Η απάντηση του Απόστολου Δοξιάδη στο άρθρο των New York Times για τις υποκλοπές: Ένα ψέμα που μοιάζει με αλήθεια

Απάντηση έδωσε ο συγγραφέας Απόστολος Δοξιάδης στο άρθρο του Αλεξάντερ Κλάππ στους New York Times για τις υποκλοπές στην Ελλάδα, επεισόδιο που έκανε τον δημοσιογράφο να γράψει για "Σαπίλα στην Ελλάδα" που πλέον την βλέπουν όλοι.
Όπως σημειώνει ο συγγραφέας "έστειλα χτες άρθρο μου στους New York Times, όπου σχολίαζα το προχθεσινό Guest Story του Alexander Clapp. Αρνήθηκαν να το δημοσιεύσουν, με το σκεπτικό ότι δεν δημοσιεύουν άρθρα που σχολιάζουν άλλα άρθρα. Εφ όσο είναι γενικός κανόνας, σεβαστός." Αλλά το άρθρο τελικά δημοσιεύθηκε στην αγγλόφωνη έκδοση της εφημερίδας Καθημερινή.
Οπως γράφει π Απόστολος Δοξιάδης "βρήκα το άρθρο του εντελώς αδύναμο, σε γεγονότα και λογική. Σε ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός, για το οποίο συμμερίζομαι την αποτρόπαιοτητά του, επιχειρεί να χτίσει ένα μεγάλο οικοδόμημα, με φτωχά και ελαττωματικά εργαλεία.

Το άρθρο του κ.Clapp, προσθέτει ο συγγραφέας, είναι εξαιρετικό παράδειγμα της σοφιστικής παράδοσης, με αφθονία σε τεχνικές που κάνουν μια μη-αλήθεια να μοιάζει με αλήθεια, τεχνικές που είναι δυστυχώς όλο και πιο οικείες στην εποχή μας του ανερχόμενου λαϊκισμού."

Το άρθρο του Απόστολου Δοξιάδη:

"Είναι ένα από τα θαύματα της δημοκρατίας, και της ελευθερίας της έκφρασης που αυτή επιτρέπει, ότι ένα άτομο μπορεί ελεύθερα να επιτεθεί σε μια δημοκρατική κυβέρνηση μέσω δημόσιας επιχειρηματολογίας. Ωστόσο, το θαύμα δεν εκτείνεται στο να αποδώσουμε με μαγικό τρόπο σε οποιαδήποτε τέτοια επίθεση την αξία της αλήθειας. Όπως αντιλήφθηκαν οι Έλληνες που ζούσαν στην Αθήνα στις οκτώ δεκαετίες της δημοκρατίας της, τον 5ο αιώνα π.Χ., ένα δημόσιο επιχείρημα συμβάλλει στον δημόσιο λόγο από το γεγονός ότι μπορεί το ίδιο να αντικρουστεί ελεύθερα, να δοκιμαστεί και να λογοδοτήσει τόσο για το πραγματικό του περιεχόμενο όσο και για το συμπέρασμα που υποτίθεται ότι συνάγεται από αυτά.

Διαβάστε Επίσης

Η απάντηση του Στάθη Καλύβα στο άρθρο των New York Times για τις υποκλοπές: "Τίτλοι καθρεφτάκια για ιθαγενείς"

Ο κ. Alexander Clapp δημοσίευσε ένα άρθρο γνώμης στους New York Times με τίτλο "Η σήψη στην καρδιά της Ελλάδας είναι πλέον ξεκάθαρη για όλους", το οποίο ολοκληρώνεται με ένα ειρωνικό σχόλιο στην αναφορά του Έλληνα πρωθυπουργού κ. Μητσοτάκη στους "αρχαίους Έλληνες, όταν μίλησε στην κοινή συνεδρίαση του Κογκρέσου πριν από μερικούς μήνες λέγοντας ότι αυτοί "θεωρούσαν την αλαζονεία, τον εξτρεμισμό και την υπέρβαση εξουσίας τις χειρότερες απειλές για τη δημοκρατία". Η ειρωνεία, σύμφωνα με τον κ. Clapp, διατυπωμένη με την παλιά καλή ελληνική μορφή της ρητορικής ερώτησης, είναι "γιατί ο κ. Μητσοτάκης δεν αισθάνεται το ίδιο;".

Ο Γοργίας, ο πιο διάσημος από τους Έλληνες σοφιστές, ήταν γνωστός για τον ισχυρισμό του ότι μπορούσε να μιλήσει για οποιοδήποτε θέμα και να εκφωνήσει έναν πειστικό και συγκινητικό λόγο υπερασπίζοντας οποιαδήποτε θέση – και το αντίθετό της. Όποιος έχει παρακολουθήσει έναν εισαγγελέα και έναν συνήγορο υπεράσπισης να διαφωνούν σε μια ποινική δίκη, ξέρει για τι πράγμα μιλάει. Όμως, αν και το άρθρο του κ. Clapp δεν αγγίζει τα ύψη ενός Γοργία, είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα της παράδοσης των σοφιστών, και στις πολυάριθμες τεχνικές τους να κάνουν μια μη αλήθεια να μοιάζει με αλήθεια, τεχνικές με τις οποίες το ευρύ κοινό, δυστυχώς, είναι ολοένα και πιο εξοικειωμένο, την εποχή αυτή του αυξανόμενου λαϊκισμού.

Βοηθά πάντα να ξεκινάμε με αδιαμφισβήτητα γεγονότα, όπως και ο κ. Clapp, δηλώνοντας ότι πρόσφατα αποκαλύφθηκε ότι τα τηλέφωνα ενός ερευνητή δημοσιογράφου και του αρχηγού ενός κόμματος της ελληνικής αντιπολίτευσης παρακολουθούνταν από την ελληνική υπηρεσία πληροφοριών. Δυστυχώς, αυτό είναι αλήθεια, και μια μεγάλη αποτυχία του κ. Μητσοτάκη, υπό τον οποίο λειτουργεί η μυστική υπηρεσία. Αλλά ο κ. Clapp χρησιμοποιεί αυτή την αναμφισβήτητη αλήθεια για να οικοδομήσει ένα οικοδόμημα αναληθών, εν μέρει αληθινών (αλλά ίσως λανθασμένων) και/ή αβάσιμων ή οιονεί τεκμηριωμένων επιχειρημάτων για να υποστηρίξει τη δραματική δήλωση του τίτλου του, δημιουργώντας έτσι την ψευδή εικόνα του για τη σημερινή Ελλάδα ως ένα σκοτεινό, αντιδημοκρατικό κράτος.

Το πρόσφατο σκάνδαλο των υποκλοπών, γράφει, "βαφτίστηκε ελληνικό Watergate". Παραλείπει να αναφέρει ότι μεταφράζεται έτσι από τα ελληνικά αντιπολιτευτικά μέσα. Επίσης, δεν λαμβάνει υπόψη την προφανή διαφορά: στο επίκεντρο του σκανδάλου Γουότεργκεϊτ βρισκόταν ένας Πρόεδρος των ΗΠΑ που αρνήθηκε να αποκαλύψει το γεγονός της συνενοχής του σε κατάφωρη κατάχρηση εξουσίας, ενώ στην υποτιθέμενη αντίστοιχη ελληνική περίπτωση ήταν ο ίδιος ο πρωθυπουργός που επιβεβαίωσε το σκάνδαλο και έλαβε άμεσα μέτρα, απολύοντας τον αρχηγό της υπηρεσίας πληροφοριών και επίσης τον ισχυρό γενικό γραμματέα του, για την "αντικειμενική ευθύνη" του, καθώς του είχε ανατεθεί η επίβλεψη της υπηρεσίας.

Ως δημοκρατικός Έλληνας, απεχθάνομαι όπως ο κ. Clapp τις υποκλοπές. Όμως, σε αντίθεση με αυτόν, θυμάμαι ότι αυτό που διακρίνει μια δημοκρατία από ένα αυταρχικό κράτος είναι η ύπαρξη ελέγχων και ισορροπιών. Και παρόλο που αυτά προορίζονται, ιδανικά, να προλαμβάνουν τις αποτυχίες, λειτουργούν επίσης, αν αυτό δεν συμβεί, τιμωρώντας και διορθώνοντάς τες. Το πρώτο δυστυχώς δεν συνέβη στην περίπτωση των υποκλοπών. Αλλά το δεύτερο το έπραξε, μια απόδειξη ότι οι έλεγχοι και οι ισορροπίες είναι σε ισχύ και σε λειτουργία.

Οι περισσότερες από τις ψηφιακές δημοσιογραφικές αναφορές του κ. Clapp, με σκοπό να επιβεβαιώσουν τις απόψεις του, αφορούν μαχητικά αντικυβερνητικά ελληνικά μέσα. Έτσι, για να δείξουμε ότι "ξεπηδά μια σκοτεινή πραγματικότητα" και ότι η "διαφθορά και η σύγκρουση συμφερόντων" κυριαρχούν στην Ελλάδα, ο κ. Clapp μας συνδέει με άρθρα όπου διαβάζουμε το υποτιθέμενο σκανδαλώδες γεγονός ότι ο μορφωμένος στις ΗΠΑ γιος του πρωθυπουργού εργάζεται ως βοηθός στο γραφείο ενός Ισπανού βουλευτή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (τι φρίκη! τι φρίκη!) και επίσης τον μάλλον συκοφαντικό ισχυρισμό ότι ένας ηθοποιός και σκηνοθέτης με μακρά διακεκριμένη καριέρα, που διορίστηκε διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου, αργότερα κρίθηκε από ποινικό δικαστήριο ένοχος για βιασμό – το σκάνδαλο εδώ φέρεται να είναι ότι δεν διορίστηκε αξιοκρατικά αλλά επειδή ήταν "φίλος" του πρωθυπουργού (δεν ήταν) και ότι η κυβέρνηση προσπάθησε να καλύψει τα παραπτώματα του (δεν το έκανε).

Ο κ. Clapp δηλώνει ότι οι υποκλοπές ήταν "ένα κακό χαρακτηριστικό του ελληνικού κράτους" – όπως και κάθε κράτους, θα μπορούσα να προσθέσω. Δεν του αρέσει και δεν μου αρέσει, όταν δεν δικαιολογείται από αδιάσειστα στοιχεία. Ωστόσο, για να τα πούμε όλα, προσθέτω ότι, δεδομένου ότι παρακολουθούμουν κρυφά από τις υπηρεσίες ασφαλείας της προηγούμενης κυβέρνησης λόγω του ακτιβισμού μου για την υποστήριξη των δικαιωμάτων των Τούρκων προσφύγων, δεν μπορώ να υποστηρίξω τον δίκαιο τόνο του κ. Clapp, ειδικά επειδή ποτέ δεν μίλησε εναντίον της φρικτής απόπειρας ελέγχου του ελεύθερου Τύπου και των μέσων ενημέρωσης με νόμο, και άλλες αντιδημοκρατικές πρακτικές από την προηγούμενη κυβέρνηση.

Σε αντίθεση με έναν σοφιστή, ένα άτομο που επιδιώκει την αντικειμενικότητα δεν πρέπει να γενικεύει με βάση κάποιους λίγους ισχυρισμούς, ειδικά εάν δεν υποστηρίζονται από στοιχεία. Και έτσι διαφωνώ με τον γενικό τόνο και το υπονοούμενο συμπέρασμα του εν λόγω άρθρου, το οποίο διάβασα ως προσπάθεια να πείσει τον μη ειδικό αναγνώστη ότι η Ελλάδα διολισθαίνει σε μια άβυσσο αυταρχικής διακυβέρνησης, σάπιων δομών κλπ. Λοιπόν, δεν είναι έτσι.

Εάν το άρθρο του κ. Clapp είχε κάποια υπολείμματα αντικειμενικότητας, θα ήταν λογικό να το αντικρούσουμε αναπτύσσοντας τα επιτεύγματα της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων, την έξοδό της, την περασμένη εβδομάδα, από το 12ετές "Ενισχυμένο πλαίσιο επιτήρησης" της ΕΕ, βάζοντας τέλος στην ελληνική κρίση. Θα μπορούσα επίσης να γράψω για το μεγάλο πλήγμα στη γραφειοκρατία που επέφερε ο επιτυχημένος ψηφιακός μετασχηματισμός, ο χειρισμός μεγάλων κρίσεων και πολλά άλλα, ένας μετασχηματισμός που απορρίπτεται ως "επίπλαστος".

Αλλά δεν είμαι εκπρόσωπος ή έστω συνήγορος αυτής της κυβέρνησης. Γράφω επειδή αντιδρώ στην προσβολή που δέχομαι ως Έλληνας πολίτης διαβάζοντας την προκατειλημμένη γνώμη του κ. Clapp για τη χώρα μου. Και έτσι τελειώνω σημειώνοντας ότι οι πιο αξιοσέβαστοι παγκόσμιοι αξιολογητές της δημοκρατίας, το Freedom House, που ιδρύθηκε από την Eleanor Roosevelt, και ο Economist's Index, θεωρούν ότι η Ελλάδα τα τελευταία τρία χρόνια είναι σημαντικά περισσότερο, και όχι λιγότερο, δημοκρατική από ό,τι στο παρελθόν."

Υ.Γ. Η μετάφραση είναι του καθηγητή στο Πανεπιστήμιο της Πελοποννήσου Δημήτρη Σωτηρόπουλου.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr