Η ιστορία των πόθεν έσχες των 300 της Βουλής προσομοιάζει με ανάλογα εγχειρήματα που στόχο είχαν να ξαναβρούν οι βουλευτές τη χαμένη τους τιμή, πλην όμως ο «λογαριασμός» έδειξε ότι τελικά απώλεσαν και άλλους πόντους αξιοπιστίας και κύρους.
Για τον έλεγχο των 550 ελεγχόμενων προσώπων, επιστρατεύτηκε ομάδα ορκωτών λογιστών που για τις υπηρεσίες τους η ελληνική Βουλή, δηλαδή όλοι εμείς καταβάλαμε 800.000 ευρώ
Έτσι η δημοσιοποίηση των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης των βουλευτών ήταν η αφορμή για σχόλια ζηλοφθονίας και κουτσομπολιά για τα πολυτελή ακίνητα, τις καταθέσεις, τα σκάφη και τα οχήματα μεγάλου κυβισμού που διέθεταν οι ελεγχόμενοι, παρά η αφορμή για να βρεθούν στη σέντρα όσοι δεν τίμησαν το ρόλο και το λειτούργημα τους.
«Εκ προοιμίου αγνοί»
Ως συνήθως, έτσι και στη περίπτωση αυτή, το «ψάρι βρωμούσε από το κεφάλι». Ανώτατη δικαστική λειτουργός ανέφερε στο TheTOC.gr ότι τα πρώτα χρόνια η επιτροπή πόθεν έσχες της Βουλής (στην οποία ελεγχόμενοι και ελεγκτές τύχαινε να είναι τα ίδια πρόσωπα, δηλαδή οι βουλευτές) θεωρούσε εκ προοιμίου ότι και οι 300 ήταν άδολοι και αγνοί, όπως τα βρέφη. Η επιτροπή υποδέχονταν τις δηλώσεις και με καθαρή τη συνείδηση της, τις τοποθετούσε επιμελώς αλφαβητικά τη μια πάνω στην άλλη. Και να σκεφτεί κανείς ότι ο σχετικός νόμος για την υποβολή των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης έφερε τον βαρύγδουπο τίτλο «νόμος για την προστασία της τιμής του πολιτικού κόσμου».
Αργότερα ο θεσμός ενισχύθηκε και με «υπεράνω υποψίας» δικαστικούς, αλλά και ορκωτούς λογιστές, χωρίς ωστόσο τα αποτελέσματα από το ενδελεχή έλεγχο των πόθεν έσχες να είναι θεαματικά. Επί της ουσίας η δημοσιοποίηση των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης κατέληγε στο ίδιο περίπου συμπέρασμα. Πλήθος πληροφοριών για το «πόθεν» των βουλευτών, άγνοια για το «έσχες».
Ο αναδρομικός έλεγχος από όσων άσκησαν εξουσία από το 1974 έως το 2012 (πρωθυπουργοί, πρόεδροι κομμάτων, υπουργοί, υφυπουργοί) θεωρήθηκε από πολλούς ως την τελευταία προσπάθεια αποτίναξης των σκιών από το Μέγαρο της Βουλής.
Mοναδική περίπτωση στην οποία δεν μπορούσαν να δικαιολογηθούν μεγάλα χρηματικά ποσά που βρέθηκαν σε τραπεζικούς λογαριασμούς του ήταν εκείνη του Γιάννη Ανθόπουλου
Για τον έλεγχο των 550 ελεγχόμενων προσώπων, επιστρατεύτηκε ομάδα ορκωτών λογιστών που για τις υπηρεσίες τους η ελληνική Βουλή, δηλαδή όλοι εμείς καταβάλαμε σχεδόν ένα εκατομμύριο ευρώ, για την ακρίβεια 800.000 ευρώ.
Διεφάνη ωστόσο εξ' αρχής ότι και αυτή η απέλπιδα προσπάθεια κάθε άλλο παρά εντυπωσιακά αποτελέσματα θα είχε.
Ο Απόστολος Κακλαμάνης (πάνω σε δική του πρόταση καταρτίστηκε το νομοθετικό πλαίσιο για τον αναδρομικό έλεγχο) διαμαρτύρονταν ότι δεν γίνονταν σωστά η δουλειά. Μέλη της επιτροπής απαντούσαν ότι λειτουργούσαν με βάση τις προβλέψεις του νόμου και επικαλούνταν συχνά πυκνά τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν στην διασταύρωση των περιουσιακών στοιχείων των ελεγχόμενων, λόγω έλλειψης αποδεικτικών στοιχείων.
Όταν τελικά η έκθεση δημοσιοποιήθηκε (μετά από αρκετές παρατάσεις) στα τέλη του περασμένου Οκτωβρίου ξέσπασε θόρυβος. Εντοπίστηκαν 24 περιπτώσεις πολιτικών που τα πόθεν έσχες τους παρουσίαζαν κάποιες μικρές αποκλίσεις (μεταξύ αυτών και του Νίκου Κωνσταντόπουλου και της Μαριέτας Γιαννάκου). Mοναδική περίπτωση στην οποία δεν μπορούσαν να δικαιολογηθούν μεγάλα χρηματικά ποσά που βρέθηκαν σε τραπεζικούς λογαριασμούς του ήταν εκείνη του πρώην υφυπουργού Παιδείας, επί κυβερνήσεων του Κώστα Σημίτη, Γιάννη Ανθόπουλου. Η περίπτωση βέβαια του Γιάννη Ανθόπουλου δεν έπεσε ως κεραυνός εν αιθρία διότι ήταν γνωστό ότι ήταν εμπλεκόμενος σε υπόθεση τοκογλυφίας.
Επί της ουσίας τον πρόεδρο του ΛΑΟΣ ξεμπρόστιασε μια ανώνυμη καταγγελία και απλώς η επιτροπή του αναδρομικού ελέγχου έστειλε για τα περαιτέρω τον εμπλεκόμενο πολιτικό στον εισαγγελέα
Όσο για τον Γιώργο Καρατζαφέρη. Τίποτα έως τότε δεν φαινόταν ότι ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ θα πρωταγωνιστούσε σε υπόθεση προμηθειών από εξοπλιστικά συστήματα μέσω υπεράκτιων εταιριών που κατείχε.
Επί της ουσίας τον πρόεδρο του ΛΑΟΣ ξεμπρόστιασε μια ανώνυμη καταγγελία και απλώς η επιτροπή του αναδρομικού ελέγχου έστειλε για τα περαιτέρω τον εμπλεκόμενο πολιτικό στον εισαγγελέα.
Στον εισαγγελέα παραπέμφθηκαν επίσης και οι πρώην υπουργοί της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ Αριστείδης Τσιπλάκος και Τηλέμαχος Χυτήρης αντίστοιχα οι οποίοι εμφανίζουν αποκλίσεις μεταξύ εισοδήματος και καταθέσεων.
Οι δύο αυτές περιπτώσεις είναι ίσως και οι μοναδικές οι οποίες εντοπίστηκαν από την επιτροπή αναδρομικού ελέγχου.