Η οικονομία της καταστροφής

Η επιπολαιότητα και ανευθυνότητα με την οποία έχει εκπονηθεί και εφαρμόζεται το λεγόμενο πρόγραμμα σταθεροποίησης στην Ελλάδα υπερβαίνει και την πιο νοσηρή φαντασία. Στο όνομα της σταθεροποίησης, η χώρα δεν παύει να αποσταθεροποιείται και να κονιορτοποιείται χωρίς όρια. Στο όνομα της ισοσκέλισης του ελλείμματος και της εξυγίανσης του δημόσιου τομέα, η νοσηρότητα μεταφέρεται στον ιδιωτικό τομέα.

Η Τρόικα με τη συνενοχή των ελληνικών κυβερνήσεων επιβάλλει όλο και περισσότερα μέτρα που δεν την ελαφρύνουν, αλλά την επιτείνουν ακόμη περισσότερο

Η ιδιωτική οικονομία αφαιμάσσεται χωρίς τέλος, οι επιχειρήσεις κλείνουν, η ανεργία εκτινάσσεται στα ύψη. Το σκοπούμενο πρωτογενές πλεόνασμα του δημόσιου τομέα συνεπάγεται πρωτογενές έλλειμμα για τον ιδιωτικό. Ομως, εάν δεν επιτρέπεται στο δημόσιο να βασίζεται σε ελλείμματα, το αυτό ισχύει ακόμη περισσότερο για τον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος εξ’ ορισμού βρίσκεται σε ακόμη μεγαλύτερη εξάρτηση για την χρηματοδότησή του από τις αγορές.

Τη στιγμή που η οικονομία της χώρας έχει περιέλθει σε συνθήκες χρηματοπιστωτικής ασφυξίας, η Τρόικα με τη συνενοχή των ελληνικών κυβερνήσεων επιβάλλει όλο και περισσότερα μέτρα που δεν την ελαφρύνουν, αλλά την επιτείνουν ακόμη περισσότερο.

Οσο η αφαίμαξη της ελληνικής οικονομίας συνεχίζεται, τόσο λιγότερα έσοδα θα αποδίδει στο δημόσιο για την ισοσκέλιση των λογαριασμών του. Δημόσιο πλεόνασμα συνεπάγεται ιδιωτικό έλλειμμα. Υγιές Δημόσιο με νοσηρό ιδιωτικό τομέα δεν γίνεται.

Όσο η αφαίμαξη της ελληνικής οικονομίας συνεχίζεται, τόσο λιγότερα έσοδα θα αποδίδει στο δημόσιο για την ισοσκέλιση των λογαριασμών του

Από την στιγμή που η Τρόικα ανέλαβε την διαχείριση του ελληνικού χρέους, αυτό αντί να μειωθεί, έχει εκτιναχθεί τόσο ως ποσοστό του ΑΕΠ, όσο και σε απόλυτα μεγέθη. Ακόμη κι αν υποτεθεί ότι ήταν αρχικά διαχειρίσιμο, μετά την 4ετη διαχείριση του απο την τρόικα έχει καταστεί οπωσδήποτε μη-βιώσιμο. Παράλληλα, ενώ οι εργατικοί μισθοί και το κόστος εργασίας συμπιέζονται χωρίς προηγούμενο, με πρόσχημα την ανάκτηση ανταγωνιστικότητος.

Εν τούτοις, οι επενδύσεις που υποτίθεται οτι θα προσελκύοντο προκειμένου να αξιοποιήσουν το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της χώρας όχι μόνον δεν εμφανίζονται στον ορίζοντα, αλλά και όσες από πριν υπήρχαν αποσύρονται η μία μετά την άλλη, στο εξωτερικό.

Το δραματικό έλλειμμα ρευστότητος επιτείνεται σήμερα ακόμη περισσότερο με την προσπάθεια απόσπασης πλεονάσματος όπερ των δανειστών, όπως επίσης με την επενδυτική αποχή και με την συρρίκνωση πιστώσεων προς την οικονομία.

Εάν κατά το παρελθόν, πρόβλημα ήταν ο υψηλός πληθωρισμός, σήμερα μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το ακριβώς αντίθετο, ο αποπληθωρισμός. Ενώ η Τρόικα και η κυβέρνηση θεωρούν θετική την υποχώρηση των τιμών, εν τούτοις, στις συγκεκριμένες συνθήκες, όσο αυτή συνεχίζεται, κινδυνεύει να μετατρέψει την χώρα σε οικονομικό κοιμητήριο, εντός του οποίου ουδεμία απολύτως οικονομική δραστηριότητα επιβιώνει.

Στην Ελλάδα επιβεβαιώνεται ότι οι διαβόητες «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις», ακόμη κι εάν είναι αναγκαίες, παραμένουν ανεφάρμοστες υπό συνθήκες ύφεσης και κατάρρευσης της οικονομίας

Στην Ελλάδα επιβεβαιώνεται σήμερα κάτι πολύ απλό: οι διαβόητες «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις», ακόμη κι εάν είναι αναγκαίες, παραμένουν ανεφάρμοστες υπό συνθήκες ύφεσης και κατάρρευσης της οικονομίας.

Οσο περισσότερο εφαρμόζονται στο σημερινό υφεσιακό πλαίσιο, τόσο περισσότερο και εξ αιτίας τους η οικονομία αποσταθεροποιείται και επισπεύδεται η κατάρρευση. Δεν προηγούνται οι μεταρρυθμίσεις της σταθεροποίησης, αλλά η σταθεροποίηση των μεταρρυθμίσεων.

Ποτέ άλλοτε και σε καμία χώρα του κόσμου δεν έγιναν τόσα πολλά σφάλματα σε τόσο μικρο χρονικό διάστημα και με τόσο καταστροφικά αποτελέσματα, κυρίως σε βάρος των απλών ανθρώπων που δεν έχουν σε τίποτα φταίξει, χωρίς από την άλλη πλευρά ούτε κάποιο θετικό. Ηδη το ΔΝΤ κατ’ επανάληψη παραδέχεται κι αναγνωρίζει ότι η διαχείριση του στην Ελλάδα έχει αποτύχει και ότι πρέπει, κατά συνέπεια, να αλλάξει με την διαγραφή μεγάλου μέρους του χρέους, προκειμένου να ορθοποδήσει επί τέλους η ελληνική οικονομία. Προτεραιότητα όλων των προτεραιοτήτων η ανάκαμψη και σταθεροποίηση, χωρίς αυτήν ουδεμία μεταρρύθμιση είναι εφικτή.

Ποτέ άλλοτε και σε καμία χώρα του κόσμου δεν έγιναν τόσα πολλά σφάλματα σε τόσο μικρο χρονικό διάστημα και με τόσο καταστροφικά αποτελέσματα

Με συρρικνούμενη οικονομία, ακόμη και χρέη καταρχήν βιώσιμα σύντομα αποβαίνουν μη- βιώσιμα. Εκτός αν θεωρηθεί επίτευγμα το ότι με τον αποπληθωρισμό προ των πυλών και την κατάρρευση τιμών και αξιών, ενισχύεται η αγοραστική δύναμη του χρήματος, ώστε να μπορεί πλέον να εξαγοράζει τα πάντα κοψοτιμής.

Ωστόσο, εάν αυτός είναι ο στόχος, αυτό δεν θα είναι επιτυχία της ευρωπαϊκής οικονομίας, αλλά αποτυχία της, με υψηλή μεταδοτικότητα στην υπόλοιπη Ευρωζώνη, που αρχίζει ήδη να βυθίζεται στο τέλμα της ύφεσης.

Ενόσω οι Ευρωπαίοι εταίροι εξωθούνται ο ένας μετά τον άλλο σε αρνητικές επιδόσεις, με πρόσχημα ότι η λιτότητα βελτιώνει την ανταγωνιστικότητα, τόσο περισσότερο αυτο- παγιδεύεται στην πτωτική δυναμική ακόμη και αυτός που τους εξωθεί.

• Ο Κώστας Βεργόπουλος είναι Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο Πανεπιστήμιο Paris VIII - kvergo@gmail.com

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr