Ο Ορέστης Ανδρεαδάκης στο TheTOC: "Το σινεμά είναι τρόπος να ζεις, να βλέπεις τον κόσμο και τους ανθρώπους"

"Βουτηγμένος" στην τέχνη του σινεμά, ο Ορέστης Ανδρεαδάκης έχει περάσει άπειρες ώρες βλέποντας ταινίες. Τα τελευταία 9 χρόνια που βρίσκεται στο τιμόνι της καλλιτεχνικής διεύθυνσης του Διεθνούς Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, χρειάστηκε να "σβήσει" την απόσταση που χωρίζει τον κριτικό κινηματογράφου από τους δημιουργούς. Κλήθηκε να τους πλησιάσει, να μπει στη θέση τους, να καταλάβει τον μόχθο τους, να αφουγκραστεί τις προθέσεις τους, να μοιραστεί την αγωνία τους και το όραμά τους. Άλλωστε είναι ο μόνος δρόμος για να τους αναδείξει.

Ο Ορέστης Ανδρεαδάκης λίγες ημέρες μετά την πρεμιέρα της 66ης διοργάνωσης του Κινημαγραφικού Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, μιλάει για το φετινό όραμα, τους καλεσμένους, τους πιστούς φίλους του φεστιβάλ αλλά και τους νέους και ίσως ανυποψίαστους θεατές που στοχεύει να βάλει στις κινηματογραφικές αίθουσες.

Η Θεσσαλονίκη ετοιμάζεται να υποδεχτεί το 66ο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της. Ποιο είναι το φετινό σας όραμα;

Το φετινό μας όραμα, όπως και σε κάθε διοργάνωση, είναι να φιλοξενήσουμε τις πιο φρέσκες και τολμηρές κινηματογραφικές φωνές από κάθε γωνιά του πλανήτη και να εμπλουτίσουμε τον διεθνή και πολυσυλλεκτικό χαρακτήρα του Φεστιβάλ, το οποίο κάθε χρόνο μεγαλώνει σε μέγεθος, πραγματοποιώντας μια σειρά από εξαιρετικά αφιερώματα.

Το μεγάλο φετινό μας αφιέρωμα επικεντρώνεται στη θεματική του Plot Twist ως αφηγηματικού εργαλείου, προσεγγίζοντας το σπουδαίο αυτό εύρημα της κινηματογραφικής αφήγησης με μια ανατρεπτική ματιά και διατηρώντας έναν οργανικό διάλογο με την κεντρική θεματική της 9ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης με τίτλο "Όλα πρέπει να αλλάξουν. ΡΝ.Σ9", την οποία επιμελείται η ανεξάρτητη επιμελήτρια και ιστορικός τέχνης Νάντια Αργυροπούλου. Η εικαστική εκφορά του διαλόγου αυτού αποτυπώνεται στην έκθεση "Ανατροπή (η επιστημονική φαντασία σαν αλλαγή/Plot Twist (the science fiction change)".

Η παρουσία της Ιζαμπέλ Ιπέρ στη Θεσσαλονίκη θεωρείται μία από τις σημαντικότερες διεθνείς προσκλήσεις του Φεστιβάλ τα τελευταία χρόνια. Οπότε μιλάμε για πολύ μεγάλη επιτυχία.

Είμαστε πολύ χαρούμενοι που και φέτος μια σπουδαία προσωπικότητα του παγκόσμιου σινεμά θα βρεθεί στο Φεστιβάλ. Να θυμίσω ότι τα τελευταία χρόνια έχουν επισκεφθεί τη Θεσσαλονίκη πολύ σπουδαίοι ηθοποιοί και σκηνοθέτες, όπως η Μόνικα Μπελούτσι, η Ζιλιέτ Μπινός, ο Ρέιφ Φάινς, ο Ματ Ντίλον, ο Αλεξάντερ Πέιν, ο Τζον Γουότερς, η Σαρλότ Γκενσμπούρ κ.ά. Η Ιζαμπέλ Ιπέρ είναι μοναδική ηθοποιός: έχει συνεργαστεί με τεράστια ονόματα τόσο του θεάτρου όσο και του κινηματογράφου, έχει πρωταγωνιστήσει σε ταινίες από όλο τον κόσμο, έχει κερδίσει πλήθος βραβείων και έχει αγαπηθεί από κοινό και κριτικούς. Το Φεστιβάλ επέλεξε μαζί με την Ιπέρ 15 ταινίες της που δείχνουν τις αμέτρητες μεταμορφώσεις της. Μάλιστα, η παρουσία της στη Θεσσαλονίκη θα είναι πλουσιότατη, καθώς η σπουδαία Γαλλίδα σταρ θα δώσει masterclass και θα παρουσιάσει αρκετές ταινίες από το αφιέρωμα που πραγματοποιείται στο πρόσωπό της

Όταν πλησιάζει κάθε φορά η διοργάνωση, πού επικεντρώνεται η σκέψη σας;

Κάθε χρόνο όταν πλησιάζει το Φεστιβάλ έχω ένα ελάττωμα: βλέπω μόνο τα λάθη και τις αδυναμίες, όλα αυτά που ξεχάσαμε, τα βλέπω ακόμα και στον ύπνο μου και νομίζω ότι είναι τεράστια και θα με πλακώσουν. Αλλά όταν ξυπνάω από τον εφιάλτη με καθησυχάζει η ακούραστη ομάδα του Φεστιβάλ, η οποία υλοποιεί με συνέπεια και επιτυχία μια συνεχή ροή πρωτοβουλιών και δραστηριοτήτων. Το Φεστιβάλ μας είναι πολυπρισματικό και πλουραλιστικό, συνομιλεί με όλες τις μορφές τέχνης και πολιτισμού, και η κάθε διεξαγωγή του συνεπάγεται μια σειρά από προκλήσεις που απαιτούν ταχείς και λεπτούς χειρισμούς.

Για ποιες επιλογές του φετινού φεστιβάλ είστε πραγματικά υπερήφανος;

Φέτος έχουμε ετοιμάσει ένα πραγματικά ξεχωριστό πρόγραμμα. Φιλοξενούμε ένα πολιτικό αφιέρωμα, με τίτλο Fragilities / Ευθραυστότητες, με ταινίες που αναφέρονται στα καυτά ζητήματα της εποχής μας, όπως ο πόλεμος, ο εκτοπισμός από την πατρογονική γη, η διαβίωση σε συνθήκες κατοχής, η λογοκρισία και οι παρεμβάσεις απολυταρχικών συστημάτων. Και φυσικά είμαστε πολύ χαρούμενοι που θα έχουμε αφιέρωμα στον Γιώργο Τσεμπερόπουλο,
αυτόν τον αγαπημένο δημιουργό, αλλά και φίλο, και μάλιστα θα προβάλλουμε στο πλαίσιο του
αφιερώματος και τέσσερις μικρού μήκους ταινίες του, τις οποίες γύρισε την περίοδο που ήταν
στις ΗΠΑ και προβάλλονται για πρώτη φορά στο ελληνικό κοινό. Αλλά και για τα διαγωνιστικά μας τμήματα έχουμε επιλέξει εξαιρετικές ταινίες από νέους δημιουργούς, θέλοντας να αναδείξουμε ό,τι καλύτερο έχει να προσφέρει το σύγχρονο σινεμά. Φυσικά, πρέπει να αναφέρω και τις δύο δίγλωσσες ειδικές εκδόσεις μας, καθώς και το περιοδικό του Φεστιβάλ, Πρώτο Πλάνο, το οποίο φέτος είναι αφιερωμένο στον Γιώργο Τσεμπερόπουλο.

Ως καλλιτεχνικός διευθυντής αντιμετωπίζετε διαφορετικά τους δημιουργούς, από ότι ως κριτικός κινηματογράφου;

Σίγουρα ο ρόλος ενός κριτικού κινηματογράφου είναι τελείως διαφορετικός από εκείνον ενός καλλιτεχνικού διευθυντή. Το ίδιο και οι προκλήσεις που καλείσαι να αντιμετωπίσεις. Ως καλλιτεχνικός διευθυντής έχω τη δυνατότητα να δω από μία άλλη σκοπιά τις αγωνίες των δημιουργών, την προσπάθειά τους να βρει η ταινία τους το κοινό της. Μοιράζομαι αυτές τις αγωνίες μαζί τους. Ως Φεστιβάλ προσπαθούμε να αναδείξουμε όσο καλύτερα μπορούμε τις φωνές των ανερχόμενων δημιουργών, χωρίς να ξεχνάμε φυσικά και τους έμπειρους, αναγνωρισμένους και αγαπημένους σκηνοθέτες.

Ένα από τα πιο αγαπημένα κομμάτια του φεστιβάλ είναι η Αγορά. Με τον Σωτήρη
Κοντιζά στο ρόλο του ambassador. Θέλετε να μας πείτε δύο λόγια για αυτή την επιλογη;

Η Αγορά μας, όπως και όλες οι κινηματογραφικές αγορές των μεγαλύτερων διεθνών φεστιβάλ,
απευθύνεται αποκλειστικά σε επαγγελματίες του οπτικοακουστικού τομέα, και οι δράσεις της δεν είναι ορατές στο κοινό. Είναι όμως ένα τμήμα πολύ σημαντικό γιατί προετοιμάζει το σινεμά του αύριο, στο οποίο επεξεργαζόμαστε σενάρια, βλέπουμε ταινίες πριν την ολοκλήρωσή τους, ενώ αναζητούνται παραγωγοί ή χρηματοδότες. Για να δώσουμε ορατότητα σε αυτό το τμήμα και να το επικοινωνήσουμε στον κόσμο, επιλέγουμε κάθε χρόνο ένα πρόσωπο αγαπημένο στο ευρύ κοινό που μπορεί να φέρει στο φως διεργασίες που δεν είναι τόσο ορατές. Φέτος, Ambassador της Αγοράς είναι ο αγαπημένος σεφ Σωτήρης Κοντιζάς, ο οποίος θα έρθει στη Θεσσαλονίκη για να συναντήσει τους ανερχόμενους δημιουργούς και να τους ενθαρρύνει στα πρώτα τους βήματα.

Φέτος στο φεστιβάλ, φιλοξενούνται 32 μεγάλου μήκους και 30 μικρού μήκους ελληνικές ταινίες. Ποια είναι τα θέματα που απασχολούν τον σύγχρονο Έλληνα δημιουργό;

Ενδεχομένως να συμπίπτουν με εκείνα που απασχολούν τον σύγχρονο Έλληνα. Το Φεστιβάλ κάθε χρόνο φιλοξενεί, αλλά και στηρίζει από τα πρώτα στάδια της παραγωγής τους εξαιρετικά έργα, με φρέσκες ιδέες, συναρπαστικά σενάρια και ξεχωριστές ματιές: ταινίες που μας γεμίζουν αισιοδοξία για το μέλλον του ελληνικού κινηματογράφου. Τα θέματα που απασχολούν τους Έλληνες δημιουργούς έχουν ταυτοχρόνως ενδοσκοπικό αλλά και συλλογικό χαρακτήρα. Οι ταινίες τους εξερευνούν ζητήματα ταυτότητας και κοινωνικής πίεσης, μέσα από μια έντονα προσωπική ματιά. Παράλληλα, βλέπουμε όλο και περισσότερους δημιουργούς να στρέφονται σε πιο συλλογικές αφηγήσεις, να μιλούν για τη μνήμη, τη μετανάστευση, το φύλο, αλλά και την ανάγκη για σύνδεση σε έναν κόσμο που αλλάζει ραγδαία. Γενικότερα μιλώντας, είναι πάγια και σταθερή μας επιδίωξη να φέρνουμε στο προσκήνιο τις πιο ελπιδοφόρες νέες φωνές του ελληνικού σινεμά.

Τι σας δίνει μεγαλύτερη χαρά; Μία ταινία να κερδίσει έναν σινεφίλ ή έναν θεατή λιγότερο εξοικειωμένο με την τέχνη του κινηματογράφου;

Αυτό ακούγεται σαν ερώτηση παγίδα (γελάει). Και τα δύο είναι σημαντικά, και τα δύο μου δίνουν μεγάλη χαρά. Ένας σινεφίλ έχει δει χιλιάδες ταινίες και δεν είναι εύκολο να βρεθεί μία ταινία που θα τον εκπλήξει ή θα τον συναρπάσει. Από την άλλη, είναι πολύ σημαντικό να έρθει στην αίθουσα ένας θεατής που δεν συνηθίζει να βλέπει σινεμά, καθώς εκεί του δίνεται η δυνατότητα να ανακαλύψει έναν νέο κόσμο. Το σινεμά, από τη φύση του, είναι μια τέχνη πολυσυλλεκτική, που δεν κάνει διακρίσεις, μια τέχνη που αγκαλιάζει και συμπεριλαμβάνει τον καθένα από εμάς ατομικά, αλλά και όλους μαζί συλλογικά.

Πιστεύετε στον εκπαιδευτικό ρόλο του σινεμά;

Φυσικά, πιστεύω στον εκπαιδευτικό ρόλο του σινεμά. Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης ως θεσμός έχει καθιερώσει μία σειρά από πρωτοβουλίες που απευθύνονται σε παιδιά και νέους, στη νέα, αλλά και στην επόμενη γενιά σινεφίλ. Μέσα από εκπαιδευτικές προβολές για σχολεία, masterclasses για φοιτητές και συζητήσεις στόχος μας είναι να κάνουμε τους νέους να αγαπήσουν το σινεμά. Φέτος, στο πλαίσιο του τμήματος Next Gen της 66ης διοργάνωσης, το Φεστιβάλ παρουσιάζει δωρεάν πρωινές εκπαιδευτικές προβολές για σχολεία. Επίσης, στο πλαίσιο του Kids / Teens Love Cinema, οι ταινίες του NextGen που θα προβληθούν τα δύο Σαββατοκύριακα του Φεστιβάλ θα έχουν δωρεάν είσοδο για παιδιά και εφήβους κάτω των 18 ετών, ενώ το εισιτήριο για τους ενήλικες θα κοστίζει 3 ευρώ.

Πόσες ώρες έχετε περάσει βλέποντας σινεμά;

Έχω χάσει πλέον τον λογαριασμό… Το σίγουρό είναι ότι, παρά τις χιλιάδες ώρες που έχω περάσει μέσα σε κινηματογραφικές αίθουσες, προσπαθώ να προσεγγίζω την κινηματογραφική διαδικασία με μια συνεχώς ανανεούμενη και ανεπιτήδευτη ματιά. Ίσως να ακούγεται κλισέ, αλλά το σινεμά είναι τρόπος να ζεις, να συμπεριφέρεσαι, να βλέπεις τα πράγματα, τον κόσμο και τους ανθρώπους. Ξεκινά από τις ταινίες και καταλήγει σε αυτές, αλλά στο ενδιάμεσο στάδιο διαμορφώνει όλη μας την κοσμοθεωρία.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr