Απογοητευμένη από τις επαναλαμβανόμενες επαναπροωθήσεις μεταναστών από την Ελλάδα, εμφανίζεται να είναι η Frontex, η οποία σύμφωνα με το Politico εξετάζει το ενδεχόμενο να ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κινήσει διαδικασία επί παραβάσει κατά της Αθήνας.
Ο Υπεύθυνος Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Frontex, Jonas Grimheden, ο οποίος κάνει εισηγήσεις προς το Διοικητικό Συμβούλιο του οργανισμού, δήλωσε πως η συμπεριφορά της Ελλάδας αφήνει δύο επιλογές: είτε την αναστολή της αποστολής της Frontex στη χώρα, είτε την προσφυγή στην Επιτροπή για την έναρξη διαδικασιών επί παραβάσει.
Ωστόσο, ο Grimheden υπογράμμισε ότι η διακοπή της αποστολής δε θα εξυπηρετούσε την αποστολή του οργανισμού, καθώς απαιτείται εποπτεία στις ενέργειες της ελληνικής κυβέρνησης.
"Αν η Frontex αποχωρούσε από την Ελλάδα, δε θα υπήρχε τρόπος να μάθουμε πώς αντιμετωπίζουν οι αρχές τους νεοαφιχθέντες μετανάστες. Ο οργανισμός διασφαλίζει την παρακολούθηση και τη διαφάνεια", δήλωσε.
Κατά τον ίδιο, αυτό αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο προσφυγής στην Επιτροπή, η οποία έχει τον έλεγχο της πλειοψηφίας της χρηματοδότησης για τη στήριξη των ελληνικών συνόρων.
"Πρέπει να υπάρξει κάποια μορφή τιμωρίας. Η Επιτροπή έχει την αρμοδιότητα να ξεκινήσει διαδικασία επί παραβάσει κατά κράτους-μέλους", είπε ο Grimheden. "Η Frontex δεν μπορεί να λύσει το πρόβλημα από μόνη της".
Πρότεινε μάλιστα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συνδέσει την πρόοδο της Ελλάδας στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων με την πρόσβασή της σε ευρωπαϊκά κονδύλια. Σε ακραία περίπτωση, αν η Ελλάδα συνεχίσει να παραβλέπει τις υποχρεώσεις της απέναντι στους μετανάστες, η Επιτροπή θα μπορούσε να προσφύγει στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Οι δηλώσεις του Grimheden έγιναν λίγο μετά από απειλή της Frontex να διακόψει τη χρηματοδότηση για σκάφη του Λιμενικού που συγχρηματοδοτούνται από τον οργανισμό, εφόσον δεν εφαρμοστούν βασικές συστάσεις για τη μεταναστευτική πολιτική.
Η Επιτροπή δεν απάντησε σε επανειλημμένα αιτήματα για σχολιασμό. Τον Μάιο του 2023, η ΕΕ είχε καλέσει την Ελλάδα να διερευνήσει καταγγελίες για εγκατάλειψη μεταναστών στη θάλασσα και παράνομες απελάσεις.
Η Ελλάδα έχει σήμερα 13 ανοιχτές υποθέσεις παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε βάρος μεταναστών – το μεγαλύτερο νούμερο σε ολόκληρη την ΕΕ. Μάλιστα, σχεδόν το ένα τρίτο των 56 ανοιχτών υποθέσεων της Frontex το 2024 αφορούν την Ελλάδα.
"Η Ελλάδα παραμένει το μεγαλύτερο πρόβλημά μας όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα", τόνισε ο Grimheden, που υπηρετεί στον ρόλο αυτό από το 2021.
Το 2023 είχε επίσης προτείνει προσωρινή αναστολή των δραστηριοτήτων της Frontex στην Ελλάδα λόγω παραβιάσεων, όπως προβλέπεται στο Άρθρο 46 του κανονισμού του οργανισμού.
Ωστόσο, μια τέτοια αναστολή θα σήμαινε την απόσυρση σκαφών, συνοριοφυλάκων και εναέριων μέσων από έναν από τους πιο πολυσύχναστους μεταναστευτικούς διαδρόμους της Ευρώπης. Η Frontex έχει δηλώσει ότι έχει ήδη υποβάλει συγκεκριμένες προτάσεις στην Ελλάδα, με πιθανά μέτρα σε περίπτωση μη συμμόρφωσης.
Στο πιο πρόσφατο περιστατικό στις 3 Απριλίου, τουλάχιστον επτά μετανάστες – ανάμεσά τους δύο παιδιά – πνίγηκαν όταν η βάρκα τους βυθίστηκε κοντά στη Λέσβο μετά από παρέμβαση του Λιμενικού, σύμφωνα με καταγγελία που έλαβε η Frontex. Ο οργανισμός διερευνά το περιστατικό, συλλέγοντας φωτογραφικό και βιντεοληπτικό υλικό, καταθέσεις επιζώντων και περιμένει σχόλια από τις ελληνικές αρχές.
Αξιωματούχος του Λιμενικού ανέφερε ότι η καταγγελία έγινε από έναν από τους 23 διασωθέντες, ενώ υποστήριξε ότι η βάρκα ήταν υπερφορτωμένη και για αυτό ανετράπη.
Πολλές από τις ανοιχτές υποθέσεις σχετίζονται με καταγγελίες για αναγκαστικές επαναπροωθήσεις χιλιάδων ανθρώπων από Έλληνες αξιωματούχους στα χερσαία και θαλάσσια σύνορα. Η πρακτική αυτή, γνωστή ως pushback, είναι παράνομη σύμφωνα με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και το διεθνές δίκαιο. Τον Ιανουάριο, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καταδίκασε την Ελλάδα για συστηματικές επαναπροωθήσεις και παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
(Αξίζει να σημειωθεί ότι και η ίδια η Frontex είχε δεχτεί κατηγορίες για χρήση pushback τακτικών το 2022, κάτι που οδήγησε στην παραίτηση του τότε επικεφαλής της.)
Τον Ιούνιο του 2023, εκατοντάδες μετανάστες πνίγηκαν όταν ψαροκάικο βυθίστηκε ανοιχτά της Πελοποννήσου. Ανεξάρτητη έρευνα του Συνηγόρου του Πολίτη πρότεινε πειθαρχικά μέτρα για οκτώ μέλη του Λιμενικού που ενεπλάκησαν.
Από την εποχή της "μεταναστευτικής κρίσης" του 2015, όταν ένα εκατομμύριο πρόσφυγες, κυρίως από τη Συρία, κατευθύνθηκαν προς την Ευρώπη, η στάση της ΕΕ απέναντι στη μετανάστευση έχει σκληρύνει. Πρόσφατα, η ΕΕ κατάρτισε λίστα με επτά χώρες που θεωρούνται "ασφαλείς", καθιστώντας πιο δύσκολη την υποβολή ασύλου για τους πολίτες τους.
Διαβάστε Επίσης
Τι λέει ο εκπρόσωπος Τύπου
Ο εκπρόσωπος Τύπου του Λιμενικού, Νικόλαος Αλεξίου, δήλωσε στο POLITICO:
"Το ανθρωπιστικό έργο του Ελληνικού Λιμενικού είναι αδιαμφισβήτητο και γι’ αυτό αναγνωρίζεται ευρέως στο πέρασμα του χρόνου. Σε περίπτωση πιθανών αποκλίσεων από την απαιτούμενη συμπεριφορά, ενεργοποιούνται οι εσωτερικοί μηχανισμοί διερεύνησης και παρακολούθησης, ανεξάρτητα ή παράλληλα με τις δικαστικές διαδικασίες ή έρευνες άλλων αρμοδίων αρχών. Το Λιμενικό συνεργάζεται πλήρως με αυτές τις αρχές".
Κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, σχολιάζοντας το σχετικό δημοσίευμα του POLITICO, είπε πως η Frontex δεν έχει διατυπώσει καμία επίσημη απειλή διακοπής χρηματοδότησης.
"Η χώρα μας είναι αυτή που προστατεύει τα θαλάσσια σύνορα της Ευρώπης στη συντριπτική πλειοψηφία των αφίξεων", είπε. "Σε κάθε περίπτωση, η Frontex ερευνά όλες τις καταγγελίες, ακόμη και εκείνες από μη επιβεβαιωμένες πηγές".
Αξιωματούχοι της ελληνικής κυβέρνησης δεν απάντησαν σε αιτήματα για σχόλιο.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Μουντιάλ 2026: Αυτές είναι οι τρεις μασκότ - Αντιπροσωπεύουν ΗΠΑ, Καναδά και Μεξικό [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu322x319/0,41,322,222/crop/both/d0/d05e228dce194be1b657774745f4e173.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ο Τραμπ υποδέχτηκε τον Ερντογάν με καρφίτσα F-35 στο πέτο [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x406/0,17,608,358/crop/both/93/9393bce0547f4e1e84bd8ce6f81f86dd.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Γαύδος: Λουόμενοι σπρώχνουν με τα χέρια τους βάρκα με μετανάστες που φτάνει στην παραλία [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x402/0,72,608,313/crop/both/88/88853196a87c4a8eb60f15b6a949ce04.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Πλεύρης: Κατάργηση νομιμοποίησης μεταναστών στα 7 έτη - Ποινικοποιείται η παράνομη παραμονή [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/crop/both/19/19a3a7a1729d4737bdf293c135f295bd.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Συνάντηση Κυριάκου Μητσοτάκη με Κίμπερλι Γκίλφοϊλ στη Νέα Υόρκη [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x406/0,32,608,373/crop/both/68/6840df617ae7475ea941588a2b6e54a2.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Νεα Υόρκη: Συναντήσεις Μητσοτάκη με ηγέτες κρατών στο περιθώριο της ΓΣ του ΟΗΕ [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x406/0,26,608,367/crop/both/6b/6bf23a3da717466ba4c8e8c4b89c742d.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Μπέος σε κτηνοτρόφους: Οι κοπρίτες βουλευτές να κόψουν λεφτά από τον μισθό τους και να σας τα μοιράσουν [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,21,608,362/crop/both/9b/9bf2681051a5479287976f4b021ef6bb.jpg?quality=60&404=default&v=2)
