Χριστίνα Σουγιουλτζή: Πώς προσεγγίζεται το αρχαίο δράμα μέσα από την τέχνη του χορού

Η δημοφιλής ομάδα Ελλήνων ακροβατών και χορευτών "κι όμΩς κινείται" μετρά ήδη 20 χρόνια πορείας, με πολλές επιτυχίες στο ενεργητικό της και η ιδρύτριά της, Χριστίνα Σουγιουλτζή, μιλά στο TheTOC για το μαγικό αυτό ταξίδι, αλλά και για τις "Βάκχες", που επιστρέφουν για δύο τελευταία βράδια στο Θέατρο Ροές, μετά τον επιτυχημένο πρώτο κύκλο παραστάσεων.

Η ομάδα "κι όμΩς κινείται" καταπιάνεται για πρώτη φορά με το αρχαίο δράμα και δημιουργεί μια σύγχρονη performance διονυσιακής τελετουργίας με βάση τις "Βάκχες" του Ευριπίδη και τον "Σπαραγμό" της Μαργαρίτας Λυμπεράκη, συντηρώντας επί σκηνής έναν κόσμο από χαρτί.

Το έργο αποτυπώνεται στη μεταμόρφωση του σκηνικού χώρου. Ο μυστικισμός, το άφατο μπορεί να αποκαλυφθεί και να βιωθεί μέσα από την πιο δεδομένη πράξη. Η έκσταση μπορεί να αποκαλυφθεί και να βιωθεί μέσα στην πιο βαθειά σιωπή. Ένα πανηγύρι. Η γιορτή της ελαφρότητας, της νίκης απέναντι στο βάρος, του παιγνιδιού με τους κανόνες της πιο αμείλικτης δύναμης. Αιώρηση, ισορροπία μεγάλες πράξεις επανάστασης απέναντι στο βάρος.

Πώς προσεγγίζεται όμως το αρχαίο δράμα μέσα από την τέχνη του χορού; Η ψυχή της ομάδας "κι όμΩς κινείται", χορογράφος και χορεύτρια, Χριστίνα Σουγιουλτζή, μιλά στο TheTOC με αφορμή την παράσταση.

Η συνέντευξη της Χριστίνας Σουγιουλτζή στο TheTOC:

Πείτε μας μερικά λόγια για την ομάδα "κι όμΩς κινείται”, που μετρά ήδη 20 χρόνια πορείας. Πώς γεννήθηκε η ιδέα και ξεκίνησε αυτό το ταξίδι;

Η ομάδα "κι όμΩς κινείται" συστάθηκε το 2003, στον Κρατήρα. Δεν είναι ένα δομημένο καλλιτεχνικό σχήμα, σύμφωνα με τα ισχύοντα πρότυπα της διανομής ρόλων, της διαδικασίας δημιουργίας, ανάπτυξης και προώθησης. Αυτό είναι και καλό και κακό. Καλό, γιατί είμαστε αλήθεια μια παρέα. Καλό, γιατί στις παραστάσεις και στην καθημερινότητα υπάρχει ειλικρίνεια και γνησιότητα. Κακό, γιατί στα διάφορα dead lines των παραστάσεων, μένουν ατελείς περιοχές. Καλό, γιατί αυτές οι ατελείς περιοχές, γεννούν την ανάγκη για συνέχεια. Κακό, γιατί ως τώρα, πότε δεν είπαμε με βεβαιότητα, ότι θα υπάρχουμε και του χρόνου, αν θα έχουμε τη δυνατότητα και τις δυνάμεις. Καλό, γιατί η ύπαρξη της ομάδας οφείλεται στην ανάγκη των ανθρώπων της, να φτιάξουν μια ουτοπική κοινότητα, της ομάδας και των συγγενών της προσώπων, αυτών που της δίνουν ζωή από μέσα και απ’ έξω. Καλό, γιατί το βασικότερο συστατικό της δημιουργίας είναι η ελευθερία και αυτή η ομάδα, με τον τρόπο της, είναι μια άσκηση ελευθερίας.

Ποια είναι η σημασία του χορού για εσάς; Θα λέγατε ότι ο χορός εξαγνίζει;

Είναι η γλώσσα που αναγνωρίζω και εμπιστεύομαι. Τί είναι χορός; Αν μπορούσα να απαντήσω! Είναι η ερώτηση της ζωής μου. Δεν μπορώ αυτή τη στιγμή να ορίσω τον χρόνο μου και τον ρυθμό, τη ροή της καθημερινότητας, έξω από την πραγματικότητα, τους κανόνες, που επιβάλλει αυτό το επίμονο παιγνίδι.

Με ποια κριτήρια επιλέγετε κάθε φορά το θέμα με το οποίο θα ασχοληθείτε σε κάθε παράστασή σας;

Η θεματολογία των παραστάσεων προκύπτει κάπως μαγικά. Δεν υπερβάλλω. Τη φέρνουν οι άνθρωποι της ομάδας με τις εμμονές και την επιμονή τους σε διάφορα θέματα-έργα. Όταν αυτά φτάνουν να αφορούν την ομάδα, αρχίζει η διαδικασία: Το καθαρτήριο του Δάντη, μια διάλεξη φυσικής, ο Ερωτόκριτος, η έκρηξη ενός αστεριού, μια αλληγορία για τις στιγμές της κοινωνικής και πολιτικής ανατροπής, "Μετρ και Μαργαρίτα", διάφορα. Το ένα φέρνει το άλλο, η προηγούμενη παράσταση γεννάει την επόμενη.

Τι επιδιώκετε κάθε φορά να "κερδίσει" ο θεατής παρακολουθώντας μία παράστασή σας;

Ο σύγχρονος χορός είναι πολύ καινούρια γλώσσα. Δύσκολα μια παράσταση περνάει στον κόσμο, πέρα από τους ανθρώπους που άμεσα ή έμμεσα σχετίζονται με το αντικείμενο. Για να δούμε. Αυτό είναι το στοίχημα.

Ερχόμαστε στο τώρα. Τι θα δει ο θεατής στην παράσταση "Βάκχες”;

Το έργο αποτυπώνεται στη μεταμόρφωση του σκηνικού χώρου. Ο μυστικισμός, το άφατο, μπορεί να αποκαλυφθεί και να βιωθεί μέσα από την πιο δεδομένη πράξη. Η έκσταση μπορεί να αποκαλυφθεί και να βιωθεί μέσα στην πιο βαθιά σιωπή. Η γιορτή της ελαφρότητας, της νίκης απέναντι στο βάρος, του παιχνιδιού με τους κανόνες της πιο αμείλικτης δύναμης. Αιώρηση, ισορροπία, μεγάλες πράξεις επανάστασης απέναντι στο βάρος. Ναι, θα νικήσει, θα υποταχθούμε στο βαρύ, αλλά μέχρι τότε φαίνεται να έχουμε τις δυνάμεις να δοκιμάζουμε την άρση του.

Γιατί επιλέξατε τις "Βάκχες”;

Θα ανακαλέσω τα λόγια του Λούντβιχ Βιτγκενστάιν. "Μπορεί πολύ καλά να εξηγηθεί από τι είναι φτιαγμένος ο κόσμος και ίσως πώς λειτουργεί, αλλά όχι γιατί. Τα μεγάλα θέματα της φιλοσοφίας αφορούν τη θρησκεία, η οποία δεν ανήκει στη σφαίρα του στοχασμού. Το γιατί, το πώς, το πού, το αν, το Δίκαιο, το Καλό και το Κακό μπορούμε να το νιώσουμε μόνο ως μυστικιστική εμπειρία. Τίποτα που ν’ αξίζει τον κόπο να κατανοηθεί δεν μπορεί να γίνει κατανοητό. Για ό,τι δεν είναι δυνατό να μιλήσουμε, οφείλουμε να σιωπούμε".

Πώς προσεγγίζεται το αρχαίο δράμα μέσα από την τέχνη του χορού;

Είναι μεγάλο ζητούμενο να μπορούμε να αποδώσουμε τον μύθο, την ιστορία, χωρίς να εμφανίσουμε σταθερούς ρόλους. Η ομάδα είναι ο χειριστής του σκηνικού. Κάποιος ξεχωρίζει, ανά στιγμές, με την πράξη του και ντύνεται κάποιο ρόλο. Η πορεία του σκηνικού είναι, όμως, αυτή που κρατάει την αφηγηματική γραμμή.

Η κίνηση είναι "δεσμευμένη” σε αυτή τη λειτουργία. Στην παράσταση δεν υπάρχει χορός με την έννοια της εκφραστικής απόδοσης μουσικού έργου. Δεν υπάρχει μουσική. Τα μικρόφωνα ενισχύουν τους ήχους του σκηνικού. Οι από σκηνής προσπαθούν να υπάρξουν μέσα στις διάφορες μεταλλάξεις του περιβάλλοντος και να υπηρετήσουν είτε τη ρυθμολογία, είτε την εικόνα, να παράξουν χρόνο, ρυθμό, τάση, σχέση με το χώρο και μεταξύ τους, αλλά ποτέ δεν απεξαντώνται από το σκηνικό. Μόνο στο τέλος, όταν πια όλα ησυχάζουν και ο χώρος αδειάζει.

Η μεγάλη ερώτηση για την κίνηση ήταν και είναι η έννοια της έκστασης. Η ανάγκη του ανθρώπινου σώματος-πνεύματος, να υποτάξει τη σκέψη μέσω της σωματικότητας, παραμένει ίδια, με όποιον τρόπο κι αν εκφράζεται σωματικά, στοχεύει, πάντα, στην ουτοπία της έκστασης, της φυγής από το "εδώ και τώρα”, του χρόνου, του τόπου και του πραγματικού. Η ακροβατική πράξη, η αλήθεια της ισορροπίας και της σωματικής επιτέλεσης, κατορθώματος περιέχει την κατάσταση της μέθης, του ιλίγγου. Η ουσιαστικότερη όμως θέση της παράστασης, σε σχέση με το θέμα αυτό, είναι η σιωπή.

Ποια είναι τα επόμενα σχέδια της ομάδας;

Ακολουθεί το Δρακοδόντι, μια παράσταση σε συνεργασία με το μουσικό σχήμα "Χαΐνηδες”.

"ΒΑΚΧΕΣ" από την ομάδα "κι όμΩς κινείται"

Δύο τελευταίες παραστάσεις
20 και 21 Μαρτίου
Ώρα έναρξης: 21.00

Θέατρο Ροές
Ιάκχου 16, Γκάζι

ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ

Σκηνοθεσία - Χορογραφία: κι όμΩς κινείται
Ήχος: Federico Bustamante
Σχεδιασμός σκηνικού: Νίκος Μάνεσης
Κατασκευές: Σταύρος Μάνεσης
Κοστούμια: Φανή Μουζάκη
Φως: Μαρία Αθανασοπούλου
Γραφιστικα: Χρυσόστομος Παπαχρήστου
Τεχνική Υποστήριξη: Πάνος Σολδάτος

Ερμηνεία: Νώντας Δαμοπουλος, Θοδωρής Λαμπρόπουλος, Νίκος Μάνεσης, Ιλεάνα Παππά, Χριστίνα Σουγιουλτζή

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr