
Έτσι μίλησε ο Χρήστος Χωμενίδης στην κηδεία του Μανούσου Βολουδάκη, στα Χανιά, το Σάββατο 12/02/2023.
"Θα μιλήσω για τον Μανούσο Βολουδάκη ως αδελφικός του φίλος. Κι ετούτη η ιδιότητα -πιστέψτε με- όχι απλώς δεν θολώνει την κρίση μου μα και τής δίνει βάθος δεκαετιών. Τής δίνει ρίζες που φτάνουν ίσαμε την πρώτη νιότη μας.
Είναι ο Μανούσος ο πιο ευθύς, ο πιο έντιμος, από τους πιο γενναίους και φωτεινούς ανθρώπους που έχω συναντήσει στη ζωή μου.
Η Κρήτη ρέει στο αίμα του. Η σχέση του με την πολιτική είναι κυτταρική, πηγαίνει γενιές πίσω, φτάνει σε εποχές επικές. Με διηγήσεις ηρωισμών και θυσιών -ξεσηκωμών και ολοκαυτωμάτων- διαπλάστηκε ο Μανούσος. Εκεί, ανάμεσα στους μάρτυρες των Κρητικών Επαναστάσεων, συναντούσε τους προγόνους του... Ούτε για μια στιγμή δεν αντιλήφθηκε τον εαυτό του σαν τον διάδοχο κανενός. Ποτέ του δεν επαναπαύτηκε σε κληρονομημένες δάφνες. Το όνομά του το ένιωθε ανέκαθεν βαριά σκυτάλη που έπρεπε να την πάει παραπέρα.
Δεν βιάστηκε ο Μανούσος να κατέβει στην πολιτική.
Σπούδασε, υπηρέτησε τη θητεία του στον στρατό, δούλεψε στην ελεύθερη αγορά, πρόκοψε με τον μόχθο του.
Ολοκληρώθηκε ως προσωπικότητα εκτιθέμενος στα πιο ποικίλα ερεθίσματα. Στο διάβασμα, στη μουσική, στον κινηματογράφο, στον αθλητισμό. Ζυμώθηκε κυρίως με τους ανθρώπους, στην πόλη και στην ύπαιθρο, στα αμφιθέατρα και στα μιτάτα.
Πριν πιάσει το τιμόνι, τράβηξε πολύ κουπί. Προτού μιλήσει, έμαθε να ακούει, να συναισθάνεται τον άλλο.
Τις απόψεις του δεν τις βρήκε ο Μανούσος σε μανιφέστα ή σε εγχειρίδια πολιτικού μάρκετινγκ, ούτε καν σε συγγράμματα αδιαφιλονίκητης αξίας. Τις διαμόρφωσε μόνος του, μέσα από την καθημερινή του εμπειρία. Τις προσάρμοσε -και τις προσαρμόζει διαρκώς- τις ανάγκες της πραγματικότητας.
Ενώ ωστόσο οι απαντήσεις που ο Μανούσος δίνει αντιστοιχούν στα ερωτήματα τα οποία θέτει κάθε φορά η ζωή, ο σκληρός του πυρήνας, οι βασικές αρχές του παραμένουν εξ’απαλών ονύχων αναλλοίωτες.
Η καλοσύνη.
Η ψυχική γενναιοδωρία.
Το νοιάξιμο από καρδιάς για τον συνάνθρωπο αποτελούν τη σταθερή πυξίδα του.
Ένα χαρακτηριστικό του, που σπανίζει στους καιρούς μας, είναι η παρρησία. Το θάρρος του λόγου. Η ευθύνη των αποφάσεων. Εφαρμόζει ο Μανούσος την ευαγγελική διδαχή 'έστω δε ο λόγος υμών ναι ναι, ου ου, το δε περισσόν τούτων εκ του πονηρού εστίν'. Να είναι δηλαδή οι κουβέντες σου ντρέτες, καθαρές. Να μην κρύβεσαι πίσω από αμφίσημες διατυπώσεις. Να μην γίνεσαι χλιαρός για να αρέσεις σε όλους. Δεν αλλοιθωρίζει ο Μανούσος κατά εκεί που φυσάει ο άνεμος ή κατά εκεί που τον συμφέρει. Τιμά τον λόγο του κάνοντάς τον πράξη. Και επωμίζεται πάντα το κόστος.
Εδώ και χρόνια έχει ταχθεί ο Μανούσος στην υπηρεσία των αγαπημένων του Χανίων. Ό,τι πολυτιμότερο έχει να προσφέρει, το προσφέρει εδώ. Αισθάνεται το χρέος του ακέραιο απέναντί μας. Το αισθάνεται κι απέναντι στους πιο δικούς του, που θέλει και μας κάνει κάθε μέρα υπερήφανους. Στη Σέβη, στον Γιώργο, στον Σήφη, στη Δάφνη...
Κάθε ψήφο που παίρνει ο Μανούσος, την επιστρέφει στην κοινωνία δεκαπλή. Με μέριμνα. Με πείσμα. Με μαχητικότητα. Με εργατικότητα…"
Αυτά είχα πει για τον Μανούσο μας 3 Ιουλίου του 2019, όταν μού έκανε την τιμή να μου ζητήσει να προλογίσω την κεντρική προεκλογική του ομιλία. Αυτά ακριβώς ένοιωσα την ανάγκη να επαναλάβω στον στερνό μου αποχαιρετισμό.
Σήμερα ωστόσο -αυτή τη μαύρη μέρα για όλους μας- οφείλω να προσθέσω και μερικές ακόμα κουβέντες, δικές του. Μερικές σκέψεις που μού εμπιστεύτηκε το τελευταίο απερίγραπτα δύσκολο διάστημα, όταν η αρρώστια πλέον κάλπαζε, ο θάνατος πλησίαζε...
"Ήξερα, Χωμενίδη μου" μού έλεγε "πως κάποτε θα έδινα μια πολύ μεγάλη μάχη. Προετοιμαζόμουν δεκαετίες τώρα… Από παιδί… Ήλπιζα μόνον ότι τη μάχη εκείνη θα τη διάλεγα. Δεν θα με διάλεγε…"
Τα πάντα γνώριζε ο Μανούσος σχετικά με την υγεία του. Είχε ζητήσει από τους γιατρούς να τον ενημερώνουν μέχρι την παραμικρή λεπτομέρεια. Κι ενώ κάποιος στη θέση του θα απελπιζόταν, θα γινόταν έστω μελοδραματικός, εκείνος αυτοσαρκαζόταν.
Διανοείστε πόσο σθένος χρειάζεται, πόση λεβεντιά για να κάνεις χιούμορ με την αρρώστια, για να κρατάς μέχρι την τελευταία μέρα το χαμόγελό σου; "Μου στάζουν τόσα φάρμακα, που δεν θα συνέστηνα σε κανένα κουνούπι να με τσιμπήσει" αστειευόταν. Και ευθύς αμέσως πέρναγε σε άλλο θέμα, ρωτούσε να μάθει τα δικά σου νέα.
"Ειλικρινά σου το λέω" μού εξομολογήθηκε ένα απόγευμα. "Για τον εαυτό μου δεν πολυσκοτίστηκα να πεθάνω. Για εκείνους που αγαπώ και αφήνω πίσω μου νοιάζομαι…"
Κι αμέσως έπειτα άλλαζε διάθεση, σχεδίαζε την επάνοδό του στη δράση, στα Χανιά και στη Βουλή, προγραμμάτιζε την προεκλογική του εκστρατεία. Ξεχείλιζε από εφηβική ορμή, αισιοδοξία, φιλομάθεια. Μελετούσε, ενημερωνόταν διαρκώς, τον συνάρπαζε η γεωπολιτική, οι μεγάλες ιδεολογικές συγκρούσεις… Τον συγκινούσε ωστόσο πάνω από όλα ο πόνος του πλησίον του.
Πού θα είχε φτάσει ο Μανούσος εάν του χαρίζονταν ένα, δέκα, είκοσι χρόνια ακόμα; Όσο το φανταζόμαστε, τόσο ο πόνος μας γίνεται ακόμα πιο δυσβάσταχτος.
Εκείνος δεν θα ήθελε να πονάμε ούτε καν σήμερα, ούτε καν μπροστά στο σώμα του. Δεν θα ήθελε -ειλικρινά σάς το λέω- να σπαράζουμε εφόσον δεν μπορεί να σηκωθεί και να μας παρηγορήσει.
"Μη λυπάστε που πέθανα" θα μας έλεγε. "Να χαίρεστε που ζήσαμε μαζί…"
Καληνύχτα, Μανούσο μου!
Δεν θα σε ξεχάσουμε ποτέ. Θα σε έχουμε πάντα μέσα στην καρδιά και στη σκέψη μας. Θα ζούμε από εδώ και εμπρός και για εσένα.
Πηγή: capital
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr