Follow us

Η τουρκο-γιαπωνέζικη παγίδα

Την εβδομάδα που πέρασε προέκυψαν τρεις σημαντικές ειδήσεις που αφορούν τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, αυτή των ΗΠΑ.

THETOC TEAM
ΓΡΑΦΕΙ: ΚΩΣΤΑς ΣΤΟΥΠΑς
Κώστας Στούπας

Παράλληλα με το κλίμα κατάνυξης που επιβάλλει η έλευση της Μεγάλης Εβδομάδας στον κόσμο της καθ’ ημάς Ορθοδοξίας και εν όψει του τροπαρίου της "εν πολλαίς αμαρτίαις περιπεσούσας γυνής" που ψάλλεται τη Μεγάλη Τρίτη, φρόνιμο θα ήταν να ρίξουμε μια ματιά στις "αμαρτίες" της οικονομίας, πολλοί κόμποι της οποίας φαίνεται πως έφτασαν στο χτένι.

Πολλά χρόνια τώρα πεποίθηση της στήλης είναι πως οι σημαντικές ειδήσεις αρχικά συνηθίζεται να καταγράφονται στα μονόστηλα, καθώς όλοι τις υποτιμούν, μέχρι οι συνέπειές τους να ανατρέψουν το σκηνικό και να δημιουργήσουν νέα δεδομένα.

Άλλη μια πεποίθηση είναι πως, αν θέλουμε να καταλαβαίνουμε τι συμβαίνει στον κόσμο, το πρώτο πράγμα που πρέπει να παρακολουθούμε είναι οι τιμές στους φωτεινούς πίνακες των αγορών.

Υπάρχουν μερικές ειδήσεις τις τελευταίες ημέρες που έχουν ενδιαφέρον γιατί μπορεί να κυοφορούν εξελίξεις που μοιάζουν με ενεργοποίηση εκρηκτικών μηχανισμών μεγατόνων.

Την εβδομάδα που πέρασε προέκυψαν τρεις σημαντικές ειδήσεις που αφορούν τη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, αυτή των ΗΠΑ. Η αύξηση του ΑΕΠ προέκυψε στο +1,6% αντί των προβλέψεων που το ήθελαν στο +2,5%. Η ιδιωτική κατανάλωση βγήκε στο +2,5% αντί του 3% που αναμενόταν και ο πληθωρισμός προέκυψε στο 3,7% αντί του 3,4% των προβλέψεων. Αν αυτή η τάση συνεχιστεί και τα επόμενα τρίμηνα μιλάμε για ένα σύμπτωμα που προμηνύει μια κατάσταση στασιμοπληθωρισμού.

Μιλάμε για έναν αρνητικό αιφνιδιασμό ο οποίος μάλλον πέρασε απαρατήρητος από τις αποχαυνωμένες από τα τρισ. δολάρια των προγραμμάτων στήριξης της προεδρίας των Δημοκρατικών, χρηματιστηριακές αγορές.

Οι εξελίξεις αυτές δεν φαίνεται να έχουν περάσει απαρατήρητες από τις αγορές των αμερικάνικων ομολόγων, η απόδοση του 10ετούς των οποίων σκαρφαλώνει πάλι προς το ιστορικό υψηλό των τελευταίων ετών.

Η απόδοση του αμερικανικού 10ετούς είχε φτάσει περί το 5% το περασμένο φθινόπωρο, όταν η αποκλιμάκωση του πληθωρισμού δημιούργησε την πεποίθηση ότι ακολουθεί περίοδος ταχείας αποκλιμάκωσης των επιτοκίων από τη Fed, αρχής γενομένης από την Άνοιξη, στον τελευταίο μήνα της οποία εισερχόμαστε αυτήν την εβδομάδα.

Η απόδοση του 10ετούς από το 5% έπεσε στις αρχές του ’24 κάτω από το 4% και οι χρηματιστηριακές αγορές το πανηγύρισαν δεόντως, καταγράφοντας νέα ιστορικά υψηλά. Στη συνέχεια όμως, πολύ νωρίτερα απ’ όλους, στις αγορές των ομολόγων η απόδοση άρχισε να ανεβαίνει πάλι, σαν οι επενδυτές να μην πίστευαν πως επίκειται ταχεία αποκλιμάκωση του πληθωρισμού και των επιτοκίων.

Αισίως την τελευταία εβδομάδα οι αποδόσεις προσεγγίζουν πάλι τη ζώνη του 5%. Η ισοτιμία του δολαρίου ακολουθεί τις αποδόσεις στην αρχή σημειώνοντας πτώση και μετά ενισχυόμενη και πάλι.

Οι αγορές των ομολόγων από την αρχή του χρόνου φαίνεται πως δεν "αγόρασαν" (όπως λένε και οι Αμερικανοί) το σενάριο της οριστικής αποκλιμάκωσης του πληθωρισμού. Την εβδομάδα που πέρασε φαίνεται πως έλαβαν μια πρώτη επιβεβαίωση.

Παραδόξως ο πρώτος κρίκος που σπάει δεν φαίνεται να είναι η Ιταλία, χάρη στην προστασία που τους προσφέρει η ΕΚΤ, αλλά η Ιαπωνία.

Καθώς τα αμερικάνικα επιτόκια δεν φαίνεται να αποκλιμακώνονται σύντομα όπως περίμεναν οι αγορές, το δολάριο ενισχύεται και το ιαπωνικό γεν την εβδομάδα που πέρασε κατρακύλησε στα τάρταρα, καταγράφοντας ιστορικά υψηλές ισοτιμίες περί τα 158 γεν ανά δολάριο.

Το σταυρό του μαρτυρίου φαίνεται να σηκώνει και η τουρκική λίρα, η ισοτιμία της οποίας άγγιξε τις 33 λίρες ανά δολάριο, αλλά η Τουρκία σαν οικονομία δεν έχει το μέγεθος που θα μπορούσε να ταρακουνήσει την παγκόσμια οικονομία. Η περίπτωση της τουρκικής κρίσης αφορά εμάς αλλά αυτό είναι θέμα άλλου άρθρου.

Η Fed των ΗΠΑ τώρα βρίσκεται προ διλήμματος αν θα πρέπει να μειώσει τα επιτόκια χωρίς ο πληθωρισμός να έχει τεθεί υπό έλεγχο ή να τα αυξήσει περαιτέρω;

Την ίδια ώρα η Κεντρική Τράπεζα της Ιαπωνίας (BoJ) πρέπει να αποφασίσει να στηρίξει την καταρρέουσα ισοτιμία του γεν αυξάνοντας τα επιτόκια. Η Ιαπωνία όμως έχει το υψηλότερο χρέος του κόσμου (265% του ΑΕΠ) και η παραμικρή αύξηση των επιτοκίων μπορεί να προκαλέσει έκρηξη των δαπανών αποπληρωμής του και οικονομική ύφεση.

Η Ιαπωνία όμως είναι και ο μεγαλύτερος ξένος δανειστής των ΗΠΑ διακρατώντας πάνω από 1,5 τρισ. αμερικανικό χρέος. Αν αρχίσει να πουλάει αμερικανικό χρέος για να στηρίξει το γεν, σε μια εποχή που πολλές χώρες συμπλέουν με τις αναθεωρητικές δυνάμεις και αποδολαριοποιούν τα συναλλαγματικά τους αποθέματα υπέρ του χρυσού, οι κραδασμοί εκτός των ΗΠΑ θα ακουστούν σε πολλά μήκη και πλάτη της υφηλίου.

Αν οι ΗΠΑ δεν προχωρήσουν άμεσα σε μειώσεις των επιτοκίων, το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους για νοικοκυριά, επιχειρήσεις και αμερικάνικο δημόσιο θα αρχίσει επίσης να γίνεται μεγαλύτερο. Το κόστος εξυπηρέτησης του κρατικού αμερικάνικου χρέους από 400 δισ. δολ. τον χρόνο, πριν από δύο χρόνια, ήδη προσεγγίζει το 1 τρισ. δολ. και θα ξεπεράσει το 1,5 τρισ. δολ. σε έναν χρόνο αν επιβεβαιωθεί ο πρώην υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Λάρι Σάμερς και, αντί για μείωση, χρειαστεί αύξηση των επιτοκίων.

Μεγαλύτερο κόστος εξυπηρέτησης όμως σημαίνει ανάγκη για μεγαλύτερες εκδόσεις ομολόγων σε μια περίοδο που η Ιαπωνία ( και άλλοι) θα θέλουν να πουλήσουν τα δικά τους.

Ούτε η Ευρώπη όμως μπορεί να αντέξει πολύ με τα υψηλά επιτόκια της ΕΚΤ, καθώς τον Μάρτιο που μας πέρασε στη Γερμανία είχαν ιστορικό ρεκόρ χρεοκοπιών επιχειρήσεων.

Στην καθ’ ημάς Ανατολή εκλαμβάνοντας τις αλκυονίδες μέρες ηλιοφάνειας για αρχή μακρού θέρους πιστεύουμε πως έχει ξεκινήσει μακροπρόθεσμος ανοδικός οικονομικός κύκλος που δεν επηρεάζεται από τις διεθνείς εξελίξεις, λόγω των εκταμιεύσεων των ευρωπαϊκών κονδυλίων.

Οι παραπάνω εξελίξεις αποτελούν και μια εξήγηση γιατί τους τελευταίους μήνες ενώ ανεβαίνουν οι αποδόσεις των αμερικάνικων ομολόγων και η ισοτιμία του δολαρίου, η τιμή του χρυσού πραγματοποίησε ιστορικό υψηλό. Η τιμή του χρυσού ανεβαίνει γιατί αγοράζουν οι κεντρικές τράπεζες αναπτυσσόμενων χωρών που μειώνουν την έκθεση σε δολάρια και Ασιάτες ιδιώτες. Η άνοδος του χρυσού απλά προμηνύει κάπου είδους "Επερχόμενης Αταξίας".

Πηγή: Capital.gr

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr

03 Νοε 2025 | 07:02

Η Χρυσή Ζωή

Αν κατάλαβα καλά από τα πρακτικά της Βουλής, τα δημοκρατικά εύσημα που διεκδικεί η Ζωή Κωνσταντοπούλου, είναι οι αγώνες επί χούντας των γονέων της.

ΓΡΑΦΕΙ Ο Π. ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 03 Νοε 2025 | 06:10

Σφαγές εκτός κάδρου

Οι σφαγές λάμβαναν χώρα τώρα, σήμερα, το σωτήριο έτος 2025, στο Σουδάν, σε έναν από εκείνους τους πολέμους που έχουμε συνηθίσει να αποκαλούμε "ξεχασμένους".

27 Οκτ 2025 | 09:18

Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να ζεις

Όποτε πιάνω ένα βιβλίο πρωτοεμφανιζόμενου ποιητή ή συγγραφέα, προσδοκώ να διαβάσω αριστουργηματικές σελίδες. Με την ίδια λαχτάρα πάω στο θέατρο, στο σινεμά, σε εκθέσεις.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 27 Οκτ 2025 | 06:13

Πόσο διεφθαρμένος αισθάνεσαι;

Εφόσον δυσκολευόμαστε να καταλήξουμε μεταξύ μας ποιος συμπολίτης μας είναι περισσότερο διεφθαρμένος από τον άλλον, ας στραφούμε προς τη ξένη διαιτησία

25 Οκτ 2025 | 08:50

Το μνημείο του άγνωστου ακτιβιστή

Αν υπάρχει μια απορία, είναι ποια ακριβώς ήταν η στόχευση του ΠΑΣΟΚ και γιατί συστρατεύθηκε ξανά, μαζί με τις δυνάμεις του αντισυστημισμού.

22 Οκτ 2025 | 09:30

Η προκλητική δήλωση του προκλητικού Τούρκου ΥΠΕΞ

Οι δηλώσεις ή καλύτερα η συνέντευξη του Χακάν Φιντάν έγινε δεκτή από τα Μέσα ενημέρωσης στην Ελλάδα, όπως συνήθως καταναλώνονται οι δηλώσεις των Τούρκων αξιωματούχων.

20 Οκτ 2025 | 09:47

Το τέλος της εργασίας

Το πρόβλημα πάντως, προϊόντος του 21ο αιώνα, δεν είναι η εντατικοποίηση της εργασίας.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 20 Οκτ 2025 | 06:26

Η αδύνατη ειρήνη

Όλοι οι πόλεμοι –και ιδίως οι μακροχρόνιοι, εκείνοι που κακοφορμίζουν- συνιστούν μια δυσχερέστατη προς επίλυση εξίσωση, αλλά ειδικά η επίλυση της εξίσωσης Χαμάς – Ισραήλ δείχνει πραγματικά απίθανη.

18 Οκτ 2025 | 14:13

Η μόνη κρίση που δεν είδε ο Καραμανλής

Η μόνη κρίση που δεν μυρίστηκε ο Κώστας Καραμανλής ήταν η μεγαλύτερη κρίση που βίωσε η Ελλάδα από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά

15 Οκτ 2025 | 09:45

Η κατάληψη του μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη

Ο μόνος που δεν θέλησε να μετάσχει στον αχταρμά των έξαλλων αντιδράσεων ήταν ο Αλέξης Τσίπρας.

13 Οκτ 2025 | 09:31

Γελοίοι

Πώς ορίζω τη γελοιότητα; Ως απώλεια του μέτρου. Των ορίων.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 13 Οκτ 2025 | 06:24

Ο χρονοδιακόπτης της αξιοπρέπειας

Το 1999 ο Τσίπρας δεν είχε ακόμη αποφοιτήσει καν από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, μολονότι είχε ήδη θέσει τα γερά θεμέλια μιας πολιτικής καριέρας, εξαιρετικά ιδιότυπης, από πολλές απόψεις.

11 Οκτ 2025 | 10:23

Ο εκνευρισμός Ανδρουλάκη και η επιστροφή Τσίπρα

Αν το ΠΑΣΟΚ δεν καταφέρει να κουνήσει τη βελόνα και το υποψήφιο κόμμα Τσίπρα αποκτήσει υπόσταση, πώς θα απαντήσει ο Νίκος Ανδρουλάκης στο ενδεχόμενο της συνεργασίας τους;

08 Οκτ 2025 | 08:51

Θέλει να αφουγκραστεί την κοινωνία;

Παρά τις ήττες και τα χρόνια στην αντιπολίτευση, παρά το rebranding που υποτίθεται του σχεδίασε η εταιρεία δημοσίων σχέσεων που προσέλαβε, ο κ. Τσίπρας εμφανίζεται στο κοινό του ίδιος και απαράλλαχτος.