Follow us

Οι μετοχές του επόμενου καπιταλισμού…

Το διογκούμενο χρέος σε συνδυασμό με τη δημογραφική γήρανση των δημοκρατιών της Δύσης απειλούν με ανεξέλεγκτες ανατροπές.

Κώστας Στούπας
ΓΡΑΦΕΙ: ΚΩΣΤΑς ΣΤΟΥΠΑς
Κώστας Στούπας

I follow the Moskva

Down to Gorky Park

Listening to the wind of change

An August summer night

Soldiers passing by

Listening to the wind of change…

The Wind Of Change – Scorpions

Δεν υπάρχει πλέον συμπυκνωμένη αποτύπωση των ανατροπών που έλαβαν τα τελευταία τριάντα χρόνια από αυτή που περιέχεται στους στίχους και το ύφος της μπαλάντας των Scorpions, The Wind Of Change (Ο άνεμος της αλλαγής).

Ο ερμηνευτής και στιχουργός της δημοφιλούς μπάντας Klaus Meine, έγραψε τους στίχους, περπατώντας δίπλα στον ποταμό Μόσχοβα, όταν επισκέφθηκε με τους Scorpions την ΕΣΣΔ κατά την περίοδο της Περεστρόικα, του Μιχαήλ Γκορμπατσώφ το 1990.

Ήταν η εποχή που η εχθρότητα του ψυχρού πολέμου υποχωρούσε, το κομμουνιστικό οικοδόμημα έτριζε και ο Γκορμπατσώφ προσπαθούσε να το διασώσει με ριζικές μεταρρυθμίσεις.

Σύμφωνα με τη Wikipedia το "Wind of Change" κυκλοφόρησε ως το τρίτο single του άλμπουμ τον Ιανουάριο του 1991 και έγινε παγκόσμια επιτυχία, αμέσως μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα που τελικά θα οδηγούσε στην κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης.

Το τραγούδι διακρίθηκε στα charts στη Γερμανία και σε ολόκληρη την Ευρώπη ενώ έφτασε στο νούμερο 4 στις Ηνωμένες Πολιτείες στις 31 Αυγούστου 1991.

Με εκτιμώμενες πωλήσεις 14 εκατομμύρια αντίτυπα που πουλήθηκαν παγκοσμίως, το "Wind of Change" είναι ένα από τα single με τις μεγαλύτερες πωλήσεις όλων των εποχών.

Κατέχει το ρεκόρ για το single με τις καλύτερες πωλήσεις από Γερμανό καλλιτέχνη.

Το συγκρότημα προσέφερε περί τις 70.000 δολ. από δικαιώματα του single στον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ το 1991.

Λίγο αργότερα αλλά την ίδια εποχή στις αρχές του 1992 ο Φράνσις Φουκουγιάμα εκδίδει στις Ηνωμένες Πολιτείες και σε πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες το βιβλίο του με τίτλο "Το Τέλος της Ιστορίας και ο Τελευταίος Άνθρωπος".

Το βιβλίο ήταν η συμπύκνωση ενός κύκλου διαλέξεων που έδωσε ο νεαρός ερευνητής στο πανεπιστήμιο του Σικάγο. Η κεντρική ιδέα αυτών των διαλέξεων ήταν πως η διαλεκτική που έθρεψε τους πολέμους και τις επαναστάσεις σταματά ελλείψει αντιπάλων.

Πώς το δημοκρατικό μοντέλο κέρδισε και η Ιστορία τελείωσε

Αμφότεροι ο στιχουργός των Scorpions και ο νεαρός πολιτικός ερευνητής και φιλόσοφος είχαν πιάσει τον σφυγμό της εποχής.

Τα τριάντα χρόνια που προηγήθηκαν του ’90 και ειδικά τις δεκαετίες του ’60 και ’70 ο χαρακτηρισμός φιλελεύθερος δημοκράτης υποστηρικτής της ελεύθερης αγοράς αποτελούσε βρισιά στα περισσότερα πανεπιστήμια της Δύσης. Στα ελληνικά πανεπιστήμια και το ελληνικό δημόσιο αυτό ισχύει μέχρι σήμερα αλλά η Ελλάδα μοιάζει να διαβιεί σε μια χρονοκάψουλα με χρονική καθυστέρηση το εκάστοτε παρόν…

Στις αρχές της δεκαετίας του ’70 π.χ. υπήρχαν στον κόσμο περί τα 130 κράτη και μόνο 30 από αυτά λογίζονταν σαν φιλελεύθερες δημοκρατίες με τις περισσότερες από αυτές στη Δυτική Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική. Περί τα 20 χρόνια αργότερα είχαν σχεδόν διπλασιαστεί.

Στις 17 Απριλίου του ’75 η πρωτεύουσα της Καμπότζης έπεφτε στα χέρια των Ερυθρών Χμερ που επέβαλαν μια από τις πλέον στυγνές δικτατορίες στην ιστορία της ανθρωπότητας.

Δύο βδομάδες αργότερα, η ανθρωπότητα και ιδίως οι λαοί των λιγοστών δημοκρατιών της Δύσης παρακολουθούσαν έντρομοι τους τελευταίους Αμερικάνους να εκκενώνουν την αμερικανική πρεσβεία στη Σαϊγκόν.

Ο κομμουνιστικός ολοκληρωτισμός επέλαυνε σε όλα τα μέτωπα και οι δημοκρατίες αναγκάζονταν να στηρίζουν δικτάτορες για να τον ανακόψουν.

Οι ΗΠΑ εμφάνιζαν τον εαυτό τους σαν τον ηγέτη του ελεύθερου κόσμου αλλά οι περισσότεροι σύμμαχοι που διέθεταν ήταν δικτάτορες σαν τους Παττακό και Παπαδόπουλο, τον Βασιλιά της Σαουδικής Αραβίας, τον Σάχη της Περσίας, τον Πινοσέτ και τον Βιντέλα, τον στρατηγό Παρκ της Νότιας Κορέας, τον Τσανκ Κάι Σεκ στην Ταϊβάν κλπ.

Τη δεκαετία του ’80 το κλίμα άρχισε να αλλάζει σταδιακά, με αποκορύφωμα τα τέλη της δεκαετίας που χρεοκόπησε το σοβιετικό μπλοκ και οι διάφορες εκδοχές της δημοκρατίας κυριάρχησαν στις περισσότερες χώρες της υφηλίου.

Τις τελευταίες δυο δεκαετίες ζούμε την αντιστροφή αυτού του ρεύματος με διάφορους αρχικά δημοκρατικά εκλεγμένους ολιγάρχες να μεθοδεύουν τρόπους να "εκλέγονται" διαρκώς και να αναστέλλουν τους βασικούς κανόνες που ξεχωρίζουν ένα δημοκρατικό πολίτευμα από ένα δικτατορικό καθεστώς (Ρωσία, Κίνα, Ουγγαρία και Τουρκία είναι μερικά παραδείγματα).

Θαυμαστής αυτού του ρεύματος είναι και ο πρόεδρος Τραμπ, ο οποίος ήρθε αρκετές φορές σε σύγκρουση με δημοκρατικούς θεσμούς χωρίς να επικρατήσει καθώς στις ΗΠΑ οι θεσμοί παραμένουν ισχυροί ακόμη.

Τη δεκαετία μετά το 2010 παρατηρείται μια αντίστροφη κίνηση του εκκρεμούς σε σχέση με την τροχιά της δεκαετίας του ’90.

Το κραχ του 2008 δρομολόγησε μια πολιτική μετάθεσης της λύσης δύσκολων οικονομικών προβλημάτων στο μέλλον. Αυτό συσσωρεύει τα προβλήματα βασικότερο από τα οποία είναι το χρέος και η διάβρωση της εμπιστοσύνης στο νομισματικό σύστημα με την επιβολή μηδενικών και αρνητικών επιτοκίων.

Το διογκούμενο χρέος σε συνδυασμό με τη δημογραφική γήρανση των δημοκρατιών της Δύσης απειλούν με ανεξέλεγκτες ανατροπές.

Οι πληθυσμοί της Δύσης εθισμένοι στη συνεχή βελτίωση του βιοτικού επιπέδου τις τελευταίες δεκαετίες αρνούνται προσαρμογές ανάλογα με τις διακυμάνσεις της παραγωγικότητας ή των οικονομικών κύκλων.

Η κατάσταση αυτή έχει οδηγήσει σε μια οικονομική και χρηματιστηριακή "φούσκα" άνευ προηγουμένου η οποία ευνοεί τις πιο εύπορες μεγαλύτερες ηλικίες σε σχέση με τους εργαζόμενους νέους.

Το κλείδωμα της οικονομίας που επέβαλε η επιδημία του "Κορονοϊού" λειτουργεί σαν την "καρφίτσα" που ακούμπησε την "φούσκα".

Τούτος είναι ένας λόγος που δικαιολογεί την υπερβολική αντίδραση κυβερνήσεων και Κεντρικών Τραπεζών που δημιούργησαν έναν ωκεανό ρευστότητας προκειμένου να εξορκίσουν τις συνέπειες ενός κραχ και μιας ύφεσης. Με τον τρόπο αυτό όμως μάλλον διογκώνουν το πρόβλημα δεν το λύνουν…

Το "κλείδωμα" της οικονομίας δημιουργεί ένα κύμα χρεοκοπιών και οι κυβερνήσεις με τις κεντρικές τράπεζες σώζουν όσους ήταν να χρεοκοπήσουν, ουσιαστικά κρατικοποιώντας τους…

Η ουσιαστική κρατικοποίηση χρεοκοπημένων νοικοκυριών και επιχειρήσεων όμως μοιραία οδηγεί στη χρεοκοπία των κρατών.

Η άνοδος των Ρίγκαν και Θάτσερ τη δεκαετία του ’80 στην εξουσία οδήγησε στην κατάρρευση της σοβιετίας, τις αποκρατικοποιήσεις, την παγκοσμιοποίηση της οικονομίας και του εμπορίου. Την ίδια περίοδο ο Τενγκ Σιάο Πινγκ άνοιγε την οικονομία της Κίνας στη Δύση. Πριν δυο χρόνια ο Σι Τσιπίνγκ καταργούσε το όριο της δυνατότητας κάποιου να ηγηθεί μόνο δυο τετραετίες της Κίνας. Οι ελπίδες για ομαλή φιλελευθεροποίηση της Κίνας "εξατμίστηκαν"…

Μετά το κραχ της κρίσης που έχει ξεκινήσει το πιθανότερο είναι πως θα αλλάξει το οικονομικό υπόδειγμα, όπως έγινε μετά το ’90 και μετά το τέλος του Β.Π.Π.

Η αισιοδοξία που αποπνέουν ύμνοι όπως το "Wind of Change" έχουν αντικατασταθεί από την αδιέξοδη επιθετικότητα των στίχων των ράπερ που εμφανισιακά ενσαρκώνουν κυρίως την εικόνα νεαρών 2ης και 3ης γενιάς μεταναστών στους δρόμους των μητροπόλεων της Δύσης.

Τυχαίο δεν είναι πως από τη ροκ σκηνή επιβιώνουν δημιουργικά καλλιτέχνες όπως o Nick Cave, η μουσική του οποίου χαρακτηρίζεται από μελαγχολική συναισθηματική ένταση, και λυρικές εμμονές με τη θρησκεία, τον θάνατο και τη βία...

To παγκόσμιο σοκ της επιδημίας είναι λογικό να διευρύνει την επιρροή καλλιτεχνικών ρευμάτων όπως το biopunk και πολιτικών ακτιβισμών όπως οι biohackers...

Μεγάλοι κερδοσκόποι και επενδυτές όπως ο Ray Dalio ή ο George Soros θεωρούν πως έχουμε εισέλθει σε μια κρίση σαν αυτές που συμβαίνουν μια φορά κάθε αιώνα, ενώ ο συνήθως αισιόδοξος εδώ και δεκαετίες Warren Buffet στα τέλη του 2019 είχε πάνω από 130 δισ. δολ. ρευστότητα αντί να αγοράσει μετοχές κατά την πτώση του Μαρτίου, πούλησε και άλλες...

Οι διακυμάνσεις των μετοχών όπως και αυτές των καλλιτεχνικών ρευμάτων αποτελούν τρόπους για να παρακολουθεί κάποιος τις στροφές της ιστορίας, της πολιτικής και της οικονομίας όπως τις προσλαμβάνουν οι εμπνευσμένοι άνθρωποι κάθε εποχής και όχι οι πολιτικοί και οι ακαδημαϊκοί οικονομολόγοι που συνήθως φλυαρούν χωρίς ψήγματα ουσίας.

Διανύουμε μια μεταβατική εποχή κρίσης που θα αλλάξει τόσο το πολιτικό όσο και το οικονομικό υπόδειγμα που κυριάρχησαν τις τελευταίες δεκαετίες στη Δύση. Εξ ου και ο φιλοπαίγμων τίτλος "Οι μετοχές του τελευταίου καπιταλισμού" ο οποίος, όταν η κρίση φτάσει περίπου στο μέσον θα μεταλλαχτεί σε "Οι μετοχές του επόμενου καπιταλισμού"…

Πηγή: capital.gr

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr

Λένε πως το φαγητό σε αυτή τη νέα ταβέρνα σου ζεσταίνει την ψυχούλα

Το νέο εστιατορικό 'παιδί' της Ergon έχει νοσταλγικό ύφος, ωραία αύρα και μια θαλασσινή κουζίνα που μιλά απευθείας στο γευστικό υποσυνείδητο.

ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ 09 Οκτ 2025 | 17:56

ΕΟΔΥ: Μία νέα διασωλήνωση και ένας θάνατος από Covid-19 την τελευταία εβδομάδα

Χωρίς ιδιαίτερη μεταβολή η θετικότητα για Covid-19 την τελευταία εβδομάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΟΔΥ

ΕΟΔΥ 02 Οκτ 2025 | 17:45

Κορονοϊός: Δύο νέα σοβαρά κρούσματα γρίπης - Αύξηση στη θετικότητα, κανένας θάνατος

Καταγράφηκαν δύο νέα σοβαρά κρούσματα με νοσηλεία σε ΜΕΘ από γρίπη και κανένας θάνατος από γρίπη και COVID-19

ΦΑΡΜΑΚΟ ΓΙΑ ΤΟΝ COVID 01 Οκτ 2025 | 20:53

"Φέρτε μου ένα Paxlovid": Το αστείο του Τραμπ στον Μπουρλά όταν ο Ρόμπερτ Κένεντι φτερνίστηκε δίπλα του [βίντεο]

Την ώρα που ο Αμερικανός πρόεδρος ανακοίνωνε τη συμφωνία με τη Pfizer και τον Άλμπερτ Μπουρλά, ο Κένεντι Τζούνιορ φτερνίστηκε στον αγκώνα του, μόλις ένα μέτρο μακριά από τον Τραμπ

GREEK FREAK 29 Σεπ 2025 | 23:59

Με κορονοϊό διαγνώστηκε ο Γιάννης Αντετοκούνμπο - Ενημέρωση από τους Μπακς

Ο Giannis βρίσκεται αυτή την περίοδο στην Ελλάδα και, όπως ανέφερε ο Χορστ, οι Μπακς προσπαθούν να τον καταστήσουν διαθέσιμο για τους δημοσιογράφους μέσω Zoom

ΔΕΚΑ ΜΗΝΕΣ ΦΥΛΑΚΙΣΗ 23 Σεπ 2025 | 11:38

Θεσσαλονίκη: Καταδικάστηκε εκπαιδευτικός που πήγε στο σχολείο χωρίς αρνητικό self-test εν μέσω κορονοϊού

Δέκα μήνες φυλάκιση με τριετή αναστολή είναι η ποινή που επιβλήθηκε στον εκπαιδευτικό που το 2021 είχε πάει στο σχολείο χωρίς να προσκομίσει αρνητικό self-test.

ΕΟΔΥ: 18 Σεπ 2025 | 18:08

Κορονοϊός: 226 νέες εισαγωγές και δύο θάνατοι την τελευταία εβδομάδα

Ο αριθμός νέων εισαγωγών παρουσιάζει τάση σταθεροποίησης.

ΑΝΑΒΙΩΝΕΙ Η ΥΠΟΘΕΣΗ 18 Σεπ 2025 | 15:59

Θάνατος 14χρονης στη Λαμία: Αναβλήθηκε η δίκη των δυο γιατρών του νοσοκομείου - Η τραγωδία για το κορίτσι με κορονοϊό

Αναβιώνει η τραγωδία της απώλειας της μαθήτριας τον Δεκέμβριο του 2021 όταν διακομίσθηκε στο ΓΝ Λαμίας λόγω ασθένειας από covid-19.

15 Οκτ 2025 | 09:45

Η κατάληψη του μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη

Ο μόνος που δεν θέλησε να μετάσχει στον αχταρμά των έξαλλων αντιδράσεων ήταν ο Αλέξης Τσίπρας.

13 Οκτ 2025 | 09:31

Γελοίοι

Πώς ορίζω τη γελοιότητα; Ως απώλεια του μέτρου. Των ορίων.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 13 Οκτ 2025 | 06:24

Ο χρονοδιακόπτης της αξιοπρέπειας

Το 1999 ο Τσίπρας δεν είχε ακόμη αποφοιτήσει καν από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, μολονότι είχε ήδη θέσει τα γερά θεμέλια μιας πολιτικής καριέρας, εξαιρετικά ιδιότυπης, από πολλές απόψεις.

11 Οκτ 2025 | 10:23

Ο εκνευρισμός Ανδρουλάκη και η επιστροφή Τσίπρα

Αν το ΠΑΣΟΚ δεν καταφέρει να κουνήσει τη βελόνα και το υποψήφιο κόμμα Τσίπρα αποκτήσει υπόσταση, πώς θα απαντήσει ο Νίκος Ανδρουλάκης στο ενδεχόμενο της συνεργασίας τους;

08 Οκτ 2025 | 08:51

Θέλει να αφουγκραστεί την κοινωνία;

Παρά τις ήττες και τα χρόνια στην αντιπολίτευση, παρά το rebranding που υποτίθεται του σχεδίασε η εταιρεία δημοσίων σχέσεων που προσέλαβε, ο κ. Τσίπρας εμφανίζεται στο κοινό του ίδιος και απαράλλαχτος.

06 Οκτ 2025 | 07:06

Ο Βασιλιάς είναι γυμνός και κουρασμένος

Μεγαλώνοντας, οι γωνίες σου αμβλύνονται. Όλο και σπανιότερα αναφωνείς ότι ο βασιλιάς είναι -σου φαίνεται έστω- γυμνός. Όχι απαραίτητα επειδή κοιτάς τη δουλειά ή το συμφέρον σου.

ΓΡΑΦΕΙ Ο Π. ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 06 Οκτ 2025 | 06:05

Η δεκαετία που κουβαλάς

Καθένας από εμάς, ανάλογα με την ηλικία του, κουβαλάει στην καμπούρα του και άλλη δεκαετία. Για την ακρίβεια, κουβαλάμε στην καμπούρα μας όλες τις δεκαετίες που μας διαμόρφωσαν από τη γέννησή μας μέχρι σήμερα.

04 Οκτ 2025 | 09:16

Τι πήρε ακριβώς ο Ερντογάν;

Δεν έχω το ρεπορτάζ του Τούρκου συναδέλφου και δεν μπορώ να πάρω θέση, ούτως ή άλλως δεν έχει και πολύ μεγάλη σημασία για την αντιπολίτευση στην Αθήνα, ο δικός μας δυσκολεύεται ακόμα και να βγάλει φωτογραφία δίπλα-δίπλα με τον πλανητάρχη, σιγά μην τον δεχτεί στον Λευκό Οίκο ο Τραμπ.

ΜΑΝΟΛΗΣ ΚΑΨΗΣ 01 Οκτ 2025 | 06:49

Τα ήρεμα νερά και τα "νεύρα" Σαμαρά

Η Ελλάδα δεν υπέγραψε φιλία με την Τουρκία, αυτό φαίνεται άλλωστε επί του πεδίου, αλλά αποδέχθηκε όντως ένα μορατόριουμ στην αντιπαράθεση.

29 Σεπ 2025 | 07:17

Συγχωριανοί του ψεύτη βοσκού

Έτσι ο Διονύσης Σαββόπουλος, αποφαινόμαστε, είναι ο Μπομπ Ντύλαν της Ελλάδας. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ο δικός μας Ντε Γκωλ. Κι όποια γυναίκα δολοφονεί τα παιδιά της μια Μήδεια του σήμερα...

29 Σεπ 2025 | 06:28

Πότε θα πάει ο Μητσοτάκης στον Λευκό Οίκο

Λήξη συναγερμού; Όχι βέβαια. Τώρα θα αρχίσει η "μίρλα" για το γεγονός ότι ο Μητσοτάκης δεν έχει πάρει ακόμα πρόσκληση για τον Λευκό Οίκο, θα αρχίσει η γκρίνια για τα F35 που ο Τραμπ θέλει φαίνεται πάση θυσία να δώσει στον Ερντογάν.

ΓΡΑΦΕΙ Ο Π. ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 29 Σεπ 2025 | 06:10

Dark Tourism

Δημιουργός και αποκλειστικός διαχειριστής της εν λόγω ιστοσελίδας είναι ένας Γερμανός, ο Peter Hohenhaus, ένας πανεπιστημιακός που, κατά δήλωσή του, εγκατέλειψε νωρίς-νωρίς την ακαδημαϊκή του σταδιοδρομία.

24 Σεπ 2025 | 07:52

Η "κατάληψη" στο μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη

Υποθέτω έχει να κάνει και με την αδυναμία της αντιπολίτευσης να δημιουργήσει ένα αντικυβερνητικό ρεύμα και κίνημα και να δώσει μορφή και περιερχόμενο στον αγώνα τους. Στον αγώνα τους να φύγει επιτέλους ο Μητσοτάκης.

22 Σεπ 2025 | 09:56

Ένα φωτεινό πολιτιστικό γεγονός

Και όμως. Με την έξοδο από τα μνημόνια, η εντόπια βιβλιοπαραγωγή επανήλθε σταδιακά στα προ της κρίσης επίπεδα.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 22 Σεπ 2025 | 06:15

Το δράμα του πολυεκατομμυριούχου

Πώς θα ήταν ένας κόσμος δίχως καθόλου ενσυναίσθηση; Σίγουρα θα ήταν ένας κόσμος όπου δεν θα ήθελα να ζήσω ή όπου δεν θα ήθελαν να ζήσουν τα παιδιά μας.

ΜΑΝΟΛΗΣ ΚΑΨΗΣ 20 Σεπ 2025 | 13:26

Ο Ανδρέας Λοβέρδος στο ΚΚΜ

Το ερώτημα παραμένει: Γιατί όλοι φεύγουν από το ΠΑΣΟΚ και δεν έχουμε ούτε έναν να έκανε την αντίστροφη πορεία;