Follow us

Η αυθυπαρξία του πολιτικού Κέντρου

Oι μεταβατικοί καιροί διεγείρουν το πολιτικό ένστικτο των ανθρώπων που αναζητούν αλλαγές και ανατροπές. Οι αντιδράσεις τους ποικίλλουν. 'Αλλοτε αντιδρούν όπως εκείνος που βρίσκεται σε ένα φλεγόμενο σπίτι και καλεί τους άλλους να το εγκαταλείψουν.

Γιώργος Πανταγιάς
ΓΡΑΦΕΙ: ΓΙΩΡΓΟς ΠΑΝΤΑΓΙΑς

Oι μεταβατικοί καιροί διεγείρουν το πολιτικό ένστικτο των ανθρώπων που αναζητούν αλλαγές και ανατροπές. Οι αντιδράσεις τους ποικίλλουν. Άλλοτε αντιδρούν όπως εκείνος που βρίσκεται σε ένα φλεγόμενο σπίτι και καλεί τους άλλους να το εγκαταλείψουν. Και άλλοτε αναζητούν διεξόδους όταν διαπιστώνουν πως και η στασιμότητα και η αδράνεια είναι παθογόνες. Έτσι η μετάβαση από τη μία περίοδο στην άλλη δεν ακολουθεί γραμμική πορεία. Απεναντίας ενέχει αντιφάσεις και πρόσκαιρες καταστάσεις.

Το οικοσύστημα της μεταπολίτευσης στέγασε επί πολλά χρόνια διαφορετικές πολιτικές, διατηρώντας την απαραίτητη συνοχή. Ωστόσο στη διάρκεια της χρεοκοπίας το τύλιξαν φλόγες. Έπειτα από αυτή τη σκληρή περιπέτεια επήλθε κάποια καταλλαγή. Τη μεγάλη τρικυμία διαδέχθηκαν τα ήρεμα νερά, που όμως δεν έπαψαν να είναι και αχαρτογράφητα. Εξ’ ου και η προσαρμογή στη νέα πραγματικότητα είναι αναμφίβολα δύσκολη πολιτική άσκηση.

Ουσιαστικά πρόκειται για ένα εγχείρημα το οποίο αποσκοπεί στην αποκατάσταση της φυσιολογικής ζωής. Με άλλα λόγια επιδιώκει να κλείσει τον κύκλο τραυματικών εμπειριών καθώς και των επιλογών εκείνων, που υπαγορεύτηκαν από τις ανάγκες μιας συγκεκριμένης συγκυρίας. Η υποχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και η επικράτηση της ΝΔ, αυτό ακριβώς έρχονται να επιβεβαιώσουν. Μολονότι οι αλλαγές που μεσολάβησαν στην εγχώρια σκηνή ήταν σημαντικές ακόμη και καταλυτικές, εντούτοις η δύναμη των πραγμάτων τις κατέστησε ασθενικές.

Ως εκ τούτου η πολιτική προσαρμογή εύλογο είναι να αντιστρατεύεται τη δυσαρμονία, αφαιρώντας ζωτικό χώρο απ’ τους δύο μονομάχους. Και αυτό γιατί αντικειμενικά αδυνατούν να εκφράσουν κάτι που δεν είναι. Το κυβερνών κόμμα δεν μπορεί να ενσαρκώσει ένα διαφορετικό πολιτικό εαυτό. Η αναπροσαρμογή του στα νέα δεδομένα δεν αναιρεί τα ιδεολογικοπολιτικά του όρια. Τα πολιτικά ανοίγματα του Κυριάκου Μητσοτάκη συνιστούν ενδιαφέρουσες πρωτοβουλίες. Όμως δεν μεταβάλλουν την πραγματική ταυτότητα της ΝΔ. Η κοινοβουλευτική πλειοψηφία που εξασφάλισε το 2019, εδραζόταν στις προσλαμβάνουσες παραστάσεις μιας ζοφερής πραγματικότητας. Οι ψηφοφόροι της μοιράζονταν βαθύτερες πολιτικές αξίες δίχως ωστόσο να έχουν κοινή πολιτική καταγωγή. Το γεγονός αυτό εξυπηρέτησε τις ανάγκες μιας συγκυρίας. Οι κεντρώοι και οι κεντροαριστεροί εκλογείς της, αυτονόητο είναι να μην υποκαθιστούν τη στιγμή με τη διάρκεια.

Από την άλλη το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν μπορεί να προχωρήσει σ’ αυτό που ενδεχομένως θέλει η ηγεσία του. Η επιχειρούμενη μετεξέλιξή του αποδεικνύεται ατελέσφορη. Προσκρούει στο αδιαπέραστο τείχος ιδεοληψιών, αγκυλώσεων και αναχρονισμού. Και πρωτίστως στις νωπές μνήμες της κυβερνητικής του θητείας. Η αλήθεια είναι ότι στην περίοδο της κρίσης λειτούργησε ως υποδοχέας κεντροαριστερών πολιτών. Τώρα ωστόσο που έχουμε εισέλθει σε μια νέα εποχή τα παλιά υποδείγματα, του στερούν τη δυνατότητα να κρατήσει ζωντανή τη σχέση του, με τις δυνάμεις εκείνες οι οποίες κάποτε το εμπιστεύτηκαν. Ο Αλέξης Τσίπρας δυσκολεύεται να απεξαρτηθεί από τις φορτισμένες και γνώριμες πολιτικές. Ο καταγγελτικός και ισοπεδωτικός του λόγος δεν βρίσκει ανταπόκριση στο κεντροαριστερό ακροατήριο. Έτσι εξάλλου εξηγείται και το δημοσκοπικό του τέλμα.


Η επανεμφάνιση του ΠΑΣΟΚ κάθε άλλο παρά τυχαία είναι. Δεν οφείλεται σε κάποια συναισθηματική έκρηξη. Ούτε φαίνεται να είναι ένα συγκυριακό ξέσπασμα. Απεναντίας αποκαλύπτει τις εσωτερικές διεργασίες και ανακατατάξεις οι οποίες συντελούνται στο κοινωνικό σώμα. Το κεντροαριστερό ακροατήριο, έπειτα από καιρό στρέφει το ενδιαφέρον του σε εκείνο τον ιδεολογικοπολιτικό χώρο που αποτέλεσε την πιο αυθεντική έκφρασή του. Είτε γιατί αποδείχθηκαν νόθες οι προσπάθειες των αντιπάλων του ΠΑΣΟΚ να εκπροσωπήσουν το αποκαλούμενο πολιτικό Κέντρο. Είτε διότι η επιστροφή στη φυσιολογική ζωή, επιβάλλει την αποκατάσταση αυθεντικών σχέσεων μεταξύ πολιτικών φορέων και εκλογέων.

Η αλλαγή ηγεσίας αναμφίβολα διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στην αναδιάταξη των δυνάμεων. Ουσιαστικά εξέφρασε την ανάγκη αρμονίας. Και το κυριότερο έδειξε ότι στην πολιτική τίποτα δε μένει στατικό αν αξιοποιείς τις αντικειμενικές συνθήκες, αλλά και αν διαθέτεις τις απαιτούμενες υποκειμενικές δυνατότητες. Στο σύνθετο αυτό πεδίο θα δοκιμαστεί ο Νίκος Ανδρουλάκης. Η εκλογή του μετέβαλλε τον ανταγωνισμό. Οι συμμετέχοντες σε αυτόν από δύο έγιναν τρείς. Το τρίγωνο παραμένει ανισοσκελές, ωστόσο υπάρχουν οι προϋποθέσεις, οι πρωταγωνιστές να ανατρέψουν την μέχρι πρότινος ετεροβαρή σχέση. Αρκεί ο κεντρώος χώρος να αποκτήσει την αυθυπαρξία του, να ασκήσει μια αντιπολίτευση υψηλής ποιότητας, και να απαντήσει με σαφή και καθαρό τρόπο στο δίλλημα της διακυβέρνησης του τόπου.

Η "αναβάπτιση" του ΠΑΣΟΚ στο ζωτικό χώρο του πολιτικού Κέντρου έχει ευοίωνες προοπτικές, μετά τα όσα συμβαίνουν στην εγχώρια σκηνή. Προϋπόθεση βέβαια για κάτι τέτοιο είναι ο αυτοκαθορισμός του, μακριά από συμπλέγματα και ενοχικά σύνδρομα. Τα περί ίσων ή μη αποστάσεων δεν είναι τίποτα άλλο παρά ατελέσφορα στρατηγήματα. Η αυτονομία ενός κόμματος δεν προσμετράται με συγκυριακά κριτήρια. Αλλά ούτε με απαίδευτες προσεγγίσεις.

Στο νέο σκηνικό, πρωταγωνιστικό ρόλο θα έχουν εκείνοι που οι πολιτικές τους έχουν προβολή στο μέλλον, στις ανάγκες και τις απαιτήσεις του υπερβαίνοντας τα παλιά υποδείγματα. Στο πεδίο αυτό το ΠΑΣΟΚ θα αναμετρηθεί με τον εαυτό του.

πηγή: capital

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr

Η Κατερίνα Διδασκάλου και "Η πόρνη από πάνω": 14 χρόνια το ίδιο ρίγος

"Η πόρνη από πάνω" μετρά δεκατέσσερα χρόνια αλήθειας και συγκίνησης, μέσα στην άνθηση του ελληνικού θεάτρου. Ένα έργο-ορόσημο που εξακολουθεί να συγκλονίζει, με μια πρωταγωνίστρια που δίνει κάθε φορά την ψυχή της. Αν δεν έχετε δει ακόμη την Κατερίνα Διδασκάλου σε αυτόν τον ρόλο, μην τη χάσετε στον Νέο Ακάδημο.

03 Νοε 2025 | 07:02

Η Χρυσή Ζωή

Αν κατάλαβα καλά από τα πρακτικά της Βουλής, τα δημοκρατικά εύσημα που διεκδικεί η Ζωή Κωνσταντοπούλου, είναι οι αγώνες επί χούντας των γονέων της.

ΓΡΑΦΕΙ Ο Π. ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 03 Νοε 2025 | 06:10

Σφαγές εκτός κάδρου

Οι σφαγές λάμβαναν χώρα τώρα, σήμερα, το σωτήριο έτος 2025, στο Σουδάν, σε έναν από εκείνους τους πολέμους που έχουμε συνηθίσει να αποκαλούμε "ξεχασμένους".

27 Οκτ 2025 | 09:18

Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να ζεις

Όποτε πιάνω ένα βιβλίο πρωτοεμφανιζόμενου ποιητή ή συγγραφέα, προσδοκώ να διαβάσω αριστουργηματικές σελίδες. Με την ίδια λαχτάρα πάω στο θέατρο, στο σινεμά, σε εκθέσεις.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 27 Οκτ 2025 | 06:13

Πόσο διεφθαρμένος αισθάνεσαι;

Εφόσον δυσκολευόμαστε να καταλήξουμε μεταξύ μας ποιος συμπολίτης μας είναι περισσότερο διεφθαρμένος από τον άλλον, ας στραφούμε προς τη ξένη διαιτησία

25 Οκτ 2025 | 08:50

Το μνημείο του άγνωστου ακτιβιστή

Αν υπάρχει μια απορία, είναι ποια ακριβώς ήταν η στόχευση του ΠΑΣΟΚ και γιατί συστρατεύθηκε ξανά, μαζί με τις δυνάμεις του αντισυστημισμού.

22 Οκτ 2025 | 09:30

Η προκλητική δήλωση του προκλητικού Τούρκου ΥΠΕΞ

Οι δηλώσεις ή καλύτερα η συνέντευξη του Χακάν Φιντάν έγινε δεκτή από τα Μέσα ενημέρωσης στην Ελλάδα, όπως συνήθως καταναλώνονται οι δηλώσεις των Τούρκων αξιωματούχων.

20 Οκτ 2025 | 09:47

Το τέλος της εργασίας

Το πρόβλημα πάντως, προϊόντος του 21ο αιώνα, δεν είναι η εντατικοποίηση της εργασίας.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 20 Οκτ 2025 | 06:26

Η αδύνατη ειρήνη

Όλοι οι πόλεμοι –και ιδίως οι μακροχρόνιοι, εκείνοι που κακοφορμίζουν- συνιστούν μια δυσχερέστατη προς επίλυση εξίσωση, αλλά ειδικά η επίλυση της εξίσωσης Χαμάς – Ισραήλ δείχνει πραγματικά απίθανη.

18 Οκτ 2025 | 14:13

Η μόνη κρίση που δεν είδε ο Καραμανλής

Η μόνη κρίση που δεν μυρίστηκε ο Κώστας Καραμανλής ήταν η μεγαλύτερη κρίση που βίωσε η Ελλάδα από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά

15 Οκτ 2025 | 09:45

Η κατάληψη του μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη

Ο μόνος που δεν θέλησε να μετάσχει στον αχταρμά των έξαλλων αντιδράσεων ήταν ο Αλέξης Τσίπρας.

13 Οκτ 2025 | 09:31

Γελοίοι

Πώς ορίζω τη γελοιότητα; Ως απώλεια του μέτρου. Των ορίων.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 13 Οκτ 2025 | 06:24

Ο χρονοδιακόπτης της αξιοπρέπειας

Το 1999 ο Τσίπρας δεν είχε ακόμη αποφοιτήσει καν από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, μολονότι είχε ήδη θέσει τα γερά θεμέλια μιας πολιτικής καριέρας, εξαιρετικά ιδιότυπης, από πολλές απόψεις.

11 Οκτ 2025 | 10:23

Ο εκνευρισμός Ανδρουλάκη και η επιστροφή Τσίπρα

Αν το ΠΑΣΟΚ δεν καταφέρει να κουνήσει τη βελόνα και το υποψήφιο κόμμα Τσίπρα αποκτήσει υπόσταση, πώς θα απαντήσει ο Νίκος Ανδρουλάκης στο ενδεχόμενο της συνεργασίας τους;