Ο διαχωρισμός ως ψευδεπίγραφο σύνθημα

Ο θεσμικός χωρισμός Κράτους και Εκκλησίας επανέρχεται ξανά στο προσκήνιο όχι στο πλαίσιο μιας σοβαρής συζήτησης που αφορά την εναρμόνιση του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου με τη σύγχρονη κοινωνική και πολιτισμική πραγματικότητα, αλλά για λόγους πολιτικών μικροϋπολογισμών.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, αφού έχει αποτύχει πλήρως στον τομέα της οικονομίας, θεωρεί ότι αυτό το ζήτημα (σε συνδυασμό με άλλα θέματα δικαιωμάτων) προσφέρεται για την πιο σαφή χάραξη των διαχωριστικών γραμμών μεταξύ προόδου-συντήρησης και μπορεί έτσι να κάνει πιο σαφείς τις διαφορές του με τη ΝΔ.

Πρόκειται για ψευδή εικόνα. Ακόμη και ο όρος “διαχωρισμός” είναι ψευδεπίγραφο σύνθημα και οι περισσότεροι από αυτούς που τον χρησιμοποιούν είτε δεν ξέρουν για τι πράγμα μιλούν, είτε άλλο πράγμα λένε κι άλλο εννοούν. Σε επίπεδο Συντάγματος, τα πράγματα είναι πιο απλά αφού διαχωρισμός σημαίνει κατάργηση των θρησκευτικών αναφορών πλην εκείνων που αφορούν στην κατοχύρωση της θρησκευτικής ισότητας και της θρησκευτικής ουδετερότητας του Κράτους και στην πλήρη και απόλυτη προστασία της θρησκευτικής ελευθερίας.

Διαχωρισμός όμως δεν σημαίνει μόνο απάλειψη από το προοίμιο του Συντάγματος της φράσης "Eις τo όνoμα της Aγίας και Oμooυσίoυ και Aδιαιρέτoυ Tριάδoς” ή τροποποίηση ακόμη και κατάργηση του άρθρου 3 όπου αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι “Eπικρατoύσα θρησκεία στην Eλλάδα είναι η θρησκεία της Aνατoλικής Oρθόδoξης Eκκλησίας τoυ Xριστoύ.

H Oρθόδoξη Eκκλησία της Eλλάδας, πoυ γνωρίζει κεφαλή της τoν Kύριo ημών Iησoύ Xριστό, υπάρχει αναπόσπαστα ενωμένη δoγματικά με τη Mεγάλη Eκκλησία της Kωνσταντινoύπoλης και με κάθε άλλη oμόδoξη Eκκλησία τoυ Xριστoύ·τηρεί απαρασάλευτα, όπως εκείνες, τoυς ιερoύς απoστoλικoύς και συνoδικoύς κανόνες και τις ιερές παραδόσεις....”. Διαχωρισμός σημαίνει την αντιμετώπιση πολύ περισσότερων και ακόμη πιο δύσκολων θεμάτων.

Σημαίνει πρώτα απ' όλα ότι περίπου 10.000 κληρικοί παύουν να μισθοδοτούνται από το κράτος. Τα εκλησιαστικά ιδρύματα γίνονται νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, τα θρησκευτικά σύμβολα φεύγουν από τα δημόσια κτίρια, καταργείται ο θρησκευτικός όρκος πολιτειακών οργάνων και ο θρησκευτικός όρκος στα δικαστήρια, δεν υπάρχουν επίσημες δοξολογίες.

Επίσης πρέπει να αντιμετωπιστούν ζητήματα με άλλου είδους συνέπειες όπως το λεπτό ζήτημα των σχέσεων του Κράτους με το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ο τρόπος επιλογής των Μουφτήδων της Δυτικής Θράκης, που σήμερα επιλέγονται από το ελληνικό κράτος και η διοίκηση του μουσουλμανικού τεμένους που θα δημιουργηθεί στον Ελαιώνα, το οποίο προβλέπεται πως θα τελεί υπό κρατική διοίκηση.

'Ολα αυτά λοιπόν συνιστούν τον πλήρη διαχωρισμό των σχέσεων Εκκλησίας-κράτους. Τα υποστηρίζει κάποιος; Ακόμη κι εκείνοι που συνθηματολογικά μιλούν για διαχωρισμό, όταν τους ζητάς να τοποθετηθούν στα συγκεκριμμένα ζητήματα βλέπεις ότι έχουν δυσκολία.

Πλήρης διαχωρισμός Κράτους-Εκκλησίας στην Ευρώπη υπάρχει μόνο στη Γαλλία. Στην Αγγλία ο Βασιλιάς είναι επικεφαλής της Εκκλησίας ενω στο αμερικάνικο δολάριο διαβάζεις τη φράση “In God we Trust”. Σε καμιά από τις δύο χώρες δεν μπορεί να ισχυριστεί κάποιος ότι δεν υπάρχει θρησκευτική ελευθερία.

Επιφανείς επιστήμονες που είναι αναφανδόν υπέρ της θρησκευτικής ουδετερότητας του κράτους και έχουν δώσει μάχες για τις ατομικές ελευθερίες, όπως ο Ν. Αλιβιζάτος, μιλούν για την ανάγκη επαναπροσδιορισμού των σχέσεων Εκκλησίας-κράτους κι έχουν καταθέσει συγκεκριμένες προτάσεις.

Το θέμα έρχεται στο προσκήνιο για μικροκομματικούς λόγους με κίνδυνο να υψωθούν νέα διχαστικά λάβαρα. Αυτό που χρειάζεται, είναι ένας ειλικρινής, απροκατάληπτος και νηφάλιος, πολιτικός και επιστημονικός διάλογος, με γνώση των ιστορικών, οικονομικών, συνταγματικών και εκκλησιολογικών δεδομένων. Από την αρχή της δημιουργίας του ελληνικού κράτους, η Εκκλησία οργανώθηκε ως δημόσια αρχή, ουσιαστικά ως προέκταση της κρατικής εξουσίας. Μια νέα οριοθέτηση των σχέσεων Κράτους- Εκκλησίας είναι απαραίτητη.

Με αυτήν δεν θα απεμπλακεί μόνο το κράτος από τις παρεμβάσεις της Εκκλησίας, αλλά και η Εκκλησία από τον παρεμβατικό ρόλο του Κράτους στα δικά της ζητήματα. Η συνταγματική αναθεώρηση θα έπρεπε να αποτελέσει ευκαιρία για το πολιτικό σύστημα να λύσει προβλήματα με σεβασμό στην ιστορία, τις παραδόσεις και το φρόνημα της μεγάλης πλειοψηφίας χωρίς άγονες αντιπαλότητες, ώστε το κράτος να επιτελεί τον δικό του ρόλο και η Εκκλησία να αφοσιωθεί αποκλειστικά στην πνευματική και κοινωνική της αποστολή. Ας συζητήσουμε επι της ουσίας λοιπόν και ας μείνουν στην άκρη τα συνθήματα.

------

Στην ιστοσελίδα μας φιλοξενούνται όλες οι απόψεις που σέβονται τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τον πολιτισμό και την αισθητική. Οι γνώμες των αρθρογράφων είναι ενυπόγραφες και προσωπικές και δεν ταυτίζονται απαραίτητα με την άποψη του TheToc.gr.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr