
Πόσες φορές έχετε αναρωτηθεί αν ο σκυλάκος σας βλέπει όνειρα όταν κοιμάται και κουνά τα ποδαράκια του, σαν να τρέχει σε συνδυασμό με φωνούλες που άλλοτε μοιάζουν με κλαψούρισμα και άλλοτε με μικρά ή μακρόσυρτα γουφ.
Σύμφωνα με τους καθηγητές Πανεπιστημίου, Δρ Nicholas Dodman και Δρ Stanley Coren, δύο από τους κορυφαίους ειδικούς στη συμπεριφορά των ζώων, οι σκύλοι ονειρεύονται γεγονότα από την πραγματική τους ζωή, όπως ακριβώς και οι άνθρωποι.
"Δεν υπάρχει λόγος να μην έχουμε πολλά κοινά άνθρωποι και σκύλοι", λέει ο Δρ Dodman. "Στο κάτω κάτω είμαστε κατά 95% πανομοιότυποι γενετικά και σωματικά. Οι εγκέφαλοί μας είναι παρόμοιοι, η νευροχημεία μας το ίδιο και τα αντανακλαστικά και η μνήμη μας ‘καλωδιώνονται’ με τον ίδιο τρόπο".
"Στους σκύλους μπορείς να εντοπίσεις πότε ονειρεύονται σχετικά εύκολα", εξηγεί ο Δρ Coren. "Για έναν τυπικό, μεσαίου μεγέθους σκύλο, η αναπνοή είναι σχετικά κανονική και περίπου στο 20ο λεπτό του κύκλου του ύπνου, μπορούμε να δούμε τα μάτια τους να κινούνται μέσα στα κλειστά βλέφαρα και την αναπνοή τους να γίνεται ακανόνιστη.

Μερικές φορές, βλέπεις σπασμούς ή συσπάσεις, λες και ο σκύλος προσπαθεί να κάνει κάτι -γεγονός που σηματοδοτεί ότι βρίσκεται σε φάση ονείρου, το οποίο θα διαρκέσει για περίπου δύο με τρία λεπτά. Βέβαια, αναλόγως του μεγέθους και της ηλικίας του σκύλου, η διάρκεια του ονείρου διαφέρει, όπως έχουν δείξει προηγούμενες μελέτες.
Τα μικρά σκυλιά ονειρεύονται πιο συχνά και έχουν μικρότερα όνειρα, ενώ τα πιο μεγαλόσωμα ονειρεύονται λιγότερο, αλλά έχουν μεγαλύτερα όνειρα, σημειώνει ο Δρ Coren. Οι ενήλικες σκύλοι ξοδεύουν περίπου 10-12% του ύπνου τους στο στάδιο REM (Rapid Eye Movement – ταχέων οφθαλμικών κινήσεων), ενώ τα κουτάβια βρίσκονται στο ίδιο στάδιο για πολύ περισσότερο χρόνο, συμπληρώνει ο Δρ Dodman".
Ετσι, όταν κοιμάται ο σκύλος μας μπορεί να κουνάει την ουρά του, να έχει συσπάσεις, να "τρέχει" ή γαβγίζει.
Τέτοιες συμπεριφορές είναι συχνές, απαντά ο νευροεπιστήμονας Μάρκος Φρανκ, καθηγητής στο Washington State University, που μελετά τη λειτουργία του ύπνου στα ζώα. "Το έχω δει στα δικά μου σκυλιά. Τρέχουν, κλαψουρίζουν, γαβγίζουν και ξυπνούν σαν να μην ξέρουν πού βρίσκονται", συμπληρώνει.

Το τι μπορεί να ονειρεύεται ένας σκύλος είναι μια ερώτηση που ο άνθρωπος ζητά απαντήσεις. "Αν ένας σκύλος μπορούσε να μας δώσει αναφορά, ίσως να είχαμε τη δυνατότητα να απαντήσουμε το ερώτημα", λέει ο Φρανκ. Αλλά ήδη η επιστήμη δίνει αρκετές απαντήσεις αναφορικά με τον ύπνο τους.
Τα ακούσια μυικά τινάγματα, είναι συχνά τόσο σε σκύλους όσο και σε ανθρώπους. Για αυτό όσοι έχουν κατοικίδιο βλέπουν τα πόδια τους ή τις πατούσες τους να τρέμουν ή να κινούνται επανειλημμένα ενώ κοιμούνται. Αυτό είναι πιο συχνό στη φάση REM του ύπνου, όπως και το τρεμόπαιγμα των ματιών. Στους ανθρώπους, ο ύπνος REM έχει συνδεθεί ιστορικά με τα ζωηρά όνειρα.
Για τους σκύλους, ο ύπνος REM αντιπροσωπεύει περίπου το 12% της συνολικής ζωής τους, σύμφωνα με μελέτη του 1977. Και από τη στιγμή που άλλες πτυχές του ύπνου αυτού του ζώου μοιάζουν πολύ με εκείνες του ανθρώπου, επιστήμονες λένε ότι αυτό θα μπορούσε να ισχύει και για τα όνειρα.
"Από τον σκύλο μέχρι τον άνθρωπο, τα περισσότερα θηλαστικά επιδεικνύουν τις ίδιες βασικές καταστάσεις ύπνου. Δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι οι σκύλοι έχουν εμπειρίες όπως εμείς όταν ονειρευόμαστε, αλλά είναι δύσκολο να μην φανταστούμε ότι ισχύει", δηλώνει ο Μάρκος Φρανκ.

Όταν η κίνηση κατά τη διάρκεια του ύπνου γίνεται πιο περίπλοκη, ίσως συμβαίνει κάτι άλλο πέρα από τα ακούσια μυικά τινάγματα. "Το πλήρες τρέξιμο στον ύπνο τους δεν είναι τόσο συχνό. Υπάρχει ένας μηχανισμός στον εγκέφαλο που σε παραλύει από τον λαιμό και κάτω", εξηγεί ο νευροεπιστήμονας.
Αυτή η δομή, η γέφυρα, βρίσκεται στο στέλεχος του εγκεφάλου. Μια βλάβη στη γέφυρα μπορεί να "βραχυκυκλώσει" τη δυνατότητά της να παραλύει το σώμα που κοιμάται. Επιστήμονες διαπίστωσαν το ‘70 ότι προκαλώντας αλλοιώσεις στο στέλεχος του εγκεφάλου οικόσιτων γατών αυτό έκανε τα ζώα να γίνονται πιο δραστήρια στον ύπνο τους. Οι γάτες στη μελέτη σήκωναν το κεφάλι τους, κουνούσαν τα πόδια τους και πηδούσαν.
Η βλάβη στη γέφυρα εξαιτίας νευρολογικών διαταραχών επίσης μπορεί να επηρεάσουν τη δυνατότητα του εγκεφάλου να παραλύσει το σώμα κατά τη διάρκεια του ύπνου. Για τους ανθρώπους, μεγάλη αύξηση του τινάγματος την ώρα του ύπνου μπορεί να είναι ένα πρώιμο σημάδι Πάρκινσον, επισημαίνει ο Φρανκ. Αν βλέπετε το ίδιο στον σκύλο σας, συμπλήρωσε, θα πρέπει να επισκεφθείτε τον κτηνίατρο.
Για τους ανθρώπους ο ύπνος REM θεωρείται ότι παίζει ρόλο στη μνήμη. Υπάρχουν κάποιες αποδείξεις ότι λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο και για τα ζώα.
Σε μελέτη του 2001 οι ερευνητές παρατήρησαν τη δραστηριότητα των εγκεφαλικών κυμάτων σε αρουραίους που κοιμούνταν και κατέληξαν ότι τα ζώα "ξαναζούσαν" τα γεγονότα της ημέρας. Όταν έτρεχαν σε έναν κυκλικό λαβύρινθο προτού κοιμηθούν, φαινόταν πως επαναλάμβαναν αποσπάσματα από αυτό το τρέξιμο ενώ κοιμούνταν.

Επίσης, μελέτη του 2017 έδειξε ότι ίσως οι σκύλοι χρησιμοποιούν τον ύπνο για να ενισχύσουν τις αναμνήσεις που δημιουργούνται όταν είναι ξύπνιοι.
Αρχικά, τα ζώα που μετείχαν στην έρευνα έμαθαν να υπακούν σε νέες φωνητικές εντολές. Μία εβδομάδα μετά την αρχική εκπαίδευση τα ζώα που κοιμούνταν- και δεν έπαιζαν- μετά το μάθημα μπορούσαν να εκτελέσουν καλύτερα την εντολή. Ίσως και εκείνα να "ξαναέβλεπαν" τα γεγονότα της ημέρας.
Όταν κοιμούνται οι σκύλοι "δεν υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι δεν ξαναζούν κάποιου είδους προηγούμενη εμπειρία", λέει ο Μαρκ Μπέκοφ, καθηγητής οικολογίας και εξελικτικής βιολογίας στο University of Colorado Boulder.
Οπως και να χει όταν ο σκυλάκος σας έχει ανήσυχο ύπνο ένα απαλό χαδάκι με τρυφερή φωνούλα θα του κάνει καλό και θα συνεχίσει τον υπνάκο του πιο ήρεμα.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr