Εθνικισμός δεξιός και αριστερός

Πολλοί, αυτοπροσδιοριζόμενοι μάλιστα στο χώρο της αριστεράς, δεν έκρυβαν τη λύπη τους για την ήττα της Λεπέν στη Γαλλία. Η εκλογή Μακρόν δεν τους άρεσε. Οπως και στην περίπτωση Βίλντερς στην Ολλανδία αλλά και με την εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ, προτιμούσαν την επικράτηση ακραίων δυνάμεων ελπίζοντας οτι μόνο και μόνο η αναταραχή που θα δημιουργηθεί είναι καλή.

Δείχνουν να αδιαφορούν για το ποιές θα είναι οι συνέπειες. Ο ίδιος ο Μελανσόν (σε αντίθεση με το ΚΚ Γαλλιας) δεν μπορούσε να επιλέξει ανάμεσα σε Λεπεν και Μακρόν και χρειάστηκε να προσφύγει στα μέλη του για να πάρει θέση. Τι είναι αυτό που συνδέει, τον αριστερό με τον δεξιό εθνικισμό; Αν αφαιρέσει κανείς τη θέση για τους μετανάστες και τα ατομικά δικαιώματα (γάμοι ομόφυλων ζευγαριών κλπ) , όπου οι θέσεις είναι διαφορετικές τα όρια στα υπόλοιπα ζητήματα είναι δυσδιάκριτα. Λεπέν και Μελανσόν μιλούσαν εναντίον της ΕΕ και του ευρώ, διέπονταν από την ίδια κρατικίστικη λογική στην οικονομία, μιλούσαν στο όνομα του λαού εναντίον των ελίτ και κατήγγελαν με το ίδιο πάθος τον νεοφιλελευθερισμό που φταίει για όλα τα κακά.

Αυτή η σύνδεση αριστερού και δεξιού εθνικισμού είναι διαχυτη παντού, ιδιαίτερα στη χώρα μας. Η χρεοκοπία λειτούργησε καταλυτικά, ώστε να δημιουργηθεί μια νέα διαχωριστική γραμμή φέρνοντας κοντά δυνάμεις που μέχρι τότε φαινόταν ότι ανήκουν σε διαφορετικούς χώρους. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν παραδέχτηκε ότι υπήρχε μείζον δημοσιονομικό πρόβλημα κι ότι η χώρα χρεωκόπησε. Όλα ερμηνεύτηκαν ως συνομωσία, ως μια μεθόδευση κάποιων διεθνών κύκλων για να περάσει ένα σχέδιο υποταγής του ελληνικού λαού.

Η διαίρεση μνημόνιο/αντιμνημόνιο αποτέλεσε τη βάση για τη δημιουργία ενός νέου αφηγήματος με έντονα εθνικιστικά στοιχεία. Ετσι παρότι το μόνο κόμμα που αυτοαποκαλείται εθνικιστικό είναι η Χρυσή Αυγή πολλές φορές στη διάρκεια των χρόνων που ο ΣΥΡΙΖΑ βρισκόταν στην αντιπολίτευση ήταν δύσκολο να διακρίνεις σε ποιόν ανήκε κάποια δήλωση. Τα συνθήματα περι κατοχής, γερμανοτσολιάδων, προδοτών, συμμαχίας των προθύμων, τοκογλύφων, ένωναν τον δεξιό με τον αριστερο εθνικισμό. Η νέα τεχνητή αντίθεση έγινε “πατριώτες” απο τη μια μεριά, εναντίον εκείνων που υποτίθεται ότι βρίσκονταν στο πλευρό των ξένων από την άλλη.

Η αριστερά που είχε επι δεκαετίες υποφέρει από τον διαχωρισμό εθνικόφρονες/προδότες, αυτή τη φορά εξέδιδε πιστοποιητικά εθνικοφροσύνης, αγκαλιά με την Χρυσή Αυγή στο Σύνταγμα. Αυτή η εθνικιστική λογική της επέτρεψε στη συνέχεια να κυβερνάει με ένα δεξιό εθνικιστικό κόμμα. Είναι λάθος η άποψη ότι πρόκειται για παράταιρη συμμαχία. Πρόκειται για σύμπραξη απολύτως ταιριαστή με κοινό στοιχείο τον εθνικισμό. Πώς να μην στενοχωριούνται κάποιοι με την ήττα της Λεπέν όταν η ακροδεξιά υποψήφιος είχε σταθεί αποφαστιστικά στο πλευρό τους στη διάρκεια του δημοψηφίσματος;

Βασικό στοιχείο του σημερινού εθνικισμού, δεξιού και αριστερού είναι ο αντιευρωπαϊσμός. Για κάποιους στην αριστερά, η Ευρώπη είναι το κάστρο του καπιταλισμού κι εφαρμόζει νεοφιλελεύθερες πολιτικές και γι΄αυτό πρέπει να διαλυθεί. Βεβαίως αδυνατούν να απαντήσουν στο ερώτημα σε ποιό άλλο μέρος του κόσμου, υπάρχει το κοινωνικό κράτος που λειτουργεί στην Ευρώπη. Επίσης έχουν δυσκολία να απαντήσουν αν προτιμούν όχι τη σημερινή Ευρώπη ή την Ευρώπη των περασμένων αιώνων, με τους διαρκείς πολέμους και τις ατέλειωτες αιματοχυσίες.

Επειδή είναι άβολο να ταυτίζεται με την ακροδεξιά, ένα τμήμα της αριστεράς προσπαθεί να διασκεδάσει την ταύτιση του με τις εθνικιστικές θέσεις ντύνοντας τες με αριστερη φρασεολογία. Αλλά και στην καταγγελία του νεοφιλελευθερισμού και της παγκοσμιοποίησης βρίσκει παλι μπροστά της την ακροδεξιά. “H πολιτική δεν είναι πια μια μάχη ανάμεσα στην αριστερά και τη δεξιά, αλλά ανάμεσα στον εθνικισμό και το διεθνισμό», δηλώνει η Λεπέν. Δηλώνει μάλιστα διαρκώς «αντι-νεοφιλελεύθερη» όπως και οι περισσότεροι από τους νέους δεξιούς εθνικιστές.

Η μνημονιακή στροφή του ΣΥΡΙΖΑ, τα καλά λόγια του κ.Τσίπρα για Μέρκελ-Σόϊμπλε και οι σχέσεις που έχει αρχίσει να αναπτύσσει με την ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία, έχουν αλλάξει σε μεγάλο βαθμό και τη ρητορική των στελεχών του. Παρότι ο κ.Τσίπρας ήταν στο πλευρό του Μελανσόν στη Γαλλία, πήρε εκ των υστέρων θέση υπέρ του Μακρόν. Επίσης πολλοί στην αριστερά έχουν δώσει μάχες υπερ της ενωμένης Ευρώπης, ασκώντας ουσιαστική κριτική για τον τρόπο που οικοδομείται. Σε μεγάλο τμήμα στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ ωστόσο εξακολουθούν να επικρατούν αντιευρωπαϊκές απόψεις και να καταγγέλουν τους “μενουμευρωπαίους” όπως αποκαλούν απαξιωτικά όσους υπερασπίζουν την ιδέα της ενωμένης Ευρώπης .

Η νίκη Μακρόν δίνει αέρα στις φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις και ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στη συζήτηση περί προοδευτισμού και συντηρητισμού. Σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης, δεν είναι προοδευτικό να επιχειρείς την εθνική αναδίπλωση αναζητώντας λύσεις εντός των εθνικών συνόρων. Οπως λέει ο Ν.Σεβαστάκης “ προοδευτικό είναι να φροντίζεις για τη διάσωση της κοσμικής φιλελεύθερης δημοκρατίας από τους νέους σκοταδισμούς που τη διαβρώνουν εκ των έσω αλλά και τις απατηλές υποσχέσεις των δημαγωγών της”. Προοδευτικό είναι να μιλάς για μια πραγματικά ενωμένη Ευρώπη κι όχι να ενισχύεις τους εθνικούς ανταγωνισμούς.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr