Που οφείλεται η αναταραχή στην αγορά του ηλεκτρικού ρεύματος

Ακραίες διακυμάνσεις, αλλεπάλληλα ρεκόρ ακρίβειας και κλίμα αβεβαιότητας συνθέτουν το εκρηκτικό σκηνικό στην αγορά ενέργειας τους τελευταίους μήνες, μετά το ξέσπασμα της ουκρανικής κρίσης, η οποία διαδέχθηκε την ενεργειακή κρίση του φυσικού αερίου.

Αν και σε επίπεδο πραγματικής προσφοράς και ζήτησης δεν καταγράφονται ουσιαστικές διαφοροποιήσεις, εντούτοις οι τιμές συνεχίζουν την ξέφρενη πορεία προς τα πάνω, ενισχύοντας την αίσθηση ότι η κρίση είναι αποτέλεσμα και κερδοσκοπιών παιχνιδιών. Σε αυτό το κλίμα, οι προβλέψεις για την εξέλιξη των τιμών στα βασικά ενεργειακά αγαθά, το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο και τον ηλεκτρισμό προκαλούν δέος, με τους αναλυτές να εκτιμούν ότι στο δυσμενέστερο σενάριο η τιμή του πετρελαίου θα εκτιναχθεί έως και τα 240 ευρώ.

Αντίστοιχες ανησυχίες υπάρχουν και για το φυσικό αέριο, το οποίο ήδη καταγράψει αλλεπάλληλα ιστορικά ρεκόρ, με αποτέλεσμα και οι τιμές του ρεύματος σε όλη την Ευρώπη να έχουν σκαρφαλώσει σε επίπεδα που θεωρούνται ως μη βιώσιμα. Και βέβαια οι παρενέργειες της νέας ενεργειακής κρίσης προκαλούν σοβαρά προβλήματα σε οικονομίες, επιχειρήσεις και νοικοκυριά, που καλούνται να επωμιστούν το βάρος των υπέρογκων αυξήσεων στα ενεργειακά αγαθά.

Αντί μείωσης, αυξήσεις

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι πριν την εισβολή στην Ουκρανία, οι εκτιμήσεις έκαναν λόγο για ενδεχόμενη αποκλιμάκωση των τιμών της ενέργειας κατά τη διάρκεια της άνοιξης και του καλοκαιριού. Άλλωστε έχει προηγηθεί η ενεργειακή κρίση, που από το περασμένο φθινόπωρο έχει δοκιμάσει τις αντοχές της ευρωπαϊκής οικονομίας. Ωστόσο στην πράξη οι εκτιμήσεις αυτές δεν επαληθεύτηκαν με αποτέλεσμα να έχουμε το τελευταίο διάστημα νέα έκρηξη των ενεργειακών τιμών.

Σύμφωνα με στοιχεία της Κομισιόν, οι τιμές του ρεύματος και του αερίου έφτασαν σε επίπεδα ρεκόρ το 2021 και κατέγραψαν ιστορικά υψηλά μετά την εισβολή στην Ουκρανία στις πρώτες εβδομάδες του Μαρτίου του 2022. Οι τιμές του αερίου που ιστορικά κινούνται κάτω από τα 30 ευρώ η μεγαβατώρα βρέθηκαν πρόσφατα στα 100 ευρώ η μεγαβατώρα ενώ περιστασιακά ξεπέρασαν και τα 200 ευρώ η μεγαβατώρα. Κατ επέκταση οι τιμές του ρεύματος στη χονδρεμπορική αγορά αυξήθηκαν εξαιτίας των μονάδων ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν φυσικό αέριο.

Για παράδειγμα οι τιμές στην Γερμανία που ιστορικά βρίσκονται κάτω από τα 75 ευρώ η μεγαβατώρα βρίσκονται σήμερα πέριξ των 235 ευρώ η μεγαβατώρα ενώ περιστασιακά έφτασαν και τα 400 ευρώ η μεγαβατώρα.

Προβλέψεις

Όπως αναφέρει η Κομισιόν, επικαλούμενη την ανάλυση των συμβάσεων forward που έχουν συναφθεί στις ενεργειακές αγορές, οι ενεργειακές τιμές αναμένεται να παραμείνουν υψηλές για το υπόλοιπο του 2022, ενώ το ίδιο αναμένεται να συμβεί έστω και σε μικρότερη ένταση μέχρι τη διετία 2024 – 2025.

Πιο συγκεκριμένα οι τιμές του φυσικού αερίου αναμένεται να παραμείνουν στα επίπεδα των 100 ευρώ η μεγαβατώρα μέχρι το τέλος του επόμενου χειμώνα, ενώ προβλέπεται να αποκλιμακωθούν στα 75 ευρώ η μεγαβατώρα μέχρι το καλοκαίρι του 2023 και θα παραμείνουν πάνω από τα 50 ευρώ η μεγαβατώρα μέχρι το καλοκαίρι του 2025. Ανάλογα με τις τιμές του φυσικού αερίου αναμένεται να κινηθούν και οι τιμές για την ηλεκτρική ενέργεια.

Σε κάθε περίπτωση αναφέρει η Κομισιόν ότι η πρόβλεψη αυτή τελεί υπό την αίρεση της αβεβαιότητας στην αγορά λόγω των σημερινών γεωπολιτικών εντάσεων και του πολέμου στην Ουκρανία.

Σύμφωνα με την εκτίμηση της Κομισιόν, βραχυπρόθεσμα η σταδιακή κατάργηση της εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο θα οδηγήσει σε προσαρμογές των συνθηκών ζήτησης και προσφοράς καθώς και σε μεταβλητότητα των τιμών. Τα επίπεδα τιμών θα συνεχίσουν να είναι υψηλά με την ανάγκη για διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας να ασκεί ανοδικές πιέσεις. Ταυτόχρονα, η ταχεία ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και τα σημαντικά μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας/ ανταπόκρισης της ζήτησης, όπως παρουσιάζονται στο σχέδιο
REPowerEU ,αναμένεται να συμβάλουν στον περιορισμό αυτών των επιπτώσεων
και θα προσφέρουν χαμηλότερες τιμές ηλεκτρικής ενέργειας μεσοπρόθεσμα.

Τι σημαίνει η κρίση για επιχειρήσεις νοικοκυριά

Εάν επαληθευτούν τα μαύρα σενάρια για την εξέλιξη των τιμών, τότε αναμένεται νέος κύκλος αυξήσεων σε βασικά ενεργειακά αγαθά. Για παράδειγμα ενδεχόμενη νέα αύξηση της τιμής του πετρελαίου στα 240 δολάρια θα μεταφραζόταν σε τιμή της βενζίνης πάνω από τα 3 ευρώ το λίτρο.

Την ίδια στιγμή η διατήρηση των τιμών του φυσικού αερίου σε επίπεδα ρεκόρ, που πιέζει τις τιμές του ρεύματος, σημαίνει νέο κύκλο αυξήσεων στη λιανική του ρεύματος. Θα πρέπει να τονιστεί ότι οι λογαριασμοί ρεύματος ήδη αύξηση της τάξης του 30% έως 40%σε σχέση με πέρυσι.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr