Follow us

Τα πέντε μαθήματα των ιταλικών εκλογών

Πέντε μαθήματα που δεν αφορούν μόνο την Ιταλία αλλά και την Ευρώπη.

THETOC TEAM
ΓΡΑΦΕΙ: THETOC TEAM
Τα πέντε μαθήματα των ιταλικών εκλογών

Υπάρχουν πολλά μαθήματα που μπορεί κανείς να διδαχθεί από τις εκλογές στην Ιταλία. Τουλάχιστον πέντε από αυτά, όμως, δεν αφορούν μόνο την Ιταλία, αλλά και την Ευρώπη.

Το πρώτο μάθημα είναι ότι η μεταρρυθμιστική Αριστερά της Ιταλίας δεν θα μπορούσε παρά να πληγεί κι αυτή από τον «ιό» που πλήττει όλη την Αριστερά της δυτικής Ευρώπης.

Το δεύτερο μάθημα αφορά τη μετριοπαθή Δεξιά, που στην Ιταλία οργανώθηκε γύρω από το κόμμα «Φόρτσα Ιτάλια». Όπως συνέβη όμως και σε άλλες χώρες, αυτό το είδος της Δεξιάς έχει υποστεί μια σοβαρή ήττα.

Το τρίτο μάθημα είναι το πιο σημαντικό: οι εκλογές της 4ης Μαρτίου δείχνουν ότι η Ιταλία αποτελεί περισσότερο από ποτέ ένα εργαστήρι λαϊκισμών. Tα κινήματα αυτά αναδεικνύουν τις αντιθέσεις και τους ανταγωνισμούς ενός λαού, τον οποίο οι ελίτ θεωρούν αντίθετα ενιαίο και ομοιογενή. Οι ελίτ αντιλαμβάνονται την κοινωνία στη βάση ενός απλού σχήματος, απαλλαγμένου από αλλογενή χαρακτηριστικά. Γι’αυτές, υπάρχουν μόνο απλές λύσεις και όχι πολύπλοκα προβλήματα. Και στις περισσότερες περιπτώσεις, τα προβλήματα αυτά καλείται να τα λύσει ένας χαρισματικός ηγέτης.

Η Ιταλία έχει γνωρίσει μια μεγάλη ποικιλία λαϊκισμών. Με διάφορες πορείες. Υπάρχει ο λαϊκισμός του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, που σχεδόν προανήγγειλε τον λαϊκισμό του Ντόναλντ Τραμπ, και μετά τις εκλογές της Κυριακής αρχίζει να βγαίνει από τη σκηνή, διατηρώντας μόνο μερικούς πιστούς στον Βορρά. Υπάρχει ο λαϊκισμός της Λέγκας, που τη δεκαετία του ’90 είχε περιφερειακά χαρακτηριστικά αλλά έκτοτε έχει μεταμορφωθεί στα πρότυπα του Εθνικού Μετώπου της Μαρίν Λεπέν. Την περασμένη Κυριακή, η Λέγκα του Βορρά έγινε Λέγκα του Βορρά και του Κέντρου, αλλά δεν μπόρεσε να αποκτήσει ρίζες στον Νότο. Η δυναμική της όμως είναι ισχυρή, χάρις στις θέσεις της κατά των μεταναστών και της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Υπάρχει τέλος ένας λαϊκισμός που δεν μπορεί να ταξινομηθεί με βάση τις υπάρχουσες κατηγορίες των ευρωπαϊκών λαϊκισμών: το Κίνημα των Πέντε Αστέρων υπερασπίζεται θέσεις αριστερές, δεξιές και οικολογικές. To κόμμα αυτό συνδυάζει τη δημοκρατική οριζόντια δομή μέσω του Διαδικτύου και την κάθετη δομή της ηγεσίας του, που έχει πάντα απόλυτη προτεραιότητα. Ο Λουίτζι Ντι Μάιο άλλαξε το DNA του κινήματός του προκειμένου να το καταστήσει αξιόπιστο και αποδέχεται πλέον τη πιθανότητα συγκρότησης συμμαχιών προκειμένου να κυβερνήσει.

Oι λαϊκιστές της Λέγκας και του Κινήματος των Πέντε Αστέρων έχουν πραγματικές διαφορές. Εχουν όμως και κοινά σημεία. Και το σημαντικότερο κοινό τους σημείο είναι η μεγάλη δυσπιστία απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Η Λέγκα και τα Πέντε Αστέρια υποθάλπουν και τροφοδοτούν τον ευρωσκεπτικισμό των Ιταλών. Και αυτό είναι το τέταρτο μάθημα των ιταλικών εκλογών. Ενας στους δύο ψηφοφόρους επέλεξε ένα κόμμα αντίθετο προς την ΕΕ, ενώ το Δημοκρατικό Κόμμα και η λίστα Μπονίνο, που πραγματοποίησαν μια εκστρατεία υπέρ της Ευρώπης, υποστηρίχθηκαν από ένα ποσοστό μικρότερο του 25%. Υπάρχουν βέβαια και άλλοι παράγοντες που έπαιξαν ρόλο. Σε κάθε περίπτωση, όμως, τα αποτελέσματα είναι αξιοσημείωτα.

Μια τελευταία σκέψη: η δυναμική των λαϊκιστών δεν θα σταματήσει σε αυτές τις εκλογές. Η παρουσία τους και η δύναμή τους θα αλλάξουν τα ίδια τα θεμέλια των δημοκρατιών μας, γιατί επιβάλλουν στην πολιτική ατζέντα τα θέματά τους, το στιλ τους, τον δικό τους τρόπο άσκησης πολιτικής και την ιδέα ότι ο κυρίαρχος λαός είναι παντοδύναμος. Στις 4 Μαρτίου, η Ιταλία ίσως να μπήκε σε μια νέα φάση της δημοκρατίας, την οποία αποκαλώ λαοκρατία.

(*) Ο Μαρκ Λαζάρ είναι γάλλος ιστορικός και κοινωνιολόγος

(Πηγή: La Repubblica)

-----

Στην ιστοσελίδα μας φιλοξενούνται όλες οι απόψεις που σέβονται τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τον πολιτισμό και την αισθητική. Οι γνώμες των αρθρογράφων είναι ενυπόγραφες και προσωπικές και δεν ταυτίζονται απαραίτητα με την άποψη του TheToc.gr.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr

Στη Νέα Ερυθραία για μια από τις ομορφότερες αυλές των βορείων προαστίων

Το all-day στέκι με κοσμοπολίτικο αέρα και ανεμελιά έχει καταφέρει να ξεχωρίσει και συνεχίζει να το κάνει και το φθινόπωρο.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΩΜΕΝΙΔΗΣ 01 Σεπ 2025 | 07:23

Χειμερία νάρκη ή γεμιστά της επόμενης μέρας;

Οι αρκούδες. Τα ερπετά. Οι νυχτερίδες και οι σκίουροι. Και ορισμένοι Έλληνες πολιτικοί, ιδίως εάν έχουν διατελέσει πρωθυπουργοί.

01 Σεπ 2025 | 07:21

Εκλογολογίες και κομματικοί σχεδιασμοί

Ακόμα και η αναμενόμενη εμφάνιση του Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ με τις γνωστές παροχές του Σεπτεμβρίου εντάσσεται πάντως, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, σε μια εκλογική στρατηγική.

ΓΡΑΦΕΙ Ο Π. ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 01 Σεπ 2025 | 06:10

Η Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής

Ζούμε σε οργουελικούς καιρούς. Ο Τζορτζ Όργουελ, αυτός ο σκοτεινός προφήτης του εικοστού αιώνα, μπορεί να μην έπεσε σε όλα μέσα (συμπεριλαμβάνονται και ηχηρές αστοχίες στις προβλέψεις του), αλλά σίγουρα πέτυχε διάνα το κυριότερο.

27 Αυγ 2025 | 07:28

Διαβάζοντας Τσίπρα μαζί με το croissant

Πώς να το κάνουμε, σου δίνει ένα prestige μια συνέντευξη στην Monde. (Επίτηδες βάζω συνέχεια ξένες λέξεις στο κείμενο, αν τυχόν το διαβάσει ο ίδιος, να ταλαιπωρηθεί να τις ψάχνει στο λεξικό. Μια αθώα εκδίκηση, θα μου τη συγχωρέσετε.)

25 Αυγ 2025 | 07:11

GET A LIFE

Η περιπέτεια του Γιώργου Μαζωνάκη δεν επηρέασε κανέναν πλην του ιδίου και των στενών συγγενών του. Δεν ήταν συνεπώς είδηση. Κακώς τα ΜΜΕ τη μετέδωσαν, την πρόβαλαν με πηχυαίους μάλιστα τίτλους. Γιατί το έκαναν;

ΓΡΑΦΕΙ Ο ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 25 Αυγ 2025 | 06:15

Η κόπωση των διακοπών

Όσο και αν ακουστεί αλλόκοτο, φαίνεται πως η κόπωση δεν επέρχεται ως συνέπεια των διακοπών, αλλά την κουβαλάμε μαζί μας και την μεταφέρουμε από τόπο σε τόπο.

23 Αυγ 2025 | 12:02

Η αφιέρωση της Μαρίας Φαραντούρη στη Λίνα Μενδώνη

Διάφοροι κοινωνικοί αγωνιστές του πληκτρολογίου, εξέφρασαν τον αποτροπιασμό τους για το γεγονός ότι η τραγουδίστρια – σύμβολο της αντίστασης – συμβιβάστηκε με την εξουσία.

20 Αυγ 2025 | 07:50

Τα χαρτιά της Ελλάδας και ο Τραμπ

Τι θα συνέβαινε αν ο πρόεδρος των ΗΠΑ καλούνταν να μεσολαβήσει στη διένεξη ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία;

18 Αυγ 2025 | 07:52

59

Πριν από δυό εβδομάδες, έκλεισα τα πενηνταεννιά. Ήταν τα πρώτα γενέθλια της ζωής μου που η χαρά πήγαινε αντάμα με μια δυσφορία.

18 Αυγ 2025 | 07:50

Τα γαλλικά για τη Βούλτεψη

Υποθέτω μπορείς, σαν τη Βούλτεψη, να αποφανθείς ότι για τις πυρκαγιές και την ευαλωτότητά μας, δεν φταίει άλλος, αλλά φταίει το ότι δεν έχουμε αρκετούς εθελοντές. Πώς δεν το είχαμε σκεφτεί τόσα χρόνια βρε αδελφέ;

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 18 Αυγ 2025 | 06:33

Ούτε Μόναχο, ούτε Γιάλτα

Ακόμη και όσοι τσαλαβουτούν στα ρηχά της ιστορικής έρευνας, όλο και κάτι έχουν ακούσει για τη Συμφωνία του Μονάχου και τη Διάσκεψη της Γιάλτας.

13 Αυγ 2025 | 09:01

Εγκώμιον της ξαπλώστρας

Και μπορεί στις καλοκαιρινές διακοπές και στις συνθήκες καύσωνα, οι πρωινοί περίπατοι να προσαρμόζονται στις συνθήκες της κλιματικής αλλαγής, αλλά στην επιλογή της παραλίας, η θεωρία μου ισχύει στο ακέραιο.

11 Αυγ 2025 | 11:36

Μια καλλονή και δύο Γκουαγιαβέρες

Η Καρταχένα καμαρώνει για τους συγγραφείς της. Για τον παραμυθά της βασικά, τον μεγαλύτερο παραμυθά στα ισπανικά μετά από τον Θερβάντες.

11 Αυγ 2025 | 10:48

Το θαύμα της απάτης

Η εμμονή μου τα τελευταία χρόνια να αποκαλύπτω τις απάτες πίσω από τη συντριπτική πλειονότητα των υποτιθέμενων θαυμάτων δίνει την εσφαλμένη εντύπωση ότι δεν πιστεύω στα θαύματα συνολικά.