Καρυοφυλλιά Καραμπέτη: Παίζοντας Εκάβη μιλώ εκ μέρους των προσφύγων

Στο στρατόπεδο των Αχαιών, στα παράλια της λεηλατημένης Τροίας, οι αιχμάλωτες Τρωαδίτισες και η βασίλισσά τους, Εκάβη, θρηνούν για τα δεινά τους. Όσες έχουν απομείνει ζωντανές από την ξεκληρισμένη βασιλική οικογένεια θα δοθούν δώρο στους Αχαιούς, ενώ ο εγγονός της Εκάβης, ο μικρός Αστυάνακτας, γκρεμίζεται από τα τείχη, θύμα της σκληρότητας των κατακτητών. Οι φλόγες αφανίζουν την Τροία και οι γυναίκες, απελπισμένες, οδηγούνται στα πλοία που θα τις μεταφέρουν πέρα από το Αιγαίο, σκλάβες στα σπίτια των νικητών.

Εκάβη: Μια φιγούρα βγαλμένη από... το δελτίο ειδήσεων των 8μ.μ.

Σ’ ένα έργο – κραυγή για τις φρικαλεότητες του πολέμου, όπως τις Τρωάδες του Ευριπίδη, η φιγούρα της Εκάβης μοιάζει βγαλμένη από κάποιο δελτίο ειδήσεων των οκτώ και των απίστευτων εικόνων που εκτυλίσσονται στη Συρία και αλλού. Η πρώην Βασίλισσα, νυν αιχμάλωτη πολέμου που έχει δει τον άντρα της, Πρίαμο, να τον σφάζουν στο βωμό του παλατιού, έχει θρηνήσει τον πρωτότοκό της γιο, Έκτορα, κι έχει δει την κόρη της την αφιερωμένη στον Απόλλωνα, Κασσάνδρα, να βιάζεται μέσα στο βωμό της Αθηνάς, είναι ένα πρόσωπο γεμάτο οδύνη, τρυφερότητα και σπαραγμό που υπερβαίνει κάθε μέσο όρο. «Με συνθλίβει αυτός ο ρόλος κάθε φορά που, όπως λέμε εμείς οι ηθοποιοί, κάνουμε “πέρασμα” στις πρόβες», λέει η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη στη συνέντευξη που παραχώρησε στο TheTOC με αφορμή τις παραστάσεις των «Τρωάδων» από το Εθνικό Θέατρο που ανοίγουν το Φεστιβάλ Επιδαύρου στις 3 και 4 Ιουλίου, σε μετάφραση Κ.Χ. Μύρη και σκηνοθεσία Σωτήρη Χατζάκη.

- Αλήθεια, πόσο βαθύτερα σας αγγίζει ο ρόλος της Εκάβης με το παγκόσμιο δράμα των προσφύγων να έχει γιγαντωθεί σε τέτοιο βαθμό;

«Αισθάνομαι ότι μιλώ εξ’ ονόματος όλων αυτών των αδικημένων ανθρώπων. Η Εκάβη μπορεί να μην είναι πρόσφυγας, είναι, όμως, μια αιχμάλωτη πολέμου. Νιώθω, λοιπόν, ότι μιλώ εξ’ ονόματος όλων αυτών των ανθρώπων που βλέπουμε σε όλες αυτές τις απίστευτες εικόνες στις ειδήσεις. Ας μην ξεχνάμε ότι κι εδώ η Εκάβη θρηνεί τον θάνατο του εγγονού της, Αστυάνακτα, και υπάρχει η συγκλονιστική στιγμή που οι Ελληνες στρατηγοί αποφασίζουν σε συμβούλιο ομοφώνως να δολοφονήσουν αυτό το παιδί, να το γκρεμοτσακίσουν από ψηλά από τα κάστρα διότι δεν θέλουν να αφήσουν καμιά ελπίδα γι’ αυτή την πόλη. Ενα από τα μεγάλα θέματα του έργου είναι πως κανένας μεταμορφώνεται σε κτήνος. Όταν ερμηνεύω αυτό τον μονόλογο της Εκάβης που έχει μέσα τρυφερότητα, οδύνη, σπαραγμό, και το απόλυτο μπροστά στο θάνατο ενός μικρού παιδιού αισθάνομαι σαν να δίνω φωνή σ’ αυτούς τους ανθρώπους μέσα από την τέχνη του θεάτρου».

- Σ’ αυτή τη χρονική συγκυρία με την κρίση στο απόγειό της και με ένα τόσο τεράστιο μεταναστευτικό ρεύμα στην Ευρώπη, τι συμβολισμούς έχει να μας δώσει αυτό το έργο;

«Μα περί αυτού ακριβώς πρόκειται. Μιλάμε για την απίστευτη κτηνωδία των νικητών, για εκείνη τη λεπτή γραμμή που ξεχωρίζει τον ήρωα από τον εγκληματία πολέμου. Αυτός είναι ένας άδικος πόλεμος, ένας επιθετικός πόλεμος που γίνεται για μια γυναίκα. Βέβαια συνήθως οι πόλεμοι έχουν μια άλλη αφορμή, αλλά ότι κι αν είναι αυτό – είτε πρόκειται για πετρέλαια, είτε για τη γεωγραφική θέση μιας χώρας – ας μου επιτραπεί η απλούστευση, περί μιας “Ελένης” πρόκειται η οποία δεν μετράει τίποτα μπροστά στην απόλυτη συμφορά. Κι αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να το αντιληφθούν οι κρατούντες, εκείνοι που πολύ εύκολα εξαπολύουν πολέμους για τα οικονομικά συμφέροντα και φέρνουν στον κόσμο τον μεγάλο σπαραγμό, τον εξανδραποδισμό, τη σφαγή, τις λεηλασίες, τον ξεριζωμό αυτών των ανθρώπων, τις εκατοντάδες χιλιάδες των προσφύγων. Αυτό μας δείχνει και το έργο – το πώς αναγκάζονται να αφήσουν την πατρίδα τους, τα χώματά τους, τη ζωή τους και να φύγουν, να πάνε αλλού. Και βέβαια εδώ είναι το τεράστιο ανθρωπιστικό θέμα των ημερών μας. Βλέπουμε αυτούς τους ανθρώπους που στην απελπισία τους πέφτουν θύματα των δουλεμπόρων ή πνίγονται στις θάλασσες, ή όταν καταφέρνουν να περάσουν στην Ευρώπη υφίστανται όλη αυτή τη βία και τον ρατσισμό».

- Πως είναι η συνεργασία σας με τον σκηνοθέτη της παράστασης, Σωτήρη Χατζάκη;

«Πρώτη φορά δουλεύω με τον Σωτήρη Χατζάκη. Είναι ένα άνθρωπος πολύ ευγενής και τρυφερός με τους ηθοποιούς - αγαπάει τους ηθοποιούς διότι υπήρξε και ο ίδιος ηθοποιός. Αυτό που ζητάει από εμάς απ’ αυτό το έργο είναι να φτάσουμε σε όσο δυνατόν μεγαλύτερα βάθη της προσωπικής μας αλήθειας, να προσεγγίσουμε την οδύνη και την απόγνωση που νιώθουν τα θύματα του πολέμου, καθώς επίσης και το θρήνο, τον τεράστιο θρήνο που εκπροσωπείται περισσότερο στο πρόσωπο της Εκάβης ως σύμβολο των παθών όχι μόνο ενός συγκεκριμένου ανθρώπου αλλά συνόλου, των ηττημένων στον πόλεμο. Είναι από τους πιο δύσκολους ρόλους που έχω ερμηνεύσει…»

- Σε τι έχει αλλάξει η βαθιά κρίση τη δουλειά ενός ηθοποιού, ακόμα και μιας πρωταγωνίστριας όπως εσείς;

«Παλιότερα ξέραμε: ήταν μια παραγωγή μια σαιζόν. Τώρα μια παραγωγή δεν μπορεί να “βγάλει” όλη τη σαιζόν. Οι ηθοποιοί αναγκάζονται να κάνουν 2 και 3 δουλειές ταυτόχρονα για να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους και η κούραση μεγαλώνει. Ο κόσμος δεν μπορεί να στηρίξει όλα αυτά τα θέατρα. Αναγκαζόμαστε να πηγαίνουμε από πρόβα σε παράσταση και από παράσταση σε παράσταση πολλές φορές – οι πρόβες δεν πληρώνονται, καταλαβαίνετε… Μέσα σ’ όλο αυτό το μεγάλο τρέξιμο και τη μεγάλη κούραση, εμείς οι ηθοποιοί αισθανόμαστε ότι ανταμοιβή μας δεν είναι άλλη από την συρροή του κόσμου που δέχεται, εισπράττει, το έχει ανάγκη. Βλέπω, επιτρέψτε μου σας πω, στα μάτια τους μια ευγνωμοσύνη κυρίως όταν οι παραστάσεις είναι σπουδαίες και συγκινητικές».

- Μετά τη «Ραμόνα travel: η γη της καλοσύνης» (το έργο της Γλυκερίας Μπασδέκη) που σημείωσε σαρωτική επιτυχία πέρσι το καλοκαίρι στο Φεστιβάλ Αθηνών, οι «Τρωάδες» και η Εκάβη ανεβάζουν τον πήχη ακόμα πιο ψηλά;

«Κάθε φορά κάθε καινούργιος ρόλος είναι για μένα ένας νέος αγώνας. Η Εκάβη είναι ένας από τους σπουδαιότερους ρόλους που έχουν γραφτεί ποτέ στο κλασσικό ρεπερτόριο. Ανυπέρβλητος, δύσκολος, απαιτεί τεράστιες σωματικές αντοχές, ατσάλινη ενέργεια, πολύ μεγάλη δύναμη και μεγάλες ψυχικές εντάσεις. Δεν είναι εύκολο να τον αντιμετωπίσεις. Σε υπερβαίνει. Γι’ αυτό και η ζωή μου είναι γύρω απ’ αυτόν, δεν κάνω τίποτα άλλο. Προσέχω σαν τον πρωταθλητή τη φυσική μου κατάσταση (έτσι κι αλλιώς δεν πίνω, δεν καπνίζω αλκοόλ). Δεν πηγαίνω πουθενά, θέατρο – σπίτι, σπίτι – θέατρο και κάνω ασκήσεις, γυμναστική κι αναπνοές».

- Όπως αναφέρθηκε και πριν, μια παράσταση δεν καλύπτει οικονομικά έναν ηθοποιό. Εσείς έχετε «κλείσει» κάτι άλλο εκτός των Τρωάδων;

«Οι πρόβες των Τρωάδων ξεκίνησαν μέσα Απριλίου. Μέχρι τις 31 Μαΐου είχα και την παράσταση του έργου “Στροχάιμ” του Δ. Δημητριάδη στο Από Μηχανής Θέατρο. Εφευγα από την πρόβα που γινόταν 2 – 7 μ.μ. και αμέσως πήγαινα στο θέατρο. Τώρα από την 1η Σεπτεμβρίου κι ενώ δεν θα έχουν τελειώσει οι Τρωάδες ξεκινάω πρόβες για το “Ριχάρδο 3ο“ του Σαίξπηρ από το Εθνικό σε σκηνοθεσία Γιάννη Χουβαρδά. Φέτος το χειμώνα έπαιζα στη “Ραμόνα travel: η γη της καλοσύνης” στο Θέατρο της οδού Κυκλάδων κι έκανα πρόβες για τα “Πικρά δάκρυα της Πέτρα Φον Καντ” που ανέβηκε από το Εθνικό στο Ρεξ. Αμέσως μετά άρχισα τις πρόβες για το “Στροχάιμ” (είχα κι ένα θεατρικό αναλόγιο που έπαιζα τις Δευτέρες, το “Madre Doloresa – o Ερωτας” της Σόνιας Ζαχαράτου) και ταυτόχρονα συμμετείχα στην προετοιμασία των “Ελεύθερων Πολιορκημένων” με το Γ. Μαρκόπουλο στο Μέγαρο Μουσικής. Είμαι από τη μια δουλειά στην άλλη και πάλι δεν μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα…»

- Και η τηλεόραση; Εχετε κάνει επιτυχίες στην τηλεόραση…

«Δεν μπορώ να κάνω εύκολα τηλεόραση. Δυστυχώς η τηλεόραση σήμερα είναι πολύ χαμηλού επιπέδου και σ’ όλη μου τη ζωή, αν με έχετε παρακολουθήσει, θα έχετε προσέξει ότι έκανα μόνο καλλιτεχνικές δουλειές, όπως μεταφορές μυθιστορημάτων, ενώ έκανα πολύ αραιά τηλεόραση – κάθε 4 χρόνια. Τώρα έχω να κάνω από το 2007 – δεν μετράω αν κάνω μια συμμετοχή σ’ ένα επεισόδιο. Δεν μπορώ να είμαι σε μια σειρά που δεν έχει καλλιτεχνικές αξιώσεις. Αρνούμαι να μπω σ’ αυτό το παιχνίδι».

