Follow us

Πληθωρισμός και λεφτόδεντρα

Σε μία ελεύθερη (ή έστω "ελεύθερη") αγορά οι τιμές αλλάζουν συχνά και εξαιτίας πολλών και διαφορετικών λόγων.

Πέτρος Λάζος
ΓΡΑΦΕΙ: ΠΕΤΡΟς ΛΑΖΟς
Πέτρος Λάζος

Ο πληθωρισμός είναι ένα φαινόμενο που, όταν εμφανιστεί, δημιουργεί μεγάλα προβλήματα στις εθνικές οικονομίες τοπικά αλλά συνολικά διεθνώς.

Κατά το παρελθόν έχει προκαλέσει μεγάλες κρίσεις ανά την Υφήλιο και θεωρείται ως η γενεσιουργός αιτία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, λόγω των προβλημάτων που προκάλεσε στη Δημοκρατία της Βαϊμάρης.

Σαν πληθωρισμός ορίζεται η γενικευμένη κίνηση των τιμών αγαθών και υπηρεσιών, σε έναν οικονομικό χώρο. Ανάλογα με την κατεύθυνση της κίνησης προσδιορίζεται ως αποπληθωρισμός, στασιμοπληθωρισμός, υπερπληθωρισμός κ.ο.κ.

Σε μία ελεύθερη (ή έστω "ελεύθερη") αγορά οι τιμές αλλάζουν συχνά και εξαιτίας πολλών και διαφορετικών λόγων. Όσο αυτές οι αλλαγές διατηρούνται σε ένα συγκεκριμένο εύρος και δεν επηρεάζουν τις τιμές συνολικά σε όλα τ’ αγαθά και τις υπηρεσίες, το φαινόμενο είναι όχι μόνο ανεκτό, αλλά και επιθυμητό για την υγιή λειτουργία της αγοράς.

Η εκάστοτε Κεντρική Τράπεζα και οι οικονομικές αρχές παρακολουθούν την πορεία του και λαμβάνουν τα μέτρα που εκείνοι θεωρούν κατάλληλα ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν, ώστε να μην επεκταθεί και να παραμείνει στα επιθυμητά όρια.

Τα όρια αυτά, διαχρονικά ποικίλουν ανάλογα με τις οικονομικές θεωρίες που επικρατούν στη συγκεκριμένη περιοχή του κόσμου τη συγκεκριμένη εποχή, αλλά για τις μεγαλύτερες οικονομίες ο στόχος παραμένει κοντά στο 2%, στη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών!

Με το ξέσπασμα και τη διάδοση της πανδημίας από τη μεγαλύτερη ΒΙ.ΠΕ. του πλανήτη που λέγεται Κίνα, αναπόφευκτα δόθηκαν σοβαρότατα πλήγματα στη λειτουργία και συνοχή της εφοδιαστικής αλυσίδας που προμηθεύει τα πλείστα όσα αγαθά, σε ολόκληρο τον πλανήτη.

Αυτά τα πλήγματα είχαν σαν αποτέλεσμα να σημειωθούν σημαντικές ελλείψεις σε πολλά από τα αγαθά, γεγονός που οδήγησε σε σημαντικές (αλλά λελογισμένες) αυξήσεις των τιμών τους. Μέχρι εδώ δεν είχαμε τίποτε το εξαιρετικό από οικονομικής απόψεως. Απλά μια αυξημένη ζήτηση χωρίς επαρκή προσφορά, κάτι όχι ιδιαίτερα ασυνήθιστο, αλλά με αρκετά μεγάλο αριθμό προϊόντων να επηρεάζεται.

Τα άσχημα ξεκίνησαν όταν, με την πάροδο του χρόνου και την εφαρμογή των εμβολίων κατά του ιού, οι ανθρώπινες κοινωνίες άρχισαν να επανέρχονται μαζικά σε κανονικούς ρυθμούς. Ξαφνικά η ζήτηση γιγαντώθηκε, χωρίς να υπάρχει η άμεση δυνατότητα αντίστοιχης αύξησης της προσφοράς. Το τι επακολούθησε είναι εύκολο να το αντιληφθεί κανείς. Το βιώνουμε εξάλλου εδώ και μερικές εβδομάδες, τόσο στις ανεπτυγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες. Βρισκόμαστε στις αρχές ενός κλασικού φαινομένου ανάπτυξης υπερπληθωρισμού, ταχύτατης και σημαντικής αύξησης τιμών όλων των βασικών αγαθών.

Ενός φαινομένου που οι σύγχρονες οικονομίες έχουν δείξει ότι διαθέτουν τα απαραίτητα εκείνα αντανακλαστικά, που χρειάζονται για να το καταπολεμήσουν γρήγορα και αποτελεσματικά. Αλλά το οποίο θα μπορούσε να μεταμορφωθεί από βραχυχρόνιο γεγονός σε μακροχρόνια και δισεπίλυτη κρίση, πολύ-πολύ εύκολα. Το μόνο που απαιτείται είναι να υπάρξει χαλαρή αντιμετώπιση και να γίνουν 1-2 σημαντικά λάθη.

Λάθη σαν αυτές τις προτάσεις οι οποίες ακούγονται τις τελευταίες ημέρες που η κουβέντα για υψηλότερες τιμές και μεγάλες αυξήσεις, έχει πάρει διαστάσεις. Προτάσεις οι οποίες ζητούν να ληφθούν μέτρα κατά του πληθωρισμού.

Ποια μέτρα, θ’ αναρωτιέστε σίγουρα! Μα φυσικά "παροχές προς τους αδύναμους οικονομικά" και "ενίσχυση της αγοραστικής δυνατότητας των μισθών"! Σαν να λέμε δηλαδή ότι, για να σβήσει η πυροσβεστική μια πυρκαγιά, θα πρέπει να ρίξει στις φλόγες... κάμποση βενζίνα. Τόσο οι παροχές όσο και οι αυξήσεις στους μισθούς αυξάνουν τη ρευστότητα στο σύστημα και άρα ενισχύουν τη ζήτηση. Δηλαδή μεγαλώνουν την αιτία του προβλήματος! Είναι τόσο απλό!

Είναι να τρελαίνεται κανείς! Να βγαίνει πραγματικά από τα ρούχα του με την επιδεικνυόμενη άγνοια (αν θεωρήσουμε πως είναι άγνοια και όχι λαϊκισμός)!

Η καταπολέμηση του υπερπληθωρισμού μπορεί να επιτευχθεί μόνο με δύο τρόπους: τη μείωση της διαθέσιμης ρευστότητας και την ενίσχυση του ανταγωνισμού. Επειδή η πρώτη δεν είναι δυνατόν να χρησιμοποιηθεί στην παρούσα φάση, λόγω της πανδημίας, απομένει μόνο η δεύτερη.

Πρόκειται για μία σκληρή και αδυσώπητη πραγματικότητα η οποία όμως δεν επιδέχεται αμφισβήτησης. Και καλά θα κάνουμε όλοι να επικεντρωθούμε ακριβώς σε αυτό: την όσο τον δυνατό μεγαλύτερη, "φρενήρη" αν γίνεται αύξηση του ανταγωνισμού. Είναι ο μοναδικός εφικτός υπό τις δεδομένες συνθήκες τρόπος, για να αντιμετωπιστεί το τσουνάμι τιμών που χωρίς αμφιβολία έχει ξεκινήσει και θα κάνει συνεχώς όλο και πιο έντονη την παρουσία του.

Όποιος διαφωνεί, ας προσλάβει ένα πρωτοετή από κανονική σχολή Οικονομικών για ένα μάθημα δεκαπέντε, το πολύ τριάντα λεπτών. Δεν θα χρειαστεί παραπάνω. Εγγυημένα!

Πηγή: capital.gr

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr

Η μεγάλη γιορτή σταρ μπαρ της Αθήνας: Όλα όσα δε χάνονται αυτή την εβδομάδα

Η Athens Bar Week είναι εδώ και μερικά από τα πιο φημισμένα σποτ του πλανήτη καταλαμβάνουν με guests τις αθηναϊκές μπάρες. Τι θα παίξει, πότε και πού.

ΚΟΝΤΑ ΣΤΟ 2% Ο ΠΛΗΘΩΡΙΣΜΟΣ 30 Οκτ 2025 | 16:23

Αμετάβλητα διατήρησε η ΕΚΤ τα βασικά της επιτόκια

Η απόφαση αυτή σύμφωνα με την ΕΚΤ ελήφθη καθώς ο πληθωρισμός εξακολουθεί να είναι κοντά στον μεσοπρόθεσμο στόχο του 2%

ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ 14 Οκτ 2025 | 18:57

ΔΝΤ: Ανάπτυξη 2% για την ελληνική οικονομία το 2026 και μείωση του πληθωρισμού στο 2,5%

Η παγκόσμια ανάπτυξη αναμένεται να επιβραδυνθεί από 3,3% το 2024 σε 3,2% το 2025 και 3,1% το 2026

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ 14 Οκτ 2025 | 09:33

Σούπερ μάρκετ: Πού έπεσαν και πού αυξήθηκαν οι τιμές

Άνοδος στο +2,3% στα τρόφιμα, αποπληθωρισμός στα μη-τρόφιμα.

ΡΑΛΙ 07 Οκτ 2025 | 19:01

Έσπασε το φράγμα των 4.000 δολαρίων ο χρυσός

Συγκεκριμένα, επί του παρόντος το συμβόλαιο Δεκεμβρίου του χρυσού κινείται στα 4.002,8 δολάρια η ουγγιά με κέρδη 0,7%

03 Νοε 2025 | 08:23

Κάποιος να σκίσει τη γάτα

Στην Κρήτη, το να ρισκάρεις κάθε τόσο -χωρίς λόγο- τη ζωή σου και τις ζωές των άλλων περνιέται για παλικαριά. Το να έχεις τον δικό σου "κώδικα τιμής", να διαιωνίζεις βεντέτες, να την ανάβεις σε όποιον θεωρείς ότι σε έθιξε, για μαγκιά.

03 Νοε 2025 | 07:02

Η Χρυσή Ζωή

Αν κατάλαβα καλά από τα πρακτικά της Βουλής, τα δημοκρατικά εύσημα που διεκδικεί η Ζωή Κωνσταντοπούλου, είναι οι αγώνες επί χούντας των γονέων της.

ΓΡΑΦΕΙ Ο Π. ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 03 Νοε 2025 | 06:10

Σφαγές εκτός κάδρου

Οι σφαγές λάμβαναν χώρα τώρα, σήμερα, το σωτήριο έτος 2025, στο Σουδάν, σε έναν από εκείνους τους πολέμους που έχουμε συνηθίσει να αποκαλούμε "ξεχασμένους".

27 Οκτ 2025 | 09:18

Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να ζεις

Όποτε πιάνω ένα βιβλίο πρωτοεμφανιζόμενου ποιητή ή συγγραφέα, προσδοκώ να διαβάσω αριστουργηματικές σελίδες. Με την ίδια λαχτάρα πάω στο θέατρο, στο σινεμά, σε εκθέσεις.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 27 Οκτ 2025 | 06:13

Πόσο διεφθαρμένος αισθάνεσαι;

Εφόσον δυσκολευόμαστε να καταλήξουμε μεταξύ μας ποιος συμπολίτης μας είναι περισσότερο διεφθαρμένος από τον άλλον, ας στραφούμε προς τη ξένη διαιτησία

25 Οκτ 2025 | 08:50

Το μνημείο του άγνωστου ακτιβιστή

Αν υπάρχει μια απορία, είναι ποια ακριβώς ήταν η στόχευση του ΠΑΣΟΚ και γιατί συστρατεύθηκε ξανά, μαζί με τις δυνάμεις του αντισυστημισμού.

22 Οκτ 2025 | 09:30

Η προκλητική δήλωση του προκλητικού Τούρκου ΥΠΕΞ

Οι δηλώσεις ή καλύτερα η συνέντευξη του Χακάν Φιντάν έγινε δεκτή από τα Μέσα ενημέρωσης στην Ελλάδα, όπως συνήθως καταναλώνονται οι δηλώσεις των Τούρκων αξιωματούχων.

20 Οκτ 2025 | 09:47

Το τέλος της εργασίας

Το πρόβλημα πάντως, προϊόντος του 21ο αιώνα, δεν είναι η εντατικοποίηση της εργασίας.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 20 Οκτ 2025 | 06:26

Η αδύνατη ειρήνη

Όλοι οι πόλεμοι –και ιδίως οι μακροχρόνιοι, εκείνοι που κακοφορμίζουν- συνιστούν μια δυσχερέστατη προς επίλυση εξίσωση, αλλά ειδικά η επίλυση της εξίσωσης Χαμάς – Ισραήλ δείχνει πραγματικά απίθανη.

18 Οκτ 2025 | 14:13

Η μόνη κρίση που δεν είδε ο Καραμανλής

Η μόνη κρίση που δεν μυρίστηκε ο Κώστας Καραμανλής ήταν η μεγαλύτερη κρίση που βίωσε η Ελλάδα από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά

15 Οκτ 2025 | 09:45

Η κατάληψη του μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη

Ο μόνος που δεν θέλησε να μετάσχει στον αχταρμά των έξαλλων αντιδράσεων ήταν ο Αλέξης Τσίπρας.

13 Οκτ 2025 | 09:31

Γελοίοι

Πώς ορίζω τη γελοιότητα; Ως απώλεια του μέτρου. Των ορίων.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 13 Οκτ 2025 | 06:24

Ο χρονοδιακόπτης της αξιοπρέπειας

Το 1999 ο Τσίπρας δεν είχε ακόμη αποφοιτήσει καν από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, μολονότι είχε ήδη θέσει τα γερά θεμέλια μιας πολιτικής καριέρας, εξαιρετικά ιδιότυπης, από πολλές απόψεις.

11 Οκτ 2025 | 10:23

Ο εκνευρισμός Ανδρουλάκη και η επιστροφή Τσίπρα

Αν το ΠΑΣΟΚ δεν καταφέρει να κουνήσει τη βελόνα και το υποψήφιο κόμμα Τσίπρα αποκτήσει υπόσταση, πώς θα απαντήσει ο Νίκος Ανδρουλάκης στο ενδεχόμενο της συνεργασίας τους;

08 Οκτ 2025 | 08:51

Θέλει να αφουγκραστεί την κοινωνία;

Παρά τις ήττες και τα χρόνια στην αντιπολίτευση, παρά το rebranding που υποτίθεται του σχεδίασε η εταιρεία δημοσίων σχέσεων που προσέλαβε, ο κ. Τσίπρας εμφανίζεται στο κοινό του ίδιος και απαράλλαχτος.

06 Οκτ 2025 | 07:06

Ο Βασιλιάς είναι γυμνός και κουρασμένος

Μεγαλώνοντας, οι γωνίες σου αμβλύνονται. Όλο και σπανιότερα αναφωνείς ότι ο βασιλιάς είναι -σου φαίνεται έστω- γυμνός. Όχι απαραίτητα επειδή κοιτάς τη δουλειά ή το συμφέρον σου.

ΓΡΑΦΕΙ Ο Π. ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 06 Οκτ 2025 | 06:05

Η δεκαετία που κουβαλάς

Καθένας από εμάς, ανάλογα με την ηλικία του, κουβαλάει στην καμπούρα του και άλλη δεκαετία. Για την ακρίβεια, κουβαλάμε στην καμπούρα μας όλες τις δεκαετίες που μας διαμόρφωσαν από τη γέννησή μας μέχρι σήμερα.