Περιήγηση στη λίμνη της Καστοριάς

Τη λένε Ορεστιάδα ή Ορέστιδα, είναι διάσημη όμως ως «η λίμνη της Καστοριάς» και είναι, κατά γενική ομολογία, μια από τις ομορφότερες των Βαλκανίων.

Άμεσα συνδεδεμένη με την ιστορία και την εξέλιξη της πόλης, χαρακτηρισμένη ως «Μνημείο Φυσικού Κάλλους», έχει ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο “Natura 2000” και είναι μια ντίβα... 10.000.000 χρόνων! Σε υψόμετρο 630 μέτρων, το νεφροειδές σχήμα της αποτέλεσε το ιδανικό πρόσχημα ώστε η λοφώδης χερσόνησος που την εμβολίζει να κατοικηθεί. Για την ιστορία, να πούμε ότι η λίμνη έχει έκταση 28 τετραγωνικά χιλιόμετρα, έχει μέγιστο βάθος 9 μέτρα, “σηκώνει” 100 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού και η ακτογραμμή της αγγίζει τα 30 χιλιόμετρα, τα οποία είναι κι αυτά που θα μας απασχολήσουν... Καθώς αυτή η λίμνη είναι ένα πραγματικό καλλιτέχνημα που αξίζει να δεις είτε πεζός, είτε ποδηλατώντας, είτε... κωπηλατώντας... είτε τελικά... οδηγώντας!

Η πρώτη διαδρομή που προτείνουμε, είναι περίπου 7 χιλιόμετρα και είναι ιδανική για όσους θέλουν να απολαύσουν από πολύ κοντά τη λίμνη, κάνοντας τη βόλτα με τα πόδια ή με ποδήλατο. Αφήνοντας τον διπλής κατευθύνσεως δρόμο που περνά από το Ντολτσό, πιάνουμε τον στενό παραλίμνιο δρόμο, με τα θεόρατα πλατάνια και τις να γέρνουν πάνω από τη λίμνη. Στην αρχή αυτής της διαδρομής, σκαρφαλωμένο πάνω στο βράχο, βρίσκεται το βυζαντινό εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου.

Ο δρόμος μας οδηγεί στη Μονή της Παναγίας Μαυριώτισσας, με τον εννιακοσίων ετών πλάτανο να δεσπόζει στο πλάτωμα - έχει χαρακτηριστεί διατηρητέο μνημείο της φύσης – και τους μικροπωλητές να πωλούν τοπικά προϊόντα (όσπρια, καρύδια, τουρσιά, τσάι). Αξίζει να μπείτε στο εσωτερικό της μονής, για τις τοιχογραφίες του 12ου αιώνα στου εξωτερικούς τοίχους του καθολικού και στο παρεκκλήσι του Αγίου Ιωάννη Θεολόγου.

Πριν φτάσετε όμως στη Μονή, μην παραλείψετε να δείτε το νέο στολίδι της Καστοριάς, που μόλις πέντε χρόνια έχει ανοίξει για το κοινό, το “Σπήλαιο του Δράκου”. Πρόκειται για ένα φαντασμαγορικό σπήλαιο, με μεγάλα χερσαία και λιμναία τμήματα και εντυπωσιακό σταλακτικό διάκοσμο, με επτά υπόγειες λίμνες, δέκα αίθουσες και πέντε διαδρόμους-σήραγγες. Στο εσωτερικό του σπηλαίου εντοπίστηκαν παλαιοντολογικά κατάλοιπα, με κυριότερα τα οστά αρκούδας των σπηλαίων, είδος που έζησε στην Ευρώπη και εξαφανίστηκε πριν από 10.000 χρόνια. Για περισσότερα στοιχεία, το μύθο που συνοδεύει το όνομα του σπηλαίου και τις ώρες λειτουργίας, μπορείτε να δείτε εδώ.

Ο δρόμος συνεχίζεται με την ίδια πυκνή βλάστηση στην άκρη του και με κιόσκια, που όταν ανοίγει ο καιρός, γεμίζουν από κόσμο που απολαμβάνει το παραλίμνιο πικ-νικ του. Οι μπλε πινακίδες του συλλόγου ερασιτεχνών αλιέων προειδοποιούν κάθε λίγο «Ψάρευε χωρίς να παρανομείς, φίλε ερασιτέχνη ψαρά». Σήμερα, υπάρχουν περίπου 110 εγγεγραμμένοι επαγγελματίες ψαράδες από την πόλη και τις παραλίμνιες κοινότητες, και πάνω από 500 ερασιτέχνες αλιείς που ψαρεύουν στη λίμνη με τα μακριά καλάμια τους. Λίγοι ψαράδες απλώνουν τα δίχτυα τους με τις βάρκες, με τα «καράβια», όπως τα ονομάζουν οι Καστοριανοί. Κωπηλατούν όρθιοι, πάνω στις μακρόστενες βάρκες, με τις υπερυψωμένες άκρες, την κλίση και τα μακριά κουπιά.

Η ησυχία διακόπτεται συχνά από τις βουτιές των πουλιών και τα πετάγματα στις καλαμιές. Η λίμνη συντηρεί πάνω από 200 είδη ορνιθοπανίδας, ανάμεσά τους σπάνια και απειλούμενα είδη, όπως λαγγόνες, αργυροπελεκάνους, ερωδιούς, αγριόπαπιες και κορμοράνους. Δεν είναι μόνο τα παρόχθια υδρόφιλα δάση της λίμνης που προσφέρουν ασφαλές καταφύγιο, είναι και που η Ορέστιδα είναι η δεύτερη πιο παραγωγική σε αλιεύματα λίμνη της Ελλάδας, με γουλιανούς, πέρκες, τσιρώνια, γριβάδια και πεταλούδες – ναι, ψάρια είναι οι πεταλούδες, ξενικό προς τη λίμνη, όχι ιδιαίτερα νόστιμο, που αλιεύεται σε πολύ μεγάλες ποσότητες και εξάγεται στην Αλβανία ή πωλείται για ιχθυοτροφή.

Ο παραλίμνιος δρόμος περνά από το μεταβυζαντινό ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, που βρίσκεται πάνω στο λόγο και καταλήγει στο κτήριο του Ναυτικού Ομίλου, απ' όπου η θέα της λίμνης είναι μοναδική. Με μεγάλες επιτυχίες στο ενεργητικό του, ο Όμιλος είναι σημείο αναφοράς για τους Καστοριανούς και το πιθανότερο είναι να δείτε παιδιά να προπονούνται στα νερά της λίμνης. Το φινάλε της μικρής διαδρομής μας οδηγεί στο Τσαρδάκι, στην κορυφή του Αγίου Αθανασίου.

Αν η σύντομη διαδρομή είναι αντιπροσωπευτική του κάλλους της Ορέστιδας, ο μεγάλος γύρος αποκαλύπτει τη λίμνη σε όλο της το μεγαλείο. Αποφασίστε πόσο τολμηροί θα είστε – ειδάλλως το αυτοκίνητο είναι η σίγουρη επιλογή – και ξεκινήστε από τη νότια έξοδο της πόλης προς το Δισπηλιό, 7 χιλιόμετρα μακριά. Πρόκειται για έναν λιμναίο οικισμό, που μαρτυρά πως η περιοχή κατοικούνταν από τα νεολιθικά χρόνια. Η αποκάλυψη έγινε τυχαία το 1932 και από το 2000 στην περιοχή λειτουργεί υπαίθριο οικομουσείο με πιστές αναπαραστάσεις των καλυβών που χρησιμοποιούσαν οι τρεις (!) χιλιάδες κάτοικοι του οικισμού.

Με κατεύθυνση προς το Μαυροχώρι, θα συναντήσετε τον ναό του Αγίου Νικολάου, από τον 16ο αιώνα, με εξαιρετικές αγιογραφίες στον εξωτερικό τοίχο του νάρθηκα – ανάμεσά τους η απεικόνιση της σφαγής των νηπίων - που αξίζει να δείτε.

Στο παραλίμνιο Μαυροχώρι, με το “μουράγιο” και την υπέροχη λίμνη θα σταματήσετε για τοπικές “γκουρμεδιές”. Κάτω από τα πλατάνια ετοιμαστείτε για σαρμάδες (λαχανοντολμάδες), γριβάδια (ψάρι) πλακί και μαυροβινές χυλοπίτες. Εδώ επίσης είναι μια καλή ευκαιρία αν θέλετε να κάνετε τον περίπλου της λίμνης, να πάρετε το τουριστικό καραβάκι. Αν πάλι οχι, συνεχίστε για χωνευτικές παραλίμνιες βόλτες βορειότερα στην Πολυκάρπη, στη Φωτεινή θα απολαύσετε – εκτός από την πανοραμική θέα στην Καστοριά – τον “Κανιάκο”, ένα σπουδαίο βελανιδόδασος, ενώ βορειότερα, το δάσος αλλάζει σε δρύες και οξιές, κοντά στον οικισμό της Μεταμόρφωσης, με τον ομώνυμο ναό του 8ου αιώνα. Τοιχιό και Χλόη είναι τα τελευταία χωριά, πριν ξαναμπείτε στην πόλη της Καστοριάς.

Φωτογραφίες: www.kastoria.gr

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr