Follow us

Πολεμοχαρείς ειρηνόφιλοι ή ειρηνοποιοί πολεμιστές;

Μερικοί τραμπ-αλίζονται μεταξύ του συμφέροντος Κακού και του μη-αρεστού Καλού, άλλοι ισχυρίζονται ότι βρίσκονται στο πλευρό της ελευθερίας των λαών.

Γιάννης Πανούσης
ΓΡΑΦΕΙ: ΓΙΑΝΝΗς ΠΑΝΟΥΣΗς
Γράφει ο Γιάννης Πανούσης: Δεν γνωρίζω αλλά σκιάζομαι

Ουδείς αντέχει
την ελευθερία του
ακατοίκητη

Άγις Μπράτσος, Επάμεροι-147 χάϊκού

Αν η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην ιδεολογία και την πραγματικότητα, το δόγμα και την ανα/θεώρηση, τη θεο-λογική Δευτέρα Παρουσία και το "επαναστατικό" προτσές είναι δυσδιάκριτη, φοβάμαι ότι το ίδιο συμβαίνει με τον Πόλεμο και την Ειρήνη, τον (κρυφό) Νεο-ολοκληρωτισμό και τη (λαβωμένη) Δημοκρατία. Για πολλούς τα "πάντα όλα της Βίας" δεν προσεγγίζονται με βάση το Δίκαιο και τους θεσμούς αλλά αξιολογούνται σύμφωνα με την οπτική γωνία στην οποία στέκονται και τα βλέπουν να συμβαίνουν. Μερικοί τραμπ-αλίζονται μεταξύ του συμφέροντος Κακού και του μη-αρεστού Καλού, άλλοι ισχυρίζονται ότι βρίσκονται στο πλευρό της ελευθερίας των λαών (χωρίς να ορίζουν το ακριβές περιεχόμενο αυτής της ελευθερίας), ενώ κάποιοι τάσσονται υπέρ της ζωής του ανθρώπου (χωρίς πάλι να ξεκαθαρίζουν αν πρόκειται για τον "σκλάβο-άνθρωπο", για τον έμφοβο Κυρ Παντελή ή για τον αλήστου μνήμης "νέο άνθρωπο" που θα κατασκεύαζαν στο παρελθόν οι "απελευθερωτές των λαών"). Εκείνοι δε που δηλώνουν ότι κινούνται στη σωστή πλευρά της Ιστορίας συνήθως δεν διαθέτουν ούτε την υπομονή να περιμένουν "που θα κάτσει στο τέλος η μπίλια της Ιστορίας", ούτε το θάρρος να παραδεχτούν ότι λάθεψαν στις προβλέψεις τους, όταν η Ιστορία τους γυρίσει την πλάτη.

Πρέπει κάποτε, ως Ανθρωπότητα, να συμφωνήσουμε ότι η Βαρβαρότητα δεν έχει οικόσημο ή κομματικό σύμβολο, γι’ αυτό και η ανοχή στη Βία δεν έχει χρώμα. Ο άδικος, απρόκλητος, αιματηρός πόλεμος δεν μπορεί να στηρίζεται σε επιχειρήματα ηθικού σχετικισμού κινήτρων και σκοπών ή να επικαλείται ιστορικούς συμψηφισμούς. Από την άλλη οι ψευταλήθειες των ΜΜΕ δεν νομιμοποιούν την εσωτερική προπαγάνδα (για μικροκομματικά οφέλη), ούτε η βία των άλλων να συντηρεί το πάγιο μεταπολιτευτικό μας διχαστικό σύνδρομο. Εκείνοι σκοτώνονται από βόμβες κι εμείς "σκοτώνουμε" την εθνική μας ενότητα (στο όνομα των διαφορετικών αναλύσεων της κρίσιμης παγκόσμιας κατάστασης των κοινών κινδύνων). Φαίνεται ότι για το ελληνικό πολιτικό σύστημα δεν έχει τόση σημασία "το ποιός έχει το δίκιο με το μέρος του", όσο με "το ποιανού το μέρος είμαστε διαχρονικά κι εν γένει". Αυτό το βάναυσο παιχνίδι εντυπώσεων κι απαράδεκτου επικοινωνισμού συνοδεύεται κι από ανεύθυνους παρόχους, οι οποίοι αδιαφορούν για το ηθικοαξιακό δηλητήριο που διοχετεύουν για να δημιουργήσουν εύπιστους οπαδούς κι όχι ενημερωμένους πολίτες. Από τον λαϊκισμό της οικονομικής κρίσης στον λαϊκισμό των πολεμικών ανταπο-κρίσεων μιάς δημοσκόπησης δρόμος.

Νομίζω ότι έχουμε φτάσει στα όρια της παλαιο-κομματικής εποχής, όπου ο παρασιτικός/χυδαίος οικονομισμός συγκατοικούσε αρμονικά με τον άκρατο τεχνο/κρατισμό, με τους οργανικούς διανοούμενους να κινούνται ένθεν/κακείθεν. Μολονότι ορισμένοι εξορκίζουν τις δογματικές άκαμπτες προσεγγίσεις, οι δηλώσεις ’’ναι μεν αλλά... επειδή και διότι... εάν κι εφόσον’’ θέτουν εκ νέου το ερώτημα αν στην Ελλάδα η διανοητική αποσταλινοποίηση έχει ολοκληρωθεί (ή μήπως ψάχνει ευκαιρίες για να εκδηλωθεί;).

Όσο εξακολουθούμε αντί να ερμηνεύουμε με πραγματικά εργαλεία και με καθαρό μάτι τα διεθνή/πολιτικά/κοινωνικά φαινόμενα αλλά προτιμάμε να τα "καπελώνουμε" με βάση προϋπάρχουσες ρετσέτες, όσο οι ηγεσίες των κομμάτων δεν συνειδητοποιούν ότι δεν καθοδηγούν (με τακτικισμούς) τους δημοσκόπους αλλά ενημερώνουν ορθά τον τρομαγμένο λαό, όσο ο οπορτουνισμός και ο εξτρεμισμός αλληλοκατηγορούνται συνεργαζόμενοι, όσο οι αδογμάτιστοι πολιτικοί φορείς αργούν να εμφανιστούν, το μετα-πολεμικό μέλλον της χώρας (σ’ έναν πλανήτη που θα ανασυγκροτείται σε μη-γνωστή βάση αξιών) δεν μοιάζει ευοίωνο.

Οι καινούργιες αναζωογονητικές ιδέες δεν πρέπει ν’ ακολουθήσουν την παλαιά αποτυχημένη συνταγή "της ιδεαλιστικής ιδεολογίας κάποιας θνησιγενούς μεγάλης Ιδέας", δεν πρέπει να υιοθετηθούν νέοι μύθοι ενός ιδιότυπου "ανθρωπισμού με το κομμάτι" (για λαϊκή κατανάλωση).

Ίσως αυτός ο εκτός των δικών μας συνόρων πόλεμος να γίνει μία αφορμή για να θέσουμε τους σταθερούς κι απαράβατους κανόνες και τα ακραία όρια για την ποιοτική λειτουργία της Δημοκρατίας μας.

ΥΓ.’’Το μάτι που κουράστηκε
να εμμένει
στο ίδιο πάντα όνειρο’ (Αντ.Φωστιέρης, Εκδοχή συντέλειας)

* Ο κ. Γιάννης Πανούσης είναι Καθηγητής Εγκληματολογίας, πρώην υπουργός Προστασίας του Πολίτη

Πηγή: Capital.gr

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr

Λένε πως αυτά είναι τα πιο μερακλίδικα παϊδάκια σε ολόκληρη την Αθήνα

Είναι από αρνάκι γάλακτος που έρχεται εδώ από το Αγρίνιο ή τη Βόνιτσα, είναι τρυφερά κι εκφραστικά, κι έχουν σάρκα αέρινη και βαθιά κρεάτινη, χάρη στη σωστή ισορροπία ελαφρού dry aging, μαστόρικου σχαρίσματος και μετρημένου αρτύματος με αλατορίγανη και τίποτε άλλο.

03 Νοε 2025 | 07:02

Η Χρυσή Ζωή

Αν κατάλαβα καλά από τα πρακτικά της Βουλής, τα δημοκρατικά εύσημα που διεκδικεί η Ζωή Κωνσταντοπούλου, είναι οι αγώνες επί χούντας των γονέων της.

ΓΡΑΦΕΙ Ο Π. ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 03 Νοε 2025 | 06:10

Σφαγές εκτός κάδρου

Οι σφαγές λάμβαναν χώρα τώρα, σήμερα, το σωτήριο έτος 2025, στο Σουδάν, σε έναν από εκείνους τους πολέμους που έχουμε συνηθίσει να αποκαλούμε "ξεχασμένους".

27 Οκτ 2025 | 09:18

Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να ζεις

Όποτε πιάνω ένα βιβλίο πρωτοεμφανιζόμενου ποιητή ή συγγραφέα, προσδοκώ να διαβάσω αριστουργηματικές σελίδες. Με την ίδια λαχτάρα πάω στο θέατρο, στο σινεμά, σε εκθέσεις.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 27 Οκτ 2025 | 06:13

Πόσο διεφθαρμένος αισθάνεσαι;

Εφόσον δυσκολευόμαστε να καταλήξουμε μεταξύ μας ποιος συμπολίτης μας είναι περισσότερο διεφθαρμένος από τον άλλον, ας στραφούμε προς τη ξένη διαιτησία

25 Οκτ 2025 | 08:50

Το μνημείο του άγνωστου ακτιβιστή

Αν υπάρχει μια απορία, είναι ποια ακριβώς ήταν η στόχευση του ΠΑΣΟΚ και γιατί συστρατεύθηκε ξανά, μαζί με τις δυνάμεις του αντισυστημισμού.

22 Οκτ 2025 | 09:30

Η προκλητική δήλωση του προκλητικού Τούρκου ΥΠΕΞ

Οι δηλώσεις ή καλύτερα η συνέντευξη του Χακάν Φιντάν έγινε δεκτή από τα Μέσα ενημέρωσης στην Ελλάδα, όπως συνήθως καταναλώνονται οι δηλώσεις των Τούρκων αξιωματούχων.

20 Οκτ 2025 | 09:47

Το τέλος της εργασίας

Το πρόβλημα πάντως, προϊόντος του 21ο αιώνα, δεν είναι η εντατικοποίηση της εργασίας.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 20 Οκτ 2025 | 06:26

Η αδύνατη ειρήνη

Όλοι οι πόλεμοι –και ιδίως οι μακροχρόνιοι, εκείνοι που κακοφορμίζουν- συνιστούν μια δυσχερέστατη προς επίλυση εξίσωση, αλλά ειδικά η επίλυση της εξίσωσης Χαμάς – Ισραήλ δείχνει πραγματικά απίθανη.

18 Οκτ 2025 | 14:13

Η μόνη κρίση που δεν είδε ο Καραμανλής

Η μόνη κρίση που δεν μυρίστηκε ο Κώστας Καραμανλής ήταν η μεγαλύτερη κρίση που βίωσε η Ελλάδα από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά

15 Οκτ 2025 | 09:45

Η κατάληψη του μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη

Ο μόνος που δεν θέλησε να μετάσχει στον αχταρμά των έξαλλων αντιδράσεων ήταν ο Αλέξης Τσίπρας.

13 Οκτ 2025 | 09:31

Γελοίοι

Πώς ορίζω τη γελοιότητα; Ως απώλεια του μέτρου. Των ορίων.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 13 Οκτ 2025 | 06:24

Ο χρονοδιακόπτης της αξιοπρέπειας

Το 1999 ο Τσίπρας δεν είχε ακόμη αποφοιτήσει καν από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, μολονότι είχε ήδη θέσει τα γερά θεμέλια μιας πολιτικής καριέρας, εξαιρετικά ιδιότυπης, από πολλές απόψεις.

11 Οκτ 2025 | 10:23

Ο εκνευρισμός Ανδρουλάκη και η επιστροφή Τσίπρα

Αν το ΠΑΣΟΚ δεν καταφέρει να κουνήσει τη βελόνα και το υποψήφιο κόμμα Τσίπρα αποκτήσει υπόσταση, πώς θα απαντήσει ο Νίκος Ανδρουλάκης στο ενδεχόμενο της συνεργασίας τους;