Follow us

Δεν είναι κρίση, είναι παρακμή

Ο λαϊκισμός πέτυχε να πείσει ότι το μνημόνιο έφερε την κρίση.

Χάρης Ιωάννου
ΓΡΑΦΕΙ: ΧΑΡΗς ΙΩΑΝΝΟΥ
Δεν είναι κρίση, είναι παρακμή

Ένα ερώτημα που βασανίζει πολίτες και πολιτικούς την τελευταία επταετία είναι το «πότε θα τελειώσει επιτέλους αυτή η κρίση;». Έως πότε δηλαδή θα συζητάμε για Μνημόνια, επόμενη δόση, προαπαιτούμενα, νέα μέτρα, περικοπές, νέους φόρους και όλα όσα υιοθετήσαμε σταδιακά στο καθημερινό μας λεξιλόγιο.

Η απάντηση στο ερώτημα αυτό δυστυχώς θα αργήσει, όσο ένα μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος δεν συνειδητοποιεί το γιατί μπήκαμε στο περίφημο καθεστώς των Μνημονίων. Τι συνέβη, δηλαδή και η Ελλάδα τέθηκε για άλλη μια φορά στην ιστορία της υπό διεθνή οικονομικό έλεγχο;

Η απάντηση ήταν και είναι δυσάρεστη για το ελληνικό πολιτικό σύστημα: Η χώρα χρεοκόπησε το 2010. Δεν ειπώθηκε έτσι ακριβώς, επιλέχθηκε ένας πιο κομψός τρόπος, λόγω των επιπλοκών συμμετοχής σε μια πολιτική και νομισματική ένωση. Όμως, το 2009 η Ελλάδα είχε έλλειμμα 36 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 24 δισ. ήταν πρωτογενές. Με άλλα λόγια ξόδεψε 36 δισ. που δεν υπήρχαν και που κανείς πλέον δεν ήταν πρόθυμος να της τα δανείσει. Η ανταγωνιστικότητα είχε πιάσει πάτο, το χρέος την περίοδο 2004-09 αυξήθηκε από 180 δισ. σε 300, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου (εισαγωγές-εξαγωγές) έφτασε το 15% και το «μπαμ» έγινε.

Οι περικοπές ήταν μονόδρομος, όπως αποδείχτηκε και από τα επόμενα δύο μνημόνια, η οικονομία βυθίστηκε σε ύφεση και από τότε φυτοζωεί χωρίς να υπάρχει για την ώρα κάποιο φως στην άκρη του τούνελ.

Η αντιμνημονιακή δημαγωγία που κυριάρχησε στην χώρα την περίοδο της κρίσης και τελικά κατέκτησε και την πολιτική ηγεμονία, συνετέλεσε καθοριστικά στην εθνική τύφλωση για τα πραγματικά αίτια της χρεοκοπίας.

Ο λαϊκισμός πέτυχε να πείσει ότι το μνημόνιο έφερε την κρίση και όχι η κρίση το μνημόνιο. Όμως τα «Ζάππεια» του Αντώνη Σαμαρά, το «σκισίματα των μνημονίων» και τα «νταούλια» του Αλέξη Τσίπρα, όπως και οι θεωρίες συνωμοσίας του Πάνου Καμμένου, έμειναν στο ράφι μόλις επιτεύχθηκε ο στόχος της -με κάθε κόστος- κατάκτησης της εξουσίας.

Το αποτέλεσμα το βλέπουμε από το 2009: 6,5 χρόνια μνημόνιο, πέντε εθνικές εκλογές, έξι διαφορετικά κόμματα στην κυβέρνηση (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, ΛΑΟΣ, ΔΗΜΑΡ, ΑΝΕΛ), έξι διαφορετικοί πρωθυπουργοί (οι δύο υπηρεσιακοί), αμέτρητοι υπουργοί και το αδιέξοδο παραμένει.

Βάλτος, νέα μέτρα, απογοήτευση, ψεύτικες ελπίδες και πάλι από την αρχή η ίδια ακριβώς ακολουθία.

Τα ελληνικά πολιτικά κόμματα και η επιχειρηματική ελίτ απέτυχαν μέχρι σήμερα να βγάλουν την χώρα από την κρίση, ανίκανοι να συμφωνήσουν σε ένα κοινό σχέδιο που θα συνδυάζει μια στοιχειώδη δημοσιονομική πειθαρχία με την ανάπτυξη και κυρίως την προοπτική. Κοκορομαχίες, μικρο-εμφύλιοι, μικρο-διευθετήσεις και κυρίως προσπάθεια διατήρησης ενός χρεοκοπημένου πελατειακού συστήματος σε κράτος και οικονομία εγκλώβισαν τη χώρα σε μια κατάσταση υψηλής ανεργίας, χαμηλών αμοιβών και παρατεταμένης αβεβαιότητας.

Για τους λόγους αυτούς η κρίση αποκτά πλέον χαρακτηριστικά μονιμότητας. Η κοινωνία μετατρέπεται σε ένα απελπισμένο σύνολο χαμηλών προσδοκιών που δεν ελπίζει σε τίποτα, αρκείται στα ελάχιστα και υπομένει τα πάντα. Μετά από επτά χρόνια, είναι δύσκολο να μιλά κανείς για κρίση. Βρισκόμαστε πλέον σε περίοδο παρακμής με άγνωστη ημερομηνία λήξης.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr

Σαν να βγήκαν από το Instagram και τα περιοδικά του design: Τι ακριβώς συμβαίνει με τα νέα burgerάδικα της Αθήνας;

Σε περίπτωση που είχες αναρωτηθεί πώς ζουμερά μπιφτεκόψωμα μπορούν να συνυπάρξουν με instagramικές ντιζαϊνιές, μάθε πως υπάρχουν λόγοι. Πολύ συγκεκριμένοι.

15 Οκτ 2025 | 09:45

Η κατάληψη του μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη

Ο μόνος που δεν θέλησε να μετάσχει στον αχταρμά των έξαλλων αντιδράσεων ήταν ο Αλέξης Τσίπρας.

13 Οκτ 2025 | 09:31

Γελοίοι

Πώς ορίζω τη γελοιότητα; Ως απώλεια του μέτρου. Των ορίων.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 13 Οκτ 2025 | 06:24

Ο χρονοδιακόπτης της αξιοπρέπειας

Το 1999 ο Τσίπρας δεν είχε ακόμη αποφοιτήσει καν από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, μολονότι είχε ήδη θέσει τα γερά θεμέλια μιας πολιτικής καριέρας, εξαιρετικά ιδιότυπης, από πολλές απόψεις.

11 Οκτ 2025 | 10:23

Ο εκνευρισμός Ανδρουλάκη και η επιστροφή Τσίπρα

Αν το ΠΑΣΟΚ δεν καταφέρει να κουνήσει τη βελόνα και το υποψήφιο κόμμα Τσίπρα αποκτήσει υπόσταση, πώς θα απαντήσει ο Νίκος Ανδρουλάκης στο ενδεχόμενο της συνεργασίας τους;

08 Οκτ 2025 | 08:51

Θέλει να αφουγκραστεί την κοινωνία;

Παρά τις ήττες και τα χρόνια στην αντιπολίτευση, παρά το rebranding που υποτίθεται του σχεδίασε η εταιρεία δημοσίων σχέσεων που προσέλαβε, ο κ. Τσίπρας εμφανίζεται στο κοινό του ίδιος και απαράλλαχτος.

06 Οκτ 2025 | 07:06

Ο Βασιλιάς είναι γυμνός και κουρασμένος

Μεγαλώνοντας, οι γωνίες σου αμβλύνονται. Όλο και σπανιότερα αναφωνείς ότι ο βασιλιάς είναι -σου φαίνεται έστω- γυμνός. Όχι απαραίτητα επειδή κοιτάς τη δουλειά ή το συμφέρον σου.

ΓΡΑΦΕΙ Ο Π. ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 06 Οκτ 2025 | 06:05

Η δεκαετία που κουβαλάς

Καθένας από εμάς, ανάλογα με την ηλικία του, κουβαλάει στην καμπούρα του και άλλη δεκαετία. Για την ακρίβεια, κουβαλάμε στην καμπούρα μας όλες τις δεκαετίες που μας διαμόρφωσαν από τη γέννησή μας μέχρι σήμερα.