- Αρα, λοιπόν, πρέπει να λέτε πολλά όχι…

«Φυσικά και μου έχουν κάνει προτάσεις. Αλλά εφ’ όσον όλη μου η ζωή είναι προσανατολισμένη στην υψηλή τέχνη του θεάτρου και στα μεγάλα και σημαντικά έργα δεν μπορώ να παίζω σε μια σαπουνόπερα. Αντίκειται στα καλλιτεχνικά μου πιστεύω αρχές κι αισθητική μου. Πως αλλιώς να το πω;…»

Tαυτότητα παράστασης Τρωάδων

Μετάφραση: Κ.Χ. Μύρης

Σκηνοθεσία: Σωτήρης Χατζάκης

Σκηνικά: Έρση Δρίνη

Κοστούμια: Γιάννης Μετζικώφ

Μουσική: Δημήτρης Παπαδημητρίου

Χορογραφία: Κική Μπάκα

Φωτισμοί: Αντώνης Παναγιωτόπουλος

Μουσική διδασκαλία: Mελίνα Παιονίδου

A΄Βοηθός σκηνοθέτη: Ανδρομάχη Δαυλού

B΄ Βοηθός σκηνοθέτη: Γιάννης Γούνας

Bοηθός σκηνογράφου: Φώτης Μουρτάς

Bοηθός ενδυματολόγου: Λίνα Καρανικολάου

Σχεδιασμός Κομμώσεων: Χρόνης Τζήμος

Σχεδιασμός μακιγιάζ: Εύη Ζαφειροπούλου

Η επιλογή των παραδοσιακών τραγουδιών είναι του Σωτήρη Χατζάκη

Διανομή (με σειρά εμφάνισης)

Ποσειδών: Θέμης Πάνου

Aθηνά: Κωνσταντίνα Τάκαλου

Εκάβη: Καρυοφυλλιά Καραμπέτη

Ταλθίβιος: Νίκος Ψαρράς

Κασσάνδρα: Κόρα Καρβούνη

Ανδρομάχη: Μαρία Κίτσου

Μενέλαος: Κρατερός Κατσούλης

Ελένη: Ελένη Ρουσσινού

Χορός:

Ντίνα Αβαγιανού, Κατερίνα Γιαμαλή, Ανδρομάχη Δαυλού, Άννα Ελεφάντη, Βερόνικα Ηλιοπούλου, Δανάη Κατσαμένη Γιασεμί Κηλαηδόνη, Σταυρούλα Κοντοπούλου, Σταυρούλα-Μελισσάνθη Μάκρα, Βάγια Ματαφτσή, Γεωργία Μητροπούλου, Γεωργιάννα Νταλάρα, Στέλλα Ράπτη, Αγγέλα Σιδηροπούλου, Κωνσταντίνα Τάκαλου, Γεωργία Τσαγκαράκη, Ιώβη Φραγκάτου

Φρουροί: Αλέξανδρος Βαμβούκος, Αντώνης Χαντζής

Στο ρόλο του Αστυάνακτα ο μικρός Βασίλης Δημουλής

Αναλυτικά η περιοδεία:

● 11 και 12 Ιουλίου, Καβάλα, Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων

● 15 Ιουλίου, Κηποθέατρο Δήμου Αλεξανδρούπολης

● 18 Ιουλίου, Σίβηρη, Αμφιθέατρο Σίβηρης

● 24 Ιουλίου, Αρχαία Ολυμπία

● 27 Ιουλίου, Νεμέα

● 4 και 5 Αυγούστου, Πάτρα , Ρωμαϊκό Ωδείο

● 7 Αυγούστου, Μεσολόγγι,

● 12 Αυγούστου, Ανδρος

● 24 Αυγούστου, Βριλήσσια

● 27 Αυγούστου, Χαλάνδρι, Ευριπίδειο Θέατρο Ρεματιάς

● 30 Αυγούστου, Ελευσίνα , Παλαιό Ελαιουργείο

● 2 Σεπτεμβρίου, Βύρωνας, Θέατρο Βράχων «Μελίνα Μερκούρη»

● 7 Σεπτεμβρίου, Θεσσαλονίκη, Θέατρο Δάσους

● 13 Σεπτεμβρίου, Κηποθέατρο Παπάγου

● 16 Σεπτεμβρίου, Νέα Σμύρνη

● 18 Σεπτεμβρίου, Ηλιούπολη

● 22 Σεπτεμβρίου, Ωδείο Ηρώδου Αττικού

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr