Πότε θα αποδεσμευτεί το μνημονιακό μαξιλάρι

Την αντίστροφη μέτρηση για επιπλέον ελαφρύνσεις, μείωση του χρέους σε ορίζοντα 4ετίας και την αρχή της συζήτησης για τη συνέχεια του Ταμείου Ανάκαμψης θα σηματοδοτήσουν οι οικονομικές εξελίξεις του Ιουνίου, σύμφωνα με το capital.gr

Μετά τις Ευρωεκλογές του Ιουνίου η Ελλάδα θα λάβει την ετυμηγορία της Επιτροπής για το περιθώριο αύξησης των πρωτογενών δαπανών για τον επόμενο χρόνο, η οποία θα είναι πάνω από 3%, έναντι 2,6% για το 2024. Η εξέλιξη θα θέσει και τη βάση της δημοσιονομικής προσπάθειας της χώρας για την επόμενη τετραετία. Με βάση τα περιθώρια για τις δαπάνες για το 2024 και το 2025 και αυτών που μένουν να αποφασιστούν για το 2026 και το 2027 και τους στόχους που θα τεθούν για τη μείωση του χρέους και τη διατήρηση πρωτογενών πλεονασμάτων, θα καθοριστεί και η οικονομική πολιτική της επόμενης τετραετίας.

Προς το παρόν, το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών κρατάει τα χαρτιά του κλειστά, έχοντας ανακοινώσει μόνο τα μέτρα ύψους 870 εκατ. ευρώ, τα οποία υπολογίζει, σήμερα, ότι θα εφαρμόσει την επόμενη χρονιά. Ωστόσο, σε πρόσφατες δηλώσεις του ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, άφησε ένα "παράθυρο" να δούμε και μόνιμα μέτρα, τα οποία δεν έχουν ανακοινωθεί ακόμη.

Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με την ακρίβεια, επανέλαβε τη θέση του ότι το πραγματικό αντίδοτο στις υψηλές τιμές των αγαθών, και ειδικά των πιο βασικών, είναι η αύξηση των εισοδημάτων.

Για ενδεχόμενα νέα μέτρα πολιτικής στην κατεύθυνση αυτή, ο κ. Μητσοτάκης παραδέχθηκε ότι οι ασφαλιστικές εισφορές, παρά τη μείωση τα τελευταία χρόνια, παραμένουν ακόμη πολύ υψηλές και εκεί θα πρέπει να επικεντρωθούν οι προσπάθειες το επόμενο διάστημα. Συνεπώς, είναι πιθανό να σχεδιάζεται μια μείωση μεγαλύτερη από 0,5% για το 2025 και 0,5% για το 2027, όπως έχει ήδη ανακοινωθεί.

Το δεύτερο θέμα, που ήρθε στο φως της επικαιρότητας από την άνοδο του πληθωρισμού το 2022, είναι η μείωση των συντελεστών ΦΠΑ. Στο θέμα αυτό ο πρωθυπουργός δεν ήταν τόσο εκδηλωτικός όσο για τις ασφαλιστικές εισφορές.

Ευχήθηκε να είμαστε αρκετά δυνατοί οικονομικά, ότι θα γίνει, αλλά δεν θα γίνει κάτι άμεσα. Με βάση τις δηλώσεις του πρωθυπουργού, θα συνεχιστούν και τα μόνιμα μέτρα για την ενίσχυση της οικογένειας και των οικονομικά ασθενέστερων, χωρίς όμως να πει πώς και πότε θα γίνει το επόμενο βήμα.

Σε κάθε περίπτωση, η εφαρμογή μιας πιο εκτεταμένης ατζέντας μέτρων θα εξαρτηθεί από την πορεία των δαπανών αλλά και την επίτευξη των στόχων του προγράμματος που θα συμφωνηθεί το καλοκαίρι με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Ωστόσο, αν ο δημοσιονομικός χώρος υπάρξει, η Κυβέρνηση θα επιλέξει τι και πότε θα εφαρμόσει, εκμεταλλευόμενη τον κανόνα που θα ισχύσει εφεξής με τις οροφές των δαπανών. Ο κανόνας αυτός είναι ότι οι δαπάνες οι οποίες εξοικονομούνται από ένα ή περισσότερα χρόνια του προγράμματος, θα είναι δυνατό να χρηματοδοτήσουν μόνιμα μέτρα για τα επόμενα χρόνια του προγράμματος.

Το μαξιλάρι του ESM

Τον επόμενο μήνα θα μάθουμε πότε και πώς θα απελευθερωθούν τα 15,7 δισ. ευρώ από τα ταμειακά διαθέσιμα του Δημοσίου. Τα χρήματα αυτά αποτελούν την τελευταία δόση από το δάνειο των 86 δισ. ευρώ του τρίτου μνημονίου προς την Ελλάδα. To 2018, η τότε Κυβέρνηση και ο ESM συμφώνησαν ότι αφού η Ελλάδα δεν θα χρησιμοποιήσει το σύνολο του δανείου (από το οποίο εισπράχθηκαν μόνο 61,9 δισ. ευρώ), η Ελλάδα θα μπορούσε να λάβει ένα επιπλέον ποσό, το οποίο θα βοηθούσε την επάνοδο της χώρας στον δανεισμό από τις αγορές. Τα 15,7 δισ. που αποφασίστηκε να δοθούν, θα χρησιμοποιούνταν μόνο στην περίπτωση κατά την οποία η Ελλάδα έκανε μια απόπειρα δανεισμού από τις αγορές και δεν συγκέντρωνε τα απαιτούμενα κεφάλαια. Ακόμη και τότε όμως θα έπρεπε να έχει τη σχετική έγκριση του ESM. H απελευθέρωση του ποσού αυτού συνίσταται στο γεγονός ότι μόλις υπάρξει η σχετική έγκριση από τον ESM, τα 15,7 δισ. ευρώ μπορεί να χρησιμοποιηθούν και για πρόωρη αποπληρωμή χρέους. Κάτι που θα βοηθήσει στην ταχύτερη αποκλιμάκωση του χρέους τόσο ως ποσοστό του ΑΕΠ όσο και ως απόλυτο ποσό.

Διαβάστε Επίσης

Πόσο και σε ποιες ηλικίες θα αυξηθεί η απασχόληση - Τι δείχνουν οι μελέτες

Η προηγούμενη έκθεση της Κομισιόν για την αξιολόγηση της οικονομίας στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού εξαμήνου άνοιγε το θέμα τονίζοντας ότι επίκειται η απελευθέρωση του ποσού, το οποίο η Ελλάδα θα μπορεί να χρησιμοποιήσει "όπως η χώρα επιθυμεί". Η έκθεση για την αντίστοιχη αξιολόγηση, που έγινε στις αρχές Απριλίου, η οποία αναμένεται να δημοσιοποιηθεί μέχρι και τις 19 Ιουνίου, θα δίνει το χρονοδιάγραμμα και τη μεθοδολογία της αλλαγής καθεστώτος για το "μαξιλάρι" του ESM. Αρμόδιες πηγές του ΥΠΕΘΟ θεωρούν βέβαιο ότι το ποσό αυτό θα ενταχθεί και θα συνυπολογιστεί στους υπολογισμούς για τη μείωση του χρέους για το 4ετές πρόγραμμα προσαρμογής μέχρι και το 2027, που θα περιλαμβάνει συγκεκριμένους μη αναθεωρήσιμους στόχους και στα δημοσιονομικά στοιχεία.

Η ευκαιρία για Ταμείο Ανάκαμψης ΙΙ

Ένα εξίσου κρίσιμο θέμα το οποίο θα αρχίσει να συζητείται στους κόλπους της Ε.Ε. είναι το ενδεχόμενο να υπάρξει συνέχεια στο Ταμείο Ανάπτυξης μετά τα μέσα του 2026, οπότε ολοκληρώνεται το τρέχον πρόγραμμα.

Ο προγραμματισμός ο οποίος έχει γίνει από την Κομισιόν και υποστηρίζεται από πολλές χώρες της Ε.Ε., μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, είναι το Ταμείο Ανάκαμψης ΙΙ να επικεντρώνεται στην επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης. Πλέον, το μόνο που θα πρέπει να ξεπεραστεί είναι οι πάγιες αντιδράσεις των Βορείων, που επιμένουν στη μοναδικότητα του σημερινού ΤΑΑ, αλλά το κλίμα στην Ε.Ε. σιγά-σιγά αλλάζει τόσο για τη συνέχιση του Ταμείου Ανάκαμψης όσο και για κοινές αμυντικές δαπάνες με χρήση ευρωομολόγων.

Διαβάστε Επίσης

Ανάλυση Financial Times: Γιατί οι Έλληνες είναι οι φτωχότεροι της ευρωζώνης την ώρα που η οικονομία έχει καλές επιδόσεις

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr