Μετά από ένα διήμερο συνεχών συναντήσεων και έντονων διαβουλεύσεων του έλληνα πρωθυπουργού στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής των ευρωπαίων ηγετών στη Ρίγα της Λετονίας, η κατάσταση της διαπραγμάτευσης για το ελληνικό ζήτημα φαίνεται να βρίσκεται στο ίδιο ακριβώς σημείο με εκείνο στο οποίο βρισκόταν και τρεις ημέρες πριν.
Και τούτο, διότι παρά τις θετικές δηλώσεις που έκαναν ο Φρανσουά Ολάντ και ο Ζαν Κλωντ Γιούνκερ πριν από τις κατ' ιδίαν συναντήσεις που είχαν με τον Αλέξη Τσίπρα, αλλά και το φιλικό κλίμα των συνομιλιών, οι δύο αξιωματούχοι δεν φάνηκαν τελικά διατεθειμένοι να συζητήσουν το ενδεχόμενο μιας πολιτικής λύσης που επιζητά η ελληνική κυβέρνηση, διαμορφώνοντας έτσι μια κοινή ευρωπαϊκή γραμμή με την Άνγκελα Μέρκελ: παραπομπή των ανοιχτών ζητημάτων της διαπραγμάτευσης στο τραπέζι των συνομιλιών του Brussels Group και ολοκλήρωση του προγράμματος.
Από το «έκτακτο Eurogroup» στη...«γραμμή Μέρκελ»
Ενδεικτική του κλίματος είναι η διάσταση δηλώσεων και τελικής στάσης του γάλλου προέδρου. Προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής την Πέμπτη ο Φρανσουά Ολάντ έκανε ιδιαίτερα ενθαρρυντικές δηλώσεις, επιβεβαιώνοντας τη βούληση του να συμβάλλει στη διευκόλυνση των διαδικασιών, ενώ δεν δίστασε να μιλήσει ακόμη και για ένα έκτακτο Eurogroup για το ζήτημα της Ελλάδας.
«Δεν είναι εδώ, στη Ρίγα, το μέρος για να διαπραγματευτούμε για το ελληνικό ζήτημα. Είναι αλήθεια, όμως, ότι μας επιτρέπει να προετοιμάσουμε τις επόμενες συναντήσεις και συγκεκριμένα μία συνεδρίαση του Eurogroup στα τέλη αυτού του μήνα ή στις αρχές Ιουνίου». Όπως ανέφερε ο κ. Ολάντ, ανέμενε να έχει μια «φιλική συζήτηση» με τον Α. Τσίπρα, κατά τη διάρκεια της οποίας θα αναζητηθούν λύσεις που θα χτίζουν σχέσεις εμπιστοσύνης και θα επιτρέπουν επίσης την αποδέσμευση των κεφαλαίων που προβλέπονται για την Ελλάδα. Ωστόσο, τόνισε πως δεν είναι η Γαλλία και η Γερμανία αυτές που θα πάρουν τις αποφάσεις εκ μέρους όλης της Ευρώπης, καθώς μια τέτοια προσέγγιση θα ήταν λάθος. «Δεν είναι αυτή η δική μου προσέγγιση ούτε της Άνγκελα Μέρκελ», είπε χαρακτηριστικά. «Εργαζόμαστε για να διευκολύνουμε τα πράγματα και παράλληλα να περάσουμε μηνύματα χρήσιμα τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Ευρώπη» κατέληξε ο Γάλλος Πρόεδρος.
Ωστόσο, σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ των Financial Times, κατά τη διάρκεια της συνάντησης που είχαν εκείνος και Α. Μέρκελ με τον Α. Τσίπρα, οι ηγέτες της Γερμανίας και της Γαλλίας από κοινού εξέφρασαν την ανησυχία τους για τον αργό ρυθμό των συνομιλιών και για το γεγονός ότι οι συζητήσεις με τους θεσμούς διεκόπησαν επανειλημμένα τις τελευταίες ημέρες. Την ίδια στάση υποστήριξης της κ. Μέρκελ τήρησε -σύμφωνα με τους FT- και για το θέμα της συμπερίληψης του ΔΝΤ στη συμφωνία της Ελλάδας.
Τέλος, όπως είχε προειδοποιήσει πριν από μερικές ημέρες, σημειώνοντας ότι με την Α. Μέρκελ θα απευθυνθούν με κοινή γλώσσα στον Α. Τσίπρα, Μέρκελ και Ολάντ φερόνται να παρέπεμψαν τα «αγκάθια» της διαπραγμάτευσης στο Brussels Group.
Μέρκελ: Περισσότερη δουλειά με τους θεσμούς
Αυτό ακριβώς διαμήνυσε με δηλώσεις της μετά τη συνάντηση και η γερμανίδα καγκελάριος Α. Μέρκελ.
«Υπήρξε μια εποικοδομητική ανταλλαγή απόψεων με τον πρόεδρο Ολάντ και τον πρωθυπουργό Τσίπρα, όμως είναι σαφές ότι πρέπει να γίνει περισσότερη δουλειά με τους τρεις θεσμούς», σημείωσε χαρακτηριστικά.
«Υπάρχουν ακόμα πολλά πράγματα που πρέπει να κάνει η Ελλάδα», συμπλήρωσε
Η συνάντηση Τσίπρα-Γιούνκερ
Στο ίδιο μήκος κύματος διάστασης μεταξύ ρητορικής και ουσίας φαίνεται να κινήθηκε και ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν-Κλωντ Γιούνκερ.
Πριν από τη συνάντηση, ο κ. Γιούνκερ εξέφρασε την έντονη αντίθεσή του σε μια ενδεχόμενη έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ, σημειώνοντας μάλιστα ότι «το ζήτημα δεν αφορά μόνο την νομισματική πολιτική ή οικονομικούς λόγους αλλά έχει να κάνει και με την αξιοπρέπεια των Ελλήνων».
«Δεν μπορείς απλά να πετάξεις κάποιον έξω από τη νομισματική ένωση. Οι Έλληνες, πάντως, θα πρέπει να μάθουν ότι η αλληλεγγύη του ενός πρέπει να αντανακλά στην ακεραιότητα του άλλου. Χωρίς το ευρώ θα ήμασταν αντιμέτωποι με έναν νομισματικό πόλεμο», επεσήμανε ο κ. Γιούνκερ υπερασπιζόμενος το κοινό νόμισμα και απαντώντας σε όσους θεωρούν ότι λειτουργεί διχαστικά για την ΕΕ.
Κατά τη διάρκεια ωστόσο της συνάντησης φέρεται να παρέπεμψε και εκείνος στις τεχνικές συζητήσεις στο Brussels Group και στη εντατικοποίησή τους προκειμένου να επιτευχθεί η συμφωνία.
Η Σύνοδος στη Ρίγα φαίνεται να αφήνει την ελληνική πλευρά στην ίδια θέση με τα ταμειακά διαθέσιμα να βρίσκονται στο ίδιο, οριακό σημείο.
Η αποτίμηση της κυβέρνησης
Παρά το γεγονός ότι κυβερνητικές πηγές έκαναν λόγο για ουσιαστικές συναντήσεις του πρωθυπουργού στη Ρίγα αλλά και για διατύπωση πολιτικής βούλησης για την επίτευξη συμφωνίας από όλες τις πλευρές, οι ίδιες πηγές σημείωναν με νόημα ότι εάν κυριαρχήσει η σκληρότερη γραμμή μεταξύ των εταίρων, η λύση θα καταστεί πιο δυσχερής.
Οι κυβερνητικές πηγές υπογράμμιζαν επίσης ότι αυτή τη στιγμή απαιτείται να υπάρχει από όλους αντίληψη της κατάστασης και πως εάν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε με ρεαλισμό την κατάσταση, πρέπει να υπάρχει ρεαλιστική λύση για το πώς έχει διαμορφωθεί η πραγματικότητα. «Τώρα η ρεαλιστική λύση είναι μια αμοιβαία επωφελής συμφωνία», τόνισαν οι ίδιες πηγές.
Ο Αλέξης Τσίπρας πάντως με μια ανάρτηση στον προσωπικό λογαριασμό του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εξέφρασε την αισιοδοξία του ότι «μπορούμε σύντομα να φτάσουμε σε σταθερή μακροπρόθεσμη και βιώσιμη λύση».
Η συζήτηση στα τεχνικά κλιμάκια του Brussels Group εξακολουθεί ωστόσο να μην είναι καθόλου εύκολη, με τα βασικά αγκάθια τις διαπραγμάτευσης να παραμένουν ανοιχτά. Μεταξύ αυτών τα εργασιακά, το ασφαλιστικό και ο θέμα του ΦΠΑ βρίσκονται στην πρώτη γραμμή.