Ηταν οι εκλογές της 25ης Ιανουαρίου του 2015 που έφεραν για πρώτη φορά στην εξουσία κόμμα της Αριστεράς στη χώρα μας. Δυο χρόνια μεσολάβησαν από τότε μέχρι τώρα με τη διακυβέρνηση του συνασπισμού ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ. Δυο χρόνια για τα οποία το TheTOC ζήτησε έναν απολογισμό από ανθρώπους πολλών και διαφορετικών χώρων.
Παγουλάτος στο TOC: H βίαιη ωρίμανση έχει δρόμο ακόμη
Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πολύ δρόμο προγραμματικής ωρίμανσης να διανύσει για να αποτελέσει μια σύγχρονη ευρωπαϊκή κεντροαριστερά, γράφει στο theTOC ο καθηγητής Ευρωπαϊκής Πολιτικής και Οικονομίας στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και επισκέπτης καθηγητής στο Κολέγιο της Ευρώπης, Γιώργος Παγουλάτος, με αφορμή τα δύο χρόνια κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.
To άρθρο του Γιώργου Παγουλάτου στο TOC:
«Η σημαντικότερη θετική συμβολή του κυβερνητικού συνασπισμού ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ είναι αυτή για την οποία δεν θα έσπευδε ποτέ να διεκδικήσει εύσημα. Με την καταστροφική διαπραγμάτευση του πρώτου εξαμήνου 2015 διέλυσε τις αυταπάτες περί «εναλλακτικού δρόμου». Με τη στροφή 180 (και όχι 360..!) μοιρών στην ψήφιση του 3ου Μνημονίου συνέβαλε όσο καμία πολιτική δύναμη στο βίαιο ξεφούσκωμα του ακραίου λαϊκισμού που οι ίδιοι οι ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ είχαν εκθρέψει. Και ο κ. Τσίπρας τον Ιούλιο 2015 ανακοίνωσε στον ελληνικό λαό ότι μια έξοδος από το ευρώ θα ήταν καταστροφική για τα ασθενέστερα στρώματα, κι ότι ο ταχύτερος δρόμος αποφοίτησης από τα Μνημόνια είναι η συνεπής και αποτελεσματική εφαρμογή τους. Είπε δηλαδή αυτό το οποίο έλεγαν όλες οι προηγούμενες κυβερνήσεις, των οποίων τις προσπάθειες είχε κάνει τα πάντα να υπονομεύσει.
Το Σεπτέμβριο του 2014 είχα γράψει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, στην τότε μορφή του, αντιμετώπιζε μια «αδύνατη τριάδα» (impossible trinity): από τις τρεις επιδιώξεις (να κυβερνήσει, να εφαρμόσει το πρόγραμμά του και να κρατήσει τη χώρα στο ευρώ), μόνο οι δύο μπορούσαν να πραγματοποιηθούν. Όπως αναμέναμε, εγκαταλείφθηκε το πρόγραμμα με το οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ εξελέγη τον Ιανουάριο 2015, προκειμένου ο συνασπισμός του κ. Τσίπρα να παραμείνει στην εξουσία, αναγνωρίζοντας ότι δεν μπορούσε να επωμιστεί το καταστροφικό κόστος εξόδου της χώρας από το ευρώ.
Με άλλα λόγια η εμπειρία ΣΥΡΙΖΑ απέδειξε ότι η μόνη εκδοχή αριστερής κυβέρνησης που είναι συμβατή με τις υποχρεώσεις και τις δυνατότητες της ΕΕ και του ευρώ είναι μια εκδοχή ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας.
Μπορεί ο ΣΥΡΙΖΑ να μετεξελιχθεί σε κάτι τέτοιο; Δεν αρκεί απλώς η καταναγκαστική (και πολύ ανεπαρκής) εφαρμογή μεταρρυθμίσεων τις οποίες η κυβέρνηση κάθε τόσο αποκηρύσσει, υπονοώντας ότι μόλις χαλαρώσει ο εξωτερικός έλεγχος θα τις αντιστρέψει. Ο ΣΥΡΙΖΑ, που επέλεξε να συγκυβερνήσει αρμονικά, σχεδόν αδελφικά, με τους ΑΝΕΛ, έχει πολύ δρόμο προγραμματικής ωρίμανσης να διανύσει για να αποτελέσει μια σύγχρονη ευρωπαϊκή κεντροαριστερά. Και στην πορεία, ελπίζει κανείς να μην επιστρέψει ξανά στα νάματα του έξαλλου αντι-ευρωπαϊκού ΣΥΡΙΖΑ».
Μηλιός στο TOC: Οι νεοφιλελεύθερες πολιτικές συνεχίζονται
Eπικριτικός για τα δύο χρόνια της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζεται ο πρώην υπεύθυνος του τομέα Οικονομικών του κόμματος Γιάννης Μηλιός. Όπως λέει σε άρθρο του στο theTOC, με αφορμή τη συμπλήρωση 2 χρόνων από τις εκλογές του 2015, η διακυβέρνηση αυτή «αποτέλεσε συνέχεια των ασκούμενων νεοφιλελεύθερων πολιτικών» και ο ίδιος δηλώνει σήμερα ότι αγωνίζεται για να ξαναπιάσει «το νήμα μιας Αριστεράς που διεκδικεί και δεν συμβιβάζεται».
Το άρθρο του Γιάννη Μηλιού στο ΤheTOC:
Η διακυβέρνηση από τον ΣΥΡΙΖΑ τα δυο χρόνια που πέρασαν δεν αποτέλεσε τομή σε σχέση με τις προηγούμενες κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ. Αποτέλεσε συνέχεια των ασκούμενων νεοφιλελεύθερων πολιτικών. Των πολιτικών που θεωρούν τον μισθό και τη σύνταξη, δηλαδή το βιωτικό επίπεδο της κοινωνικής πλειοψηφίας, «κόστος». Που αντιλαμβάνονται ως «ανταγωνιστικότητα» την αποψίλωση του κοινωνικού κράτους, τη διαιώνιση του εργασιακού μεσαίωνα και τη φτώχεια των πολλών.
Διότι σημασία δεν έχει τι λέει κανείς («παράλληλο πρόγραμμα» κ.ο.κ.) αλλά τι πράττει.
Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε δεσμευθεί ότι στα άμεσα μέτρα που θα νομοθετούσε θα ήταν η επαναφορά του κατώτατου μισθού στα 750 ευρώ. Μετά την εκλογική νίκη τον Ιανουάριο 2015 ακούσαμε ότι θα ξεκινούσε μια κάποια διαβούλευση με την Παγκόσμια Οργάνωση Εργασίας για τη σταδιακή επαναφορά των μισθών στο οριακό αυτό επίπεδο των 750 ευρώ.
Ο ΣΥΡΙΖΑ επισήμαινε πριν τις εκλογές ότι οι δανειστές πρέπει πρώτα να ικανοποιήσουν τις υποχρεώσεις τους προς τη χώρα (εκκρεμούσαν «δόσεις» από τον Αύγουστο 2014), για να μπορέσει το ελληνικό Δημόσιο να ανταποκριθεί (με αυτά ακριβώς τα οφειλόμενα χρήματα) στις δανειακές υποχρεώσεις του. Μετά την εκλογική νίκη τον Ιανουάριο 2015, η νέα κυβέρνηση «διαπραγματευόταν» πληρώνοντας χωρίς να προ-απαιτεί τα οφειλόμενα, εξαντλώντας τα δημόσια έσοδα, τα αποθεματικά των ταμείων, των δημόσιων Οργανισμών, των δήμων, των Πανεπιστημίων. Άφηνε να εξανεμιστεί κάθε διαπραγματευτική ισχύς. Άφηνε παράλληλα τις τράπεζες να αιμορραγούν με την επιταχυνόμενη φυγή καταθέσεων, κι ενώ ο εξ αρχής διαγραφόμενος, με κάθε βεβαιότητα, τραπεζικός έλεγχος, αναβαλλόταν διαρκώς, καθιστώντας βέβαιη την πλήρη διαπραγματευτική εξουθένωση, που οδηγούσε στη συνθηκολόγηση.
Ως μέλος της Πολιτικής Γραμματείας και υπεύθυνος οικονομικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ εκτιμούσα ήδη πριν τις 25/1/2015, ότι, παρά την περί «ανατροπής» ρητορεία, η πορεία προς τον συμβιβασμό με τις κοινωνικές δυνάμεις που ωφελούνται από τους μισθούς πείνας και τη μονοκρατορία των «αγορών» είχε αντικειμενικά δρομολογηθεί. Επέλεξα έτσι να μείνω εκτός Βουλής και εκτός κυβέρνησης.
Μετά τη συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου 2015, ήταν προφανές ότι δεν χωρούσαν αυταπάτες. Μόνο η λαϊκή κινητοποίηση θα μπορούσε πλέον να ανακόψει την προσαρμογή του ΣΥΡΙΖΑ στην υφιστάμενη κατάσταση πραγμάτων, στο νεοφιλελεύθερο πλαίσιο διαχείρισης της κρίσης. Οι ταχύτατοι κυβερνητικοί χειρισμοί την επαύριο του Δημοψηφίσματος της 5ης Ιουλίου 2015 έδειξαν όμως ότι οι κρίσιμες αποφάσεις είχαν ήδη ληφθεί.
Μπορώ να πω πως δεν περίμενα ότι τόσο γρήγορα θα γινόταν μια τέτοια στροφή, από το πρόγραμμα, τις ιδέες, τις αρχές και τις δεσμεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν είχα κανένα λόγο να είμαι μέρος μιας τέτοιας πορείας.
Πέρα από το διδακτικό και ερευνητικό μου έργο ως καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο ΕΜΠ, έργο που ουδέποτε διέκοψα, έχω αφιερώσει τις δυνάμεις μου στην κριτική του υπάρχοντος και στη θεωρητική-μαρξιστική ανάλυση. Πιστεύω ότι αυτός είναι ένας από τους δρόμους για να πιάσουμε ξανά το νήμα μιας Αριστεράς που διεκδικεί, που αγωνίζεται, που αμφισβητεί χωρίς να συμβιβάζεται, που επιμένει να δίνει προτεραιότητα στα συμφέροντα της εργαζόμενης πλειοψηφίας.
Όπως καμιά οικονομική κρίση δεν διαρκεί για πάντα, έτσι και η αδράνεια των λαϊκών κινητοποιήσεων είναι προσωρινή».
Στέλιος Ράμφος σε TOC: Η ιδεολογία του κρατισμού από γιλέκο έγινε...αλεξίσφαιρο
Ο Ελληνας φιλόσοφος και συγγραφέας, Στέλιος Ράμφος, στον οποίο απευθυνθήκαμε, ανέτρεξε σε μια από τις συνεντεύξεις που του είχε πάρει η Ελλη Στάη, ξεχωρίζοντας το παρακάτω απόσπασμα το οποίο το σχολίασε αμέσως μετά:
«Είμαστε λαός συντηρητικός και γι’ αυτό είναι πολύ συντηρητικά και τα αριστερά μας κόμματα. Κατεξοχήν συντηρητικά. Είναι κόμματα επαναλήψεως, απουσίας κάθε ανανεώσεως και επαναλήψεως του παρελθόντος. Αυτά τα κόμματα είναι τα πλέον συντηρητικά. Είναι "δογματοπαγείς" οι ιδέες τους. Βασίζονται σε ιδέες του 1850… Οι ιδεολογίες εμποδίζουν τη σύνθεση των απόψεων... Η ιδεολογία είναι μια απόλυτη αλήθεια την οποία "φοράς" στην πραγματικότητα κι αδιαφορείς για το τι ακριβώς συμβαίνει. Πως κατέρρευσε η Σοβιετική ΄Ενωση; Διότι έπρεπε με βάση κάποιες ιδέες να προχωρήσει. Κι αυτές διέλυσαν τα πάντα. Ο κρατισμός για παράδειγμα. Η ιδεολογία του κρατισμού. Δεν κοιτάζει ποια είναι η πραγματικότητα. Είναι ένα σχήμα που το φοράς σαν γιλέκο... », είναι το χαρακτηριστικό απόσπασμα από τη συνέντευξη που έδωσε ο Στέλιος Ράμφος στην εκπομπή Netweek και στην ΄Ελλη Στάη τον Ιούλιο του 2012.
«Τότε, το 2012 μιλούσα για "γιλέκο". Σήμερα, πέντε χρόνια αργότερα και μετά από 2 χρόνια διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ θα μιλούσα για … αλεξίσφαιρο». Αυτό είναι το σχόλιό μου για τα 2 τελευταία χρόνια της χώρας», είπε στο TheTOC ο Στέλιος Ράμφος.
Χρήστος Χωμενίδης στο TheTOC: Ζούμε το τέλος των ψευδαισθήσεων
«Η διάψευση αυτών των παρανοϊκών ελπίδων οι οποίες είχαν καλλιεργηθεί ίσως θα θέλαμε να αποτελούν το τέλος των ψευδαισθήσεων - εφ' όσον περνάμε αυτή τη διαδικασία οι Ελληνες πολίτες να ωριμάσουν και να είναι πιο επιφυλακτικοί για όσους στο μέλλον θα τους πουλήσουν "φύκια για μεταξωτές κορδέλες" και θα τάξουν "λαγούς με πετραχήλια"», μας λέει ο συγγραφέας Χρήστος Χωμενίδης.
«Εκ των υστέρων, μετά από 2 ολόκληρα χρόνια, αντιλαμβάνομαι πλήρως τις ψυχικές δυναμικές (αγανάκτηση κτλ) που οδήγησαν εκεί. Ο κόσμος δεν έδρασε αδικαιολόγητα. Εχει χίλιες πεντακόσιες δικαιολογίες ακόμα και γι αυτό που έκανε και τον Σεπτέμβριο! Ελπίζω πως όλο αυτό θα λειτουργήσει υπέρ της ωριμότητας και να μην έχουμε εφ' εξής παράλογες ελπίδες από καμία κυβέρνηση. Εφ΄όσον - αν πιστέψουμε τις δημοσκοπήσεις - η δημοτικότητα του κυβερνώντος συνασπισμού βρίσκεται στο ναδίρ, να μην επενδυθούν αντίστοιχης έντασης ελπίδες στους επόμενους. Πρέπει να καταλάβουμε ότι ο δρόμος είναι μακρύς και ανηφορικός. Η παρούσα κυβέρνηση να μην "πάρει στο λαιμό της" έννοιες όπως κοινωνική δικαιοσύνη, φροντίδα για τις πιο αδύναμες ομάδες, αυτά τα οποία κατά κόρον εκμεταλλεύτηκε να μη συνδεθούν μόνο μαζί της».
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr