Advertisement
opap
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

Follow us

Ανδρέας Παπανδρέου: Ο "δικός μας" Ανδρέας

24 χρόνια μετά...

Στέλιος Μπαμιατζής
ΓΡΑΦΕΙ: ΣΤΕΛΙΟς ΜΠΑΜΙΑΤΖΗς
Στέλιος Μπαμιατζής

Σαν σήμερα φεύγει από τη ζωή, πριν 24 χρόνια, ο Ανδρέας Παπανδρέου. Αδιαμφισβήτητα και μακριά απο ωραιοποιήσεις ή δαιμονοποιήσεις αντίστοιχα, μία ξεχωριστή προσωπικότητα που σφράγισε την νεότερη ιστορία του τόπου. Θετικά ή αρνητικά, δεν το κρίνουν οι υπεραπλουστεύσεις και σίγουρα όχι εγώ. Άφησε όμως τη δική του υπογραφή σε αυτό που ονομάζεται "πολιτική πραγματικότητα" της Ελλάδας.

Ας θυμηθούμε μερικά προσωνύμιά του: Ο "ηγέτης". "Ψεύτης". "Σωτήρας". Ο "λαοπλάνος". "Απατεώνας". Και δεκάδες, για να μην πω εκατοντάδες άλλα.

Η σχέση των Ελλήνων με τον Ανδρέα Παπανδρέου είναι ακριβώς όπως παιδιού - γονέα. Όπως γιου - πατέρα. Τον λατρεύουμε, τον έχουμε πρότυπο, θέλουμε να του μοιάσουμε και μετά του φορτώνουμε τα μύρια όσα. Μέχρι να πάρει τη θέση του στην ιστορία, αν δεν την έχει πάρει ήδη.

Όμως, τίποτα μα τίποτα, δεν είναι τυχαίο. Κανένας άλλος πολιτικός δεν αναφέρονταν με το μικρό του όνομα. Σε κανέναν άλλον πολιτικό δεν προτιμούσε ο λαός να τον αποκαλεί με το μικρό του όνομα.

Η εξήγηση σε αυτό είναι πως "ήταν ο δικός τους Αντρέας". Γιατί όμως; Τι θα πει ο "δικός τους Αντρέας";

Ο Α. Παπανδρέου ήταν ο μοναδικός πολιτικός που με τη στάση του, με την προσωπικότητά του, με τον δυναμισμό του, έβγαζε στον κόσμο πως πρώτα ζούσε και μετά πολιτευόταν. Πρώτα ήταν άνθρωπος και μετά πολιτικός. Αυτό το "λαοπλάνος" που λέγεται, εν μέρει σωστά, ήταν ακριβώς αυτό. Περνούσε στη λαϊκή συνείδηση ως ένας "διπλανός μας άνθρωπος, ένας δικός μας".

Ήταν όμως και ο άνθρωπος που έβγαλε από τη φοβία τους πολλούς έλληνες. Δεν ήταν η Δεξιά που ηττήθηκε το 1981. Ήταν ότι επιτέλους μίλησε μία ολόκληρη ηττημένη γενιά. Ακούστηκε η φωνή της.

Μετά τη λήξη του εμφυλίου, τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του '50 υπήρξε εύλογα μεγάλος φόβος για μία ακόμα σύγκρουση. Οπότε και οι εν Ελλάδι κυβερνήσεις ακολούθησαν σκληρή πολιτική έναντι των ηττημένων, αλλά και κατά όσων βάφτιζαν αυτοί ως "αναρχοκομμουνιστές". Η ίδια πολιτική ακολουθήθηκε για δεκαετίες με θλιβερό αποτέλεσμα να εγκαθιδρυθεί στη χώρα ένας φόβος. Μία ανασφάλεια. Και βέβαια ένας βαθύτατος κοινωνικός διχασμός.

Έχω προσωπικό παράδειγμα γι' αυτό. Τις μνήμες της μητέρας μου που θυμάται τον παππού μου να λέει στα παιδιά, "προσοχή μην μάθει κανείς ότι ψηφίζουμε Ένωση Κέντρου". Έχω κι άλλο. Στο ίδιο χωριό, κάπου στην Αιγιάλεια, δεν έδιναν τελάρα στην οικογένεια του παππού μου να βάλει τα προϊόντά της γιατί είχε δώσει λίστα συγκεκριμένος και πολύ γνωστός πολιτικός της κυβερνώσας παράταξης.

Προς τιμήν του πάντως, ο πολιτικός αυτός χρόνια μετά ζήτησε συγγνώμη που αναμίχθηκε τόσο πολύ στην μετεμφυλιακή αναταραχή.

Ο Ανδρέας Παπανδρέου λοιπόν, έσπασε αυτό το απόστημα. Διέρρηξε την κραταιά, διχαστική αντίληψη.

Στις εκλογές του 1985, στην οδό Σόλωνος αστυνομικοί έκαναν το σήμα της νίκης. "Έσπασε η τρομοκρατία" έλεγαν.

Ο Α. Παπανδρέου πήρε από το χέρι τους ηττημένους, τους χαμένους, τους "απέξω" και τους άνοιξε τον δρόμο για να φτάσουν ψηλά. Γι'΄αυτό και προκάλεσε κύμματα απέχθειας στον συντηρητικό αστικό κόσμο.

Ίσως όμως αυτό να ήταν τελικά το μεγάλο του σφάλμα. Ανοίγοντας αυτή την οδό, παράλληλα, πιθανά, να έδωσε βήμα στον λαϊκισμό, σε μία σειρά "αδηφάγων" και "αχόρταγων" ανθρώπων να γίνουν εξουσία και τελικά να πάρουν τη θέση όσων μέμφονταν.

Η ιστορία θα κρίνει στο τέλος, όπως πάντα.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr

30 Οκτωβρίου μην κανονίσετε - έχει Γιορτή του Σινεμά με είσοδο 2€

Για μία μέρα και μόνο οι κινηματογράφοι έχουν κοινό ελάχιστο εισιτήριο στο πλαίσιο της εξαιρετικά επιτυχημένης δράσης που επιστρέφει.

ΓΡΑΦΕΙ Ο Π. ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 06 Οκτ 2025 | 06:05

Η δεκαετία που κουβαλάς

Καθένας από εμάς, ανάλογα με την ηλικία του, κουβαλάει στην καμπούρα του και άλλη δεκαετία. Για την ακρίβεια, κουβαλάμε στην καμπούρα μας όλες τις δεκαετίες που μας διαμόρφωσαν από τη γέννησή μας μέχρι σήμερα.

04 Οκτ 2025 | 09:16

Τι πήρε ακριβώς ο Ερντογάν;

Δεν έχω το ρεπορτάζ του Τούρκου συναδέλφου και δεν μπορώ να πάρω θέση, ούτως ή άλλως δεν έχει και πολύ μεγάλη σημασία για την αντιπολίτευση στην Αθήνα, ο δικός μας δυσκολεύεται ακόμα και να βγάλει φωτογραφία δίπλα-δίπλα με τον πλανητάρχη, σιγά μην τον δεχτεί στον Λευκό Οίκο ο Τραμπ.

ΜΑΝΟΛΗΣ ΚΑΨΗΣ 01 Οκτ 2025 | 06:49

Τα ήρεμα νερά και τα "νεύρα" Σαμαρά

Η Ελλάδα δεν υπέγραψε φιλία με την Τουρκία, αυτό φαίνεται άλλωστε επί του πεδίου, αλλά αποδέχθηκε όντως ένα μορατόριουμ στην αντιπαράθεση.

29 Σεπ 2025 | 07:17

Συγχωριανοί του ψεύτη βοσκού

Έτσι ο Διονύσης Σαββόπουλος, αποφαινόμαστε, είναι ο Μπομπ Ντύλαν της Ελλάδας. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ο δικός μας Ντε Γκωλ. Κι όποια γυναίκα δολοφονεί τα παιδιά της μια Μήδεια του σήμερα...

29 Σεπ 2025 | 06:28

Πότε θα πάει ο Μητσοτάκης στον Λευκό Οίκο

Λήξη συναγερμού; Όχι βέβαια. Τώρα θα αρχίσει η "μίρλα" για το γεγονός ότι ο Μητσοτάκης δεν έχει πάρει ακόμα πρόσκληση για τον Λευκό Οίκο, θα αρχίσει η γκρίνια για τα F35 που ο Τραμπ θέλει φαίνεται πάση θυσία να δώσει στον Ερντογάν.

ΓΡΑΦΕΙ Ο Π. ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 29 Σεπ 2025 | 06:10

Dark Tourism

Δημιουργός και αποκλειστικός διαχειριστής της εν λόγω ιστοσελίδας είναι ένας Γερμανός, ο Peter Hohenhaus, ένας πανεπιστημιακός που, κατά δήλωσή του, εγκατέλειψε νωρίς-νωρίς την ακαδημαϊκή του σταδιοδρομία.

24 Σεπ 2025 | 07:52

Η "κατάληψη" στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη

Υποθέτω έχει να κάνει και με την αδυναμία της αντιπολίτευσης να δημιουργήσει ένα αντικυβερνητικό ρεύμα και κίνημα και να δώσει μορφή και περιερχόμενο στον αγώνα τους. Στον αγώνα τους να φύγει επιτέλους ο Μητσοτάκης.

22 Σεπ 2025 | 09:56

Ένα φωτεινό πολιτιστικό γεγονός

Και όμως. Με την έξοδο από τα μνημόνια, η εντόπια βιβλιοπαραγωγή επανήλθε σταδιακά στα προ της κρίσης επίπεδα.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 22 Σεπ 2025 | 06:15

Το δράμα του πολυεκατομμυριούχου

Πώς θα ήταν ένας κόσμος δίχως καθόλου ενσυναίσθηση; Σίγουρα θα ήταν ένας κόσμος όπου δεν θα ήθελα να ζήσω ή όπου δεν θα ήθελαν να ζήσουν τα παιδιά μας.

ΜΑΝΟΛΗΣ ΚΑΨΗΣ 20 Σεπ 2025 | 13:26

Ο Ανδρέας Λοβέρδος στο ΚΚΜ

Το ερώτημα παραμένει: Γιατί όλοι φεύγουν από το ΠΑΣΟΚ και δεν έχουμε ούτε έναν να έκανε την αντίστροφη πορεία;

ΜΑΝΟΛΗΣ ΚΑΨΗΣ 17 Σεπ 2025 | 08:03

Πλέον δεν είναι ούτε δημοκράτης ούτε απλά δεξιός

Η αλήθεια είναι ότι τώρα πλέον είναι απλά νεκρός. Ούτε δημοκράτης, ούτε απλά δεξιός. Μακαρίτης.

15 Σεπ 2025 | 07:55

Βαθιά Αμερική

Μπορεί η βαθιά Αμερική να ορίσει τις τύχες του πλανήτη, κατά τον τρόπο που ένας καρκίνος μέχρι να ξεπεραστεί, αποσυντονίζει, βασανίζει τον άνθρωπο; Όλα δείχνουν πως ναι.

ΓΡΑΦΕΙ Ο Π. ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 15 Σεπ 2025 | 06:15

Η ιδεολογία του δολοφόνου

Είναι οι δολοφόνοι εκ προοιμίου "δεξιοί" ή εκ προοιμίου "αριστεροί", όπως θέλουν να μας πείσουν οι εκ διαμέτρου αντίθετες πολιτικές παρατάξεις;

ΚΑΤΑΜΕΣΤΟ ΤΟ ΚΑΛΛΙΜΑΡΜΑΡΟ 14 Σεπ 2025 | 13:18

"Απόλυτη" και κάτι παραπάνω

Η Άννα Βίσση απέδειξε για ακόμα μια φορά γιατί παραμένει η "Απόλυτη Ελληνίδα Σταρ", ίσως... και κάτι παραπάνω.

13 Σεπ 2025 | 12:37

Η πρώτη δημοσκόπηση

Το πιο χαρακτηριστικό νούμερο από τη δημοσκόπηση, είναι αυτό για την "ικανοποίηση" από τις παροχές που ανακοινώθηκαν στην ΔΕΘ. Οι μισοί από εκείνους που εκτιμούν ότι θα έχουν όφελος από τη μείωση της φορολογίας, δηλώνουν ταυτόχρονα ότι δεν είναι ικανοποιημένοι από τα μέτρα. Γιατί; Γιατί δεν τους αρέσει η κυβέρνηση είναι η απάντηση.

10 Σεπ 2025 | 07:52

Ο πάντα προκλητικός Άδωνις Γεωργιάδης

O Γεωργιάδης ήταν προκλητικός. Προκλητικός που ακύρωσε την επίσκεψή του στο νοσοκομείο της Δράμας, προκλητικός και με τα όσα είπε μετά για τα επεισόδια στην είσοδο του νοσοκομείου πριν από την άφιξή του.