Το 2024 σηματοδότησε μια εμβληματική χρονιά για τους Pieris Architects, καθώς το γραφείο συμπλήρωσε πέντε δεκαετίες συνεχούς παρουσίας στην αρχιτεκτονική σκηνή, τιμώντας την επέτειο με την έκθεση "2nd Nature", που πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο στον Πολυχώρο Ω2 του Ωδείου Αθηνών. Η έκθεση δεν αποτέλεσε απλώς μια αναδρομή στη διαδρομή του γραφείου, αλλά μια βιωματική εμπειρία που αποτύπωσε τη μετάβαση από την αρχιτεκτονική του τόπου προς μια αρχιτεκτονική της ενσυναίσθησης και της οικοσυναισθηματικής νοημοσύνης.

Η ιστορία των Pieris Architects είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη μοίρα της Κερύνειας, της πόλης από όπου ξεκίνησε ο ιδρυτής Κωνσταντίνος Πιερής, πριν από την τουρκική εισβολή του 1974. Η απώλεια της γενέτειρας δεν υπήρξε απλώς μια τραυματική εμπειρία· μετατράπηκε σε κινητήρια δύναμη δημιουργίας. Ο Πιερής, με έργα ήδη από την Κερύνεια, είχε δείξει το ενδιαφέρον του για την αειφορία, για μια αρχιτεκτονική που σέβεται το τοπίο και τους ανθρώπους.

Το βιώσιμο αποτύπωμα της δεύτερης γενιάς

Σήμερα, πενήντα χρόνια μετά, η δεύτερη γενιά, Στέλλα Πιερή και Πιέρος Πιερής, συνεχίζουν αυτό το όραμα, εξελίσσοντας το μέσα από μια νέα ανθρωποκεντρική προσέγγιση. Για αυτούς, η βιωσιμότητα δεν είναι μια τάση ή τεχνική υποχρέωση, αλλά μια φιλοσοφία. Η αρχιτεκτονική τους δεν περιορίζεται στη μορφή, αλλά στο συναίσθημα που προκαλεί· δεν αφορά μόνο τον χώρο, αλλά τη σχέση του ανθρώπου με το περιβάλλον.

Η έκθεση "2nd Nature", σχεδιασμένη σε συνεργασία με τον Δημήτρη Παπάζογλου και το DpS Athens, προσκάλεσε το κοινό να "ζήσει" την αρχιτεκτονική, όχι απλώς να τη δει. Κάθε θεματική ενότητα λειτουργούσε ως εμπειρία, συνδέοντας την τέχνη, τον φωτισμό, τη φύση και την τεχνολογία.

Η 2nd Nature δεν υπήρξε απλώς ένας εορτασμός των 50 χρόνων, αλλά μια διακήρυξη αρχών. Ένα μανιφέστο για το μέλλον της βιώσιμης αρχιτεκτονικής, όπου η τεχνολογία συναντά την ποίηση και η επιστήμη τον άνθρωπο. Οι Pieris Architects έδειξαν ότι η αρχιτεκτονική μπορεί να είναι σώμα και πνεύμα, τεχνική και συναίσθημα, παράδοση και μέλλον.

Όπως μαρτυρά και το έργο Casa Incognita στο Πόρτο Χέλι, η βιωσιμότητα για τους Pieris Architects είναι πάνω απ’ όλα διάλογος με τον τόπο. Το κείμενο που ακολουθεί, είναι από τον Πιέρο Πιερή, Partner, Architect του γραφείου Pieris architects.

Casa Incognita: Διάλογος με το Τοπίο και την Παράδοση

Στο μεταίχμιο ανάμεσα στην πελοποννησιακή ακτογραμμή και τον νησιωτικό χαρακτήρα των Σπετσών, η Casa Incognita αναδύεται ως αποτέλεσμα σύνθεσης δύο τυπολογιών. Το ισόγειο, επενδεδυμένο με την τοπική ποταμίσια πέτρα της Πελοποννήσου, γειώνει το κτίριο στο τοπίο, ενώ ο όροφος, με τις λευκές επιχρισμένες επιφάνειες, αντανακλά το φως και παραπέμπει στη γεωμετρία της σπετσιώτικης κατοικίας. Η πρόσβαση γίνεται από τον όροφο που βρίσκεται στο επίπεδο του δρόμου, όπου το κτίριο εμφανίζεται ως μια διακριτική σύνθεση τριών λευκών γεωμετρικών όγκων. Σε αυτό το επίπεδο τοποθετούνται το κεντρικό lobby εισόδου, τρεις κοιτώνες με ensuite λουτρά και ο υπαίθριος στεγασμένος χώρος στάθμευσης.

Η φυτοτεχνική διαμόρφωση με ενδημικά φυτά ακολουθεί τη φυσική κλίση του εδάφους στα πλάγια του κτιρίου αποκαλύπτοντας την πέτρινη βάση και οδηγώντας σταδιακά προς το κήπο του ισογείου όπου έχουν χωροθετηθεί οι κύριοι χώροι και η κολυμβητικής δεξαμενή. Κεντρικό στοιχείο της σύνθεσης σε αυτό το επίπεδο αποτελεί το ανοιχτό αίθριο, ένας υπαίθριος χώρος-πυρήνας που λειτουργεί ως βιοκλιματικός ρυθμιστής και ως τόπος κοινωνικοποίησης. Περιμετρικά του οργανώνονται οι ξενώνες, προσφέροντας ιδιωτικότητα αλλά και σύνδεση με το κύριο σώμα του κτιρίου. Η μελέτη του αιθρίου απάντησε σε βασικές προκλήσεις: τον έλεγχο των ανέμων, τη σκίαση τους θερινούς μήνες, τη διασφάλιση φυσικού διαμπερούς αερισμού. Το αίθριο μετατρέπεται σε ζωντανό οργανισμό που οργανώνει τις ροές, διαχέει το φως και επιτρέπει στον κάτοικο να βιώνει τις εναλλαγές της ημέρας και των εποχών μέσα από την ίδια την κατοικία.

Η σύνθεση αρθρώνεται γύρω από την έννοια της αντίθεσης: βαρύ και ελαφρύ, συμπαγές και διάφανο, φυσικό και τεχνητό. Οι πέτρινες βάσεις εδραιώνουν το κτίριο στο τοπίο, ενώ οι λευκοί, μινιμαλιστικοί γλυπτικοί όγκοι μοιάζουν να αιωρούνται, δημιουργώντας μια αίσθηση ελευθερίας και διαφάνειας. Η διττότητα αυτή δεν είναι μόνο μορφολογική αλλά και βιωματική: ο κάτοικος αισθάνεται την προστασία ενός καταφυγίου στο ισόγειο και, ταυτόχρονα, την ανοιχτότητα ενός παρατηρητηρίου προς τον ορίζοντα και τη θάλασσα.

Η βιωσιμότητα ενυπάρχει ως αθέατη αλλά καθοριστική στρατηγική. Ο φυσικός φωτισμός και ο αερισμός μειώνουν τις ενεργειακές ανάγκες, ενώ τα συστήματα διαχείρισης νερού και ενέργειας εισάγουν καινοτομία στην καθημερινή χρήση. Η επιλογή τοπικών υλικών ενισχύει την κυκλική οικονομία και περιορίζει το περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Πάνω απ’ όλα, ο σεβασμός προς το τοπίο και η ένταξη στο φυσικό ανάγλυφο καθιστούν την Casa Incognita υπόδειγμα για το πώς η αρχιτεκτονική μπορεί να συνομιλεί με τον τόπο χωρίς να τον αλλοιώνει.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr