Σε "αχαρτογράφητα νερά" βαδίζει η πΓΔΜ μετά το δημοψήφισμα

Στην διαπίστωση ότι το δημοψήφισμα στην πΓΔΜ για το ονοματολογικό περιέπλεξε αντί να ξεκαθαρίσει την πολιτική κατάσταση στην γειτονική χώρα προχωρούν αναλυτές και προσεκτικοί παρατηρητές των εξελίξεων στα Βαλκάνια. Παρά την ξεκάθαρη επικράτηση του “Ναι”, η νίκη του κ. Ζάεφ αναδείχθηκε "πύρρειος", καθώς το ποσοστό συμμετοχής στην εκλογική διαδικασία ήταν κάτι παραπάνω από απογοητευτικό, αφού δεν έφτασε καν το 40%, πόσο μάλλον το 50% που απαιτείτο για να είναι νομικά δεσμευτικό το δημοψήφισμα. Mε καταμετρημένο το 98,61% το «ναι» συγκεντρώνει ποσοστό 91,48% και το «όχι» 5,64% ενώ η συμμετοχή ανήλθε στο 36,87%.

Η αντιπολίτευση στα Σκόπια, αντιλαμβανόμενη ότι δύσκολα θα κέρδιζε μια μετωπική σύγκρουση στην κάλπη, επέλεξε την τακτική του μποϊκοτάζ των εκλογών και της αποχής, μια τακτική που εκ του αποτελέσματος φαίνεται να λειτούργησε. Από τη μεριά του, ωστόσο, ο Ζάεφ, παρά την πολύ χαμηλή συμμετοχή, εμφανίστηκε αποφασισμένος να προχωρήσει την όλη διαδικασία περνώντας την στη Βουλή. Για μια τέτοια κίνηση είχαν προϊδεάσει πάντως όλη την προηγούμενη περίοδο με δηλώσεις τους αξιωματούχοι του κυβερνώντος κόμματος, επιμένοντας ότι το δημοψήφισμα δεν θα έχει δεσμευτικό αλλά συμβουλευτικό χαρακτήρα.

Ζάεφ: Αν δεν περάσει η συμφωνία εκλογές τον Νοέμβριο

Στις πρώτες του δηλώσεις, ο κ. Ζάεφ αποκάλυψε τα βασικά σημεία της στρατηγικής που θα ακολουθήσει. “Οι αποφάσεις λαμβάνονται από αυτούς που ψηφίζουν, η ψήφος είναι οριστική και η απόφαση των πολιτών δεν μπορεί να αγνοηθεί” είπε χαρακτηριστικά και επέμεινε ότι η διαδικασία θα συνεχιστεί με την παραπομπή της συμφωνίας στη Βουλή για να προχωρήσουν οι διαδικασίες της συνταγματικής αναθεώρησης. Στην πραγματικότητα, αντί για να προχωρήσει απευθείας σε προκήρυξη εκλογών, ο πρωθυπουργός των Σκοπίων πέταξε το "μπαλάκι" στους αμφιταλαντευμόμενους βουλευτές της αντιπολίτευσης. Υπενθυμίζεται ότι για να προχωρήσει η συνταγματική αναθεώρηση απαιτούνται τα 2/3 του συνόλου των βουλευτών, δηλαδή 80 + 1.

O κ. Zάεφ δήλωσε ότι στο δημοψήφισμα ψήφισαν πάνω από 650 χιλιάδες άτομα και περισσότεροι από το 90 % ψήφισαν «ναι» ενώ υπογράμμισε πως ο λαός έκανε μια πολύ σημαντική επιλογή και η απόφαση που έλαβε δεν ήταν εύκολη, αλλά έπρεπε να ληφθεί. Τώρα πρέπει να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για την ενδεχόμενη ένταξη στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ και να εξασφαλίσουμε ένα καλύτερο μέλλον, ανέφερε και απηύθυνε έκκληση στην αντιπολίτευση και σε όλα τα πολιτικά κόμματα να ενωθούν γύρω από το κρατικό και εθνικό συμφέρον και να ξεπεράσουν τα στενά κομματικά συμφέροντα.

Η αντιπολίτευση γνωρίζει και οι πολίτες γνωρίζουν ότι μια καλύτερη συμφωνία με την Ελλάδα δεν θα γίνει και δεν μπορεί να γίνει. Η ένταξη στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ δεν έχει άλλη εναλλακτική λύση και δεν μπορεί να υπάρξει. Ας μην παίζουμε παιχνίδια με το μέλλον μας, είπε ο Ζόραν Ζάεφ. Στην περίπτωση που δεν εξασφαλισθεί η πλειοψηφία που χρειάζεται για την ψήφιση στο Κοινοβούλιο των συνταγματικών αλλαγών που προβλέπονται η έσχατη λύση που μας απομένει είναι το δημοκρατικό εργαλείο των πρόωρων εκλογών , στα τέλη Νοεμβρίου, δήλωσε ο Ζάεφ. Η διαδικασία πρέπει να επισπευστεί προκειμένου να δοθεί χρόνος στην βουλή των Ελλήνων να αποφασίσει για την συμφωνία πριν από τις ευρωεκλογές, ανέφερε. Ο Ζάεφ αναφέρθηκε και στην τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα υπογραμμίζοντας πως και οι δύο παραμένουν προσηλωμένοι στην υλοποίηση της συμφωνίας.

Η στάση του VMRO και οι εξελίξεις στην Ελλάδα

Από τη μεριά της πάντως, η αντιπολίτευση εμφανίστηκε ικανοποιημένη με το αποτέλεσμα, έκανε λόγο για ήττα της συμφωνίας, για απώλεια της νομιμοποίησης της κυβέρνησης Ζάεφ και για ανάγκη προσφυγής στον λαό. Όπως ανέφερε στις δηλώσεις του ο ηγέτης του VMRO-DPMNE Κρίστιαν Μίτσκοσκι, η αποτυχία του δημοψηφίσματος ήταν ένα λάθος αποκλειστικά του Ζάεφ ο οποίος έκανε μία κακή συμφωνία, ενώ οι πολίτες με το να μην πάνε να ψηφίσουν έστειλαν ένα ηχηρό μήνυμα. “Εδώ ζουν Μακεδόνες, η ταυτότητά μας είναι μακεδονική, η γλώσσα μας είναι μακεδονική. Ο λαός είναι δυνατός, δεν λύγισε από τις απειλές” ανέφερε.

Στην περίπτωση που δεν επιτευχθεί η απαραίτητη πλειοψηφία για τη συνταγματική αναθεώρηση τότε, όπως προαναφέρθηκε, θα προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές και η συμφωνία των Πρεσπών θα “παγώσει” τουλάχιστον προσωρινά. Μια τέτοια εξέλιξη θα έχει συνέπειες και για τις πολιτικές εξελίξεις στην Αθήνα, καθώς εάν επιβεβαιωθεί ένα τέτοιο ενδεχόμενο η συμφωνία δεν θα έρθει άμεσα προς κύρωση στην ελληνική Βουλή. Και έτσι θα παραταθεί η… “διάρκεια ζωής” της παρούσας κυβέρνησης. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι πριν καν ανακοινωθούν τα τελικά αποτελέσματα του δημοψηφίσματος, ο Πάνος Καμμένος, με βάση τις ανακοινώσεις για τη συμμετοχή, έσπευσε να κηρύξει “άκυρο” το δημοψήφισμα και να εξαπολύσει επίθεση στον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Λίγο αργότερα, πάντως , το ελληνικό ΥΠΕΞ, με επίσημη ανακοίνωσή του, έκανε λόγο για αντιφατικό αποτέλεσμα και καλούσε σε νηφαλιότητα. Και για την αξιωματική αντιπολίτευση όμως οι εξελίξεις μπορεί αλλάξουν πιθανούς σχεδιασμούς. Εάν η έλευση της συμφωνίας στην ελληνική Βουλή έρθει πολύ αργότερα, μπορεί η ΝΔ να την… βρει μπροστά της. Τέλος, υπαρκτό είναι και το σενάριο, η συμφωνία των Πρεσπών να ξεπεραστεί από τα ίδια τα γεγονότα, στην περίπτωση που το αποτέλεσμα πιθανών πρόωρων εκλογών στην πΓΔΜ δεν είναι ευνοϊκό για τον Ζάεφ.

Που οφείλεται η μεγάλη αποχή

Ως προς την εξήγηση της πραγματικά μεγάλης αποχής, πολλοί είναι οι πιθανοί λόγοι και ακόμη περισσότερα τα όσα μπορούν να ειπωθούν για αυτούς. Αξίζει πάντως κανείς να σταθεί σε δύο ή τρία σημεία.

Πρώτον, η παρέλαση αξιωματούχων της ΕΕ, του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ από τα Σκόπια για να δηλώσουν την στήριξή τους στο “ναι” δεν φαίνεται να λειτούργησε ιδιαίτερα θετικά προς αυτήν την κατεύθυνση, καθώς οι τοποθετήσεις αυτές έγιναν ευλόγως αντιληπτές ως πίεση του διεθνούς παράγοντα. Δεύτερον, παρά το γεγονός ότι σχεδόν σύσσωμο το πολιτικό σύστημα τάσσεται υπέρ της ένταξης της χώρας στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ, πολλοί είναι ακόμη εκείνοι που δεν θεωρούν αναγκαίο τον συμβιβασμό στο θέμα της ονομασίας για να επιτευχθεί αυτό. Τρίτον, δεν θα πρέπει να υποτιμηθεί η στρατηγική που επέλεξε το VMRO για να “εξουδετερώσει” το δημοψήφισμα, καθώς αντί για μια κατά μέτωπο αντιπαράθεση, την οποία πιθανότατα θα έχανε, επέλεξε μια διγλωσσία όπου ανοιχτά τασσόταν κατά της συμφωνίας των Πρεσπών και σιωπηρά καλούσε σε μποϊκοτάζ του δημοψηφίσματος.

Οι αντιδράσεις στην Ελλάδα

Διεθνείς αντιδράσεις

Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ χαιρετίζει το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στην πΓΔΜ, καλώντας τους ηγέτες της γειτονικής χώρας «να ξεπεράσουν τις μικροπολιτικές διαφορές» και να εκμεταλλευτούν αυτή «την ιστορική ευκαιρία για να εξασφαλίσουν ένα καλύτερο μέλλον» για τη χώρα τους μέσα από την πλήρη εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών, η οποία «θα ανοίξει τον δρόμο για την ένταξη στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση».

Ο Γενικός Γραμματέας του NATO Γενς Στόλτενμπεργκ χαιρέτισε την υποστήριξη που εκφράστηκε την Κυριακή στην αλλαγή του ονόματος της πΓΔΜ στο δημοψήφισμα το οποίο διεξήχθη στη χώρα των Βαλκανίων, διαβλέποντας μια «ιστορική ευκαιρία» να δοθεί τέλος στη διαφορά της με την Ελλάδα για το ζήτημα αυτό.

«Προτρέπω όλους τους πολιτικούς ηγέτες και τα κόμματα να αδράξουν αυτή την ιστορική ευκαιρία με εποικοδομητικό τρόπο και με υπευθυνότητα», ανέφερε ο Στόλτενμπεργκ μέσω Twitter. «Η πόρτα του NATO είναι ανοικτή», συνέχισε, όμως πρώτα «όλες οι εθνικές διαδικασίες πρέπει να ολοκληρωθούν», τόνισε.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση προέτρεψε όλα τα μέρη να «σεβαστούν» το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος της Κυριακής για την αλλαγή του ονόματος της πΓΔΜ, η οποία εγκρίθηκε μεν με μεγάλη πλειοψηφία, αλλά καταγράφηκε τεράστια αποχή.

«Συγχαίρω τους πολίτες οι οποίοι ψήφισαν σήμερα (σ.σ. χθες) στο συμβουλευτικό αυτό δημοψήφισμα ασκώντας τις δημοκρατικές τους ελευθερίες», ανέφερε μέσω Twitter ο ευρωπαίος επίτροπος αρμόδιος για τη Διεύρυνση της ΕΕ, ο Γιοχάνες Χαν.

«Αναμένω από όλους τους πολιτικούς ηγέτες να σεβαστούν αυτή την απόφαση» και να «προχωρήσουν στην εφαρμογή της, επιδεικνύοντας υπευθυνότητα και ενότητα πέραν πολιτικών παρατάξεων προς το συμφέρον της χώρας», πρόσθεσε, κρίνοντας πως το αποτέλεσμα έδειξε τη «μεγάλη υποστήριξη» προς τη συμφωνία με την Ελλάδα και προς την «ευρωατλαντική» ολοκλήρωση της πΓΔΜ.

Η πολιτική ομάδα των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διατύπωσε ικανοποίηση για το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στην πΓΔΜ και λύπη για τη μεγάλη αποχή, καλώντας ταυτόχρονα την αντιπολίτευση να σεβαστεί τη βούληση της πλειοψηφίας των ψηφισάντων.

Ο επικεφαλής της Ούντο Μπούλμαν δήλωσε: «Είμαστε ευτυχείς που βλέπουμε ότι η πλειοψηφία των ψηφισάντων υποστήριξε τη συμφωνία που επετεύχθη τον Ιούνιο από τους πρωθυπουργούς (της πΓΔΜ, Ζόραν) Ζάεφ και (της Ελλάδας, Αλέξη) Τσίπρα σχετικά με την αλλαγή του ονόματος. Αυτή ήταν μια ιστορική συμφωνία που δίνει τέλος σε μια διαμάχη τριών δεκαετιών μεταξύ δύο γειτόνων και ξεκλειδώνει την πόρτα προς την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ για τα Σκόπια. Δυστυχώς, η προσέλευση των ψηφοφόρων δεν έφτασε το 50%. Μια άνευ προηγουμένου παραπλανητική καμπάνια αποθάρρυνε πολλούς ανθρώπους να πάνε στις εκλογές. Τμήματα της αντιπολίτευσης που ανήκουν στην οικογένεια του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος και του προέδρου της χώρας μποϊκοτάρισαν το δημοψήφισμα και για μία ακόμη φορά αποδείχθηκαν καιροσκόποι και κοντόφθαλμοι εθνικιστές. Δυστυχώς, ο πρόεδρος (της πΓΔΜ, Γκιόργκι) Ιβανόφ κάλεσε τους συμπατριώτες του να μην συμμετάσχουν στη λήψη αποφάσεων για το μέλλον της χώρας τους».

Ο επικεφαλής της πολιτικής ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών πρόσθεσε ότι τον ανησυχεί ιδιαίτερα η ρωσική παρέμβαση στην εκλογική διαδικασία, σημειώνοντας ότι εκατοντάδες νέοι ιστότοποι εκτός πΓΔΜ προέτρεπαν το τελευταίο διάστημα τους ψηφοφόρους να μποϊκοτάρουν το δημοψήφισμα.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr