυπήσουν" εκείνοι πρώτοι, έτσι και πείθονταν ότι οι Σοβιετικοί ετοιμάζονται να τους "χτυπήσουν".

Ευτυχώς, ο Αντρόποφ αναχώρησε για τους επουράνιους λειμώνες προτού ξεσπάσει ο Αρμαγεδδών από… αμοιβαία καχυποψία και μόνο.

Εδώ και λίγα εικοσιτετράωρα παρακολουθούμε πάλι το ίδιο έργο, παρότι αγνοούμε μέχρι στιγμής αν θα εξελιχθεί σε τραγωδία, σε φάρσα ή, το πιθανότερο, σε κάτι ανάμεικτο. Στο διάγγελμά του ο Μπένζαμιν Νετανιάχου παραδέχτηκε ευθέως ότι επέφερε το "προληπτικό χτύπημα" στις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν προκειμένου το Ισραήλ, μια πυρηνική δύναμη σε πραγματικό χρόνο, να μην απειληθεί μελλοντικά από ένα wannabe πυρηνικό Ιράν και αντί να μετράει εκατοντάδες νεκρούς από τους περσικούς βαλλιστικούς πυραύλους (μετράει κιόλας δεκάδες σε δύο ημέρες), να αρχίσει να μετράει… εκατομμύρια. Λένε πως όταν οι άνθρωποι κάνουν σχέδια, ο Θεός γελάει. Εγώ πάλι σας διαβεβαιώνω πως, εάν υπάρχει αυτή η μοχθηρή ανώτερη δύναμη, κυλιέται ήδη στο πάτωμα από τα γέλια.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr