Το δεύτερο πόδι

Την επόμενη φορά που θα παρακολουθήσετε ρεπορτάζ για τις καταλήψεις, θα σας παρακαλούσα να τραβήξετε το βλέμμα σας από τους μαθητές οι οποίοι ωρύονται στα κάγκελα. Και να το ρίξετε στα ίδια τα κάγκελα. Και να παρατηρήσετε ό,τι άλλο από το σχολείο χωράει μέσα στο τηλεοπτικό πλάνο.

Τσιμεντένια προαύλια με καναδυό ίσως ξεχαρβαλωμένες μπασκέτες. Κτήρια σαν υπερμεγέθη κουτιά παπουτσιών –ανάθεμα αν οι αρχιτέκτονες ξόδεψαν για να τα σχεδιάσουν μια στάλα δημιουργικότητας– πάλι καλά που τα γκράφιτι διασκεδάζουν κάπως τη θλιβερή τους όψη. Υγρά κλιμακοστάσια, θολές τζαμαρίες...

Οι περισσότεροι Έλληνες έχουν φοιτήσει σε παρόμοια περιβάλλοντα. Κι όσων ακόμα η καλή τύχη τούς προσγείωσε σε ένα πρότυπο ή ιδιωτικό σχολείο έχουν -ελπίζω- κάποια αντίληψη για τους δημόσιους "ναούς" της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

Στις εκλογές του 2019, βρέθηκα ως δικαστικός αντιπρόσωπος (διατηρώ τη δικηγορική μου ιδιότητα) σε ένα γυμνάσιο-λύκειο υποβαθμισμένης γειτονιάς τής Αθήνας. Δεν θα σάς περιγράψω τις τάξεις με τα ετοιμόρροπα θρανία, τις λερές κουρτίνες, τους κομμένους σωλήνες των καλοριφέρ. Θα σταθώ στο εξοργιστικότερο. Σε πεντακόσιους και πλέον μαθητές αντιστοιχούσαν δύο μόλις τουαλέτες, στο ισόγειο, που εξυπηρετούσαν και τον τρίτο ακόμα όροφο!

Μεταλαμπαδεύεται σε τέτοιες συνθήκες η γνώση; Καλλιεργείται το ήθος; Μπορούν να διαπλαστούν καλοί πολίτες; Τι άστρο λαμπρό πρέπει να έχει κανένας να τον οδηγεί για να προκόψει όταν σχεδόν τα πάντα μέσα στο σχολείο τον μελαγχολούν και τον αποθαρρύνουν; Εγώ πάντως εάν ήμουν έφηβος, με το αίμα μου να κοχλάζει και τον οίστρο μου σαν αφηνιασμένο άλογο, πρώτος θα εξεγειρόμουν. Και δεν θα ίδρωνε το αυτί μου αν με αποκαλούσαν αλητάκι, εάν με ζωγράφιζαν σαν μαϊμούδι. Τι κακό έχουν, στο κάτω-κάτω, τα μαϊμούδια; Θλιβερά καταντούν μόνο όταν τα φυλακίζουν σε κλουβιά ζωολογικών κήπων...

Συντάσσομαι συνεπώς με τις καταλήψεις; Κάθε άλλο.

Αφότου, το 1990, το μαθητικό "κίνημα" αντέγραψε από το φοιτητικό την παραπάνω πρακτική, κανένα χειροπιαστό όφελος δεν προέκυψε. Εκατομμύρια σχολικές ώρες έχουν χαθεί στον βρόντο. Το μόνο για το οποίο δικαιούνται να επαίρονται οι επαναστάτες του μαυροπίνακα είναι για τις εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις που φρέναραν, για τους υπουργούς παιδείας που ροκάνισαν πολιτικά.

(Το πιό ευτράπελο; Πολλοί συχνά αναφέρονται στο "Κάτσε Καλά, Γεράσιμε!", που έκοψε τα φτερά του Γεράσιμου Αρσένη και στάθηκε η αφετηρία της πολιτικής καριέρας του Αλέξη Τσίπρα. Ελάχιστοι θυμούνται ότι η φιλοσοφία της μεταρρύθμισης Αρσένη ήταν θετική. Αποσκοπούσε στη δημιουργία ενός ελληνικού Μπακαλορεά. Στη βαθμιαία απαλλαγή των μαθητών από τη δαμόκλειο σπάθη των Πανελλαδικών Εξετάσεων. Στην αξιολόγηση της συνολικής επίδοσης τους κατά τα χρόνια του Λυκείου.)

Θα πρέπει εξάλλου να είναι κάποιος τυφλωμένος για να μη διακρίνει τη στυγνή εκμετάλλευση της νεανικής ορμητικότητας, της αγωνίας συνάμα των παιδιών για το μέλλον, από τα κόμματα που στηρίζουν τις καταλήψεις. Και εντελώς αναίσθητος για να μη φρίττει από τις χυδαίες επιθέσεις εναντίον της Νίκης Κεραμέως. Μπορείς να διαφωνείς πολιτικά σε όλα με την Κεραμέως. Το να βυσσοδομείς όμως εις βάρος της κατά τον σεξιστικότερο τρόπο φανερώνει ανανδρία. Πόσω δε μάλλον όταν περνιέσαι για παθιασμένος φεμινιστής, για διαπρύσιος κήρυκας της πολιτικής ορθότητας.

Το γεγονός πάντως υπερβαίνει την Κεραμέως, τους δέκα προηγούμενους και τους δέκα επόμενους από εκείνην υπουργούς Παιδείας. Τα δημόσια σχολεία μας ήταν, είναι και όλα δείχνουν πως θα παραμείνουν στο μαύρο τους το χάλι. Η πανδημία το καταδεικνύει απλώς έτι περισσότερο.

Γιατί;
Είμαστε άραγε μια τόσο φτωχή χώρα; Κάθε άλλο! Σύμφωνα με έρευνα του 2018, κάθε μαθητής κοστίζει στο ελληνικό κράτος 3.200 ευρώ ετησίως. Με ένα τέτοιο ποσόν και με 151.016 εκπαιδευτικούς να υπηρετούν την ελληνική νεολαία, όλα θα έπρεπε να λειτουργούν ρολόι. Η πρωτοβάθμια και η δευτεροβάθμια εκπαίδευση να θυμίζει την Εδέμ, τη γη της επαγγελίας έστω!

Προφανώς ο δημόσιος τομέας μας, παρά τα "εξυγιαντικά" μνημόνια, παραμένει μια τεράστια χοάνη, ένα πηγάδι δίχως πάτο που καταπίνει χρήμα. Η άθλια κατάσταση των πεζοδρομίων στην Κυψέλη -ενώ λίγα χιλιόμετρα πιο πέρα γιορτάζεται και πενθείται πριν της ώρας του ο "Μεγάλος Περίπατος"- το αποδεικνύει περίτρανα. Στην περίπτωση ωστόσο των σχολείων υπάρχει και κάτι ακόμα. Θα το ονομάσω "δεύτερο πόδι". Άλλως παραπαιδεία.

Από την πρώτη του Δημοτικού μέχρι την τρίτη του Λυκείου, κάθε γονιός που σέβεται την ιδιότητά του θεωρεί χρέος του να ανοίγει διάπλατα το πορτοφόλι του, να χρηματοδοτεί συχνά από το υστέρημά του τις "εξωσχολικές δραστηριότητες" των βλαστών του. Με το που ηχεί το κουδούνι του σχολάσματος, ξεκινάει για τα παιδιά ο καθημερινός μαραθώνιος. Μπαλέτο, καράτε, ξένες γλώσσες στις χαμηλότερες τάξεις. Φροντιστήριο ή ιδιαίτερα μαθήματα στο σπίτι όσο ζυγώνει η κρησάρα των Πανελλαδικών Εξετάσεων. Οι γνώσεις κτώνται, οι δεξιότητες καλλιεργούνται όχι στο σχολείο μα παράλληλα προς αυτό. Οι ώρες της σχολικής ημέρας εκλαμβάνονται ως μία άγονη ρουτίνα, οι μαθητές πρέπει να εξοικονομούν τότε δυνάμεις για να αντέξουν το απογευματινό πέρα-δώθε.

Οι γονείς νοιώθουν τη μόρφωση των παιδιών πολύ σοβαρή υπόθεση για να την εμπιστευτούν στο κράτος. Ως Έλληνες είναι -εξ’απαλών ονύχων- καχύποπτοι απέναντι σε καθετί δημόσιο. Έχουν δε την πλανερή αίσθηση πως το σχολείο προσφέρεται δωρεάν. Δεν συνειδητοποιούν ότι τα δίδακτρα τούς έρχονται με το εκκαθαριστικό της εφορίας.

Οι εκπαιδευτικοί, από την άλλη, θεωρούν τους μισθούς τους γλίσχρους. Έχουν άρα κάθε δικαίωμα -έτσι θα σου πουν- να τους συμπληρώνουν με τις αμοιβές από τα ιδιαίτερα.

Από τη Μεταπολίτευση τουλάχιστον και δώθε, η σχολική μας εκπαίδευση χωλαίνει από το ένα πόδι και στηρίζεται στο άλλο. Ίσως και να χωλαίνει από το ένα πόδι ακριβώς για να στηρίζεται στο άλλο. Στην παραπαιδεία.

Είναι τόσο μεγάλα τα επενδεδυμένα στην παραπαιδεία συμφέροντα, αγκαλιάζουν τόσο κόσμο, ώστε καμιά κυβέρνηση -κανένα κόμμα- δεν διανοήθηκε να τής κηρύξει ούτε καν στα λόγια τον πόλεμο. Χαμένες, σε τελευταία ανάλυση, βγαίνουν μόνον οι φτωχότερες οικογένειες. Εκείνες που δεν διαθέτουν καν υστέρημα για να τη χρηματοδοτούν. Εκείνων τα παιδιά καλούνται να αρκεστούν σε ό,τι προσφέρει το δημόσιο σχολείο...

Το να χτυπήσεις ως πολιτική εξουσία την παραπαιδεία φαντάζει μάλλον δονκιχωτικό. Πολύ ρεαλιστικότερο ίσως θα ήταν να την κάνεις από δεύτερο, πρώτο πόδι. Να την επισημοποιήσεις για να την ελέγξεις. Να δώσεις στα φροντιστήρια κύρος σχολείων. Να ονομάσεις τα ιδιαίτερα μαθήματα "κατ’οίκον διδασκαλία".

Τι παιδεία, τι παραπαιδεία; Ραμμένα ρούχα αμφότερα από τους μεγάλους. Που μέσα τους αναγκάζονται να χωρέσουν τα παιδιά…

Πηγή: Capital.gr

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr