Η Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής

Ζούμε σε οργουελικούς καιρούς. Ο Τζορτζ Όργουελ, αυτός ο σκοτεινός προφήτης του εικοστού αιώνα, μπορεί να μην έπεσε σε όλα μέσα (συμπεριλαμβάνονται και ηχηρές αστοχίες στις προβλέψεις του), αλλά σίγουρα πέτυχε διάνα το κυριότερο.

Η πιο ηχηρή από τις ηχηρές αστοχίες του ήταν η πρόβλεψη ότι θα ζούμε όλοι κάτω από μια "σιδερένια μπότα": μια παγκόσμια στρατιωτική δικτατορία, όπου θα καταπνίγεται εν τη γενέσει της κάθε απόπειρα εξέγερσης και θα λογοκρίνεται κάθε ενοχλητική για την εξουσία είδηση πολύ πριν φθάσει στον λαό, τον φυσικό της παραλήπτη· με άλλα λόγια, η κάνουλα των πληροφοριών θα ανοιγοκλείνει διαρκώς και δεν θα στάζει ούτε μια ανεπιθύμητη σταγόνα.

Εν προκειμένω ο Άλντους Χάξλεϊ, ο έτερος μεγάλος προφήτης του ίδιου αιώνα, τα πήγε σαφώς καλύτερα: όχι –μας είπε ο Άλντους- η εξουσία δεν θα ανοιγοκλείνει την κάνουλα, απεναντίας, θα αφήνει όλες τις πληροφορίες να κυκλοφορούν ελεύθερες και θα εξολοθρεύει την επιδραστική τους δύναμη ανακατεύοντας αξεδιάλυτα τις λίγες σημαντικές με τις αναρίθμητες ασήμαντες (στην εποχή του Διαδικτύου μια ανάλογη πρόβλεψη θα μπορούσε ασυζητητί να χαρακτηριστεί ως "φωτογραφική"). Επιπροσθέτως, η εξοικείωση και οι προσωπικοί πειραματισμοί του Χάξλεϊ με τα ναρκωτικά τού έδωσαν τη δυνατότητα να προφητεύσει ένα μέλλον όπου οι "ουσίες", στην απέραντή τους ποικιλομορφία, θα εξασφαλίζουν την υποκατάσταση του αληθινού κόσμου με μια εικονική πραγματικότητα.

Μια δυστοπική κοινωνία "πρεζονιών" οραματίστηκε και ο Ουίλιαμ Μπάροουζ –"πρεζόνι" άλλωστε και ο ίδιος.

Ποια ήταν λοιπόν η μεγάλη "πετυχεσιά" του Όργουελ, η ικανή να υπερκεράσει και να αποσβέσει όλες του τις επιμέρους αστοχίες; Αναμφίβολα η πρόβλεψη της Newspeak, της Νέας Γλώσσας, της ικανότητας να λες κάτι και να εννοείς το ακριβώς αντίθετό του: να λες Αγάπη και να εννοείς Μίσος, να λες Ειρήνη και να εννοείς Πόλεμος κ.ο.κ. Ασφαλώς ο Όργουελ δεν ανακάλυψε την Newspeak "εκ του μηδενός", παραλλαγές της βρίσκονταν ήδη εν ισχύι στους διπλωματικούς κύκλους εδώ και αιώνες (εν είδει ευφημιστικής "εσπεράντο", ας πούμε) και στους προπαγανδιστικούς μηχανισμούς όλων των κρατών, με πραγματική "μανούλα" εκείνον τον καιρό τον Γιόζεφ Γκέμπελς, αλλά ο Όργουελ στο "1984" (γραμμένο την "αναριθμητισμένη" χρονιά του 1948) προσέδωσε στη Newspeak τον συστηματικό, άτεγκτο και, κατά βάθος, ανελέητο χαρακτήρα της. Εικάζεται ότι ο Όργουελ εμπνεύστηκε την Newspeak μην μπορώντας ακόμη να συνέλθει από το σοκ του μακιαβελικού συμφώνου μη επίθεσης Μολότοφ-Ρίμπεντροπ (τέλη Αυγούστου του 1939), όταν κυριολεκτικά εν μία νυκτί οι κομμουνιστές και οι ναζιστές απανταχού της γης θα έπρεπε να μάθουν να θεωρούν καρδιακούς "φίλους" τούς μέχρι πρότινος θανάσιμους "εχθρούς" τους.

Είναι να μην σου συμβεί, που λένε. Με πολιορκητικό κριό το διαβόητο σύμφωνο, ο Χίτλερ και ο Στάλιν έκοψαν στη μέση την Πολωνία σαν χαλβαδόπιτα (μισή δική σου, μισή δική μου) και συνεργάστηκαν άψογα κατά το εν τρίτον του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου (τα πρώτα δύο από τα συνολικά έξι χρόνια).

Επιπλέον, ξετρελαμένος από το σερί "επιτυχιών" που ακολούθησαν σε αυτή τη διετία και προτού πάρει τη μοιραία απόφαση να δαγκώσει το χέρι του "φίλου" του, ο Αδόλφος ανέθεσε στον Άλμπερτ Σπέερ (τον αρχιτέκτονα που θα "ήθελε να γίνει" ο ίδιος, εάν δεν τον έκοβαν στις κατατακτήριες εξετάσεις εκείνοι οι "μικρόνοες" στη Βιέννη) να σχεδιάσει εκ νέου τις μεγαλουπόλεις του μεταπολεμικού κόσμου: παντού τεράστια κτήρια, φαρδιές λεωφόροι και ουρανομήκεις αψίδες θριάμβου που θα μεταλαμπαδεύσουν στις επερχόμενες γενιές τη χιλιετή δόξα του Τρίτου Ράιχ… Και μετά ξύπνησε. Για την ακρίβεια, δεν ξύπνησε. Δίπλα στις λαμπρές του εμπνεύσεις σφήνωσε και μια σφαίρα.

Δεν ξέρω, ίσως να φταίνε οι διεστραμμένοι μου συνειρμοί, αλλά τα σχέδια του Χίτλερ και του Σπέερ μού ήρθαν κατευθείαν στο μυαλό μόλις πληροφορήθηκα το δημοσίευμα της Washington Post για τη "Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής", το λεπτομερές σχέδιο που δίνει σάρκα και οστά στη μεταπολεμική ανοικοδόμηση της Λωρίδας της Γάζας. Μα δεν είναι μούρλια; Μετά την προσωρινή μετεγκατάσταση του παλαιστινιακού πληθυσμού (δεν διευκρινίζεται εάν εννοούν σε κάποια άλλη περιοχή ή στους επουράνιους λειμώνες), θα δημιουργηθεί ένα λαμπερό τουριστικό θέρετρο δίπλα σ’ έναν σημαντικό βιομηχανικό κόμβο. Η Γάζα όπως θα έπρεπε να είναι ή όπως θα διαβάζαμε σ’ ένα οργουελικό λεξικό της Newspeak: "Η Γάζα των Ονείρων μας". Πουθενά αίμα· πουθενά στάχτες.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr