Follow us

Περίλυπος είναι η ψυχή μου

'Εσπασε το απόστημα, ήρθε στο φως το πύον! "Δεν χαίρεσαι;" θα ρωτήσετε. "Είναι περίλυπος έως σχεδόν θανάτου η ψυχή μου..." θα σάς πω.

Χρήστος Χωμενίδης
ΓΡΑΦΕΙ: ΧΡΗΣΤΟς ΧΩΜΕΝΙΔΗς
Χρηστος Χωμενιδης

Έσπασε το απόστημα, ήρθε στο φως το πύον! "Δεν χαίρεσαι;" θα ρωτήσετε. "Είναι περίλυπος έως σχεδόν θανάτου η ψυχή μου..." θα σάς πω.

Πρώτον, για τις αποκαλύψεις καθεαυτές. Τα όσα μαρτυρούν τα θύματα κακοποίησης -σεξουαλικής και μη- στο ελληνικό θέατρο προκαλούν βαθύ αποτροπιασμό. Η κάθαρση θα ξεκινήσει όταν θα καταθέσουν όλοι ένορκα -είτε στον λόγω της τιμής και της υπόληψης τους- μπροστά στα αρμόδια όργανα ό,τι ακριβώς υπέστησαν. Η πληγή εντούτοις θα πάρει πολύ χρόνο ώσπου να επουλωθεί…

Δεύτερον, επειδή κανείς συναισθηματικά υγιής δεν τέρπεται -τουναντίον- βλέποντας ανθρώπους να γκρεμίζονται απ’ το βάθρο τους. Να απομυθοποιούνται. Να εξευτελίζονται. Ανθρώπους που τις ερμηνείες τους έχεις θαυμάσει. Που στο ταλέντο τους έχεις υποκλιθεί. "Τι σημασία έχει" θα μού πείτε "το καλλιτεχνικό χάρισμα, άμα ο άλλος είναι μέσα του σαθρός; Σάπιος;" Εγώ όμως -και ο καθένας που αγαπάει ειλικρινά το θέατρο- συγκρατώ στην καρδιά μου, διαφυλάσσω στη μνήμη μου, τις στιγμές που μού χάρισαν. Ακόμα και αν οι ίδιοι αποδεικνύονται ανάξιοί τους...

Τρίτον, διότι (ειδικά στο εξ’ορισμού άναρχο διαδίκτυο) έχουμε γεμίσει δικαστές και νεκροθάφτες. Πλάι στους καταξιωμένους και ανεπίληπτους καταγγέλλοντες, ζωύφια ανωφελή κερδίζουν δημοσιότητα κουνώντας το δάκτυλο. Γριές της ρούγας μεταμφιεσμένες σε δημοσιογράφους, σε "influencers”, δράττονται τής ευκαιρίας για να σπιλώσουν συνειδήσεις. Για να κατασπαράξουν προσωπικότητες με παντελώς αστήρικτες ενίοτε κατηγορίες. Δηλητηριώδεις ψίθυροι, ανυπόστατες φήμες διαχέονται και δηλητηριάζουν την ατμόσφαιρα. Με το γνωστό επιμύθιο που θυμίζει παραεκκλησιαστική οργάνωση της μετεμφυλιακής Ελλάδας. "Για να κάνεις καρριέρα στο θέαμα, πρέπει να ενδώσεις σε βρωμερές προτάσεις. Ακόλαστη η τέχνη, ακόλαστοι οι συντελεστές της. Και αν εμείς δεν αξιωθήκαμε το χειροκρότημα, δεν λάμψαμε στην οθόνη ή στο σανίδι, δεν φταίει η αταλαντοσύνη μας. Το χρωστάμε στην ηθική μας ακεραιότητα!"

Το θέατρο δεν είναι ακόλαστο. Είναι θαυμάσιο. Όσοι το υπηρετούν, όσοι έχουν τάξει τη ζωή τους στις επάλξεις του, δικαιούνται τον άπλετο σεβασμό μας. Από τον ιδιοφυέστερο σκηνοθέτη. Μέχρι τον ταπεινότερο εργάτη τής σκηνής. Κι αν ορισμένοι -μετρημένοι στα δάχτυλα- το συκοφαντούν με τα καμώματά τους, το ίδιο δεν συμβαίνει παντού και πάντα στην ενήλικη ζωή; Βρείτε μου εσείς έναν επαγγελματικό χώρο που να είναι παχνί προβάτων. Τα άμφια και οι στολές και οι τήβενοι κρατούν ιστορικά τα σκήπτρα τής διαφθοράς.

Η απαξίωση του θεάτρου χρονολογείται στην Ελλάδα δεκαετίες πίσω.

Ξεκίνησε με την μετατροπή της παράστασης -των παραστάσεων στην Επίδαυρο και στο Ηρώδειο κυρίως- σε κοσμικά γεγονότα. Το ενδιαφέρον στράφηκε τεχνηέντως από ό,τι μαγικό ξετυλιγόταν πέριξ της θυμέλης σε ό,τι σαχλό συνέβαινε στο κοίλον. "Κοίτα το φόρεμα της τάδε! Ο υπουργός ήρθε χωρίς τη γυναίκα του! – γιατί άραγε; Πού θα πάμε μετά για φαγητό;" Και στο φαΐ κουβέντα για τις ερμηνείες, για τη σκηνοθετική άποψη. Στάλα συγκίνησης ή προβληματισμού. Μόνο κουτσομπολιά, αστειάκια, φοβερές διενέξεις για το εάν έχει κάνει η πρωταγωνίστρια μπότοξ. Δεν ήταν έλλειψη σεβασμού. Για κάτι ακόμα χειρότερο επρόκειτο. Για παχυδερμία. Όταν ο λόγος τού Ευριπίδη δεν σε συνταράζει, κάτι στραβό συμβαίνει σε εσένα.

Με την πανδημία, τα θέατρα έκλεισαν. Ζήτημα χρόνου οι κοσμικογράφοι να γίνουν σκανδαλοθήρες. Οι προβολείς να πέσουν στα παρασκήνια. Προηγήθηκε ο (ειλικρινής ή όχι, ωφέλιμος πάντως) προβληματισμός για τη δεινή θέση στην οποίαν είχαν περιέλθει οι "art workers”. Οι μήνες ωστόσο περνούσαν. Πόσο να γράφεις και να ξαναγράφεις σχετικά με τα επιδόματα; Με μια αξιοπρόσεκτη καραμπόλα, το ενδιαφέρον αίφνης μετακύλησε από τις καταγγελίες για τον αθλητισμό, στα άπλυτα του θεάτρου. "Αίμα, σπέρμα, στέμμα", η τριπλέτα που ερεθίζει ανέκαθεν την κοινή γνώμη. Η κάθε τρίχα έγινε τριχιά. Η κάθε τριχιά, θηλιά κρεμάλας.

Το ελληνικό θέατρο πρέπει αφενός να αποκαθαρθεί. Αφετέρου να προστατευθεί. Πάση θυσία. Όσο και αν δεν το υποψιάζονται τα παχύδερμα τής οποιασδήποτε εξουσίας, η λειτουργία του είναι απολύτως κρίσιμη.

Η τέχνη σε κάθε έκφανσή της δίνει στην κοινωνία νόημα. Φωτίζει τις ψυχές μας. Τις βαθιές συγκρούσεις και αντιφάσεις μας. Αποκαλύπτει το ον. Ονομάζει το δέον. Χωρίς την τέχνη -χωρίς την τέχνη στο ύψος που τής πρέπει- ο άνθρωπος μένει λειψός. Ανερμάτιστος. Σαν σφάγιο παραδίδεται "στων σχέσεων και των συναναστροφών την καθημερινή ανοησία…"

Φοιτητής ήμουν όταν παρακολούθησα στο Εθνικό Θέατρο τον "Πατέρα" τού Στρίνμπεργκ με τον Αλέξη Μινωτή και τη Νέλλη Αγελλίδου. Από περιέργεια κυρίως πήγα – πόσο ακόμα θα εμφανιζόταν στη σκηνή το τελευταίο "ιερόν τέρας", το οποίο κόντευε ήδη τα ενενήντα;

Έναν γέροντα (και μάλιστα δύστροπο) περίμενα να δω. Έναν γέροντα αντίκρυσα όταν άνοιξε η αυλαία. Με το που άρθρωσε όμως την πρώτη λέξη, με το που αντήχησε η φωνή του, η πλατεία και τα θεωρεία καθηλώθηκαν. Κιχ δεν ακούστηκε από τους θεατές για τις επόμενες δύο ώρες. Βγαίνοντας στην οδό Αγίου Κωνσταντίνου, ήμασταν όλοι αλλαγμένοι. Είχαμε -λες- κοινωνήσει των αχράντων μυστηρίων.

Αυτό προσφέρει το σπουδαίο θέατρο και χθες και σήμερα και πάντα. Για αυτό τού είμαστε ισόβια ευγνώμονες, το πλησιάζουμε ταπεινά, περιδεείς. Το προστατεύουμε από τα ανωφελή ζωύφια κι απ’τις μικροπολιτικές.

* Ο κ. Χρήστος Χωμενίδης είναι συγγραφέας

Πηγή: capital.gr

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr

Στη Νέα Ερυθραία για μια από τις ομορφότερες αυλές των βορείων προαστίων

Το all-day στέκι με κοσμοπολίτικο αέρα και ανεμελιά έχει καταφέρει να ξεχωρίσει και συνεχίζει να το κάνει και το φθινόπωρο.

18 Αυγ 2025 | 07:52

59

Πριν από δυό εβδομάδες, έκλεισα τα πενηνταεννιά. Ήταν τα πρώτα γενέθλια της ζωής μου που η χαρά πήγαινε αντάμα με μια δυσφορία.

11 Αυγ 2025 | 11:36

Μια καλλονή και δύο Γκουαγιαβέρες

Η Καρταχένα καμαρώνει για τους συγγραφείς της. Για τον παραμυθά της βασικά, τον μεγαλύτερο παραμυθά στα ισπανικά μετά από τον Θερβάντες.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΩΜΕΝΙΔΗΣ 01 Σεπ 2025 | 07:23

Χειμερία νάρκη ή γεμιστά της επόμενης μέρας;

Οι αρκούδες. Τα ερπετά. Οι νυχτερίδες και οι σκίουροι. Και ορισμένοι Έλληνες πολιτικοί, ιδίως εάν έχουν διατελέσει πρωθυπουργοί.

25 Αυγ 2025 | 07:11

GET A LIFE

Η περιπέτεια του Γιώργου Μαζωνάκη δεν επηρέασε κανέναν πλην του ιδίου και των στενών συγγενών του. Δεν ήταν συνεπώς είδηση. Κακώς τα ΜΜΕ τη μετέδωσαν, την πρόβαλαν με πηχυαίους μάλιστα τίτλους. Γιατί το έκαναν;

18 Αυγ 2025 | 07:52

59

Πριν από δυό εβδομάδες, έκλεισα τα πενηνταεννιά. Ήταν τα πρώτα γενέθλια της ζωής μου που η χαρά πήγαινε αντάμα με μια δυσφορία.

11 Αυγ 2025 | 11:36

Μια καλλονή και δύο Γκουαγιαβέρες

Η Καρταχένα καμαρώνει για τους συγγραφείς της. Για τον παραμυθά της βασικά, τον μεγαλύτερο παραμυθά στα ισπανικά μετά από τον Θερβάντες.

03 Σεπ 2025 | 07:15

Στην Αξιώτισσα στη Νάξο

Όποτε βλέπω σε ταβέρνα ή εστιατόριο, πανό, αφίσες και λοιπά πολιτικά μηνύματα, τα οποία "μοστράρει" ο ιδιοκτήτης πιστεύοντας προφανώς ότι με τον τρόπο αυτό επηρεάζει πεινασμένες συνειδήσεις, απλώς αποχωρώ.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΩΜΕΝΙΔΗΣ 01 Σεπ 2025 | 07:23

Χειμερία νάρκη ή γεμιστά της επόμενης μέρας;

Οι αρκούδες. Τα ερπετά. Οι νυχτερίδες και οι σκίουροι. Και ορισμένοι Έλληνες πολιτικοί, ιδίως εάν έχουν διατελέσει πρωθυπουργοί.

01 Σεπ 2025 | 07:21

Εκλογολογίες και κομματικοί σχεδιασμοί

Ακόμα και η αναμενόμενη εμφάνιση του Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ με τις γνωστές παροχές του Σεπτεμβρίου εντάσσεται πάντως, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, σε μια εκλογική στρατηγική.

ΓΡΑΦΕΙ Ο Π. ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 01 Σεπ 2025 | 06:10

Η Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής

Ζούμε σε οργουελικούς καιρούς. Ο Τζορτζ Όργουελ, αυτός ο σκοτεινός προφήτης του εικοστού αιώνα, μπορεί να μην έπεσε σε όλα μέσα (συμπεριλαμβάνονται και ηχηρές αστοχίες στις προβλέψεις του), αλλά σίγουρα πέτυχε διάνα το κυριότερο.

27 Αυγ 2025 | 07:28

Διαβάζοντας Τσίπρα μαζί με το croissant

Πώς να το κάνουμε, σου δίνει ένα prestige μια συνέντευξη στην Monde. (Επίτηδες βάζω συνέχεια ξένες λέξεις στο κείμενο, αν τυχόν το διαβάσει ο ίδιος, να ταλαιπωρηθεί να τις ψάχνει στο λεξικό. Μια αθώα εκδίκηση, θα μου τη συγχωρέσετε.)

25 Αυγ 2025 | 07:11

GET A LIFE

Η περιπέτεια του Γιώργου Μαζωνάκη δεν επηρέασε κανέναν πλην του ιδίου και των στενών συγγενών του. Δεν ήταν συνεπώς είδηση. Κακώς τα ΜΜΕ τη μετέδωσαν, την πρόβαλαν με πηχυαίους μάλιστα τίτλους. Γιατί το έκαναν;

ΓΡΑΦΕΙ Ο ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 25 Αυγ 2025 | 06:15

Η κόπωση των διακοπών

Όσο και αν ακουστεί αλλόκοτο, φαίνεται πως η κόπωση δεν επέρχεται ως συνέπεια των διακοπών, αλλά την κουβαλάμε μαζί μας και την μεταφέρουμε από τόπο σε τόπο.

23 Αυγ 2025 | 12:02

Η αφιέρωση της Μαρίας Φαραντούρη στη Λίνα Μενδώνη

Διάφοροι κοινωνικοί αγωνιστές του πληκτρολογίου, εξέφρασαν τον αποτροπιασμό τους για το γεγονός ότι η τραγουδίστρια – σύμβολο της αντίστασης – συμβιβάστηκε με την εξουσία.

20 Αυγ 2025 | 07:50

Τα χαρτιά της Ελλάδας και ο Τραμπ

Τι θα συνέβαινε αν ο πρόεδρος των ΗΠΑ καλούνταν να μεσολαβήσει στη διένεξη ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία;

18 Αυγ 2025 | 07:52

59

Πριν από δυό εβδομάδες, έκλεισα τα πενηνταεννιά. Ήταν τα πρώτα γενέθλια της ζωής μου που η χαρά πήγαινε αντάμα με μια δυσφορία.

18 Αυγ 2025 | 07:50

Τα γαλλικά για τη Βούλτεψη

Υποθέτω μπορείς, σαν τη Βούλτεψη, να αποφανθείς ότι για τις πυρκαγιές και την ευαλωτότητά μας, δεν φταίει άλλος, αλλά φταίει το ότι δεν έχουμε αρκετούς εθελοντές. Πώς δεν το είχαμε σκεφτεί τόσα χρόνια βρε αδελφέ;

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 18 Αυγ 2025 | 06:33

Ούτε Μόναχο, ούτε Γιάλτα

Ακόμη και όσοι τσαλαβουτούν στα ρηχά της ιστορικής έρευνας, όλο και κάτι έχουν ακούσει για τη Συμφωνία του Μονάχου και τη Διάσκεψη της Γιάλτας.

13 Αυγ 2025 | 09:01

Εγκώμιον της ξαπλώστρας

Και μπορεί στις καλοκαιρινές διακοπές και στις συνθήκες καύσωνα, οι πρωινοί περίπατοι να προσαρμόζονται στις συνθήκες της κλιματικής αλλαγής, αλλά στην επιλογή της παραλίας, η θεωρία μου ισχύει στο ακέραιο.

11 Αυγ 2025 | 11:36

Μια καλλονή και δύο Γκουαγιαβέρες

Η Καρταχένα καμαρώνει για τους συγγραφείς της. Για τον παραμυθά της βασικά, τον μεγαλύτερο παραμυθά στα ισπανικά μετά από τον Θερβάντες.

11 Αυγ 2025 | 10:48

Το θαύμα της απάτης

Η εμμονή μου τα τελευταία χρόνια να αποκαλύπτω τις απάτες πίσω από τη συντριπτική πλειονότητα των υποτιθέμενων θαυμάτων δίνει την εσφαλμένη εντύπωση ότι δεν πιστεύω στα θαύματα συνολικά.