Follow us

Κορονοϊός: Ποια εμβόλια είναι στη φάση 3 - Πώς δρουν κατά της λοίμωξης [πίνακες]

Δεν έχουν εγκριθεί ως τώρα εμβόλια εναντίον κορονοϊών. Η παραγωγή τους δεν είχε θεωρηθεί προτεραιότητα.

THETOC TEAM
ΓΡΑΦΕΙ: THETOC TEAM
ΕΜΒΟΛΙΟ

Στα τέλη του περασμένου Δεκεμβρίου εμφανίστηκαν πολλά κρούσματα πνευμονίας από ένα νέο κορονοϊό, τον SARS-CoV-2, που εμφανίζει στενή συγγένεια με τον ιό SARS-CoV, που ήταν υπεύθυνος για την επιδημία SARS μεταξύ 2002 και 2004. Ο SARS-CoV-2 προκάλεσε μια πανδημία που εξαπλώθηκε ανά την υφήλιο από τον Μάρτιο του 2020 και αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες υγειονομικές προκλήσεις του 21ου αιώνα.

Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Παναγιώτης Μαλανδράκης, Ιωάννης Ντάνασης, Μαρία Γαβριατοπούλου και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τα κυριότερα σημεία του άρθρου ανασκόπησης του Florian Krammer στην επιστημονική επιθεώρηση Nature 586, 516–527 με τίτλο "SARS-CoV-2 vaccines in development".

Οι κορονοϊοί είναι μονής έλικας RNA ιοί με φάκελο. Τέσσερις τέτοιοι κορονοϊοί ζωικής προέλευσης, δύο άλφα (NL63 και 229E) και δύο βήτα (HKU1 και OC43), μολύνουν τους ανθρώπους και προκαλούν κοινά κρυολογήματα. Οι ιοί SARS-CoV και MERS-CoV (Middle East Respiratory Syndrome coronavirus) έχουν πρόσφατα προκαλέσει επιδημίες με υψηλά ποσοστά θνητότητας στους ανθρώπους. Δεν έχουν εγκριθεί ως τώρα εμβόλια εναντίον κορονοϊών. Η παραγωγή τους δεν είχε θεωρηθεί προτεραιότητα, αφενός γιατί συνήθως οι κορονοϊοί προκαλούν ήπιες λοιμώξεις.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Επίσης, ένα τετραπλό εμβόλιο θα προστατεύει από λίγες σχετικά λοιμώξεις, καθώς η πλειονότητα των λοιμώξεων προκαλείται από άλλους ιούς. Κατά την πανδημία του SARS είχε γίνει προσπάθεια δημιουργίας εμβολίου το 2002-2004 αλλά οι μελέτες σταμάτησαν σε φάση 1 καθώς εξαλείφθηκε ο ιός. Στην περίπτωση του SARS-CoV-2, η πρωτεΐνη επιφανείας του ιού προσδένεται στον υποδοχέα του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης (ACE2) στα κύτταρα του ανθρώπου και ακολούθως ενδοκυττώνεται.

Τα αντισώματα που προσδένονται στην πρωτεΐνη αυτή (spike protein), ιδίως στην περιοχή πρόσδεσης του υποδοχέα (receptor-binding protein = RBD), είναι εξουδετερωτικά για τον ιό, και αποτελούν πιθανό αντιγονικό στόχο για την ανάπτυξη εμβολίου. Η πρωτεΐνη επιφανείας είναι ισχυρός στόχος για τα CD4+ T λεμφοκύτταρα, ενώ λιγότερα CD8+ Τ λεμφοκύτταρα επάγονται στη λοίμωξη COVID-19. Σε λοίμωξη ανώτερου αναπνευστικού παράγονται κυρίως αντισώματα IgA, ενώ σε λοίμωξη κατώτερου αναπνευστικού κυρίως IgG. Πάνω από 180 εμβόλια διαφορετικών ειδών βρίσκονται σε διάφορα στάδια εξέλιξης.

Αδρανοποιημένα εμβόλια

Παράγονται σε κυτταροκαλλιέργειες ακολουθούμενη από χημική αδρανοποίηση του ιού. Επειδή εισάγεται ολόκληρος ο ιός στον οργανισμό παράγονται αντισώματα όχι μόνο εναντίον της πρωτεΐνης πρόσδεσης, αλλά και εναντίον του φακέλου και άλλων ιικών πρωτεϊνών. Τρία τέτοια εμβόλια βρίσκονται σε μελέτες φάσης 3 στην Κίνα, ενώ ένα από την Ινδία, ένα από το Καζακστάν και δύο από την Κίνα είναι σε φάση 1 ή 2.

Ζωντανά εξασθενημένα εμβόλια

Τα εμβόλια αυτά παράγονται από μία εξασθενημένη μορφή του ιού, που πολλαπλασιάζεται ως ένα σημείο, χωρίς να προκαλεί νόσο αλλά προκαλώντας ανοσολογική απάντηση ανάλογη με τη φυσική λοίμωξη. Η αδρανοποίηση επιτυγχάνεται είτε εκθέτοντας τον ιό σε συγκεκριμένες συνθήκες (όπως πχ χαμηλή θερμοκρασία, ή ανάπτυξη σε μη ανθρώπινα κύτταρα), ή τη γενετική τροποποίηση του ιού (πχ αφαιρώντας γονίδια υπεύθυνα για την αντιμετώπιση της ανοσολογικής ανταπόκρισης). Το μεγάλο πλεονέκτημα των εμβολίων αυτών είναι ότι επάγουν και ανοσολογική απάντηση στους βλεννογόνους. Αξίζει να σημειωθεί ότι μπορούν να χορηγηθούν και από την μύτη, προστατεύοντας το ανώτερο αναπνευστικό που αποτελεί κύρια πηγή εισόδου του ιού. Ωστόσο, τα μειονεκτήματα των εμβολίων αυτών είναι η αμφίβολη ασφάλεια και η δυσκολία παραγωγής τους. Μόνο τρία εμβόλια σε αυτή την κατηγορία βρίσκονται σε προκλινική φάση.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Ανασυνδυασμένα πρωτεϊνικά εμβόλια

Τα εμβόλια αυτά υπάγονται σε τρεις κατηγορίες, αυτά που είναι βασισμένα στην πρωτεϊνη επιφανείας, στον RBD και σε σωματίδια που μοιάζουν με τον ιό (VLP=virus like particle). Ανάλογα με την τροποποίηση που θα γίνει στις πρωτεΐνες επηρεάζεται και η επακόλουθη ανοσολογική απάντηση. Τα εμβόλια αυτά έχουν ως πλεονέκτημα ότι δεν χρειάζεται ζωντανός ιός για να παραχθούν. Ωστόσο, η παραγωγή της πρωτεϊνης spike στην επιφάνεια είναι δύσκολη και ιδίως σε πολλές δόσεις εμβολίου. Η πρωτεϊνη RBD είναι πιο εύκολη στην παραγωγή, ωστόσο επειδή είναι μικρή πρωτεϊνη, αν και είναι στόχος για εξουδετερωτικά αντισώματα, τα εμβόλια που είναι βασισμένα μόνο στο RBD είναι πιο επιρρεπή στην αντιγονική μετατόπιση και την ανάπτυξη αντοχής συγκριτικά με εμβόλια που περιλαμβάνουν ολόκληρη την πρωτεϊνη spike και περιλαμβάνουν περισσότερους αντιγονικούς επιτόπους. Πολλά τέτοια εμβόλια βρίσκονται σε προκλινικά στάδια ή σε φάση 1.

Φορείς που δεν μπορούν να αντιγραφούν

Τα εμβόλια αυτά βασίζονται σε ένα διαφορετικό ιό, που έχει κατασκευαστεί ώστε να παράγει την πρωτεϊνη Spike, αλλά δεν μπορεί να πολλαπλασιαστεί χάρη σε μία γενετική τροποποίηση αφαίρεσης τμημάτων του γενωμικού υλικού. Συνήθως ως φορείς χρησιμοποιούνται αδενοϊοί, και έχουν το πλεονέκτημα ότι δεν χρειάζεται να χρησιμοποιηθεί ο ιός SARS-CoV-2 για την παραγωγή. Τα εμβόλια αυτά επάγουν και Β και Τ κυτταρική ανοσία και χορηγούνται ενδομυΪκά, ωστόσο η προϋπάρχουσα ανοσία στον φορέα μπορεί να καταστήσει το εμβόλιο λιγότερο αποτελεσματικό. Στην κατηγορία αυτή υπάρχουν εμβόλια και σε φάσεις 1-3.

Φορείς που μπορούν να αντιγραφούν

Στην περίπτωση αυτή χρησιμοποιούνται φορείς που παράγουν ένα ανασυνδυασμένο γονίδιο, στην προκειμένη περίπτωση την πρωτεϊνη spike. Επειδή ο φορέας πολλαπλασιάζεται ως ένα σημείο στον ξενιστή, τα εμβόλια αυτά επάγουν μεγαλύτερη ανοσολογική απάντηση, ενώ μπορούν κάποια να χορηγηθούν και στους βλεννογόνους επάγοντας έτσι και βλεννογονική ανοσία (ιδίως αυτά που βασίζονται στον ιό του Newcastle). Αυτή τη στιγμή δύο εμβόλια της κατηγορίας αυτής είναι σε μελέτες φάσης 1.

Αδρανοποιημένοι φορείς του ιού

Σε προκλινικά στάδια βρίσκονται εμβόλια που βασίζονται σε αδρανοποιημένους φορείς-ιούς, που παράγουν την πρωτεΐνη spike στην επιφάνειά τους και έπειτα αδρανοποιούνται. Αυτά τα εμβόλια είναι πιο ασφαλή γιατί ο ιός δεν μπορεί να πολλαπλασιαστεί ούτε σε ανοσοκατεσταλμένους ξενιστές.
DNA εμβόλια

Τα DNA εμβόλια στηρίζονται στο DNA των πλασμιδίων που μπορεί να παραχθεί σε μεγάλο ποσοστό στα βακτήρια. Τυπικά τα πλασμίδια αυτά περιέχουν ένα γονίδιο που κωδικοποιεί την πρωτεϊνη spike, η οποία παράγεται στον εμβολιασμένο μετά την έγχυση. Ωστόσο, παρότι τα εμβόλια αυτά μπορούν να παραχθούν σε μεγάλη ποσότητα σχετικά εύκολα, επάγουν χαμηλή ανοσογονικότητα και χρειάζονται συχνά να χορηγούνται μέσω εξειδικευμένων μεθόδων περιορίζοντας τη χρήση τους. Τέσσερα εμβόλια βρίσκονται σε μελέτες φάσης 1/2.
RNA εμβόλια

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Τα RNA εμβόλια χρησιμοποιούν είτε mRNA (αγγελιοφόρο mRNA) είτε αυτο-διπλασιαζόμενο RNA, το οποίο συνήθως χορηγείται μέσω λιπο-νανοσωματιδίων (LNPs). Εμβόλια αυτών των κατηγοριών ελέγχονται σε μελέτες φάσης 1-3, χορηγούνται ενέσιμα, και παρόλο που έχουν ως πλεονέκτημα την εξ ολοκλήρου in vitro παραγωγή, επειδή αποτελούν καινούργια τεχνολογία δεν γνωρίζουμε τα πιθανά προβλήματα της παραγωγής τους σε μεγάλη κλίμακα.

Αυτή τη στιγμή πάνω από 42 εμβόλια βρίσκονται σε κλινικές μελέτες σε ανθρώπους και 10 βρίσκονται σε μελέτες φάσης 3.

ΠΙΝΑΚΑΣ

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr

Η ταινία που βλέπουν όλοι στους κινηματογράφους έχει τον Λεονάρντο Ντι Κάπριο και έναν πωρωμένο σκηνοθέτη

Στην πανηγυρική επιστροφή του, ο σπουδαίος Αμερικανός σκηνοθέτης σκαρφίζεται τα πιο αστείρευτα κινηματογραφικά μπάχαλα.

ΕΟΔΥ: 18 Σεπ 2025 | 18:08

Κορονοϊός: 226 νέες εισαγωγές και δύο θάνατοι την τελευταία εβδομάδα

Ο αριθμός νέων εισαγωγών παρουσιάζει τάση σταθεροποίησης.

ΑΝΑΒΙΩΝΕΙ Η ΥΠΟΘΕΣΗ 18 Σεπ 2025 | 15:59

Θάνατος 14χρονης στη Λαμία: Αναβλήθηκε η δίκη των δυο γιατρών του νοσοκομείου - Η τραγωδία για το κορίτσι με κορονοϊό

Αναβιώνει η τραγωδία της απώλειας της μαθήτριας τον Δεκέμβριο του 2021 όταν διακομίσθηκε στο ΓΝ Λαμίας λόγω ασθένειας από covid-19.

ΤΙ ΙΣΧΥΕΙ 16 Σεπ 2025 | 15:10

Ευλογιά των αιγοπροβάτων: Είναι ασφαλές να καταναλώνουμε γάλα, φέτα και κρέας;

Η Β-ευλογιά των αιγοπροβάτων πλήττει αποκλειστικά τα αιγοπρόβατα και δεν είναι ζωοανθρωπονόσος

ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΑΣ 16 Σεπ 2025 | 13:04

Παρασκευής για ευλογιά των προβάτων: Δεν υπάρχει κίνδυνος για τον άνθρωπο, ακόμα και αν καταναλωθούν κτηνοτροφικά προϊόντα

"Η ανησυχία έγκειται μόνο στο θέμα των οικονομικών επιδόσεων που έχει για την κτηνοτροφία και τον κίνδυνο που εγκυμονεί για τα ίδια τα ζώα", τόνισε ο κ. Παρασκευής.

ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ 11 Σεπ 2025 | 09:50

Η Ελλάδα είναι ο "βασιλιάς των τυριών" και αυτό το νησί καταλαμβάνει την πρώτη θέση για το δικό του

Η Ελλάδα δεν είναι μόνο η χώρα του ελαιόλαδου, του οίνου και των ηλιόλουστων ακτών. Είναι επίσης ένας πραγματικός παράδεισος για τους φίλους του τυριού.

ΝΕΑ ΕΡΕΥΝΑ 10 Σεπ 2025 | 16:14

Νέα μελέτη: Ο COVID-19 και η γρίπη μπορεί να "ξυπνούν" καρκινικά κύτταρα

"Η ιογενής λοίμωξη επιταχύνει σημαντικά την ανάπτυξη αυτών των κυττάρων", σύμφωνα με τον John Alcorn, καθηγητή Παιδιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ

ΤΡΑΓΙΚΟΣ ΘΑΝΑΤΟΣ 08 Σεπ 2025 | 16:20

Ιος: Νεκρός 29χρονος σε τροχαίο με μοτοσικλέτα

Η μοτοσικλέτα που οδηγούσε 29χρονος αλλοδαπός εξετράπη της πορείας της και ανετράπη, με αποτέλεσμα τον θανάσιμο τραυματισμό

ΑΜΦΙΛΕΓΟΜΕΝΗ ΑΠΟΦΑΣΗ 03 Σεπ 2025 | 23:44

ΗΠΑ: Η Φλόριντα τερματίζει τους υποχρεωτικούς εμβολιασμούς, ακόμη και των μαθητών

Ο αρχίατρος είχε στο πλευρό του τον Ρεπουμπλικάνο κυβερνήτη της Φλόριντα Ρον Ντεσάντις, ο οποίος ανήγαγε σε βασικό δόγμα της πρώτης θητείας του την αντίσταση στις εντολές για την αντιμετώπιση της Covid-19

02 Σεπ 2025 | 14:37

Στο Πανεπιστήμιο Αθηνών το μεγαλύτερο συνέδριο Δημοσιογραφίας Δεδομένων στην Ευρώπη

Το μέλλον της ενημέρωσης στην εποχή των δεδομένων, των αλγορίθμων και της τεχνητής νοημοσύνης

01 Σεπ 2025 | 13:37

E-Learning ΕΚΠΑ: Πλήθος Προγραμμάτων Επιμόρφωσης στην Τεχνητή Νοημοσύνη σε διάφορους τομείς

H ανάπτυξη της ΤΝ δημιουργεί νέες ευκαιρίες, αλλά απαιτεί επίσης εξειδικευμένες δεξιότητες

ΠΡΟΣΟΧΗ 29 Αυγ 2025 | 19:15

Σε έξαρση ο κορονοϊός: Σημαντική αύξηση κρουσμάτων τον Αύγουστο σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ

Την τελευταία εβδομάδα, το σύνολο των εισαγωγών ασθενών στα νοσοκομεία της επικράτειας για COVID-19 ήταν 236

ΣΑΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ 28 Σεπ 2025 | 14:05

Ευθειασμός του αυχένα: Σχεδόν 4 στους 10 ταλαιπωρούνται από πόνους - Τα συμπτώματα και η αντιμετώπιση

Ο ορθοπεδικός φυσικοθεραπευτής Κωσταντίνος Δανάλης μιλά αναλυτικά για τους προδιαθεσικούς παράγοντες, τη διάγνωση και την αντιμετώπιση του ευθειασμού αυχένα

ΣΤΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟ 27 Σεπ 2025 | 13:07

Το πρώτο κρούσμα του ιού του Δυτικού Νείλου στην Κρήτη: 60χρονος στο νοσοκομείο με συμπτώματα μηνιγγίτιδας

Πρόκειται για άνδρα 60 ετών σε ανοσοκαταστολή από χωριό του Δήμου Ηρακλείου

ΤΙ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕ ΕΡΕΥΝΑ 27 Σεπ 2025 | 08:37

Το μυστικό μακροζωίας της γηραιότερης γυναίκας στον κόσμο: Γονίδια, καλές συνήθειες και... γιαούρτι

Η Ισπανίδα Μαρία Μπράνιας Μορέρα έφτασε στην εντυπωσιακή ηλικία των 117 ετών

ΑΝΗΣΥΧΙΑ 26 Σεπ 2025 | 06:24

Ποιοι τύποι καρκίνου αυξάνονται ραγδαία και εμφανίζονται όλο και πιο συχνά σε άτομα κάτω των 50

Η αύξηση είναι τόσο έντονη που ερευνητές μιλούν πλέον για μια νέα "γενιά καρκίνου πρώιμης ηλικίας", με αιτίες που συνδέονται με τον τρόπο ζωής και περιβαλλοντικούς παράγοντες.

25 Σεπ 2025 | 11:30

Ιώσεις όλο τον χρόνο: Οι 8 καλύτεροι τρόποι να προστατευτείς (χωρίς φάρμακα)

Με αυτά τα 8 απλά βήματα δε θα αρρωσταίνεις πλέον.

ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΟ LANCET 25 Σεπ 2025 | 10:09

Ανησυχητικά στοιχεία: Ραγδαία αύξηση κρουσμάτων και θανάτων από καρκίνο από το 1990 και μετά

Οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου ότι η μεγάλη αυτή αύξηση θα συνεχιστεί μέχρι το 2050.

ΠΟΛΥ ΣΟΒΑΡΟ 25 Σεπ 2025 | 06:35

Καρκίνος του προστάτη: Ποια συμπτώματα μπορούν να μας μπερδέψουν - Πότε πρόκειται για καλοήθη υπερπλασία ή προστατίτιδα

Σε αρκετούς άνδρες, ο καρκίνος συχνά διαγιγνώσκεται μόνο όταν παρουσιαστούν οι πρώτες ενοχλήσεις.

Η ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΤΗΣ ΚΑΛΥΠΤΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΟΠΥΥ 24 Σεπ 2025 | 18:23

Μυτιλήνη: Πρωτοποριακή επέμβαση -Τοποθετήθηκε αισθητήρας στην καρδιά 58χρονου, που προειδοποιεί για επερχόμενα προβλήματα

Η λεπτή επέμβαση διήρκεσε πάνω από τέσσερις ώρες, ενώ η συσκευή εκτιμάται ότι κοστίζει πάνω από 20.000 ευρώ και η προμήθειά της καλύπτεται πλήρως από τον ΕΟΠΥΥ.

24 Σεπ 2025 | 13:00

Το πρωινό που οι επιστήμονες συνιστούν για υγιή εγκέφαλο - Μόνο 2 συστατικά

Οι δύο αυτές τροφές μπορούν να γίνουν το καθημερινό σου πρωινό "όπλο" ενάντια στη γήρανση του εγκεφάλου.

ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΤΡΑΜΠ 24 Σεπ 2025 | 10:34

ΠΟΥ διαψεύδει Τραμπ: Δεν υπάρχει σύνδεση μεταξύ του αυτισμού και της χρήσης παρακεταμόλης στη διάρκεια της εγκυμοσύνης

Προς το παρόν, δεν έχει τεκμηριωθεί καμία συνεπής συσχέτιση μεταξύ του αυτισμού και της χρήσης παρακεταμόλης, τόνισε ο ΠΟΥ σε ανακοίνωσή του.

ΜΕΛΕΤΕΣ 24 Σεπ 2025 | 06:19

Παρακεταμόλη στην εγκυμοσύνη: Πόσο ασφαλής είναι - Οι "θεωρίες" Τραμπ για την εμφάνιση αυτισμού στα παιδιά

Όπως εξηγούν οι ειδικοί, η αύξηση των διαγνώσεων αυτισμού δεν σημαίνει απαραίτητα ότι σήμερα υπάρχουν περισσότερα παιδιά με αυτισμό σε βιολογικό ή γενετικό επίπεδο.

23 Σεπ 2025 | 15:20

Το μπαχαρικό που έχει 3 φορές περισσότερα αντιοξειδωτικά από τα μούρα

Μάθε ποιο μπαχαρικό ξεπερνά τα πιο διάσημα μούρα και γιατί αξίζει να το βάλεις στο καθημερινό σου μενού.

ΑΝΑΡΤΗΣΗ 22 Σεπ 2025 | 23:59

Γεωργιάδης: Πρώτο το ΚΑΤ στην ανάρτηση ραντεβού μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας

Ο Άδωνις Γεωργιάδης έδωσε "θερμά συγχαρητήρια στην Διοίκηση και τους εργαζομένους" του νοσοκομείου

22 Σεπ 2025 | 14:00

Το φρούτο που έχει 50 φορές περισσότερη βιταμίνη C από το πορτοκάλι – Kαι δεν το ξέρεις

Η φύση έχει κρύψει σε ένα μικροσκοπικό φρούτο μια από τις πιο δυνατές πηγές βιταμίνης C.

ΑΝΑΡΤΗΣΗ 21 Σεπ 2025 | 14:11

Άδωνις Γεωργιάδης: Από 1η Οκτωβρίου τα ραντεβού με όλα τα νοσοκομεία του ΕΣΥ στο 1566

Στην ανάρτηση προστέθηκε και το βίντεο που βρίσκεται στην ιστοσελίδα του νέου αριθμού 1566.

20 Σεπ 2025 | 10:00

40% πιο πολλές πιθανότητες άνοιας - Τι επιταχύνει τη φθορά του εγκεφάλου;

Νέα μελέτη του Mayo Clinic αναδεικνύει παράγοντες που επηρεάζουν τη μνήμη και τη νοητική σου υγεία με την πάροδο των χρόνων.

ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ 20 Σεπ 2025 | 08:07

Μανία με την πρωτεΐνη: Πότε η υπερκατανάλωση μπορεί να μας κάνει κακό τελικά

Η πρωτεΐνη είναι ένα από τα πιο σημαντικά θρεπτικά συστατικά, καθώς συμβάλλει στη δόμηση και την αποκατάσταση των μυών, στην παραγωγή ενζύμων και ορμονών, αλλά και στη γενικότερη καλή λειτουργία του οργανισμού

19 Σεπ 2025 | 22:01

Στοματικά μικρόβια συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του παγκρέατος

Έχει ήδη παρατηρηθεί ότι όσοι έχουν κακή στοματική υγεία είναι πιο ευάλωτοι στον καρκίνο του παγκρέατος

ΕΟΜ 19 Σεπ 2025 | 19:09

Χρονιά ρεκόρ το 2024 για τη δωρεά και τις μεταμοσχεύσεις οργάνων στην Ελλάδα

Το 2024 υπήρξε η 4η συνεχόμενη χρονιά με αυξητικό αποτύπωμα

19 Σεπ 2025 | 12:40

Πώς θα καταλάβεις τη νόσο Lyme; Το πιο χαρακτηριστικό σημάδι που προειδοποιεί

Η Bella Hadid στο νοσοκομείο μάς θυμίζει γιατί πρέπει να αναγνωρίζεις έγκαιρα τα συμπτώματα.

MAYO CLINIC 19 Σεπ 2025 | 06:32

Μελέτη αποκαλύπτει τις κρυφές αιτίες εμφραγμάτων σε μικρότερες ηλικίες και ειδικά στις γυναίκες

Όταν οι γυναίκες πάθαιναν έμφραγμα, οι υποκείμενες αιτίες συχνά διαγιγνώσκονταν με λάθος τρόπο.

18 Σεπ 2025 | 12:48

Τα 10 πιο καρκινογόνα καθημερινά τρόφιμα - σύμφωνα με τον ΠΟΥ

Δεν είναι όλα τα τρόφιμα τόσο αθώα όσο φαίνονται.

GUARDIAN 18 Σεπ 2025 | 06:10

Σταγόνες για την πρεσβυωπία αντί για γυαλιά ή χειρουργείο - Τι δείχνει νέα μελέτη

Τα γυαλιά πρεσβυωπίας ή η χειρουργική επέμβαση συνήθως λύνουν το πρόβλημα, ωστόσο πολλοί θεωρούν τα γυαλιά άβολα, ενώ η επέμβαση δεν είναι επιλογή για όλους.

17 Σεπ 2025 | 18:21

Scientiffic Nutrition: Αυτό είναι το brand με supplements που αξίζει κάθε αθλητής & μόλις έφτασε στην Ελλάδα

Είσαι pilates girl ή gym freak; Η Scientiffic Nutrition ορίζει τη νέα εποχή της διατροφής με supplements που ξέρουν τις ανάγκες σου

17 Σεπ 2025 | 13:45

Brain fog ή Αλτσχάιμερ; Eιδικός αποκαλύπτει 5 βασικές διαφορές που πρέπει να ξέρεις

Πώς ξεχωρίζεις τη θολούρα του μυαλού από τα πρώιμα σημάδια Αλτσχάιμερ – και γιατί η έγκαιρη διάγνωση είναι σημαντική.

ΜΕΓΑΛΗ ΕΞΕΛΙΞΗ 17 Σεπ 2025 | 11:00

Σημαντικό βήμα: Η πρώτη εγκυμοσύνη με εξωσωματική στην Ελλάδα μετά από καρκίνο του ενδομητρίου

Πρόκειται για εξέλιξη που επισφραγίζει το υψηλό ιατρικό επίπεδο στην Ελλάδα στον τομέα της γυναικολογικής ογκολογίας και της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.

16 Σεπ 2025 | 12:30

Το χειρότερο φρούτο για το έντερο - Γιατί βλάπτει το πεπτικό, σύμφωνα με γιατρό του Harvard

Μπλε μούρα, ρόδια ή υπερώριμες μπανάνες; Ο Dr. Saurabh Sethi εξηγεί ποια φρούτα ενισχύουν ή βλάπτουν την υγεία του εντέρου σου.

16 Σεπ 2025 | 12:25

Τόνος σε νερό ή σε λάδι; Ποιες είναι οι σημαντικές διαφορές και τι να επιλέξεις

Μάθε πότε να βάζεις τόνο σε νερό και πότε σε λάδι στο πιάτο σου.

15 Σεπ 2025 | 14:43

Instahealth.gr: Η νέα πλατφόρμα που φέρνει την υγεία στο σπίτι σας

Το instahealth.gr δημιουργήθηκε για να προσφέρει σε κάθε ασθενή τη δυνατότητα να βρει άμεσα και εύκολα πιστοποιημένους επαγγελματίες υγείας

15 Σεπ 2025 | 12:15

Πώς να επιλέξεις ψωμί ολικής αλέσεως - Το καλύτερο για καλή πέψη και ενέργεια

Πώς το σωστό ψωμί ολικής αλέσεως μπορεί να βοηθήσει την πέψη σου, να σου δώσει ενέργεια και να προστατεύσει την υγεία σου με απλούς τρόπους.

15 Σεπ 2025 | 12:00

Μυαλό "ξυράφι": 5 βασικές θρεπτικές ουσίες που σταματούν τη γήρανση εγκεφάλου

Πώς η διατροφή σου μπορεί να κρατήσει τον εγκέφαλο δυνατό και τη μνήμη σε φόρμα, σύμφωνα με τον ειδικό.

15 Σεπ 2025 | 06:19

Πώς η βιταμίνη D3 μπορεί να "παρατείνει" τη νεότητα των κυττάρων

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η βιταμίνη D μπορεί να επιβραδύνει τη γήρανση μειώνοντας τη φλεγμονή, μια διαδικασία που συχνά οδηγεί σε βλάβες στο DNA.

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΧΡΩΜΑ 13 Σεπ 2025 | 14:08

Αλλαγές στην αντιμετώπιση της χοληστερίνης – Οι τρεις νέες συστάσεις

Νέες κατευθυντήριες οδηγίες που ανακοινώθηκαν στο πρόσφατο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας στη Μαδρίτη και έχουν δημοσιευτεί στο περιοδικό "European Ηeart Journal"

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ 13 Σεπ 2025 | 08:10

Ποιες τροφές καταπολεμούν το φούσκωμα και βοηθούν τη χλωρίδα του εντέρου

Συμβάλλουν στη μείωση του φουσκώματος, στην καλύτερη απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού και μπορούν να βοηθήσουν ακόμη και στη μείωση του άγχους.

12 Σεπ 2025 | 23:00

Πέντε λόγοι για να μην πίνεις νερό από πλαστικά μπουκάλια

Προστάτεψε τον εαυτό σου και τον πλανήτη.

ΤΙ ΛΕΝΕ ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ 11 Σεπ 2025 | 19:07

Περίπου 1.000.000 Έλληνες ζουν με την ημικρανία - Τα αίτια που την προκαλούν

Παγκοσμίως, η ημικρανία είναι η 2η αιτία αναπηρίας και η 1η για γυναίκες 15-49 ετών - Παραμένει υποδιαγνωσμένη, υποθεραπευμένη και υποχρηματοδοτούμενη

ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ 11 Σεπ 2025 | 16:23

"Καμπανάκι" από το ECDC για τον μύκητα Candidozyma auris: Εξαπλώνεται ραγδαία στα νοσοκομεία της Ευρώπης - Τι συμβαίνει στην Ελλάδα

Ο μύκητας C. Auris είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος για άτομα που είναι ήδη άρρωστα, ενώ τα ποσοστά θνησιμότητας κυμαίνοντας από 29% έως 62%.

ΘΝΗΤΟΤΗΤΑ 2.000 ΑΤΟΜΩΝ 11 Σεπ 2025 | 14:50

"Θερίζει" ο καρκίνος του προστάτη: Πρώτος σε συχνότητα στη χώρα μας και τρίτος στην Ευρώπη

Υπενθυμίζει ότι ο καρκίνος του προστάτη αποτελεί μία από τις συχνότερες κακοήθειες στους άνδρες παγκοσμίως.

ΣΑΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ 11 Σεπ 2025 | 06:24

Δέκα διατροφικοί μύθοι που πρέπει να ξεχάσουμε μια για πάντα

Πρόκειται για μερικές μόνο από τις λανθασμένες αντιλήψεις που έχουμε πάνω σε θέματα διατροφής, όπως μεταδίδουν οι ΝΥΤ.

ΝΕΑ ΕΡΕΥΝΑ 10 Σεπ 2025 | 16:14

Νέα μελέτη: Ο COVID-19 και η γρίπη μπορεί να "ξυπνούν" καρκινικά κύτταρα

"Η ιογενής λοίμωξη επιταχύνει σημαντικά την ανάπτυξη αυτών των κυττάρων", σύμφωνα με τον John Alcorn, καθηγητή Παιδιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ

09 Σεπ 2025 | 17:18

Σταμάτα να πίνεις εμφιαλωμένο νερό από μπουκάλι που έχει ζεσταθεί - Διατρέχεις αυτούς τους 4 κινδύνους

Το εμφιαλωμένο νερό που ζεστάθηκε μπορεί να κρύβει κινδύνους για την υγεία σου.

ΕΚΔΗΛΩΣΗ 08 Σεπ 2025 | 15:35

Θεσσαλονίκη: Η παχυσαρκία απειλεί την καρδιά και τη ζωή – Νέος δείκτης για την εκτίμησή της

Στην Ελλάδα, το 62% του ενήλικου πληθυσμού εμφανίζει αυξημένο Δείκτη Μάζας Σώματος και το 27% πάσχει από παχυσαρκία.

ΠΡΟΛΗΨΗ 06 Σεπ 2025 | 08:00

Πώς θα μειώσουμε τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου: 5 αλλαγές που μπορούμε να κάνουμε σήμερα

Στην Ελλάδα καταγράφονται κάθε χρόνο περίπου 68.000 νέες διαγνώσεις και σχεδόν 33.000 θάνατοι από καρκίνο.

05 Σεπ 2025 | 15:45

Κοιμήθηκες λίγο; Τρεις τρόποι για να ανταπεξέλθεις μέσα στη μέρα σου και να έχεις ενέργεια

Σου έχει τύχει να ξυπνήσεις το πρωί και να νιώθεις σαν να μην κοιμήθηκες καθόλου;

ΓΙΑ ΔΕΙΤΕ! 05 Σεπ 2025 | 07:58

4+1 τρόποι αποτοξίνωσης μετά τις διακοπές - Πώς θα επανέλθετε πλήρως

Με αυτούς τους πέντε απλούς τρόπους, η μετάβαση από το ανέμελο καλοκαίρι στην απαιτητική καθημερινότητα γίνεται πιο ήπια και αναζωογονητική.

ΕΡΕΥΝΑ 05 Σεπ 2025 | 06:20

Ποια τρόφιμα μας προσθέτουν κιλά και μειώνουν την ποιότητα του σπέρματος

Τα αποτελέσματα ήταν σαφή: επιδείνωση ποιότητας σπέρματος, αύξηση βάρους, διαταραχές στις τιμές χοληστερίνης και πίεσης.

ΕΛΠΙΔΑ 04 Σεπ 2025 | 18:55

Economist: Οι επιστήμονες ανακαλύπτουν έναν νέο, ισχυρό τρόπο πρόληψης του καρκίνου

Τα κύτταρα με ελαττωματικό DNA μπορούν να εμποδιστούν να εξελιχθούν σε πλήρως ανεπτυγμένους καρκίνους μέσω της δραστηριότητας των υγιών κυττάρων γύρω τους

ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΙΑ ΔΕΚΑΕΤΙΑ 04 Σεπ 2025 | 06:10

Γιατί αυξάνονται και πάλι τα περιστατικά καρκίνου του προστάτη - Εντοπίζονται σε προχωρημένο στάδιο

Στην Ελλάδα, ο καρκίνος του προστάτη είναι ο δεύτερος πιο συχνός καρκίνος στους άνδρες.

ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΠΡΟΣΟΧΗ 03 Σεπ 2025 | 06:22

Καρκίνος του δέρματος: Τι είναι το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα που εμφάνισε ο γνωστός σεφ Γκόρντον Ράμσεϊ

Ο πασίγνωστος σεφ Γκόρντον Ράμσεϊ ανακοίνωσε ότι υποβλήθηκε σε επέμβαση για την αφαίρεση καρκίνου του δέρματος.

02 Σεπ 2025 | 15:47

Βλέπεις θολά μόλις ξυπνάς το πρωί; 10 αιτίες που σου συμβαίνει αυτό

Μάθε γιατί βλέπεις θαμπά το πρωί και τι μπορείς να κάνεις γι’ αυτό.

ΝΕΑ ΜΕΛΕΤΗ 02 Σεπ 2025 | 06:22

Δεν αρκεί να κόψουμε μόνο το αλάτι: Ποια τρόφιμα που έχουμε στο ψυγείο μειώνουν το κίνδυνο καρδιοπαθειών

Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι η αποφυγή αλατιού μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο καρδιακών προβλημάτων.

ΤΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΞΕΤΕ 30 Αυγ 2025 | 08:31

Η υψηλή "καλή" χοληστερίνη δεν είναι πάντα... καλή: Γιατί η αύξηση της HDL δεν συνδέεται πάντα με καλύτερη καρδιακή υγεία

Η "καλή" χοληστερόλη (HDL) έχει συνδεθεί με προστασία της καρδιάς, επειδή βοηθά στη μεταφορά της περίσσειας χοληστερόλης στο ήπαρ, όπου διασπάται

29 Αυγ 2025 | 22:56

Το θαυματουργό ρόφημα που πίνουν τα μοντέλα για καθαρή και λαμπερή επιδερμίδα

Δεν είναι ούτε detox ούτε superfood powder — είναι το πιο απλό ρόφημα που βοηθά πραγματικά την επιδερμίδα να παραμείνει καθαρή.

29 Αυγ 2025 | 14:15

Πώς δουλεύει το σώμα σου; Τα πιο σημαντικά μέταλλα και ιχνοστοιχεία για τον οργανισμό - Πλήρης οδηγός

Από το ασβέστιο μέχρι το σελήνιο, μάθε πώς τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία κρατούν το σώμα σου σε ισορροπία – και πού θα τα βρεις.

29 Αυγ 2025 | 10:30

Επιστημονικά αποδεδειγμένο: Η διατροφή που μειώνει τον κίνδυνο άνοιας - ακόμα και αν έχεις το "γονίδιο του Αλτσχάιμερ"

Νέα έρευνα δείχνει πώς η συγκεκριμένη διατροφή μπορεί να "νικήσει" ακόμη και την πιο ισχυρή γενετική προδιάθεση.