Σε φιλικό κλίμα διεξήχθη η τριμερής συνάντηση Τσίπρα – Μέρκελ - Ολάντ στη Ρίγα της Λετονίας, που κράτησε δυόμιση ώρες. Ο πρωθυπουργός θα συνεχίσει της επαφές του με συνάντηση με τον πρόεδρο της Κομισιόν το μεσημέρι της Δευτέρας.
«Φιλικές συνομιλίες»
Ο Γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέφεν Ζάιμπερτ, έκανε λόγο για φιλικές και εποικοδομητικές συνομιλίες, οι οποίες επικεντρώθηκαν στην «επιτυχή ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος». Σύμφωνα με τα γερμανικά μέσα ενημέρωσης, ο κ. Ζάιμπερτ, επισήμανε ότι οι τρεις ηγέτες συμφώνησαν να συνεχιστούν οι συνομιλίες μεταξύ της Ελλάδας και των πιστωτών, καθώς και να παραμείνουν σε στενή συνεργασία. Η Αγκελα Μέρκελ και ο Φρανσουά Ολάντ αποχώρησαν μαζί από τον χώρο της συνάντησης στο ξενοδοχείο όπου έχουν καταλύσει όλοι οι ηγέτες που συμμετέχουν στην σύνοδο. Από ελληνικής πλευράς στην τριμερή, συμμετείχαν ο υπουργός Επικρατείας Νίκος Παππάς καθώς και ο αναπληρωτής υπουργός Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας, Ευκλείδης Τσακαλώτος.
«Συμφωνία με μακροπρόθεσμο ορίζοντα»
Σε ανακοίνωση της κυβέρνησης αναφέρεται ότι η συνάντηση του Πρωθυπουργού διεξήχθη σε εποικοδομητικό κλίμα. «Οι τρεις ηγέτες συμφώνησαν ότι έχει συντελεστεί σημαντική πρόοδος. Εστίασαν τη συζήτηση στα εναπομείναντα ανοιχτά θέματα. Ο Έλληνας Πρωθυπουργός έθεσε την προοπτική εξόδου από την κρίση που θα φέρει μια συμφωνία με μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Οι δύο ηγέτες Μέρκελ και Ολάντ κατανόησαν την ανάγκη μιας συμφωνίας με μακροπρόθεσμο ορίζοντα και εξέφρασαν τη βούλησή τους να συνδράμουν και προσωπικά, αν χρειαστεί, ώστε να ολοκληρωθεί σύντομα η συμφωνία.»
Μέρκελ και Ολάντ θέλουν να συμφωνήσει και το ΔΝΤ
Επιπλέον, σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πηγές, η συζήτηση αφορούσε τόσο τους όρους της συμφωνίας όσο και την επόμενη μέρα. Υπήρξε θετικό κλίμα σε σχέση με ένα ισχυρό επενδυτικό σχέδιο για την προώθηση της ανάπτυξης, για την επόμενη ημέρα, με τα προαπαιτούμενα της συμφωνίας που θα κλείσει το τρέχον πρόγραμμα. Όπως επισήμαιναν οι κυβερνητικές πηγές παραμένει αγκάθι η επιμονή στην ανάγκη να συμφωνήσει και το ΔΝΤ για να κλείσει η συμφωνία .Απαντώντας σε σχετική ερώτηση οι ίδιες πηγές εκτιμούσαν ότι είμαστε τόσο κοντά σε μια συμφωνία όσο και πριν από την συνάντηση της Ρίγας, ενδεχομένως πιο κοντά μετά τη συνάντηση. Από εκεί και πέρα, επισήμαιναν ότι η συζήτηση στις Βρυξέλλες συνεχίζεται.
Συνάντηση Τσίπρα - Γιούνκερ την Παρασκευή
Όπως ανακοίνωσε λίγα λεπτά με τα την ολοκλήρωση της τριμερούς ο εκπρόσωπος τύπου της Κομισιόν Μαργαρίτης Σχοινάς, την Παρασκευή το απόγευμα στις 14.30 ώρα Ελλάδος θα πραγματοποιηθεί συνάντηση του κ. Γιούνκερ με τον έλληνα πρωθυπουργό στο περιθώριο της συνόδου.
Ορατή μια συμφωνία στο τέλος Μαΐου
Ο Ελληνας πρωθυπουργός ζήτησε από την γερμανίδα Καγκελάριο και το Γάλλο πρόεδρο να ασκήσουν την επιρροή τους ώστε να υπάρξει η μέγιστη δυνατή ευελιξία στις διαπραγματεύσεις με στόχο να υπάρξει συμφωνία στο τέλος Μαΐου. Την στιγμή που το πρόβλημα ρευστότητας έχει πάρει τραγικές διαστάσεις η ελληνική πλευρά εκτιμά ότι μόνο με πολιτική βούληση εκ μέρους του Βερολίνου και του Παρισιού θα δοθεί λύση. Κυβερνητικές πηγές από την πρωτεύουσα της Λετονίας τόνιζαν ότι βάσει της προόδου που έχει γίνει έως τώρα στις διαπραγματεύσεις, μπορεί να υπάρξει συμφωνία. Διευκρίνιζαν ότι η συνάντηση, δεν θα υποκαθιστούσε ούτε τη Σύνοδο ούτε το Eurogroup και συνεπώς δεν αναμένετο να υπάρξει μια συμφωνία. Για τον ίδιο λόγο αποφασίστηκε η συνάντηση να πραγματοποιηθεί το ξενοδοχείο όπου διαμένουν οι ηγέτες και όχι στον χώρο που διεξάγεται η Σύνοδος Κορυφής και αυτό διότι - όπως ανέφεραν κυβερνητικές πηγές - η συζήτηση θα είναι άτυπη χωρίς να υπάρχει η πρόθεση να υποκατασταθούν οι θεσμοί. Η κυβέρνηση, ανέφεραν, περιμένει να υπάρξει ένα χρονοδιάγραμμα ώστε έως το τέλος του μήνα να γίνει το Eurogroup που θα την επικυρώσει.
Τα αγκάθια της διαπραγμάτευσης
Στο πεδίο της διαπραγμάτευσης τα αγκάθια είναι το δημοσιονομικό κενό του 2015 και πως αυτό θα καλυφθεί. Σε μεγάλο αγκάθι εξελίσσεται η διαπραγμάτευση για την αύξηση των συντελεστών του ΦΠΑ. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, για το θέμα του ΦΠΑ στα τεχνικά κλιμάκια κατατέθηκε η πρόταση από τους θεσμούς για δύο κλίμακες 23% και 11% αντίστοιχα ενώ η ελληνική πλευρά ζητά την θεσμοθέτηση τριών συντελεστών 7% όπου θα ενταχθούν τα τρόφιμα, 14% και 22% το ανώτερο κλιμάκιο. Για το πρωτογενές πλεόνασμα εκτιμάται ότι αυτό θα οριστικοποιηθεί στο 1% του ΑΕΠ. Σε ό,τι αφορά το ασφαλιστικό, η Αθήνα προτείνει να τερματιστεί η πρόωρη συνταξιοδότηση σε τουλάχιστον μια κατηγορία εργαζομένων ενώ εξακολουθεί να υπάρχει διάσταση απόψεων για τα εργασιακά και συγκεκριμένα για τις ομαδικές απολύσεις και τον κατώτατο μισθό. Κυβερνητικές πηγές από τη Ρίγα αναφέρουν ότι για το θέμα της ρευστότητας της οικονομίας η ελληνική πλευρά επιδιώκει μία λύση με μακροπρόθεσμο ορίζοντα αλλά σύμφωνα με πληροφορίες είναι διατεθειμένη να συμφωνήσει και στην άμεση λύση του προβλήματος σε βάθος τριμήνου. Kυβερνητικοί παράγοντες σημειώνουν ότι δεν τίθεται από την ελληνική πλευρά ζήτημα νέας παράτασης του προγράμματος αλλά εάν τεθεί αντίστοιχο θέμα από τους εταίρους θα εξεταστεί υπό ποιες προϋποθέσεις και όρους θα μπει στο τραπέζι των συζητήσεων.
Ολάντ: Στόχος η λύση
Προσερχόμενος στη σύνοδο ο Γάλλος πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ δήλωσε ότι το ελληνικό ζήτημα δεν είναι κεντρικό αλλά θα συζητήσει με τον έλληνα πρωθυπουργό την πορεία της διαπραγμάτευσης στην συνάντηση με την Αγκελα Μέρκελ. «Δεν είναι εδώ, στη Ρίγα, το μέρος για να διαπραγματευτούμε για το ελληνικό ζήτημα. Είναι αλήθεια, όμως, ότι μας επιτρέπει να προετοιμάσουμε τις επόμενες συναντήσεις και συγκεκριμένα μία συνεδρίαση του Eurogroup στα τέλη αυτού του μήνα ή στις αρχές Ιουνίου».
Όπως ανέφερε ο κ. Ολάντ, με τον Α. Τσίπρα θα είχαν μια «φιλική συζήτηση» κατά την οποία θα αναζητηθούν λύσεις που θα χτίζουν σχέσεις εμπιστοσύνης και θα επιτρέπουν επίσης την αποδέσμευση των κεφαλαίων που προβλέπονται για την Ελλάδα. Ωστόσο, τόνισε πως δεν είναι η Γαλλία και η Γερμανία αυτές που θα πάρουν τις αποφάσεις εκ μέρους όλης της Ευρώπης, καθώς μια τέτοια προσέγγιση θα ήταν λάθος. «Δεν είναι αυτή η δική μου προσέγγιση ούτε της 'Ανγκελα Μέρκελ», είπε χαρακτηριστικά. «Εργαζόμαστε για να διευκολύνουμε τα πράγματα και παράλληλα να περάσουμε μηνύματα χρήσιμα τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Ευρώπη» κατέληξε ο Γάλλος Πρόεδρος.
Την ίδια στιγμή, νέα σενάρια για τη διαπραγμάτευση φέρνουν στο φως δημοσιεύματα του ξένου τύπου.
Sueddeutsche Zeitung : Συμφωνία για παράταση του τρέχοντος προγράμματος
Ειδικότερα, η Sueddeutsche Zeitung σε αποκλειστικό της ρεπορτάζαναφέρει ότι η Ευρώπη εξετάζει πλέον σοβαρά το ενδεχόμενο επέκτασης του υπάρχοντος προγράμματος διάσωσης προς την Ελλάδα, το οποίο υπενθυμίζεται ότι λήγει στις 30 Ιουνίου. Σύμφωνα με το σχετικό δημοσίευμα, η επέκταση αυτή θα μπορούσε να γίνει μέχρι το φθινόπωρο, ενώ μια τέτοια απόφαση θα μπορούσε να ληφθεί πριν την Σύνοδο των G7 στη Δρέσδη, στις 7 και 8 Ιουνίου.
Όπως αναφέρει η γερμανική εφημερίδα, μια ενδεχόμενη συμφωνία για παράταση θα μπορούσε να επιτρέψει την εκταμίευση 4 δισ. ευρώ προς την Ελλάδα, εάν η τελευταία δεσμευθεί να εκπληρώσει κάποιους από τους στόχους του τρέχοντος προγράμματος, λαμβάνοντας μέτρα ύψους 5 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό που επικαλείται η γερμανική εφημερίδα οι διαπραγματεύσεις θα προχωρήσουν έως το τέλος Μαΐου με στόχο να μπορεί το Eurogroup να καταλήξει σε συμφωνία την πρώτη εβδομάδα του Ιουνίου.
Υψηλόβαθμος αξιωματούχος του Eurogroup τονίζει πως αυτή τη στιγμή η χρονική παράταση «θα ήταν η καλύτερη επιλογή», ώστε να αποφευχθεί μια ελληνική χρεοκοπία και έξοδος από την Ευρωζώνη.
Αντιδράσεις εντός και εκτός
Ο υπουργός Οικονομικών Γιάνης Βαρουφάκης πάντως, ερωτηθείς για το θέμα, χαρακτήρισε το δημοσίευμα «σενάριο επιστημονικής φαντασίας», σημειώνοντας ότι «ουδέποτε έχει συζητηθεί κάτι τέτοιο», ενώ αυτό που επιδιώκεται είναι συμφωνία και λύση το συντομότερο.
Η εκπρόσωπος της Κομισιόν Μ. Αντρέεβα, τοποθετήθηκε επί του θέματος με μία σιβυλλική δήλωση: «ουδέν σχόλιον», ενώ ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Ντομπρόβσκιςδιέψευσε πως συζητιέται ένα τέτοιο σενάριο στο Brussels Group. «Το βασικό σενάριο είναι η ολοκλήρωση του υφιστάμενου προγράμματος διάσωσης», σημείωσε σύμφωνα με το Reuters.
Και διαρροή εγγράφου για τετραμερή και έκτακτο Eurogroup
Οι εξελίξεις ωστόσο για το ελληνικό ζήτημα μοιάζουν ραγδαίες, όπως προκύπτει από τη διαρροή εγγράφου (email) της Διάσκεψης των Προέδρων των πολιτικών ομάδων του Ευρωκοινοβουλίου.
Σύμφωνα, λοιπόν με το έγγραφο, η Διάσκεψη των Προέδρων προτίθεται να καλέσει την ερχόμενη Πέμπτη τον πρόεδρο του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, τον επικεφαλής της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, τον πρόεδρο της ΕΚΤ, ΜάριοΝτράγκι και τον Ελληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα. Στο ίδιο έγγραφο οι πρόεδροι των πολιτικών ομάδων αναφέρουν ότι είναι πιθανή η σύγκληση έκτακτου Eurogroup την ίδια ημέρα. Η Κομισιόν δεν έχει σχολιάσει τη διαρροή.
Σόιμπλε: Δεν δικαιολογείται η αισιοδοξία της Αθήνας
Ωστόσο, εν μέσω των έντονων αυτών διεργασιών, ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας έσπευσε την Πέμπτη να επαναφέρει τη σκληρή γραμμή του Βερολίνου.
«Η αισιοδοξία της Αθήνας για την πορεία των διαπραγματεύσεωνδεν δικαιολογείται» δήλωσε στο Reuters ο κ. Σόιμπλε.
«Δεν αποκλείω τον κίνδυνο χρεοκοπίας (αφερεγγυότητας) για την Ελλάδα και οι πληροφορίες από τους θεσμούς δεν συνάδουν με την αισιοδοξία που διατυπώνει η Αθήνα στις ανακοινώσεις της», ανέφερε και πρόσθεσε ότι τίποτε δεν δείχνει ότι είμαστε κοντά σε συμφωνία.
Σύμφωνα με τον Β. Σόιμπλε η Ελλάδα πιθανώς θα αποτελέσει θέμα συζήτησης στη συνεδρίαση των G7 την επόμενη εβδομάδα, ενώ «η κατάσταση βρίσκεται στα χέρια της Αθήνας». Σημείωσε, μάλιστα ότι όλα τα σενάρια είναι ανοιχτά. «Δεν αποκλείω κανένα σενάριο», είπε και συμπλήρωσε πως οι εικασίες για μια πολιτική λύση στο θέμα δεν δικαιολογούνται.