04 Οκτ 2025 | 09:16

Τι πήρε ακριβώς ο Ερντογάν;

Δεν έχω το ρεπορτάζ του Τούρκου συναδέλφου και δεν μπορώ να πάρω θέση, ούτως ή άλλως δεν έχει και πολύ μεγάλη σημασία για την αντιπολίτευση στην Αθήνα, ο δικός μας δυσκολεύεται ακόμα και να βγάλει φωτογραφία δίπλα-δίπλα με τον πλανητάρχη, σιγά μην τον δεχτεί στον Λευκό Οίκο ο Τραμπ.

ΜΑΝΟΛΗΣ ΚΑΨΗΣ 01 Οκτ 2025 | 06:49

Τα ήρεμα νερά και τα "νεύρα" Σαμαρά

Η Ελλάδα δεν υπέγραψε φιλία με την Τουρκία, αυτό φαίνεται άλλωστε επί του πεδίου, αλλά αποδέχθηκε όντως ένα μορατόριουμ στην αντιπαράθεση.

29 Σεπ 2025 | 07:17

Συγχωριανοί του ψεύτη βοσκού

Έτσι ο Διονύσης Σαββόπουλος, αποφαινόμαστε, είναι ο Μπομπ Ντύλαν της Ελλάδας. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ο δικός μας Ντε Γκωλ. Κι όποια γυναίκα δολοφονεί τα παιδιά της μια Μήδεια του σήμερα...

29 Σεπ 2025 | 06:28

Πότε θα πάει ο Μητσοτάκης στον Λευκό Οίκο

Λήξη συναγερμού; Όχι βέβαια. Τώρα θα αρχίσει η "μίρλα" για το γεγονός ότι ο Μητσοτάκης δεν έχει πάρει ακόμα πρόσκληση για τον Λευκό Οίκο, θα αρχίσει η γκρίνια για τα F35 που ο Τραμπ θέλει φαίνεται πάση θυσία να δώσει στον Ερντογάν.

ΓΡΑΦΕΙ Ο Π. ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 29 Σεπ 2025 | 06:10

Dark Tourism

Δημιουργός και αποκλειστικός διαχειριστής της εν λόγω ιστοσελίδας είναι ένας Γερμανός, ο Peter Hohenhaus, ένας πανεπιστημιακός που, κατά δήλωσή του, εγκατέλειψε νωρίς-νωρίς την ακαδημαϊκή του σταδιοδρομία.

24 Σεπ 2025 | 07:52

Η "κατάληψη" στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη

Υποθέτω έχει να κάνει και με την αδυναμία της αντιπολίτευσης να δημιουργήσει ένα αντικυβερνητικό ρεύμα και κίνημα και να δώσει μορφή και περιερχόμενο στον αγώνα τους. Στον αγώνα τους να φύγει επιτέλους ο Μητσοτάκης.

22 Σεπ 2025 | 09:56

Ένα φωτεινό πολιτιστικό γεγονός

Και όμως. Με την έξοδο από τα μνημόνια, η εντόπια βιβλιοπαραγωγή επανήλθε σταδιακά στα προ της κρίσης επίπεδα.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 22 Σεπ 2025 | 06:15

Το δράμα του πολυεκατομμυριούχου

Πώς θα ήταν ένας κόσμος δίχως καθόλου ενσυναίσθηση; Σίγουρα θα ήταν ένας κόσμος όπου δεν θα ήθελα να ζήσω ή όπου δεν θα ήθελαν να ζήσουν τα παιδιά μας.

ΜΑΝΟΛΗΣ ΚΑΨΗΣ 20 Σεπ 2025 | 13:26

Ο Ανδρέας Λοβέρδος στο ΚΚΜ

Το ερώτημα παραμένει: Γιατί όλοι φεύγουν από το ΠΑΣΟΚ και δεν έχουμε ούτε έναν να έκανε την αντίστροφη πορεία;