Η συγγραφέας Ιωάννα Καρυστιάνη σε μια από τις σπάνιες αναφορές της στη νύχτα του Πολυτεχνείου και στα γεγονότα εκείνων των ημερών περιγράφει τα γεγονότα που συνέβησαν τις ημέρες της φοιτητικής εξέγερσης του 1973.
Η μαρτυρία της συμπεριλαμβάνεται στην προφορική ιστορία της Εξέγερσης του Πολυτεχνείου που περιλαμβάνει ογδόντα τέσσερις μαρτυρίες-συνεντεύξεις από ισάριθμους αφηγητές είναι το νέο βιβλίο του ιστορικού Ιάσονα Χανδρινού, επιστημονικού συνεργάτη του Πανεπιστημίου του Ρέγκενσμπουργκ στη Βαυαρία. Το βιβλίο «Όλη νύχτα εδώ Μια προφορική ιστορία της Εξέγερσης του Πολυτεχνείου» κυκλοφόρησε αυτές τις μέρες από τις εκδόσεις Καστανιώτη.
Σαράντα έξι χρόνια μετά από τα γεγονότα του Πολυτεχνείου και με τη μνήμη ακόμα ζωντανή, το βιβλίο συγκεντρώνει μαρτυρίες από γυναίκες και άντρες, φοιτήτριες και φοιτητές, συνδικαλιστές του αντιδικτατορικού φοιτητικού κινήματος, μέλη παράνομων οργανώσεων, μαθητές, εργάτες, διαδηλωτές που τραυματίστηκαν από σφαίρες, αυτόπτες μάρτυρες και στρατιωτικούς.
«Θυμάμαι, λοιπόν, επειδή ήταν πρόσφατο το αιματοκύλισμα στη Χιλή, δεν το θεωρούσαμε και απίθανο να συμβεί το ίδιο και στην Ελλάδα. Δεν θέλαμε να σκοτωθούμε- παιδιά ήμασταν-, αλλά μερικές φορές νιώθεις ότι δεν γίνεται διαφορετικά. Ίσως, επειδή η στρατιωτική δικτατορία είχε αποδειχτεί τόσο αηδιαστική, τόσο προσβλητική στην ανθρώπινη ύπαρξη, τόσο ανενδοίαστη, τόσο επικίνδυνη, νιώθαμε ότι δεν μπορούσε να γίνει διαφορετικά[…] Οπότε δεν γινόταν να μην πάμε στο Πολυτεχνείο. Εμένα δεν μου πέρασε ποτέ απ΄το μυαλό να καθίσω στ' αυγά μου, κι ας είχα διαλυθεί ψυχολογικά στην ΕΣΑ. Ήταν πια πολύ ντροπιαστική κατάσταση η Δικτατορία.«Κυλώνειον Άγος.»
[…] Μετά μας μετακομίσανε σ' ένα διαμέρισμα που είχε φως- το τέταρτο κρησφύγετο-, της οικογένειας Κομνηνού με τη δίχρονη κόρη τους Τατιάνα. Οι Κομνηνοί ξεσπιτώθηκαν. Μια φορά είχανε φέρει μια Σουηδέζα δημοσιογράφο με δεμένα μάτια στο υπόγειο- νύχτα- και μας πήρε συνέντευξη, δεν θυμάμαι λεπτομέρειες ίσως μαγνητόφωνο. Γράφαμε ανταποκρίσεις για τη «Φωνή της Αλήθειας» και την Ντόιτσε Βέλε κι ερχόταν και τις έπαιρνε ο σύνδεσμος, ο σεμνός Βασίλης ο Κολώνιας, που μας έφερνε εφόδια, λίγα τρόφιμα και κυρίως φάρμακα από τη φαρμακαποθήκη όπου δούλευε ο Γιάννης Κομνηνός.
[…] Υπήρχαν πάρα πολλοί άνθρωποι που κάνανε τα αδύνατα δυνατά να βοηθήσουν παιδιά γιατί και μετά το Πολυτεχνείο και μετά το χτύπημα του Φλεβάρη ήταν εκατοντάδες παιδιά που ήταν καταζητούμενα…
Όταν έπεσε η Χούντα, η ΚΝΕ με «ξεκλείδωσε» τρεις μέρες μετά. Όλη η Ελλάδα ήταν στους δρόμους κι εγώ ακόμα κλειδωμένη. Και με το που βγήκα, παίρνω τηλέφωνο τους δικούς μου στην Κρήτη (τους πρώτους τρεις μήνες νόμιζαν ότι έχω πεθάνει).
[…] Στην πρώτη επέτειο του Πολυτεχνείου, την πρώτη λαοθάλασσα που έβλεπα στη ζωή μου, έκλαιγα μέσα μου. Έλεγα ότι, αν το ένα τρίτο είχε έρθει εκείνη τη βραδιά, μπορεί να ήταν αλλιώς η εξέλιξη. Να 'χαμε λιγότερους νεκρούς, να 'χε πέσει η Χούντα και να 'χαμε γλυτώσει την Κύπρο, γεγονός που εγώ προσωπικά το συνδέω πάρα πολύ. (Σημειωτέον ότι, ως «βλαχάκι»-Κρητικιά, επαρχιώτισσα- , έκανα πολλή παρέα με τους Κύπριους συμφοιτητές, την Ελίζα Σαββίδη, τον Γιαννάκη Ομήρου, τον Γιώργο Τσαλακό, τον ποιητή Γιώργο Μοράρη και άλλους. Και είχα έναν πολύ μεγάλο πόνο για την Κύπρο. Και με πονάει που είναι ξεθυμασμένος ο πόνος για την Κύπρο.) Αλλά αυτό σημαίνει Δικτατορία. Και μάλλον αυτό σημαίνει μακρόχρονη πολιτική κατάσταση. Ο ελληνικός λαός ήταν καταπονημένος. Πέρα απ΄ τον πόλεμο, ήταν ο Εμφύλιος, τριάντα χρόνια παρανομία, μετανάστευση, δυστυχία και φτώχεια, που μοιράστηκαν εξίσου στα αριστερά και στα δεξιά σπίτια… Και η Δικτατορία ήτανε το «δηλητηριώδες κερασάκι» σ' αυτή την ιστορία. Πιστεύω ότι οι Έλληνες μέχρι τότε ήταν πεισμένοι ότι η ταυτότητα της χώρας ήταν «Ψωρωκώσταινα». Φτώχεια, δυστυχία και ξενιτεμός. Αντιλήφθηκα ότι αυτό σημαίνει Χούντα: να φοβάται ο κόσμος. Και αργότερα κατάλαβα πώς η Ιστορία προσμετράται και αθροίζεται κυριολεκτικά στο σβέρκο των ανθρώπων…
[…] Αυτό που θέλω να σου πω είναι ότι στο Πολυτεχνείο νιώσαμε πλήρεις υπάρξεις. Δηλαδή, ακόμα κι αν εκείνοι που από τη φύση τους ή από τις συνθήκες της ζωής ένιωθαν ως πολύ μεγάλη απειλή τη μοναξιά, εκείνες τις μέρες δεν τη νιώσανε ούτε δευτερόλεπτο. Και επειδή ήταν πολύ πυκνός ο χρόνος, υπήρχε αυτό το αντιφατικό στοιχείο: ταυτόχρονα μια ανείπωτη δυστυχία του να συνειδητοποιείς ότι οι στρατόκαβλοι μπορούν να δολοφονήσουν άοπλους μαθητές και σπουδαστές, κι από την άλλη, η απόκοσμη ευτυχία του να νιώθεις «ψυχή τε και σώματι» ελεύθερος μέσα σε συνθήκες Δικτατορίας.Ένα περίεργο πράγμα.Πιστεύω ότι αυτό έδινε δύναμη στα παιδιά. Και δεν νομίζω πως ήταν ένα συναίσθημα σπάνιο για τους ανθρώπους που βρέθηκαν εκεί. Ερχότανε σαν βουητό».
με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Νεκρός εργάτης στο Ελληνικό: Έπεσε από δεύτερο όροφο οικοδομής - Τι λένε σωματείο και εταιρεία [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x413/0,64,608,405/crop/both/a4/a497fff1456541f6b02dcc47e2a93971.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Τροχαίο-σοκ για την Πηγή Δεβετζή: Αναποδογύρισε το αμάξι στην Εγνατία οδό - Πώς είναι η υγεία της [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x326/10,0,591,326/crop/both/cd/cd237d0a77514e91b719eb4fb5b859f9.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ο Κουτσούμπας στο μπλόκο της Νίκαιας: "Βαστάτε γερά - Στηρίζουμε τον δίκαιο αγώνα των αγροτών" [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x405/0,50,608,391/crop/both/8c/8c3da8b6616c4b788a8fe008a34caef4.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ολυμπιονίκης της ζωής: Ο Ακίλε Πολονάρα λαμπαδηδρόμος των Χειμερινών Αγώνων - Σηκώθηκε από το αμαξίδιο [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x415/0,22,608,263/crop/both/5c/5c91bf32c5d64d89aaad02c579f037f0.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ξεκίνησαν οι αυτοψίες για την καταγραφή των ζημιών από την κακοκαιρία Byron στη Δυτική Αττική [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x405/0,35,608,276/crop/both/cc/ccb5ece418554ed685f98482411d4a61.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Επέτειος Γρηγορόπουλου: Χωρίς εντάσεις η μαθητική και φοιτητική πορεία - Ανοιχτοί οι σταθμοί μετρό [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x405/0,44,608,385/crop/both/30/303d7305b23d450a8b31ba2552b015ce.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Πολυτεχνείο: Η κόρη της Φώφης Γεννηματά στην κορυφή της πορείας με την αιματοβαμμένη σημαία [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,44,608,385/crop/both/4d/4d28e59911e443b8aa4d1b595268b28a.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Πολυτεχνείο: Με μεγαλειώδη πορεία τιμήθηκε η επέτειος - Για 23.000 κόσμο κάνει λόγο η ΕΛΑΣ - 13 συλλήψεις [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,74,608,315/crop/both/93/93bfa4edb0b44f76901a955ad555f597.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Κίμπερλι Γκίλφοϊλ: Το σύνθημα του ΠΑΜΕ στο Πολυτεχνείο για τη νέα πρέσβειρα των ΗΠΑ [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x331/0,2,586,331/crop/both/c1/c1649fbc327e45d48d77e3ce3f21811f.jpg?quality=60&404=default&v=2)
!["Ξαναχτυπά" η Λατινοπούλου: Να καταργηθεί ο εορτασμός του Πολυτεχνείου - Οι έξι μύθοι του [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x455/0,40,608,381/crop/both/dd/dd041c5625a041409fdb4b9399ee16d5.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Πολυτεχνείο: Ολοκληρώθηκε η μεγάλη πορεία στην πρεσβεία των ΗΠΑ - 13 συλλήψεις, 35 προσαγωγές [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x323/0,18,608,259/crop/both/02/0252f919e51a452890a6c2819fc4745a.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Πολυτεχνείο: Μικροεπεισόδια πριν κλείσουν οι πύλες - Η πορεία της αιματοβαμμένης σημαίας [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x404/0,53,608,294/crop/both/14/1403e85c13dc4a03addd1df4374c7f4b.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Στο Πολυτεχνείο Πάνος Ρούτσι και Ηλίας Παπαγγελής - "Να μην υπάρξει ποτέ ξανά άλλος σταθμός που θα γίνει τάφος" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x406/0,19,608,360/crop/both/97/970801eaefb9459a859f141b5b416ef8.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Γιάννης Ξανθούλης για Μαρινέλλα: Τι λέει για την υγεία της έναν χρόνο μετά το εγκεφαλικό πάνω στη σκηνή [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x317/0,0,565,317/crop/both/1d/1dc3803117ae4961aff90989e1096a8a.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Εκεί όπου η παράδοση λάμπει: Ανακαλύπτοντας την αργυροτεχνία των Ιωαννίνων σε ένα μουσείο κόσμημα [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,31,608,372/crop/both/26/262ab2e4168b4c5388b87e6bdd0993ea.jpg?quality=60&404=default&v=2)
