BeReal: Μπορούμε να ξαναγίνουμε "πραγματικοί" στα social media;

Μια μεγάλη συζήτηση είναι σε εξέλιξη διεθνώς σχετικά με τις ψυχο-κοινωνικές επιπτώσεις που ενδέχεται να έχει το metaverse. Πολλοί εκφράζουν τον φόβο για το πόσο κινδυνεύουν οι επόμενες γενιές να είναι εγκλωβισμένες σε έναν ανύπαρκτο – εικονικό κόσμο, ενώ ταυτόχρονα θα καλούνται με κάποιον τρόπο να ζήσουν και εντός του πραγματικού: Για παράδειγμα, θα χρειάζεται τουλάχιστον να φάνε κάτι υλικό και όχι NFTs. Ο προβληματισμός μοιάζει εύλογος αν εξαιρέσει κανείς το γεγονός ότι ήδη ο κόσμος των social media είναι αρκετά εικονικός:

Δήθεν "αυτοσχέδια" Tik Tok βιντεάκια τα οποία έχουν τύχει πολύωρης σκηνοθετικής και σεναριακής προετοιμασίας. Λαμπεροί πενηντάρηδες με FaceTune stories, και πρόσωπα που μοιάζουν σα να βγήκαν από γυμνασιακό λεύκωμα, εντελώς αγνώριστοι από τα φίλτρα.

Φωτογραφίες στημένες με οικογένειες που χαμογελούν πειστικά μόνο και μόνο για να εκπέμψουν το μήνυμα της οικογενειακής ευτυχίας – επιτυχίας και μετά το κλικ τα μέλη τους βυθίζονται στην παράλληλη μοναξιά του κινητού τους, πριν καν ολοκληρωθεί το upload στην εφαρμογή. Οργισμένα tweets διαδικτυακής σοφίας ή επαναστατικής γυμναστικής από τον ασφαλή καναπέ της απόλυτης άγνοιας ή της βαθιάς συστημικότητας. Για να μην βάλω τους κατ’ επάγγελμα fashion influencers ή πολιτικούς ινστρούκτορες των 0,60 Ευρώ, τα fake news κάθε προέλευσης και τα deepfake της πιο εξελιγμένης τεχνητής νοημοσύνης.

Για να το πω απλά: στον κόσμο των social media προφανώς "δεν είναι αυτό που νομίζεις".

Πέρα από το ίδιο το ψέμα και την προπαγάνδα, η υπερβολή της ψηφιακής χρυσόσκονης που απλώνεται ανοικονόμητα στο ψηφιακό μας σύμπαν έχει οδηγήσει σ’ ένα αναδυόμενο κίνημα αναζήτησης της αυθεντικότητας.

Το BeReal δεν είναι απλώς ένα σύνθημα, αλλά και μια ανερχόμενη εφαρμογή που μια φορά την ημέρα (διαφορετική ώρα κάθε φορά) σου στέλνει μια ειδοποίηση και έχεις δύο λεπτά να βγάλεις και να ανεβάσεις μια φωτογραφία του τί κάνεις εκείνην ακριβώς τη στιγμή. Μάλιστα, πρόκειται για μια διπλή φωτογραφία, καθώς ενεργοποιούνται και οι δύο κάμερες του κινητού, άρα φαίνεται και ο χώρος στον οποίο βρίσκεσαι και εσύ. Δεν υπάρχουν φίλτρα. Δεν υπάρχει χρόνος επεξεργασίας. Θεωρητικά καλείσαι απλώς να είσαι πραγματικός και ενδιαφέρων ταυτόχρονα, αν γίνεται, κάτι που νομίζω ότι οι γενιές που γεννήθηκαν με το Facebook και το Instagram το καταφέρνουν πιο εύκολα από τους μεγαλύτερους.

Βεβαίως βγαίνουν και πολλές εντελώς κοινότυπες φωτογραφίες με ανεμιστήρες οροφής ή οθόνες υπολογιστών. Εξάλλου, όπως αναφέρει και η περιγραφή της εφαρμογής, ο στόχος είναι να ανακαλύψεις την πραγματική ζωή των φίλων σου. Και μια σημαντική διαφορά με τις άλλες πλατφόρμες είναι ότι απευθύνεται πιο πολύ σε υφιστάμενες παρέες, παρά στη δικτύωση μ’ έναν ευρύτερο κύκλο κοινωνικών γνωστών ή δημοφιλών προσωπικοτήτων.

Το BeReal ξεκίνησε στη Γαλλία το 2019 και έχει καταφέρει να γίνει ένα trend της GenZ. Ειδικά στα αμερικανικά πανεπιστήμια ο ήχος της εφαρμογής είναι σαν σύνθημα μαζικών φωτογραφίσεων. Μέχρι τον περασμένο μήνα είχε πάνω από 20 εκατομμύρια εγκαταστάσεις παγκοσμίως, με ανοδικές τάσεις, καθώς τον Ιούλιο κατάφερε να ξεπεράσει τα μηνιαία downloads του Tik Tok σε iOS, ενώ η αξία της εταιρείας εκτιμάται πλέον σε 600 εκ. δολάρια.

Φυσικά οι αριθμοί αυτοί απέχουν έτη φωτός από τον βασικό ανταγωνισμό και οι τεχνολογικοί αναλυτές δεν είναι πεπεισμένοι για την βιωσιμότητα του εγχειρήματος. Γι’ αυτό και το marketing του BeReal έχει εστιάσει στους zillennials οι οποίοι έχουν βαρεθεί την ομοιομορφία των φίλτρων στο Instagram και τον άκρατο αισθητικό εξωραϊσμό. Εξάλλου κι εγώ, από τα από τα παιδιά μιας φίλης το έμαθα και ομολογώ ότι o μόνος φίλος μου μέσα στην εφαρμογή ήταν ο Νίκος Δρανδάκης o οποίος όμως δεν πιάνεται διότι βρίσκεται σε μια διαρκή και ακόρεστη ψηφιακή αναζήτηση που έχει τα μετεφηβικά χαρακτηριστικά των zoomers.

Ακόμα κι αν αποδειχθεί τελικά ότι το BeReal δεν ήταν παρά εφήμερη ψηφιακή εμμονή μιας γενιάς που αναζητεί αξία και γοητεία στην ταπεινή - βαρετή καθημερινότητα με την οποία μπορεί να ταυτιστεί περισσότερο από τον λαμπερό - εικονικό κόσμο άλλων εφαρμογών, είναι σαφές ότι στον σημερινό χαοτικό σύμπαν των social media η σημασία της αυθεντικότητας δεν έχει την έννοια της επιστροφής, αλλά της ανακάλυψης.

*Ξένη δημοσίευση

* Ο Παναγιώτης Κακολύρης είναι COO & Head of Strategy της εταιρείας στρατηγικής επικοινωνίας SOCIALDOO και διδάσκει reputation management και intelligent relations στο Certificate in Digital Marketing της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr