Η ιδεολογία του δολοφόνου

"Φαντάζομαι ότι στην Ελλάδα απαγορεύεται η κατοχή όπλων" σχολίαζε την επομένη η Μάργκαρετ, λες και αναφερόταν σ’ έναν πλανήτη όπου διοικούν οι καρέκλες, καθισμένες πάνω σε ανθρώπους. "Στις Ηνωμένες Πολιτείες υπάρχει μεγάλη παράδοση. Πάει πίσω, στον αγώνα για την Ανεξαρτησία. Τότε δώσαμε όρκο ότι δεν θα επιτρέπαμε ποτέ ξανά σε κάποιον να έρθει και να καταλάβει τη χώρα μας. Υποθέτω πως και εσύ είσαι υπέρ της απαγόρευσης. Όχι πως εγώ είμαι κατά".

"Δεν ξέρω" αποκρίθηκα. "Στην Ελλάδα –εκτός από την Κρήτη- είναι τόσο δεδομένο ότι δεν οπλοφορούμε, ώστε δεν έχουμε αναπτύξει κανέναν σπουδαίο προβληματισμό γύρω από το αν πρέπει ή δεν πρέπει να οπλοφορούμε. Με μια συλλογιστική που ίσως σου φανεί πολύ απλοϊκή, θα σου έλεγα ότι αν δώσεις σε ένα δωδεκάχρονο μια σφεντόνα, το πολύ πολύ να σου βγάλει το μάτι. Με ένα Ούζι, θα σε στείλει στα θυμαράκια".

"Σωστά" συγκατένευσε η Μάργκαρετ "αν το πάρεις το πράγμα από την αρχή. Εδώ ωστόσο δεν μας δίνεται η δυνατότητα να τρέξουμε το χρόνο προς τα πίσω. Εδώ κληρονομούμε μια κατάσταση. Τι κάνουμε εν προκειμένω; Από τη στιγμή που οι κακοί αρνούνται να αφοπλιστούν, αφοπλίζουμε μόνο τους καλούς; Τους σέρνουμε ως πρόβατα επί σφαγήν;".

Αυτός ο διάλογος έλαβε χώρα στην Τεγκουσιγκάλπα, την πρωτεύουσα της Ονδούρας, τον Ιούνιο του 2006 και τον μετέφερα αυτούσιο στο βιβλίο μου "Η καλοσύνη των ξένων", που κυκλοφόρησε τον Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς. Απέναντί μου είχα την Μάργκαρετ, μια εξηντάρα από την Αριζόνα, συντονίστρια της τοπικής αποστολής των "Γιατρών Χωρίς Σύνορα". Είμαι σίγουρος ότι, παρά τα δεκαεννέα χρόνια που έχουν κυλήσει από τότε, τη δραματική (κυριολεκτικά!) παγκόσμια εξάπλωση των social media και τις σημαντικές τους διαφορές στις υπόλοιπες ιδεολογικές τους παραμέτρους, ο Τσάρλι Κερκ θα συνυπέγραφε αβίαστα τις απόψεις της Μάργκαρετ. Άλλωστε, σε πολλές από τις ομιλίες του, αναφερόταν στην "εθνική κληρονομιά", τη διαβόητη Δεύτερη Τροπολογία του Αμερικανικού Συντάγματος, υιοθετημένη ήδη από το 1791 (!), που επιτρέπει την οπλοκατοχή των πολιτών, για τους λόγους που παρέθεσε η Μάργκαρετ. Μπορεί να αποτελεί την υπέρτατη ειρωνεία ότι, στην περίπτωση του Κερκ, θύμα και θύτης γαλουχήθηκαν με την ίδια "κουλτούρα των όπλων", αλλά καταδεικνύει και με τον πλέον τραγικό τρόπο πως αυτή η "κουλτούρα" υπερβαίνει τις ιδεολογικές μπάρες των Ρεπουμπλικανών και των Δημοκρατικών.

Πιο συγκεκριμένα, το 2023, ύστερα από το πολλοστό επεισόδιο πυροβολισμών σε σχολικό συγκρότημα στο Νάσβιλ του Τενεσί (με έξι νεκρούς, εν προκειμένω, τρία παιδιά και τρεις ενήλικες), ο Τσάρλι Κερκ είχε δηλώσει: "Το να έχεις ένοπλους πολίτες έχει ένα τίμημα, κι αυτό είναι μέρος της ελευθερίας… Πρέπει να είμαστε πολύ ξεκάθαροι ότι δεν πρόκειται ποτέ να μηδενιστούν οι θάνατοι από όπλα. Αυτό δεν θα συμβεί. Θα μπορούσαν να μειωθούν σημαντικά αν υπήρχαν περισσότεροι πατέρες στο σπίτι, αν υπήρχαν περισσότεροι ένοπλοι φύλακες μπροστά στα σχολεία. Δεν θα ζήσεις ποτέ σε μια κοινωνία όπου θα έχεις ένοπλους πολίτες και δεν θα υπάρχει ούτε ένας θάνατος από όπλο. Αυτό είναι ανοησία. Είναι φλυαρία. Αλλά εγώ — πιστεύω ότι αξίζει. Πιστεύω ότι αξίζει να πληρώνουμε το κόστος, δυστυχώς, κάποιων θανάτων από όπλα κάθε χρόνο, ώστε να έχουμε τη Δεύτερη Τροπολογία για να προστατεύουμε τα υπόλοιπα θεόσταλτα δικαιώματά μας. Είναι μια συνετή συμφωνία. Είναι λογικό. Κανείς δεν μιλάει έτσι. Ζουν σε ένα εντελώς παράλληλο σύμπαν". Εικάζω ότι θα είχε ενδιαφέρον τι θα απαντούσε, στα περίφημα "ντιμπέιτ" του με το κοινό, εάν κάποιος τον ρωτούσε κατά πόσον θα ήταν και ο ίδιος προσωπικά πρόθυμος να καταβάλλει αυτό το κόστος· όχι πως αμφιβάλλω για την απάντησή του.

Ο αείμνηστος Αμερικανός συγγραφέας Πολ Όστερ, στο κύκνειο άσμα του "Αιματοβαμμένο Έθνος" (Μεταίχμιο, 2024), σημειώνει ότι μονάχα από το 1968 [μια εμβληματική χρονιά πολιτικών δολοφονιών στις ΗΠΑ, καθώς με διαφορά μόλις δύο μηνών έπεσαν νεκροί ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και ο Ρόμπερτ Κένεντι] περισσότερο από ενάμισι εκατομμύριο Αμερικανοί έχουν σκοτωθεί από όπλα, κάτι που καθιστά τις ΗΠΑ με μεγάλη διαφορά την "πιο βίαιη χώρα του δυτικού κόσμου".

Επιπροσθέτως, η βεβιασμένη (πριν ακόμη ταυτοποιηθεί, πόσο μάλλον συλληφθεί ο δολοφόνος του Κερκ) δήλωση του κυβερνήτη της Γιούτα Σπένσερ Κοξ ότι θα επιδιώξει τη θανατική ποινή του εκτελεστή, κάτι που έσπευσε να επικροτήσει και ο πρόεδρος Τραμπ, μας έφερε πάλι στο νου την περίφημη φράση του Τρούμαν Καπότε στο "Εν ψυχρώ" (Καστανιώτης, 2006): "Τέσσερις εκπυρσοκροτήσεις κυνηγετικού όπλου που τερμάτισαν συνολικά έξι ανθρώπινες ζωές". Ο Καπότε, αναφερόμενος σε ένα πραγματικό μακελειό που έλαβε χώρα το 1959 στην πολιτεία του Κάνσας, στη θρησκόληπτη "Ζώνη της Βίβλου" [δύο δολοφόνοι, ο Ντικ και ο Πέρι, έσφαξαν in cold blood τα τέσσερα ανυποψίαστα μέλη της οικογένειας του κτηματία Κλάτερ], δεν κάνει λόγο για έξι θύματα από εξοστρακισμούς τεσσάρων σφαιρών· απεναντίας, συμπεριλαμβάνει στη λίστα των θυμάτων και τους δύο θύτες που θα καταδικαστούν σε θάνατο και θα απαγχονιστούν λίγα χρόνια αργότερα.

Ο ίδιος ο Καπότε, ενώ δημοσίως μετείχε στην εκστρατεία για την κατάργηση της θανατικής ποινής, ιδιωτικώς (όπως προκύπτει από τον μεταθανάτιο αποχαρακτηρισμό και τη δημοσίευση της αλληλογραφίας του) ικέτευε τους ιθύνοντες στο υπουργείο Δικαιοσύνης να… επισπεύσουν τον απαγχονισμό των δολοφόνων, ώστε να έχει ένα "τέλος" για το βιβλίο του εξίσου συνταρακτικό με την υπόλοιπη πλοκή του. Ωστόσο, ανεξάρτητα από τις ομολογημένες και τις ανομολόγητες προθέσεις του Τρούμαν Καπότε, η συμπερίληψη των θυτών στη λίστα των θυμάτων μάς αποκαλύπτει την πικρή αλήθεια: οι θανατικές ποινές –άλλως πως: "κρατικές δολοφονίες"- ποτέ δεν επιτυγχάνουν στον προληπτικό αποτρεπτικό τους ρόλο· διογκώνουν απλώς τον αριθμό των νεκρών.

Μετά από όλα αυτά, μπορούμε ακόμη να συζητάμε στα σοβαρά για το ιδεολογικό πρόσημο ενός δολοφόνου; Είναι οι δολοφόνοι εκ προοιμίου "δεξιοί" ή εκ προοιμίου "αριστεροί", όπως θέλουν να μας πείσουν οι εκ διαμέτρου αντίθετες πολιτικές παρατάξεις; Μεταξύ πολλών άλλων οξύμωρων, κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι ο Τσάρλι Κερκ, πιστός οικογενειάρχης (δήλωνε ο ίδιος ότι έκανε σεξ μονάχα μετά τον γάμο του), φανατικός εχθρός των αμβλώσεων, ακόμη και στην υποθετική περίπτωση που κάποιος κακοποιός βίαζε κι άφηνε έγκυο την ανήλικη κόρη του (πάλι δήλωση του ιδίου), βαθιά θρησκευόμενος αλλά και αμετακίνητος υπέρμαχος της οπλοκατοχής, αργά ή γρήγορα θα ήταν νομοτελειακά "καταδικασμένος" να πατήσει τη σκανδάλη και να στείλει κάποιον (ή κάποιους) κάτω από το χορτάρι.

Από την άλλη πλευρά, ο συλληφθείς και φερόμενος ως δολοφόνος του Τσάρλι Κερκ θα έπρεπε να ήταν ένα συνειδητό μέλος της "ριζοσπαστικής αριστεράς" και όχι ένας ανώριμος νεαρός, γόνος ακραία συντηρητικής ρεπουμπλικανικής οικογένειας, εθισμένος στα video games και στα social media, με ιδεολογία έναν ανερμάτιστο "χυλό" όπου συνυπήρχαν ανενόχλητα το "Bella Ciao" και η ομοφοβία. Βλέπετε, ο ανθρώπινος ψυχισμός, στα πιο σκοτεινά και φονικά του έγκατα, αντιστέκεται σθεναρά στον εγκλεισμό του σε ιδεολογικά "κουτάκια".

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr