Ανεβάζει τους τόνους προς την Ελλάδα η τουρκική πλευρά τις τελευταίες ώρες, σε μια προσπάθεια να τονώσει τη συσπείρωση του εσωτερικού ακροατηρίου ενόψει και της επικείμενης αναθεώρησης του τουρκικού συντάγματος, αλλά και να στρέψει την προσοχή μακριά από τα καθημερινά οικονομικά προβλήματα που έχει προκαλέσει η κατάσταση μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα.
Την ίδια στιγμή, με δηλώσεις του ο τούρκος πρόεδρος θέτει τους όρους που κατά τον ίδιο πρέπει να πληρούνται προκειμένου να υπάρξει μια λύση στο θέμα των εγγυήσεων και της ασφάλειας αναφορικά με το Κυπριακό. Σύμφωνα με όσα είπε, ο τούρκος πρόεδρος φαίνεται πως προτάσσει τη διατήρηση ενός μέρους του τουρκικού στρατού στο νησί. «Δεν τίθεται θέμα να αποσυρθεί ο τουρκικός στρατός. Εάν όμως γίνεται σκέψη για κάτι τέτοιο τότε πρέπει να αποχωρήσει ο στρατός και των δύο πλευρών (εννοωντας της Ελλάδας και της Τουρκίας)» τόνισε ο πρόεδρος της Τουρκίας. Στο σημείο αυτό, ο Ερντογάν δείχνει να προκρίνει ένα σύστημα ασφάλειας στο οποίοι θα παραμείνουν στην Κύπρο κάποιες δυνάμεις της ΕΛΔΥΚ και κάποιες της ΤΟΥΡΔΥΚ.
Η συνταγματική μεταρρύθμιση και η πτώση της τουρκικής λίρας
Εκτακτα μέτρα για την σταθεροποίηση της τουρκικής λίρας από τους έντονους κλυδωνισμούς των τελευταίων εβδομάδων παίρνει η τουρκική Κεντρική Τράπεζα.
Οπως ανακοινώθηκε, περιορίζεται από την Δευτέρα 16 Ιανουαρίου ο διατραπεζικός δανεισμός στα 11 δισεκατομμύρια λίρες. Παράλληλα η Κεντρική Τράπεζα προειδοποίησε ότι ενδεχομένως να επιβάλει περιορισμούς στην διατραπεζική αγορά repos στο χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης, αν αυτό κριθεί αναγκαίο.
Το πρωί της Παρασκευής το αμερικανικό δολάριο είχε φτάσει στις 3,93 λίρες, με το τουρκικό νόμισμα να καταγράφει απώλειες της τάξης του 12% από την 1η Ιανουαρίου, στην χειρότερη επίδοση από το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου. Κατά την διάρκεια του 2016 οι απώλειες έναντι του αμερικανικού νομίσματος είχαν φτάσει στο 17%.
Αρκετοί είναι οι αναλυτές που εκτιμούν ότι η κατάσταση δεν αναμένεται να βελτιωθεί στο άμεσο χρονικό διάστημα. «Δεν διαφαίνεται σταθεροποίηση ή και βελτίωση στον ορίζοντα», σημειώνει χαρακτηριστικά ο Μάνουελ Σιμ, οικονομολόγος της Bayerische Landesbank.
Την ανασφάλεια των επενδυτών φαίνεται να επιτείνει -αντί να καθησυχάζει- η προωθούμενη συνταγματική μεταρρύθμιση που συζητείται αυτές τις ημέρες στην τουρκική Εθνοσυνέλευση. Υπενθυμίζεται ότι στο σχέδιο για συνταγματική μεταρρύθμιση περιλαμβάνεται η εισαγωγή ενός προεδρικού συστήματος με διευρυμένες αρμοδιότητες για τον ίδιο τον πρόεδρο. Στη διαδικασία που βρίσκεται σε εξέλιξη στο τουρκικό κοινοβούλιο, οι βουλευτές έχουν ήδη εγκρίνει τα πρώτα άρθρα του προτεινόμενου σχεδίου, ενώ το τέλος αυτό αναμένεται να τεθεί σε δημοψήφισμα.
Για να περάσει ωστόσο το σχέδιο από την τουρκική βουλή ο Ταγίπ Ερντογάν φέρεται να έχει συνάψει ένα κρυφό deal με τον ηγέτη των Γκρίζων Λύκων και τον πρόεδρο του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης Ντεβλέτ Μπαχτσελί, προβάινοντας μάλιστα -σύμφωνα με πληροφορίες- σε αρκετές υποσχέσεις σε μια σειρά από ζητήματα.
Εάν στα παραπάνω προστεθούν τα ανοιχτά μέτωπα που ήδη έχει ο Ερντογάν με το συριακό και το κουρδικό ζήτημα, τότε αντιλαμβάνεται κανείς εύκολα τη σημασία της κλιμάκωσης της έντασης προς την ελληνική και την ελληνοκυπριακή πλευρά.
Η ρητορική των «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο
Την Πέμπτη το βράδυ -και ενώ ακόμη βρισκόταν σε εξέλιξη η διάσκεψη της Γενεύης για το Κυπριακό- η τουρκική πλευρά προχώρησε σε μια προκλητική κίνηση, επαναφέροντας την στρατηγική των «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο.
Στην ανακοίνωσή του, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών προειδοποιούσε την Ελλάδα να μην προχωρήσει στην κατασκευή έργων για την κατοίκηση μικρών νησιών του Αιγαίου, σχέδιο για το οποίο είχε κάνει λόγο στις αρχές της εβδομάδας ο υφυπουργός ναυτιλίας Νεκτάριος Σαντορινιός με επιστολή του προς τη Βουλή.
Στην ανακοίνωσή του το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, διαμήνυε ότι δεν πρόκειται να αποδεχτεί de facto συνθήκες που θα προκληθούν σε «διαφιλονικούμενους γεωγραφικούς σχηματισμούς».
Άμεση ήταν πάντως η αντίδραση της Αθήνας, με αξιωματούχους του υπουργείου Εξωτερικών να καθιστούν σαφές πως το καθεστώς του Αιγαίου είναι ξεκάθαρο και δεν αποτελεί αντικείμενο συζήτησης.
Η νέα τουρκική πρόκληση ήρθε μετά από ένα μπαράζ δηλώσεων του τούρκου προέδρου Ρετζέπ ταγιπ Ερντογάν τους προηγούμενους μήνες, με τις οποίες αμφισβητούσε ανοικτά τη Συνθήκη της Λωζάννης του 1923.
Την Παρασκευή δηλώσεις για το θέμα έκανε και ο αναπληρωτής υπουργός Άμυνας Δημήτρης Βίτσας. «Για την Ελλάδα δεν υπάρχουν γκρίζες ζώνες στο Αιγαίο. Όλα είναι κατοχυρωμένα με διεθνείς συνθήκες και με βάση αυτές συγκροτούμε τη στρατηγική μας» είπε χαρακτηριστικά, μιλώντας στο ρ/φ σταθμό «Πρακτορείο 104,9Fm».
Το αρμόδιο υπουργείο και η κυβέρνηση θα σχολιάσει την ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών για τα 298 νησιά, ανέφερε ο κ. Βίτσας, τονίζοντας δηκτικά πως «όταν διεξάγονται συζητήσεις στη Γενεύη για το Κυπριακό, τέτοιες ανακοινώσεις δεν βοηθούν στη δημιουργία καλού κλίματος».
Ερντογάν: Καμία λύση χωρίς εγγυήτρια την Τουρκία
Την Παρασκευή ο Ταγίπ Ερντογάν ανέβασε τους τόνους και για το Κυπριακό. Μετά το πέρας των συνομιλιών στη Γενεύη, ο Ερντογάν κατηγόρησε την Ελλάδα ότι για μια ακόμα φορά αποφεύγει την επίλυση για το κυπριακό πρόβλημα, ενώ προειδοποίησε ότι δεν πρέπει να αναμένεται λύση χωρίς την εγγύηση της Τουρκίας.
«Έχουμε πει ξεκάθαρα στην Κύπρο και στην Ελλάδα ότι δεν πρέπει να περιμένουν λύση χωρίς την Τουρκία ως εγγυήτρια. Θα είμαστε εκεί για πάντα», δήλωσε σε δημοσιογράφους στην Κωνσταντινούπολη.
Ο ίδιος τόνισε πως αποκλείεται τα τουρκικά στρατεύματα να αποχωρήσουν από την Κύπρο, εκτός και αν αποσυρθούν και οι δύο πλευρές. Με βηάση τα παραπάνω ο τούρκος πρόεδρος φαίνεται να τάσσεται υπέρ ενός μοντέλου ασφάλειας που θα περιλαμβάνει παραμονή κάποιων δυνάμεων της ΕΛΔΥΚ και κάποιων δυνάμεων της ΤΟΥΡΔΥΚ.
«Την Παρασκευή, η τουρκική Αντιπροσωπεία εγκατέλειψε τη Γενεύη λέγοντας ότι είχε και άλλα σημαντικότερα πράγματα να κάνει, όπως να ασχοληθεί με το Συριακό και τη συνταγματική μεταρρύθμιση και ότι επιθυμούσε να γίνει μια μη οργανωμένη συζήτηση μεταξύ εμπειρογνωμόνων», δήλωσε από τη μεριά του ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς από τη Γενεύη. «Στα πόδια το έβαλαν αυτοί που έφυγαν. Εμείς είμαστε ακόμα εδώ», συμπλήρωσε.
Κυβέρνηση: Οχι σε επιθετικές δηλώσεις και φοβικές λογικές
«Φοβικές λογικές αλλά και επιθετικές δηλώσεις δεν έχουν θέση στην προσπάθεια για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση του Κυπριακού» επισημαίνουν οι κυβερνητικοί κύκλοι, σε μια έμμεση απάντηση στις δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν.
«Η Διάσκεψη της Γενεύης αποτελεί κρίσιμο βήμα στην εθνική προσπάθεια για εξεύρεση δίκαιης και βιώσιμης λύσης στο Κυπριακό, στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ και της ιδιότητας της Κύπρου ως κράτους μέλους της ΕΕ» αναφέρουν κυβερνητικοί κύκλοι, υπογραμμίζοντας ότι «η ελληνική κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να προστατεύσει και να αξιοποιήσει τη σημαντική δυναμική που έχει δημιουργηθεί για μια δίκαιη και βιώσιμη λύση».
Σημειώνουν ότι «στις δικοινοτικές συνομιλίες συντελείται σημαντική πρόοδος παρά τις κρίσιμες διαφορές» και προσθέτουν ότι ένα από «θετικά της διάσκεψης (αποτελεί) η ανταλλαγή χαρτών για πρώτη φορά από το 1974», ενώ «σημαντική πρόοδο αποτελεί το γεγονός ότι οι συνομιλίες για το Κυπριακό εισέρχονται σε νέα φάση και πλέον μπαίνουν στο τραπέζι τα ζητήματα των εγγυήσεων και της ασφάλειας.»
Οι ίδιοι κύκλοι χαρακτηρίζουν ως «εξαιρετικά σημαντικό βήμα» την εκκίνηση από τις 18 Ιανουαρίου -εντός αυτού του πλαισίου- ουσιαστικών συνομιλιών σε διπλωματικό - τεχνικό επίπεδο για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Ρουβίκωνας: Τρικάκια και πανό στο γραφείο του Χρήστου Κέλλα για ΟΠΕΚΕΠΕ και ευλογιά των αιγοπροβάτων [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x469/0,124,608,465/crop/both/3c/3c48bf15cea641c69afdcea8e40c6ba2.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Η Κέιτι Πέρι και ο Τζάστιν Τριντό είναι επίσημα ζευγάρι: Η πρώτη τους δημόσια εμφάνιση στο Παρίσι [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x408/0,33,608,374/crop/both/ae/aeee6e16c93047ce83e4e059dbdd1f27.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Μαφιόζικη εκτέλεση στη Λεμεσό: Γάζωσαν τον επιχειρηματία Σταύρο Δημοσθένους μπροστά στον γιο του - Βρέθηκε το βαν των δραστών [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x339/1,0,605,339/crop/both/c3/c3f09538fc2247aea1414c9834c74e37.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ο "κλόουν" Φειδίας ανακοίνωσε την ίδρυση κόμματος - "Άμεση Δημοκρατία" το όνομά του [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x456/0,22,608,363/crop/both/61/61ad9e2b2cbc42da9830234efcaef4c6.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ο Έρντογάν "μάλωσε" την Μελόνι: "Πρέπει να κόψεις το κάπνισμα" - "Δεν θέλω να σκοτώσω κανέναν" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x398/185,39,608,276/crop/both/65/65b8ebf4bc56420bb75829957f4e1e08.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ο Τραμπ κάλεσε Ελλάδα και Κύπρο στη διάσκεψη για τη Γάζα στην Αίγυπτο - Η επίσημη πρόσκληση [εικόνα]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,25,608,366/crop/both/9a/9aba2f12682147ceb69748eaa55ef6ea.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ένταση στα Βαλκάνια: Τουρκικά drones καμικάζι έφτασαν στο Κόσοβο - Οργή από την Σερβία [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,45,608,386/crop/both/61/61f1d5e61a67479dbea3bddbd1c42613.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Σάλος με Τούρκο δημοσιογράφο και τα σενάρια διαδοχής Ερντογάν: "Πήραμε τα α@@@ μας από τον Τραμπ" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x342/0,4,602,342/crop/both/4a/4ae6aa325776444cac7509a93425883f.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Άδωνις Γεωργιάδης: Η απάντησή του για την προσωπική του ζωή - "Παιδιά ψυχραιμία, όλα καλά" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,8,608,349/crop/both/35/35c7b63485ad49e68783d68a38dfe7ec.jpg?quality=60&404=default&v=2)
