Η "Κατοικία Λατύπη" στη Μύκονο αποτελεί μια από τις εμβληματικές δημιουργίες του αρχιτεκτονικού γραφείου Α31 Αρχιτεκτονική & Δόμηση, με συνιδρυτές τον αρχιτέκτονα Πραξιτέλη Κονδύλη (M.Sc., TUB, M.Arch. UPC, Ph.D. ETSAB) και τον άλλο ιδρυτικό μέλος του γραφείου Παναγιώτη Καρρά, πολιτικό μηχανικό.

Το έργο αντλεί το όνομά του από τη λέξη "λᾱτύπη", που στην αρχαία ελληνική γλώσσα σημαίνει το αποπελέκημα λίθου, τα θραύσματα που προκύπτουν από τη διαδικασία λάξευσης. Η ετυμολογία αυτή δεν είναι τυχαία· η ίδια η κατοικία μοιάζει με γλυπτό που έχει προκύψει μέσα από το τοπίο, σαν αποτέλεσμα μιας διαδικασίας ανάδυσης και ταυτόχρονα ενσωμάτωσης στη φύση.

Η κατοικία βρίσκεται στην περιοχή Χουλάκια, σε εκτός σχεδίου οικόπεδο τεσσάρων στρεμμάτων με έντονη κλίση και στραμμένο νότιο προσανατολισμό, προσφέροντας απρόσκοπτη θέα προς τη Δήλο και τη Ρήνεια (Η Ρήνεια είναι ένα μικρό νησί των Κυκλάδων, ακατοίκητο σήμερα, που βρίσκεται ακριβώς δίπλα στη Μύκονο και πολύ κοντά στη Δήλο). Το συγκρότημα αναπτύσσεται σε δύο επίπεδα και διαθέτει υπέργειο τμήμα περίπου 120 τ.μ. και υπόσκαφο περίπου 130 τ.μ., ενώ ο συνολικός σχεδιασμός αντιμετωπίστηκε ως ενιαία διαμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου, με στόχο την απόλυτη ένταξη στο μυκονιάτικο τοπίο. Έτσι, το σύνολο της κατοικίας παραμένει αθέατο από τον δρόμο, διατηρώντας τον διάλογο με τη φύση και αποφεύγοντας κάθε επιβολή.

Το έργο "Λατύπη" δεν περιορίζεται στην τυπική έννοια της κατοικίας· αποτελεί μια σύγχρονη "φυσική εγκατάσταση" στο Αιγαιοπελαγίτικο τοπίο. Η έμπνευση προέρχεται από τη γλυπτική παράδοση των Κυκλάδων, όπου για χιλιάδες χρόνια οι λιθοξόοι μετέτρεπαν την πέτρα σε έργα αιώνιας αξίας. Εδώ, το τοπίο σμιλεύεται αρχιτεκτονικά, ώστε να προκύψει μια μορφή που συνδυάζει την αρχετυπική κυκλαδική κατοικία με τη σύγχρονη προσέγγιση της αειφορίας.

Κεντρικό στοιχείο της σύνθεσης αποτελεί το αίθριο, μια τυπολογία που συνοδεύει την ελληνική αρχιτεκτονική για περισσότερες από τέσσερις χιλιετίες. Στο επίπεδο μηδέν, σε υψόμετρο 64 μ. από τη θάλασσα, οι βασικοί χώροι διαβίωσης – καθιστικό, κουζίνα και τραπεζαρία – οργανώνονται γύρω από μια ελιά στο κέντρο της αυλής. Το δέντρο αυτό λειτουργεί ως σύμβολο μνήμης και γείωσης στον μεσογειακό χώρο. Στο ίδιο επίπεδο βρίσκονται δύο υπνοδωμάτια, το ένα με άμεση πρόσβαση στην κολυμβητική δεξαμενή και το άλλο φωτιζόμενο μέσω ενός "πηγαδιού φωτός". Η αυλή συμπληρώνεται από ένα υπαίθριο αμφιθέατρο περίπου 60 θέσεων, στραμμένο προς το ιερό νησί της Δήλου.

Το δεύτερο επίπεδο, στο ύψος 68 μ., είναι σχεδόν εξ ολοκλήρου υπόσκαφο και περιλαμβάνει δύο ακόμη υπνοδωμάτια με ιδιωτικά λουτρά. Η πρόσβαση σε αυτό γίνεται μέσα από μια υπαίθρια πορεία – ένα "σοκάκι" δύο μέτρων – που παραπέμπει στα παραδοσιακά μυκονιάτικα περάσματα. Η στέγη καλύπτεται από φυτεμένο δώμα, διασφαλίζοντας αρμονία με το φυσικό περιβάλλον και προσφέροντας ανεμπόδιστη θέα προς το Αιγαίο. Οι χώροι στάθμευσης είναι επίσης ενσωματωμένοι διακριτικά, με φυτεμένα δώματα που καμουφλάρουν την παρουσία των οχημάτων.

Ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στον σχεδιασμό του φυσικού περιβάλλοντος. Η φύτευση βασίζεται στα τοπικά χαρακτηριστικά της μυκονιάτικης γης και αναδιατυπώνει τις υφές, τα χρώματα και τις διαπλάσεις των αυτοφυών φυτών, με στόχο τη μικρότερη δυνατή αλλοίωση του τοπίου. Οι προτεινόμενες "ξηρομορφικές" φυτεύσεις αντέχουν στις δύσκολες κλιματικές συνθήκες των Κυκλάδων και απαιτούν ελάχιστη άρδευση και συντήρηση, συμβάλλοντας στη βιωσιμότητα του έργου.

Η "Κατοικία Λατύπη" έχει ήδη αναγνωριστεί διεθνώς, συγκεντρώνοντας σειρά διακρίσεων: νικητής στην κατηγορία "Best Architecture Single Residence” των European Property Awards 2023-2024, νικητής στην κατηγορία "Best Luxury Residential Architecture” στα Luxury Lifestyle Awards 2023, longlisted στα Archello Awards 2023, καθώς και TOP 20 Architectures του Archilovers για το 2023. Παράλληλα, έχει τιμηθεί με έπαινο στα Ελληνικά Βραβεία Αρχιτεκτονικής Doma Archi Awards 2023 και διακρίθηκε για τα Ευρωπαϊκά Βραβεία Αρχιτεκτονικής Mies Awards 2024.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr