Follow us

No man is an island

Εάν αφεθούμε στον καλπασμό της τεχνολογίας, απολαμβάνοντας απλώς τα οφέλη του στην καθημερινότητά μας, η εργασία θα απορρυθμιστεί.

Χρήστος Χωμενίδης
ΓΡΑΦΕΙ: ΧΡΗΣΤΟς ΧΩΜΕΝΙΔΗς
Χρηστος Χωμενιδης

Εάν συνεχίζαμε ανέμελοι την εκπομπή αποβλήτων, κυρίως διοξειδίου του άνθρακα, στην ατμόσφαιρα, αρνούμενοι -όπως έκανε ο Πρόεδρος Τραμπ- το γεγονός το ίδιο της κλιματικής αλλαγής, η θερμοκρασία στον πλανήτη μέχρι το 2100 θα ανέβαινε κατά τέσσερις ή και παραπάνω βαθμούς Κελσίου. Τα αποτελέσματα θα ήταν καταστροφικά όχι μόνο για την πανίδα και τη χλωρίδα μα και για το ανθρώπινο είδος. Οι θάλασσες θα υπερχείλιζαν, εκατοντάδες πόλεις θα βυθίζονταν, μεταξύ αυτών και η Θεσσαλονίκη. Μεγάλες εκτάσεις γης θα ερημοποιούνταν, ανάμεσα τους η νότια Ισπανία και η Πελοπόννησος.

Στη διάσκεψη των Παρισίων για το Κλίμα -όπου επέστρεψαν οι ΗΠΑ μετά την εκλογή Μπάιντεν- οι ηγέτες εκατόν πενήντα χωρών δεσμεύτηκαν από το 2015 να περιορίσουν την άνοδο της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό. Οι επιστήμονες κρούουν σήμερα ηχηρότατο κώδωνα κινδύνου. Και να επιτευχθεί ο στόχος του 2015, δεν αρκεί. Οι πάγοι στους πόλους θα εξακολουθήσουν να λιώνουν, οι τυφώνες και τα "megafires” -οι υπερπυρκαγιές- να σαρώνουν, βιβλικές καταστροφές να συμβαίνουν. Απαιτούνται επειγόντως δραστικότερα μέτρα.

Εάν αφεθούμε στον καλπασμό της τεχνολογίας, απολαμβάνοντας απλώς τα οφέλη του στην καθημερινότητά μας, η εργασία θα απορρυθμιστεί. Διεκπεραιωτικές δουλειές θα καταργούνται με επιταχυνόμενο ρυθμό, οδηγώντας αναρίθμητους ανθρώπους στην αεργία. Δηλαδή στο περιθώριο. Ακόμα και εάν η θέσπιση ενός κατώτατου εγγυημένου εισοδήματος θα τους προφυλάσσει από την εξαθλίωση, οι πάλαι ποτέ μικρομεσαίοι γραφειοκράτες, οι πωλητές, οι ταμίες, εν συνέχεια δε και οι οδηγοί οχημάτων, ου μην αλλά και οι διαγνώστες ιατροί, θα είναι πλέον παρίες.

Η τεχνητή νοημοσύνη, τα "έξυπνα" μηχανήματα, οι θαυματουργοί αλγόριθμοι θα τους έχουν οριστικά αντικαταστήσει. Θα τους έχουν πετάξει εκτός παιδιάς. Πώς θα διάγουν άραγε; Νυχθημερόν κολλημένοι στις οθόνες; Φιλονικώντας και κουτσομπολεύοντας στα social media; Παριστάνοντας τους infuencers και τους youtubers; Ταχύτατα -διατείνονται οι αισιόδοξοι- θα εμφανιστούν καινούργια, δημιουργικά επαγγέλματα. Υπό τον όρον να επαναπροσανατολιστεί η εκπαίδευση. Να πάψει η διά βίου μάθηση να αποτελεί κενό ρήμα. Μακάρι "με την ποικίλη δράση των στοχαστικών προσαρμογών", που λέει και ο Καβάφης, να αποφευχθεί η κοινωνία δύο ταχυτήτων. Να πρυτανεύσει η ανάγκη της συμπερίληψης. Να μην κολλήσουν πληθυσμοί ολόκληροι στη λάσπη, απ’ την οποία τρέφεται ο εθνολαϊκισμός και οι δηλητηριώδεις θεωρίες συνωμοσίας.

Ο πληθυσμός τού πλανήτη είναι σήμερα 7,8 δισεκατομμύρια ψυχές. Το 2000 ήταν μόλις 6. Σε δεκαπέντε μόλις χρόνια, προβλέπεται να αγγίξει τα 9 δισεκατομμύρια. Το 2060 θα έχει υπερβεί τα 10 δισεκατομμύρια, τότε υπολογίζουν ότι η αύξηση κάπως θα ανακοπεί, ώστε το 2100 να μην έχουμε ξεπεράσει τα 11 δισεκατομμύρια. Μπορεί η Γη να θρέφει τόσους; Να τους στεγάζει, να τους ξεδιψάει; Μήπως οι μεγάλοι πόλεμοι του 21ου αιώνα θα ξεσπούν για το νερό, για τα στοιχειώδη της επιβίωσης; Με την παγκοσμιοποίηση, με την ψηφιακή επανάσταση, οι πληθυσμοί του πάλαι ποτέ Τρίτου Κόσμου αντίκρυσαν τη δυτική καταναλωτική ευδαιμονία. Πώς να αρκεστούν πλέον στις σκυφτές, τις απίθανα στερημένες ζωές των γονιών τους; Πώς να μη διεκδικούν με εξεγέρσεις, με μαζικά μεταναστευτικά κύματα, μία ανεκτή καθημερινότητα;

Ο πληθυσμός της Αφρικής έφτασε το 2021 τα 1,3 δισεκατομμύρια. Το 2050 θα έχει υπερδιπλασιαστεί. Εάν δεν ευημερήσει στοιχειωδώς η μαύρη ήπειρος ώστε να συγκρατήσει τους ανθρώπους της, η Ευρώπη -όπως το είχε προφητέψει ο Ουμπέρτο Έκο- θα αλλάξει χρώμα. Και όσοι βαυκαλίζονται πως θα σταθούν ανάχωμα, επικαλούμενοι θες το δημοκρατικό μας κεκτημένο, θες τις χριστιανικές μας παραδόσεις, απλώς θα σαρωθούν. Η ισχυρότερη θρησκεία είναι η ανάγκη. Καμία επίκληση σε νόμους, καμία συνοριοφυλακή δεν της αντιστέκεται.

Αποτελεί ίδιον της φύσης μας. Ώσπου να φτάσει το μαχαίρι στο κόκκαλο, μέχρι να φύγει η γη κάτω απ’ τα πόδια μας, περί άλλα να τυρβάζουμε. Ζώο μηρυκαστικό ο Homo Sapiens. Ρέπει στη νοσταλγία, αναμασάει τα περασμένα μεγαλεία, ξύνει τα πιο παλιά του τραύματα, δεν τα αφήνει να επουλωθούν. Οι ρίζες! Πόσο φορτισμένη -ιερή σχεδόν- λέξη για εμάς ιδίως τους Έλληνες. Καλές οι ρίζες, κάλλιο ωστόσο οι ζωντανοί να ασχολούνται περισσότερο με τους ανθούς και τους καρπούς. Εφόσον θέλουν να παραμείνουν ζωντανοί.


Ο 21ος αιώνας αποδεικνύεται ολοένα και συναρπαστικότερος. Το κουβάρι διαρκώς, μπερδεύεται, τα δεδομένα μεταβάλλονται ραγδαία, η στοιχειώδης αίσθηση ασφάλειας μάς εγκαταλείπει. Τι να καταλάβουμε οι δόλιοι; Πώς να συλλάβουμε την πλήρη εικόνα και να τοποθετηθούμε μέσα της; Πώς να προστατεύσουμε την ηθική -αν μη τι άλλο- ραχοκοκκαλιά μας; Ποια πυξίδα να διαλέξουμε που δεν θα μας ξεγελάσει;

Το πρώτο που μού έρχεται στον νου είναι το ποίημα τού Τζον Ντον, του 1623, το οποίο μάς σύστησε ο Έρνεστ Χέμινγουεϊ, κάνοντας έναν στίχο τίτλο για το μυθιστόρημα του.

"No man is an island… Κανένας άνθρωπος δεν είναι νησί, αυτάρκης, μοναχός του… Καθενός ανθρώπου ο θάνατος λιγοστεύει εμένα τον ίδιο. Γιατί είμαι ένα με την ανθρωπότητα. Κι έτσι ποτέ μην στέλνεις να ρωτήσεις για ποιόν χτυπάει η καμπάνα. Χτυπάει για σένα."

Τα παραπάνω ας γίνουν προσευχή μας.

Πηγή: capital

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr

The Mamagers Family Fun Day στο Ellinikon Experience Park: Μια Κυριακή γεμάτη παιχνίδι, μουσική και φαντασία

Το TheMamagers.gr διοργανώνει μια μεγάλη, ανοιχτή γιορτή αφιερωμένη στις οικογένειες, με ελεύθερη είσοδο, γεμάτη παιχνίδι, διασκέδαση και live concert από τους The Burger Project.

13 Οκτ 2025 | 09:31

Γελοίοι

Πώς ορίζω τη γελοιότητα; Ως απώλεια του μέτρου. Των ορίων.

06 Οκτ 2025 | 07:06

Ο Βασιλιάς είναι γυμνός και κουρασμένος

Μεγαλώνοντας, οι γωνίες σου αμβλύνονται. Όλο και σπανιότερα αναφωνείς ότι ο βασιλιάς είναι -σου φαίνεται έστω- γυμνός. Όχι απαραίτητα επειδή κοιτάς τη δουλειά ή το συμφέρον σου.

27 Οκτ 2025 | 09:18

Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να ζεις

Όποτε πιάνω ένα βιβλίο πρωτοεμφανιζόμενου ποιητή ή συγγραφέα, προσδοκώ να διαβάσω αριστουργηματικές σελίδες. Με την ίδια λαχτάρα πάω στο θέατρο, στο σινεμά, σε εκθέσεις.

20 Οκτ 2025 | 09:47

Το τέλος της εργασίας

Το πρόβλημα πάντως, προϊόντος του 21ο αιώνα, δεν είναι η εντατικοποίηση της εργασίας.

13 Οκτ 2025 | 09:31

Γελοίοι

Πώς ορίζω τη γελοιότητα; Ως απώλεια του μέτρου. Των ορίων.

06 Οκτ 2025 | 07:06

Ο Βασιλιάς είναι γυμνός και κουρασμένος

Μεγαλώνοντας, οι γωνίες σου αμβλύνονται. Όλο και σπανιότερα αναφωνείς ότι ο βασιλιάς είναι -σου φαίνεται έστω- γυμνός. Όχι απαραίτητα επειδή κοιτάς τη δουλειά ή το συμφέρον σου.

27 Οκτ 2025 | 09:18

Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να ζεις

Όποτε πιάνω ένα βιβλίο πρωτοεμφανιζόμενου ποιητή ή συγγραφέα, προσδοκώ να διαβάσω αριστουργηματικές σελίδες. Με την ίδια λαχτάρα πάω στο θέατρο, στο σινεμά, σε εκθέσεις.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 27 Οκτ 2025 | 06:13

Πόσο διεφθαρμένος αισθάνεσαι;

Εφόσον δυσκολευόμαστε να καταλήξουμε μεταξύ μας ποιος συμπολίτης μας είναι περισσότερο διεφθαρμένος από τον άλλον, ας στραφούμε προς τη ξένη διαιτησία

25 Οκτ 2025 | 08:50

Το μνημείο του άγνωστου ακτιβιστή

Αν υπάρχει μια απορία, είναι ποια ακριβώς ήταν η στόχευση του ΠΑΣΟΚ και γιατί συστρατεύθηκε ξανά, μαζί με τις δυνάμεις του αντισυστημισμού.

22 Οκτ 2025 | 09:30

Η προκλητική δήλωση του προκλητικού Τούρκου ΥΠΕΞ

Οι δηλώσεις ή καλύτερα η συνέντευξη του Χακάν Φιντάν έγινε δεκτή από τα Μέσα ενημέρωσης στην Ελλάδα, όπως συνήθως καταναλώνονται οι δηλώσεις των Τούρκων αξιωματούχων.

20 Οκτ 2025 | 09:47

Το τέλος της εργασίας

Το πρόβλημα πάντως, προϊόντος του 21ο αιώνα, δεν είναι η εντατικοποίηση της εργασίας.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 20 Οκτ 2025 | 06:26

Η αδύνατη ειρήνη

Όλοι οι πόλεμοι –και ιδίως οι μακροχρόνιοι, εκείνοι που κακοφορμίζουν- συνιστούν μια δυσχερέστατη προς επίλυση εξίσωση, αλλά ειδικά η επίλυση της εξίσωσης Χαμάς – Ισραήλ δείχνει πραγματικά απίθανη.

18 Οκτ 2025 | 14:13

Η μόνη κρίση που δεν είδε ο Καραμανλής

Η μόνη κρίση που δεν μυρίστηκε ο Κώστας Καραμανλής ήταν η μεγαλύτερη κρίση που βίωσε η Ελλάδα από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά

15 Οκτ 2025 | 09:45

Η κατάληψη του μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη

Ο μόνος που δεν θέλησε να μετάσχει στον αχταρμά των έξαλλων αντιδράσεων ήταν ο Αλέξης Τσίπρας.

13 Οκτ 2025 | 09:31

Γελοίοι

Πώς ορίζω τη γελοιότητα; Ως απώλεια του μέτρου. Των ορίων.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 13 Οκτ 2025 | 06:24

Ο χρονοδιακόπτης της αξιοπρέπειας

Το 1999 ο Τσίπρας δεν είχε ακόμη αποφοιτήσει καν από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, μολονότι είχε ήδη θέσει τα γερά θεμέλια μιας πολιτικής καριέρας, εξαιρετικά ιδιότυπης, από πολλές απόψεις.

11 Οκτ 2025 | 10:23

Ο εκνευρισμός Ανδρουλάκη και η επιστροφή Τσίπρα

Αν το ΠΑΣΟΚ δεν καταφέρει να κουνήσει τη βελόνα και το υποψήφιο κόμμα Τσίπρα αποκτήσει υπόσταση, πώς θα απαντήσει ο Νίκος Ανδρουλάκης στο ενδεχόμενο της συνεργασίας τους;

08 Οκτ 2025 | 08:51

Θέλει να αφουγκραστεί την κοινωνία;

Παρά τις ήττες και τα χρόνια στην αντιπολίτευση, παρά το rebranding που υποτίθεται του σχεδίασε η εταιρεία δημοσίων σχέσεων που προσέλαβε, ο κ. Τσίπρας εμφανίζεται στο κοινό του ίδιος και απαράλλαχτος.

06 Οκτ 2025 | 07:06

Ο Βασιλιάς είναι γυμνός και κουρασμένος

Μεγαλώνοντας, οι γωνίες σου αμβλύνονται. Όλο και σπανιότερα αναφωνείς ότι ο βασιλιάς είναι -σου φαίνεται έστω- γυμνός. Όχι απαραίτητα επειδή κοιτάς τη δουλειά ή το συμφέρον σου.

ΓΡΑΦΕΙ Ο Π. ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 06 Οκτ 2025 | 06:05

Η δεκαετία που κουβαλάς

Καθένας από εμάς, ανάλογα με την ηλικία του, κουβαλάει στην καμπούρα του και άλλη δεκαετία. Για την ακρίβεια, κουβαλάμε στην καμπούρα μας όλες τις δεκαετίες που μας διαμόρφωσαν από τη γέννησή μας μέχρι σήμερα.

04 Οκτ 2025 | 09:16

Τι πήρε ακριβώς ο Ερντογάν;

Δεν έχω το ρεπορτάζ του Τούρκου συναδέλφου και δεν μπορώ να πάρω θέση, ούτως ή άλλως δεν έχει και πολύ μεγάλη σημασία για την αντιπολίτευση στην Αθήνα, ο δικός μας δυσκολεύεται ακόμα και να βγάλει φωτογραφία δίπλα-δίπλα με τον πλανητάρχη, σιγά μην τον δεχτεί στον Λευκό Οίκο ο Τραμπ.