Follow us

Το εκκρεμές της οικονομίας θα κινηθεί στην αντίθετη κατεύθυνση

Η διαφορά από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008-2009 είναι ότι αυτή τη φορά η πολιτική απάντηση ήταν εποικοδομητική.

Barry Eichengreen
ΓΡΑΦΕΙ: THETOC TEAM
Barry Eichengreen

Οι πρώτες εντυπώσεις, στη διάρκεια της καραντίνας, ήταν ότι η ανάκαμψη θα είχε το σχήμα του λογότυπου της Nike, δηλαδή μια απότομη πτώση που θα την ακολουθούσε μια πιο αργή ανάκαμψη. Αυτό που μάθαμε στη συνέχεια ήταν ότι η μορφή της ανάκαμψης θα εξαρτηθεί από την πορεία του ιού και ότι αυτό μπορεί να το προβλέψει καλύτερα ένας επιδημιολόγος από έναν οικονομολόγο. Αν ο ιός παραμείνει ελεγχόμενος, μπορούμε να συνεχίσουμε να περιμένουμε μια ανάκαμψη στο σχήμα του V της Nike. Αν υπάρξουν νέες εξάρσεις στο βόρειο ημισφαίριο, η ανάκαμψη θα μοιάζει περισσότερο με W.

Ορισμένες δραστηριότητες που είχαν σταματήσει ξανάρχισαν: στην Ευρώπη επειδή ο ιός τέθηκε υπό έλεγχο και στις Ηνωμένες Πολιτείες επειδή τόσο ο Λευκός Οίκος όσο και ορισμένες πολιτείες αποφάσισαν ότι μπορούσαν να τον αγνοήσουν. Με άλλες δραστηριότητες δεν συνέβη το ίδιο. Εξακολουθώ να πιστεύω ότι το πλήγμα στην προσφορά θα είναι σοβαρό και θα έχει μεγάλη διάρκεια: αρκεί να δούμε τα αεροπλάνα που δεν κινούνται, τα άδεια γραφεία και τα έρημα εμπορικά κέντρα. Η παραγωγικότητα θα επηρεαστεί σοβαρά.

Η διαφορά από τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008-2009 είναι ότι αυτή τη φορά η πολιτική απάντηση ήταν εποικοδομητική. Θα πρόσθετα όμως δύο παρατηρήσεις. Πρώτον, ο ηθικός κίνδυνος δεν αποτέλεσε αυτή τη φορά πρόβλημα, αντίθετα με τότε, οπότε είχε υπάρξει μια αντίσταση στην επέμβαση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα με το επιχείρημα ότι την κρίση την είχαν προκαλέσει οι τράπεζες και η επέμβαση θα έλυνε το πρόβλημα για λογαριασμό τους. Δεύτερον, υπάρχει και τώρα μεγάλο περιθώριο λάθους αν η δημοσιονομική βοήθεια αρθεί πρόωρα.

Αν δεν είχαν παρέμβει αποφασιστικά η Αγγελα Μέρκελ και ο Εμανουέλ Μακρόν, τα πράγματα θα είχαν εξελιχθεί πολύ διαφορετικά. Αυτό είναι κάτι που επαναλαμβάνεται στην ιστορία της σύγχρονης Ευρώπης: αρκεί να σκεφτούμε τον ρόλο που έπαιξαν ο Φρανσουά Μιτεράν και ο Χέλμουτ Κολ στη γέννηση της νομισματικής ένωσης. Είμαι ιδιαίτερα αρνητικός, όμως, αναφορικά με τον ρόλο του ΔΝΤ. Ζήτησαν από τους ιδιώτες πιστωτές να προχωρήσουν σε αναδιάρθρωση του χρέους των χωρών με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, αλλά ανέθεσαν την αναδιάρθρωση του ιδιωτικού χρέους στο ΙΙF (Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο), δηλαδή το λόμπι της βιομηχανίας χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών.

Όταν συγκρίνει κανείς τα ποσοστά της ανεργίας, καταλαβαίνει ότι οι ΗΠΑ έχουν πολλά να μάθουν από την Ευρώπη. Αλλά και η ευρωπαϊκή οπτική παρουσιάζει προβλήματα: η διαδικασία μετεκπαίδευσης των εργαζομένων που χάνουν τη δουλειά τους επειδή οι επιχειρήσεις στις οποίες εργάζονταν κλείνουν ή συρρικνώνονται είναι πολύ αργή. Στο πεδίο αυτό, οι Ηνωμένες Πολιτείες κινούνται πιο γρήγορα.

Θα αλλάξει αυτή η κρίση το γενικό πλαίσιο της οικονομίας; Πιστεύω πως ναι. Περάσαμε ένα μεγάλο διάστημα, ξεκινώντας από τον Ρόναλντ Ρίγκαν και τη Μάργκαρετ Θάτσερ, που ήταν της μόδας να λέμε ότι το κράτος πρέπει να κάνει λιγότερα πράγματα στο οικονομικό πεδίο. Τώρα, είναι βέβαιο ότι το εκκρεμές θα κινηθεί στην αντίθετη κατεύθυνση.

(*) O Μπάρι Αϊχενγκριν είναι οικονομολόγος, καθηγητής Οικονομίας και Πολιτικής στο Μπέρκλεϊ και γιος επιζώντων του Ολοκαυτώματος

Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ / El País

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr

Ψύχωση με το γλυκόπικρο cocktail της εποχής: Γιατί όλοι πια πίνουν Negroni;

Μερικές σκέψεις για το βαθυκόκκινο κλασικό cocktail με αφορμή την έναρξη της Negroni Week.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 22 Σεπ 2025 | 06:15

Το δράμα του πολυεκατομμυριούχου

Πώς θα ήταν ένας κόσμος δίχως καθόλου ενσυναίσθηση; Σίγουρα θα ήταν ένας κόσμος όπου δεν θα ήθελα να ζήσω ή όπου δεν θα ήθελαν να ζήσουν τα παιδιά μας.

ΜΑΝΟΛΗΣ ΚΑΨΗΣ 20 Σεπ 2025 | 13:26

Ο Ανδρέας Λοβέρδος στο ΚΚΜ

Το ερώτημα παραμένει: Γιατί όλοι φεύγουν από το ΠΑΣΟΚ και δεν έχουμε ούτε έναν να έκανε την αντίστροφη πορεία;

ΜΑΝΟΛΗΣ ΚΑΨΗΣ 17 Σεπ 2025 | 08:03

Πλέον δεν είναι ούτε δημοκράτης ούτε απλά δεξιός

Η αλήθεια είναι ότι τώρα πλέον είναι απλά νεκρός. Ούτε δημοκράτης, ούτε απλά δεξιός. Μακαρίτης.

15 Σεπ 2025 | 07:55

Βαθιά Αμερική

Μπορεί η βαθιά Αμερική να ορίσει τις τύχες του πλανήτη, κατά τον τρόπο που ένας καρκίνος μέχρι να ξεπεραστεί, αποσυντονίζει, βασανίζει τον άνθρωπο; Όλα δείχνουν πως ναι.

ΓΡΑΦΕΙ Ο Π. ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 15 Σεπ 2025 | 06:15

Η ιδεολογία του δολοφόνου

Είναι οι δολοφόνοι εκ προοιμίου "δεξιοί" ή εκ προοιμίου "αριστεροί", όπως θέλουν να μας πείσουν οι εκ διαμέτρου αντίθετες πολιτικές παρατάξεις;

ΚΑΤΑΜΕΣΤΟ ΤΟ ΚΑΛΛΙΜΑΡΜΑΡΟ 14 Σεπ 2025 | 13:18

"Απόλυτη" και κάτι παραπάνω

Η Άννα Βίσση απέδειξε για ακόμα μια φορά γιατί παραμένει η "Απόλυτη Ελληνίδα Σταρ", ίσως... και κάτι παραπάνω.

13 Σεπ 2025 | 12:37

Η πρώτη δημοσκόπηση

Το πιο χαρακτηριστικό νούμερο από τη δημοσκόπηση, είναι αυτό για την "ικανοποίηση" από τις παροχές που ανακοινώθηκαν στην ΔΕΘ. Οι μισοί από εκείνους που εκτιμούν ότι θα έχουν όφελος από τη μείωση της φορολογίας, δηλώνουν ταυτόχρονα ότι δεν είναι ικανοποιημένοι από τα μέτρα. Γιατί; Γιατί δεν τους αρέσει η κυβέρνηση είναι η απάντηση.

10 Σεπ 2025 | 07:52

Ο πάντα προκλητικός Άδωνις Γεωργιάδης

O Γεωργιάδης ήταν προκλητικός. Προκλητικός που ακύρωσε την επίσκεψή του στο νοσοκομείο της Δράμας, προκλητικός και με τα όσα είπε μετά για τα επεισόδια στην είσοδο του νοσοκομείου πριν από την άφιξή του.

08 Σεπ 2025 | 07:44

Και πάλι όλοι μαζί

Γιατί τα σημερινά ζευγάρια αποφεύγουν -συχνά τρέμουν στο ενδεχόμενο- να γίνουν γονείς; Η προφανής απάντηση αφορά στο κόστος ζωής.

08 Σεπ 2025 | 06:05

Τα λείψανα του Αγίου Λαζάρου

Η βιβλιογραφία γύρω από την εμπορία "ιερών λειψάνων" εμπλουτίστηκε σε σημείο ώστε να αδυνατούμε να την εξαντλήσουμε στο πλαίσιο ενός σύντομου κειμένου.

06 Σεπ 2025 | 09:44

Δημογραφικό: Να ξυπνήσουμε γιατί χανόμαστε (Τάσος Γιαννίτσης)

Διαβάζοντας την εισήγηση για το δημογραφικό πρόβλημα που έκανε ο Τάσος Γιαννίτσης στην επετειακή εκδήλωση για τα 51 χρόνια του ΠΑΣΟΚ (και μπράβο τους για την ιδέα), σε πιάνει η ψυχή σου.

03 Σεπ 2025 | 07:15

Στην Αξιώτισσα στη Νάξο

Όποτε βλέπω σε ταβέρνα ή εστιατόριο, πανό, αφίσες και λοιπά πολιτικά μηνύματα, τα οποία "μοστράρει" ο ιδιοκτήτης πιστεύοντας προφανώς ότι με τον τρόπο αυτό επηρεάζει πεινασμένες συνειδήσεις, απλώς αποχωρώ.

ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΩΜΕΝΙΔΗΣ 01 Σεπ 2025 | 07:23

Χειμερία νάρκη ή γεμιστά της επόμενης μέρας;

Οι αρκούδες. Τα ερπετά. Οι νυχτερίδες και οι σκίουροι. Και ορισμένοι Έλληνες πολιτικοί, ιδίως εάν έχουν διατελέσει πρωθυπουργοί.

01 Σεπ 2025 | 07:21

Εκλογολογίες και κομματικοί σχεδιασμοί

Ακόμα και η αναμενόμενη εμφάνιση του Κυριάκου Μητσοτάκη στη ΔΕΘ με τις γνωστές παροχές του Σεπτεμβρίου εντάσσεται πάντως, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, σε μια εκλογική στρατηγική.

ΓΡΑΦΕΙ Ο Π. ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 01 Σεπ 2025 | 06:10

Η Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής

Ζούμε σε οργουελικούς καιρούς. Ο Τζορτζ Όργουελ, αυτός ο σκοτεινός προφήτης του εικοστού αιώνα, μπορεί να μην έπεσε σε όλα μέσα (συμπεριλαμβάνονται και ηχηρές αστοχίες στις προβλέψεις του), αλλά σίγουρα πέτυχε διάνα το κυριότερο.

27 Αυγ 2025 | 07:28

Διαβάζοντας Τσίπρα μαζί με το croissant

Πώς να το κάνουμε, σου δίνει ένα prestige μια συνέντευξη στην Monde. (Επίτηδες βάζω συνέχεια ξένες λέξεις στο κείμενο, αν τυχόν το διαβάσει ο ίδιος, να ταλαιπωρηθεί να τις ψάχνει στο λεξικό. Μια αθώα εκδίκηση, θα μου τη συγχωρέσετε.)

25 Αυγ 2025 | 07:11

GET A LIFE

Η περιπέτεια του Γιώργου Μαζωνάκη δεν επηρέασε κανέναν πλην του ιδίου και των στενών συγγενών του. Δεν ήταν συνεπώς είδηση. Κακώς τα ΜΜΕ τη μετέδωσαν, την πρόβαλαν με πηχυαίους μάλιστα τίτλους. Γιατί το έκαναν;

ΓΡΑΦΕΙ Ο ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 25 Αυγ 2025 | 06:15

Η κόπωση των διακοπών

Όσο και αν ακουστεί αλλόκοτο, φαίνεται πως η κόπωση δεν επέρχεται ως συνέπεια των διακοπών, αλλά την κουβαλάμε μαζί μας και την μεταφέρουμε από τόπο σε τόπο.