Την διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης διέταξε η Εισαγγελία Πρωτοδικών με αφορμή δημοσιεύματα του Τύπου αλλά και μηνυτήρια αναφορά που κατέθεσε ο εκδότης και δημοσιογράφος Κώστας Βαξεβάνης σχετικά με το θέμα της μετάφρασης εγγράφου, που περιλαμβάνεται στη δικογραφία του Αρείου Πάγου για την υπόθεση της Novartis.
Η έρευνα που διατάχθηκε έχει στόχο να διαπιστωθεί εάν υπήρξε αλλοίωση ή όχι του επίμαχου εγγράφου που προέρχεται από το υλικό που είχε στείλει στις ελληνικές αρχές το FBI.
Το θέμα με το μεταφρασμένο έγγραφο ήρθε στην επικαιρότητα μετά από ανακοίνωση- καταγγελία του συνηγόρου της εισαγγελέως Ελένης Τουλουπάκη Βασίλη Χειρδάρη.
Ο κ. Χειρδάρης σε ανακοίνωση που εξέδωσε χθες, έκανε λόγο για αλλοίωση του επίμαχου εγγράφου κατά τη μετάφραση του από μεταφράστρια του υπουργείου Εξωτερικών με απάλειψη σημαντικών στοιχείων που αναφέρονταν σε δωροληψία πρώην υπουργού.
Η έρευνα ανατέθηκε σε εισαγγελέα της ποινικής δίωξης.
Καταγγελία ότι "εξαφανίστηκε" το όνομα Λοβέρδου
Η πρώην εισαγγελέας κατά της Διαφθοράς, Ελένη Τουλουπάκη, δια του δικηγόρου της υποστηρίζει ότι από τη μετάφραση εγγράφου που συμπεριλαμβάνεται στη δικογραφία εξαφανίστηκαν το όνομα του Ανδρέα Λοβέρδου και η αναφορά σε χρηματισμό του με 20.000 ευρώ, καθώς και τα ονόματα των Κωνσταντίνου Φρουζή και Νίκου Μανιαδάκη.
Η πλευρά της Ελ. Τουλουπάκη αναφέρει ότι πρόκειται για επίσημο έγγραφο του Υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ "που υπογράφεται από εκπρόσωπο του Γραφείου Νομικού Συμβούλου της Πρεσβείας των ΗΠΑ με ημερομηνία 25.05.2017 που είναι συντεταγμένο στην αγγλική γλώσσα, το οποίο αναφέρει ότι πρώην υπουργός, τον οποίο και κατονομάζει, δωροδοκήθηκε από την Novartis, και ότι το ποσό που δόθηκε, ξεπλύθηκε μέσω συγκεκριμένης εταιρείας”.
Και σημειώνει: "Επισκοπώντας τα σχετικά της δικογραφίας διαπιστώσαμε με έκπληξη ότι από την μετάφραση αυτή είχε απαλειφθεί εντελώς το όνομα πρώην υπουργού σε δύο μάλιστα ονομαστικές αναφορές που υπήρχαν στο πρωτότυπο έγγραφο και ήταν στην ίδια σελίδα! Έτσι η μετάφραση άλλαξε το κείμενο ουσιωδώς και ενώ αναφέρονταν στο πρωτότυπο ότι η Novartis "πλήρωσε” συγκεκριμένο ονομαστικά πρώην υπουργό, στην μετάφραση αναφέρεται ότι η εταιρεία αυτή "πλήρωσε” απλά, αφαιρώντας το όνομα αυτού που πληρώθηκε!” επισημαίνει ο κ. Χειρδάρης".
Ο Ανδρέας Λοβέρδος, μιλώντας στον ΣΚΑΙ το πρωί της Παρασκευής, τόνισε ότι το έγγραφο είναι του 2017 και μέσα στη δικογραφία από το 2020. Σημείωσε ότι αρχικά δεν υπήρχε μέσα, αλλά το έφερε ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Γ. Αγγέλης στην προανακριτική επιτροπή της Βουλής και τόνισε ότι η κ. Τουλουπάκη δεν το είχε στείλει αμελλητί στη Βουλή, για να μη φανεί από το έγγραφο ότι ο προστατευόμενος μάρτυρας σε ΗΠΑ και Ελλάδα είναι το ίδιο πρόσωπο, κάτι που απαγορεύεται.
Ερωτηθείς γιατί απαλείφθηκε το όνομά του, απάντησε: "Ελα ντε, δεν έχω καμία λογική εξήγηση". Πρόσθεσε μάλιστα ότι επί της ουσίας δεν παίζει ρόλο, γιατί η ανακρίτρια έχει και το πρωτότυπο που αναφέρονται όλα.
Τι λέει το ΥΠΕΞ και η μεταφράστρια
Πηγές του Υπουργείου Εξωτερικών διευκρινίζουν σχετικά με τη φερόμενη "παραποίηση εγγράφου της δικογραφίας NOVARTIS από τη Μεταφραστική Υπηρεσία του ΥΠΕΞ" και τα δημοσιεύματα για την ίδια υπόθεση:
Το σύστημα μετάφρασης που ακολουθούσε η Μεταφραστική Υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών ήταν το ίδιο, τόσο επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, όσο και επί κυβέρνησης ΝΔ, έως και την 31η Αυγούστου 2021. Πριν την εφαρμογή του νέου Νόμου (ν.4781/2021) η Μεταφραστική Υπηρεσία ανέθετε σε συνεργαζόμενους ιδιώτες μεταφραστές το έργο της μετάφρασης. Γεγονός το οποίο από άγνοια ή εκ του πονηρού παραλείπουν να αναφέρουν ορισμένοι.
Αυτό που άλλαξε είναι ότι με τη νομοθετική πρωτοβουλία του Υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια και τον Νόμο 4781/2021 που ψήφισε η Βουλή των Ελλήνων θεραπεύθηκαν τα προβλήματα που υπήρχαν και ενισχύθηκε η διαφάνεια και η λογοδοσία στον μέγιστο βαθμό, καθώς, όπως αναφερόταν ρητά στη χθεσινή ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών "η Μεταφραστική Υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών, η οποία καταργήθηκε με το Νόμο 4781/21, δεν είχε ως γνωστόν την αρμοδιότητα να προβαίνει σε έλεγχο του περιεχομένου μεταφράσεων". Τόσο η Μεταφραστική Υπηρεσία, όσο και ο Μεταφραστής δεν κρατούσαν αντίγραφο ούτε του κειμένου που μεταφράστηκε, ούτε της μετάφρασής του.
Συγκεκριμένα, έως και την 31η Αυγούστου 2021, διάστημα στο οποίο έγινε και η συγκεκριμένη μετάφραση, το σύστημα λειτουργούσε ως εξής:
Η Μεταφραστική Υπηρεσία συνεργαζόταν με ιδιώτες μεταφραστές βάσει πίνακα, οι οποίοι εργάζονταν εκτός του χώρου της Μεταφραστικής Υπηρεσίας. Η Μεταφραστική Υπηρεσία επικύρωνε το γνήσιο της υπογραφής του μεταφραστή, ο οποίος ήταν και υπεύθυνος για την απόδοση της μετάφρασης (βλ. ΥΑ Φ093/3/ΑΣ1856/1998).
Το 2017, επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ. το άρθρο 22 του Οργανισμού του ΥΠΕΞ αντικαταστάθηκε με το άρθρο 18 του ν.4505/2017 (ΦΕΚ Α’ 189/8.12.2017), στο οποίο προβλέφθηκε ότι τα θέματα οργάνωσης και εσωτερικής λειτουργίας της Μεταφραστικής Υπηρεσίας, όπως ενδεικτικά, μεταξύ άλλων, το σύστημα ελέγχου ποιότητας της μετάφρασης, η διαχείριση εγγράφων, η τήρηση αρχείου μεταφράσεων, η έκδοση αντιγράφων μεταφράσεων, κλπ καθορίζονται από τον "Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας της Μεταφραστικής Υπηρεσίας ΥΠΕΞ", ο οποίος κυρώνεται με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Εξωτερικών.
Τέτοιο προεδρικό διάταγμα, έως τη λήξη της κυβερνητικής θητείας του ΣΥΡΙΖΑ δεν εκδόθηκε.
Το νέο σύστημα μετάφρασης και η κατάργηση της Μεταφραστικής Υπηρεσίας
Στις 28.02.2021 δημοσιεύτηκε ο ν. 4781/2021 που αφορά στην οργάνωση και λειτουργία του Υπουργείου Εξωτερικών και αποτελεί τον νέο Οργανισμό του.
Στο άρθρο 478 του νέου Οργανισμού ορίζεται ότι από την έναρξη ισχύος του νέου συστήματος μετάφρασης η Μεταφραστική Υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών καταργείται.
Η εφαρμογή του νέου συστήματος μετάφρασης και η κατάργηση της Μεταφραστικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Εξωτερικών ορίστηκε ότι γίνεται σε έξι (6) μήνες από την έναρξη ισχύος του νέου Οργανισμού, ήτοι την 1η Σεπτεμβρίου 2021.
Η συγκεκριμένη επίμαχη μετάφραση, σύμφωνα με τα καταγγελλόμενα, αφορά το διάστημα της μεταβατικής περιόδου, στο οποίο τόσο η Μεταφραστική Υπηρεσία, όσο και ο μεταφραστής δεν κρατούσαν αντίγραφο του κειμένου που μεταφράστηκε και της μετάφρασής του.
Σε αντίθεση με το παλαιό σύστημα μετάφρασης, το νέο σύστημα μετάφρασης μέσω του Σώματος Πιστοποιημένων Μεταφραστών προβλέπει μια σειρά από διατάξεις που εξασφαλίζουν την ποιότητα και την ασφάλεια της μετάφρασης. Συγκεκριμένα:
α) Ο πιστοποιημένος μεταφραστής υποχρεούται να τηρεί επιμελώς πλήρες ηλεκτρονικό αρχείο, καθώς και ταυτόσημο αρχείο ασφαλείας (backup) αυτού, του συνόλου των μεταφράσεων που έχει διενεργήσει, με την αναγραφή του "Μοναδικού Σειριακού Αριθμού" (barcode) μετάφρασης για κάθε μετάφραση.
β) Ο πιστοποιημένος μεταφραστής υποχρεούται να γνωστοποιεί αμελλητί στις αρμόδιες, κατά νόμο, αρχές οποιαδήποτε παραποίηση, πλαστογράφηση ή νόθευση εγγράφου, καθώς και να παρέχει όποια άλλη σχετική πληροφορία.
γ) Κάθε μετάφραση ταυτοποιείται με έναν "Μοναδικό Σειριακό Αριθμό" (barcode), ο οποίος παρέχεται στον πιστοποιημένο μεταφραστή, μέσω πληροφοριακού συστήματος του Υπουργείου Εξωτερικών, κατά τον χρόνο παραλαβής κάθε αιτήματος προς μετάφραση.
δ) Για την ορθή εκτέλεση του έργου τους, οι πιστοποιημένοι μεταφραστές εποπτεύονται από το Υπουργείο Εξωτερικών, το οποίο είναι αρμόδιο για τη διενέργεια ελέγχων, επιθεωρήσεων και ερευνών, είτε κατόπιν σχετικής καταγγελίας, είτε αυτεπαγγέλτως.
ε) Για την αποτελεσματική άσκηση της εποπτικής του αρμοδιότητας, το Υπουργείο Εξωτερικών δύναται να ζητά, μέσω αιτιολογημένου αιτήματος, τη συνδρομή της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας.
Στ) Το Εποπτικό Συμβούλιο του Υπουργείου Εξωτερικών δύναται να επιβάλλει ποινές ανάλογα με τον βαθμό της υπαιτιότητας, τη βαρύτητα της πράξης ή της παράλειψης και την προσωπικότητα του εξεταζόμενου που κρίνεται ένοχος τέλεσης του παραπτώματος.
"Είναι προφανές συνεπώς από τα παραπάνω ότι το πρόβλημα της διαφάνειας στις μεταφράσεις εντοπίστηκε και θεραπεύτηκε, αλλά και ότι δεν είχε τεθεί σε εφαρμογή το νέο νομοθετικό πλαίσιο, όταν έγινε η μετάφραση στην οποία αναφέρονται τα δημοσιεύματα.
Όσον αφορά τη συγκεκριμένη περίπτωση, είναι προφανές επίσης ότι στον βαθμό που του αναλογεί, το Υπουργείο Εξωτερικών θα βοηθήσει με κάθε πρόσφορο μέσο την Ελληνική Δικαιοσύνη, την οποία εμπιστεύεται απόλυτα, για την πλήρη διαλεύκανση της υπόθεσης" αναφέρουν πηγές του ΥΠΕΞ.
Από την πλευρά της η μεταφράστρια του εγγράφου Δέσποινα Καρατζά αναφέρει στην "Αυγή" ότι στο κείμενο που παρέδωσε εμπεριέχονται τα επίμαχα ονόματα και στοιχεία.
Όπως σημειώνει, "λέγεται ότι δεν αναφέρονται τα ονόματα τεσσάρων (4) ατόμων που εμπλέκονται στην υπόθεση. Από μια γρήγορη ματιά στη μετάφραση μου που ανέσυρα, βλέπω όχι μόνο τα ονόματα αυτά αλλά και τις ιδιότητες τους. Καθώς και άλλα ονόματα.Άρα, για να με κατηγορήσει οποιοσδήποτε για παραποίηση, θα πρέπει να προσκομίσει το κείμενο – πηγή που είχα στη κατοχή μου και μετέφρασα στην μετάφραση μου της 12 Απριλίου 2021.
Σε κάθε περίπτωση, ο φόρτος εργασίας που αντιμετωπίζω δεν μου επιτρέπει να ασχοληθώ περαιτέρω με το θέμα. Σε ότι αφορά το κείμενο – πηγή, δυστυχώς δεν έχουμε αυτό που μετέφρασα. Και προσωπικά δηλώνω ότι μετέφρασα το κείμενο που παρέλαβα".
Κυβερνητικός εκπρόσωπος: Αποπροσανατολίζουν γιατί έρχεται η ώρα της δικαιοσύνης για τη σκευωρία
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος σε συνέντευξή του στον ΑΝΤ1 και αναφερόμενος στην υπόθεση Novartis σχετικά με το ζήτημα του κ. Λοβέρδου, παρέπεμψε στην ανακοίνωση του ίδιου. "Δεν έχουμε εμείς κανένα λόγο να εμπλακούμε στη διαδικασία και στη συζήτηση αυτή. Ο κ. Λοβέρδος με πράγματα τα οποία νομίζω δίνουν απαντήσεις στα ερωτηματικά που δημιουργούνται, κατέθεσε τη δική του θέση. Το Υπουργείο Εξωτερικών από την άλλη, επίσης, με ανακοίνωσή του χθες, έβαλε τα πράγματα στη θέση τους", ανέφερε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
"Όσο πλησιάζει η ώρα που οι βασικοί πρωταγωνιστές που ενορχήστρωσαν τη σκευωρία της Novartis θα λογοδοτήσουν στη Δικαιοσύνη -η Δικαιοσύνη θα αποφασίσει, η χώρα μας έχει διαδικασίες και ανεξάρτητους θεσμούς- θα βλέπουμε τέτοιου είδους ξεσπάσματα με "ξαναζεσταμένα" φαγητά, που με περίεργους συνειρμούς θα προσπαθούν να δημιουργήσουν ορισμένες εντυπώσεις. Η πραγματικότητα είναι ότι "κρέμασαν στα μανταλάκια", πολιτικά πρόσωπα, ανάμεσα στα οποία δύο πρώην Πρωθυπουργούς. Κατέρρευσε η σκευωρία σε ό,τι αφορά στα περισσότερα πρόσωπα, εκτός από ένα που βρίσκεται σε εξέλιξη, τον κ. Λοβέρδο", συνέχισε υπογραμμίζοντας πως έρχεται η ώρα τώρα της Δικαιοσύνης "και ορισμένοι προσπαθούν να δημιουργήσουν ένα θόρυβο για να αποπροσανατολίσουν από αυτό, το οποίο θέλει ο κόσμος να μάθει".
Επισήμανε πως η Κυβέρνηση θα προσφύγει εναντίον της Novartis για να αποζημιωθεί η Ελληνική Πολιτεία, με τρόπο οργανωμένο, έτσι όπως θα έπρεπε για να είναι άρτια προετοιμασμένη και για να τύχει της αποδοχής που πρέπει, έτσι ώστε η χώρα να αποζημιωθεί από την τυχόν ζημία που θα αποφασιστεί ότι έπαθε, από τη συμπεριφορά της εταιρείας εδώ.
"Όλα τα υπόλοιπα κινούνται στη σφαίρα της παραπολιτικής ή της τακτικής ορισμένων να αποφύγουν αυτό που είναι το κύριο και το ουσιαστικό. Να απαντήσουν, δηλαδή, στην Ελληνική Δικαιοσύνη για την εμπλοκή τους στην κατασκευή της σκευωρίας εναντίον πολιτικών τους αντιπάλων", συμπλήρωσε.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος είπε επίσης ότι η δικαιοσύνη διερεύνησε όλο εκείνο το διάστημα τα πρόσωπα "που στοχοποίησε η τότε Κυβέρνηση με σκοπό να πλήξει την πολιτική τους υπόσταση, την αξιοπρέπεια τους, να τους οδηγήσει στη φυλακή".
Και πρόσθεσε: "Χωρίς στοιχεία, με κουκουλοφόρους μάρτυρες, που -όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια- κατέρρευσαν αυτά που είχαν ισχυριστεί. Έψαξε αυτούς τους ανθρώπους από χίλιες μεριές. Έψαξε, ό,τι υπήρχε στη διάθεσή της. Επιμένουμε στη μεγάλη εικόνα: Η Δικαιοσύνη θα κάνει τη δουλειά της και θα αποφανθεί τι έγινε σε ό,τι αφορά στην ενορχήστρωση της σκευωρίας".
ΣΥΡΙΖΑ: Η κυβέρνηση πιάστηκε επ' αυτοφώρω και οφείλει να λογοδοτήσει άμεσα
Ο ΣΥΡΙΖΑ ζήτησε εξηγήσεις από την κυβέρνηση και συγκεκριμένα από το Υπουργείο Εξωτερικών, ενώ ζήτησε και τη διενέργεια έρευνας από τις αρμόδιες δικαστικές αρχές.
"Στην καταγγελία της πρώην εισαγγελέως διαφθοράς Ελ. Τουλουπάκη, ότι έχει παραποιηθεί κατά τη μετάφρασή του επίσημο έγγραφο του Υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ που υπάρχει στην δικογραφία του σκανδάλου Novartis και έχει αφαιρεθεί από αυτήν το όνομα του Ανδρέα Λοβέρδου, απαιτούνται άμεσα απαντήσεις από το Υπουργείο Εξωτερικών και διενέργεια έρευνας από τις αρμόδιες δικαστικές αρχές.
Συγκεκριμένα όπως καταγγέλλεται, ενώ στο πρωτότυπο αμερικανικό έγγραφο αναφέρονταν ότι η Novartis "πλήρωσε" τον συγκεκριμένο πρώην υπουργό, στη μετάφραση αναφέρεται ότι η εταιρεία αυτή "πλήρωσε" απλά, αφαιρώντας το όνομα αυτού που πληρώθηκε! Επίσης, ενώ το πρωτότυπο αναφέρει ότι ο πρώην υπουργός "εισήγαγε" δύο φάρμακα της Novartis, στη μετάφραση αναφέρεται ότι τα δύο φάρμακα "εισήχθησαν" γενικά και αόριστα!
Η ενέργεια αυτή αποτελεί σκάνδαλο μέσα στο σκάνδαλο Novartis και επιβεβαιώνει την επιχείρηση συγκάλυψης και είχε στηθεί με σκοπό να "βαφτιστεί" ένα υπαρκτό και ομολογημένο σκάνδαλο σε δήθεν σκευωρία. Ιδίως όταν για την υπόθεση αυτή, αντί για τους πραγματικούς ενόχους, διώκονται οι εισαγγελείς διαφθοράς και οι δημοσιογράφοι, επειδή προσπάθησαν να ερευνήσουν το σκάνδαλο!
Η κυβέρνηση πιάστηκε επ' αυτοφώρω και οφείλει να λογοδοτήσει άμεσα για την καταγγελλόμενη παραποίηση του αμερικανικού εγγράφου από την μεταφραστική υπηρεσία του Υπουργείου Εξωτερικών".
Λοβέρδος: Για όσα έχουν κάνει θα με βρουν μπροστά τους
Για συκοφάντες της πολιτικής και "λάσπη" μιλά σε ανακοίνωσή του ο Ανδρέας Λοβάρδος:
"Επιμένουν στη λάσπη. Ο ΣΥΡΙΖΑ επικαλείται ξανά το όνομά μου για να εξυπηρετήσει τους γνωστούς σκοπούς του. Είναι από αδιανόητο έως γελοίο να βάζουν και πάλι μπροστά έγγραφα γνωστά, δημοσιευμένα, κατατεθειμένα στην Προανακριτική Επιτροπή της Βουλής από τον εν ενεργεία Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ι.Αγγελή, αξιολογημένα και ενσωματωμένα στη δικογραφία από τον Ιούνιο του 2020. Ο σκοπός τους όμως είναι γνωστός: συνεχίζουν αυτό που κάνουν διαχρονικά, να σπιλώνουν, δηλαδή, πρόσωπα με τις ψευτοκατηγορίες των γνωστών κουκουλοφόρων.
Ο ελληνικός λαός τους έχει μάθει πλέον. Κανείς δεν παίρνει στα σοβαρά τους επαγγελματίες συκοφάντες της πολιτικής. Το έχω πει πολλές φορές και το επαναλαμβάνω: για όσα έχουν κάνει θα με βρουν μπροστά τους".
Ανταπάντηση ΣΥΡΙΖΑ: Απολαμβάνει μιντιακή ασυλία
"Δεν μας εκπλήσσει η απάντηση του κ. Λοβέρδου, ακολουθεί την πάγια τακτική του κόμματος της Novartis: πουλάει τρέλα και ποντάρει στη μιντιακή ασυλία που απολαμβάνει", σχολιάζει σε ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ με αφορμή τη δήλωση του Ανδρέα Λοβέρδου.
"Έτσι μπορεί και κάνει τον τιμητή, έτσι επιχειρούν να μετατρέψουν το σκάνδαλο σε σκευωρία, έτσι διώκουν δικαστές και δημοσιογράφους. Αποσιωπώντας και διαστρεβλώνοντας την αλήθεια με τη δύναμη που τους παρέχει η μιντιακή ολιγαρχία. Έτσι βρίσκεται και η Ελλάδα στον πάτο της Ευρώπης στην ελευθερία του Τύπου.
Σε ένα ερώτημα όμως δεν απάντησε ο κ. Λοβέρδος. Αφού το έγγραφο είναι γνωστό και έχει κριθεί όπως λέει, γιατί στην μετάφραση έσπευσαν να αφαιρέσουν το όνομα του; Τι έχουν να φοβηθούν αφού είναι έτσι όπως τα λέει ο κ. Λοβέρδος;
Υ.Γ. Αλήθεια ποια είναι η θέση του ΠΑΣΟΚ - ΚΙΝΑΛ για την παραποίηση εγγράφου του Υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, ώστε να αφαιρεθεί το όνομα του βουλευτή του και υποψηφίου για την Προεδρία του;".