Ο μπαγάσας

Το πρόσωπο της ημερών δεν έχει πρόσωπο. Ούτε όνομα. Είναι το άγνωστο σε όλους -πλην του στενού του κύκλου- κορίτσι ή αγόρι, το οποίο εισήχθη στο Τμήμα Μαθηματικών του Πανεπιστημίου Αιγαίου στη Σάμο συγκεντρώνοντας 3125 μόρια. Βαθμολογούμενο με κατά μέσον όρο 3 στα 20 στις Πανελλαδικές Εξετάσεις.

Σάλος σηκώθηκε. "Τι εξευτελισμός για το εκπαιδευτικό μας σύστημα να δίνει την ιδιότητα του φοιτητή στον πάτο των πάτων!" διέρρηξαν τα ιμάτιά τους οι συνήθεις κήνσορες -τιμητές των πάντων-, τουτέστιν η μεγάλη πλειονότης των συμπολιτών μας. "Πώς αφαιμάζονται τα ελληνικά νοικοκυριά στέλνοντας τους βλαστούς τους σε σχολές που είναι "μπάτε σκύλοι αλέστε”! Πληρώνοντάς τους διαμονή και διατροφή μακριά από τα πατρικά τους, μόνο και μόνο για να ψωμίζεται ο κάθε ιδιοκτήτης γκαρσονιέρας, πιτσαρίας, καφετέριας, για να τονώνεται η κάθε τοπική οικονομία κατά τους χειμερινούς μήνες! Αλλά και εκείνος ο μπαγάσας να παριστάνει άραγε ότι κάτι κατάφερε; Δεν ντράπηκε όταν έδωσε λευκή κόλλα; Δεν θα ντραπεί διπλά όταν θα παραλάβει από τη γραμματεία της Σχολής το "πάσο”; Κι από τη στρατολογία -εάν είναι άρρεν- την αναβολή; Σε τι κόσμο ζούμε; Πού βαδίζουμε;" βαριαναστέναξαν οι κήνσορες και αναπόλησαν τα δικά τους άγουρα χρόνια, όταν για να σπουδάσεις μούσκευες τη φανέλλα, έστιβες άμα λάχει και την πέτρα...

Ας σταματήσουμε να ευλογούμε τα γκρίζα γένια μας, να θαυμάζουμε τις ρυτίδες που μάς φιλοδώρησε ο χρόνος (εφόσον δεν τις έχουμε καλύψει με μπότοξ). Ας βγούμε για λίγο έξω από τον εαυτό μας -έτσι, για αλλαγή- κι ας προσπαθήσουμε να μπούμε στη θέση του "μπαγάσα". Να φανταστούμε ποιός είναι και πώς σκέφτεται.

Προφανώς η προκλητικά χαμηλή του επίδοση στις Πανελλαδικές δεν συνεπάγεται αντίστοιχο iq. Το εκπαιδευτικό μας σύστημα έχει ίσα-ίσα στα πούπουλα εκείνους που δεν διακρίνονται για τη διανοητική ή τη συναισθηματική τους ευφυία, αρκεί να διαθέτουν ικανότητα απομνημόνευσης. Εδώ και δεκαετίες, οι φροντιστές άλλο δεν κάνουν από το να ανοίγουν τα κεφάλια των παιδιών και να τους χώνουν μέσα έτοιμες, κοινότοπες απόψεις για το μάθημα της Έκθεσης, κατεβατά για την Ιστορία, τύπους για τη Χημεία και τα Μαθηματικά. Όσο ανεπίδεκτος και να είσαι, όταν τρίβεσαι από την Α΄ Λυκείου με τα ΣΟΣ και τα λυσάρια, κάτι θα συγκρατήσεις. Και μπορεί μεν να μην αριστεύσεις, δεν θα πάρεις όμως και 3 στα 20!

Προφανώς ο μπαγάσας μας με το που μπήκε στο εξεταστικό κέντρο έριξε λευκή πετσέτα. Εντελώς τυπικά συμμετείχε στη διαδικασία. Ενώ οι συνυποψήφιοί του ίδρωναν και ξεΐδρωναν πάνω από τα γραπτά, εκείνος χάζευε έξω από το παράθυρο τα πουλάκια και τα δεντράκια που είχαν θεριέψει λόγω καραντίνας. Δεν σκόπευε να επιβαρύνει το σύστημα δια της "επιτυχίας" του. Εάν προέρχεται από εύπορη οικογένεια, ίσως και να είχε ήδη γίνει δεκτός σε ένα πανεπιστήμιο του εξωτερικού. Εάν διαθέτει ταλέντο στις παραστατικές τέχνες, πιθανόν να προετοιμαζόταν για τις εξετάσεις στη Δραματική Σχολή. Άλλη σκασίλα δεν είχε από το να τρέχει στο Μαθηματικό Σάμου είτε στη Περιβάλλοντος Ζακύνθου είτε στις Υδατοκαλλιέργειες Μεσολογγίου.

Ας υποθέσουμε εντούτοις ότι ο μπαγάσας μας διάγει χωρίς πρόγραμμα, δίχως άγχος σχετικά με τις σπουδές και το μέλλον του, βίο ανέμελο, με έρωτες και παρέες και με μουσικές, όπως θα λαχταρούσε ο καθένας στα δεκαοχτώ του. Ότι σηκώθηκε από το κρεββάτι το μεσημεράκι της 28ης Αυγούστου και άναυδος πληροφορήθηκε ότι τον περιμένει μια σχολή σε ένα νησί, σε ένα έστω Καρπενήσι. Πώς θα αντιδρούσατε εσείς στη θέση του;

Θα επιθυμούσατε να φοιτήσετε εκεί που σάς έριξε η μοίρα-φαρσέρ; Θα προσπαθούσατε να πείσετε τους γονείς σας ότι μέσα σας κρύβετε έναν δασολόγο ή έναν ιχθυοκαλλιεργητή; Και γιατί όχι; Πιο ρόδινες είναι οι προοπτικές κάποιου ο οποίος θα τελειώσει μία από τις είκοσι -ίσως να λέω και λίγες- φιλοσοφικές, ιστορικές, θεολογικές σχολές μας και θα πυκνώσει τις τάξεις των αδιόριστων καθηγητών; Ή ενός αποφοίτου Κοινωνιολογίας, Πολιτικών Επιστημών, Πολιτισμού; Κακά τα ψέμματα. Μοχλοί σταδιοδρομίας, σχολές που σού δίνουν -εν έτει 2020- ένα βαρύ και χρήσιμο επαγγελματικά πτυχίο είναι οι Ιατρικές, οι Πολυτεχνικές και οι Νομικές. Και όσες βεβαίως σε εκπαιδεύουν σε κάτι αμιγώς πρακτικό, τεχνικό, απ’ τις οποίες τέτοια έλλειψη έχουμε, που τόσο τις υποτιμούμε ως κοινωνία… Θα προτιμούσα -το δηλώνω ως πατέρας- το παιδί μου να κατακτήσει την τέχνη της ραπτικής ή της κομμωτικής παρά να φάει τα νιάτα του εγκύπτοντας σε βαθυστόχαστες θεωρίες, παρακολουθώντας τον γλυκύτατο κύριο Βέλτσο (εάν δεν έχει ακόμα αφυπηρετήσει) να το μυεί στη σημειολογία και στο μεταμοντέρνο. Εκτός και αν είχε γνήσια έφεση για κάτι τέτοιο...

Επανέρχομαι στον μπαγάσα. (Στην μπαγασίνα άμα προτιμάτε.) Στη θέση του θα πήγαινα στη Σάμο και θα φοιτούσα για κάνα χρόνο τουλάχιστον. Προφανώς θα αγαπούσα τον τόπο, θα απολάμβανα καινούργιες γνωριμίες. Για τη σχολή μου τι θα καταλάβαινα; Καθρέφτης θα ήταν κατά πάσα πιθανότητα, ο οποίος θα αντανακλούσε την Ελλάδα. Στα αμφιθέατρά της θα συγχρωτίζονταν φιλότιμα παιδιά και τρεχαγυρευόπουλοι, καλοί καθηγητές και ρεμπεσκέδες. Θα υπήρχαν συνδικαλιστές, σπασίκλες, τζίτζικες και μέρμηγκες. Κάποιοι θα ενδιαφέρονταν ειλικρινά για την επιστήμη. Κάποιοι άλλοι θα περίμεναν τα θέματα των εξετάσεων -λυμμένα- από τις φοιτητικές παρατάξεις. Μέσα από διαψεύσεις και συγκρούσεις θα άρχιζα να βρίσκω τον βηματισμό μου. Να παίρνω πρέφα τι σημαίνει ενήλικη ζωή. ΄Ισως να αποφάσιζα να ξαναδώσω Πανελλαδικές, στοχεύοντας σε κάτι καλύτερο. Ίσως και να στρεφόμουν εντελώς αλλού.

Είναι σε θέση η μέση ελληνική οικογένεια, η χειμαζόμενη από τη δεκαετή οικονομική κρίση και από τις συνέπειες του κορονοϊου, να χρηματοδοτήσει ένα τέτοιο ταξίδι αυτογνωσίας στο Καρλόβασι; Ασφαλώς και όχι. Μα και να ήταν, η ωρίμανση του μπαγάσα μας προϋποθέτει τον απογαλακτισμό του. Το να μάθει να συντηρεί, ως ένα βαθμό τουλάχιστον, τον εαυτό του. Να μην εξαρτάται από τους γονείς του για τα πάντα, από το νοίκι μέχρι τους καφέδες του. Όπως συμβαίνει απανταχού του ανεπτυγμένου κόσμου, όπου η ενηλικίωση δεν περιορίζεται στην απόκτηση διπλώματος οδήγησης και στο δικαίωμα ψήφου. Φέρνει μαζί της και τη γόνιμη αγωνία για την κάλυψη των εξόδων σου. Πέρα από τα στερεότυπα και τα έωλα συνήθως όνειρα των γονιών σου.

Όχι λοιπόν. Τον μπαγάσα που πέρασε από σπόντα με 3125 μόρια στο πανεπιστήμιο ούτε τον αντιμετωπίζω ως λάθος του συστήματος ούτε τού κουνάω το δάκτυλο. Τον αγαπώ και τον ζηλεύω για τα τόσα χρόνια που απλώνονται εμπρός του, να τα απολαύσει και να τα αξιοποιήσει όπως ξέρει και μπορεί.

Να’ ταν τα νιάτα δυό φορές...

* O κ. Χρήστος Χωμενίδης είναι συγγραφέας

Πηγή: capital.gr

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr