
Ως υπεύθυνοι κάτοικοι αυτού του πλανήτη, οφείλουμε να υποστηρίζουμε κάθε γνήσια πρωτοβουλία ESG για την υγεία, ως το υπέρτατο κοινωνικό αγαθό, τη βιωσιμότητα της Γης για την επιβίωση του πλανήτη μας και των μελλοντικών γενεών.
Η ποικιλομορφία των πολιτισμών, των προτύπων διαβίωσης, των πόρων και των ατομικών
συμφερόντων όμως, αποτελούν τροχοπέδη στην έγκαιρη επίτευξη του στόχου της μηδενικής
εκπομπής ρύπων. Είναι γεγονός πλέον η αναμενόμενη καθυστέρηση της επίτευχης των στόχων της Πράσινης Συμφωνίας. Οι παράγοντες αντίστασης Μεταξύ των αλληλοεπικαλυπτόμενων κατευθύνσεων και κανονισμών της διεθνούς κοινότητας, τα ακόλουθα ζητήματα ενδέχεται να καθυστερήσουν τον στόχο των μηδενικών εκπομπών που έχει προγραμματιστεί για το 2050.
1. H υστερία του Green Washing: Διάβασα ένα άρθρο στο διαδίκτυο για ένα βιώσιμο σπίτι κάπου στη Δυτική Ευρώπη. Το σπίτι είναι εξολοκλήρου χτισμένο με ακριβά υλικά και ξύλο κέδρου σε ποσοστό σχεδόν 100%. Έχει χρησιμοποιηθεί ένας τεράστιος αριθμός δέντρων κέδρου. Η οροφή έχει καλυφθεί με πράσινα βρύα για να ενισχυθεί η βιωσιμότητα του πρασίνου. Είναι δύσκολο να αντιληφθεί κανείς την αναλογία του οφέλους, που προσφέρουν μερικά τετραγωνικά μέτρα γρασιδιού έναντι της ζημιάς στο δάσος, αλλά σίγουρα δεν είναι υπέρ του γρασιδιού.
2. Η περιορισμένη φερεγγυότητα των μικρών επιχειρήσεων. Σε πολλές χώρες το ποσοστό των
μικρών έναντι των μεγάλων επιχειρήσεων, είναι συντριπτικό. Στην Ελλάδα, για παράδειγμα, το
ποσοστό των μικρών επιχειρήσεων είναι της τάξης του 95%. Οι ιδιοκτήτες στη συντριπτική τους πλειοψηφία δεν έχουν ιδέα τι πρέπει να κάνουν για να ευθυγραμμιστούν με τους κανονισμούς
ESG και περιμένουν ότι ο νόμος θα είναι "ελαστικός" όταν έρθει η ώρα. Στο Ελληνικό Χρηματιστήριο μόνο το 30% των εγγεγραμμένων επιχειρήσεων έχει υποβάλει έκθεση NFRD.
3. Οι αντιδράσεις των γεωργών. Πρόσφατα στη Γαλλία, οι παραγωγοί εξέφρασαν δυναμικά τις αμφιβολίες τους σχετικά με τις επιπτώσεις των κανονισμών και των οδηγιών για το ESG, που περιορίζουν την επιλογή καυσίμων και απαιτούν πρόσθετες επενδύσεις για την επιχείρηση με τη μορφή βιώσιμων λιπασμάτων, περιορισμούς στη χρήση του νερού κ.λπ. Σύμφωνα με την
Ευρωπαϊκή Επιτροπή, οι βασικές πολιτικές για να καταστεί η Ευρώπη κλιματικά ουδέτερη έως το 2050 αποδυναμώνονται επίσης από τις επικείμενες εκλογές σε πολλές χώρες και τις διαμαρτυρίες των αγροτών...
4. Η Κίνα παράγει περισσότερη αιολική ενέργεια αλλά... Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός εκπομπών CO2 στον κόσμο λόγω του μεγάλου πληθυσμού της, παράγοντας το 33% των παγκόσμιων εκπομπών. Η θετική πλευρά είναι ότι και άλλες χώρες (παρά την εμφανή πρόοδο - 2,5 τεραβατώρες ηλεκτρικής ενέργειας το 2023 στην Ευρώπη) θα πρέπει να εντείνουν τις επενδύσεις τους για την παραγωγή αιολικής καθαρής ενέργειας.
5. Αποκλήσεις στην ανακύκλωση πλαστικού. Σύμφωνα με τους Sunday Star Times, μια διάσημη εταιρεία ανακύκλωσης πλαστικού πετάει τεράστιες ποσότητες πλαστικού σε χωματερές
6. Δυσκολίες στη χρήση εναλλακτικών πρωτεϊνών. Ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ δέχεται επικρίσεις επειδή το σχέδιό του για τον μετριασμό των κλιματικών αρνητικών επιπτώσεων περιλαμβάνει την κατανάλωση λιγότερου κρέατος (οι αγελάδες παράγουν μεθάνιο) χωρίς να αντικατασταθεί με εναλλακτικές πρωτεΐνες.
7. Γιγαντιαία παραγωγή πλαστικού. Η διαρκής παραγωγή πλαστικού ως τώρα θα μπορούσε να τριπλασιάσει το ένα πέμπτο του προϋπολογισμού άνθρακα της Γης
8. Ανεπιθύμητες αντιδράσεις από κορυφαίες εταιρείες. Σύμφωνα με τους Financial Times η EXON ηγείται του αγώνα της βιομηχανίας ενάντια στα σχέδια του ΟΗΕ για τον περιορισμό των πλαστικών.
9. Αμφίβολες αποδόσεις των προγραμμάτων βιωσιμότητας. Σύμφωνα με έκθεση της Mackenzie, το 43% των Καναδών επενδυτών πιστεύει ότι οι βιώσιμες επενδύσεις τείνουν να αποφέρουν χαμηλότερες αποδόσεις από τις παραδοσιακές.
10. Ανεξάρτητες πολιτικές από διαφορετικές χώρες. Σύμφωνα με το BBC, η κυβέρνηση της Σκωτίας επιβεβαίωσε ότι θα καταργήσει τους ετήσιους και ενδιάμεσους στόχους για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
11. Τεράστιο κόστος επένδυσης. Είναι τεράστιο το κόστος μετάβασης σε μηδενικές εκπομπές από Οργανισμούς και χώρες. (Λονδίνο, 8 Ιανουαρίου 2024). Η Επιτροπή Ενεργειακών Μεταβάσεων (Energy Transitions Commission) εκτιμά ότι η επίτευξη του καθαρού μηδενικού ισοζυγίου εκπομπών έως το 2050 απαιτεί μέση ετήσια επένδυση ύψους 3,5 τρισεκατομμυρίων δολαρίων παγκοσμίως μεταξύ 2021 και 2050. Αυτό σημαίνει συνολικά επενδύσεις κεφαλαίου ύψους 110 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, ή 1,3% του προβλεπόμενου παγκόσμιου ΑΕΠ, κατά τις επόμενες τρεις δεκαετίες. Σύμφωνα με το Bloomberg πάνω από το 25% των προβλεπόμενων περιουσιακών στοιχείων υπό διαχείριση (AUM) ύψους 140 τρισεκατομμυρίων δολαρίων αναμένεται σύμφωνα με την τελευταία έκθεση ESG της Bloomberg Intelligence
12. Οι εκπομπές των μεταφορών δεν έχουν ακόμη ελεγχθεί πλήρως Παρακάτω παρουσιάζονται τα γραμμάρια CO2 ανά επιβάτη για 1 χλμ, ειδικά για την κρουαζιέρα και τις πτήσεις μικρών αποστάσεων. Επιπλέον, η τρομοκρατία των Χούτι αναγκάζει τα πλοία να κάνουν τον περίπλου της Αφρικής. Το κόστος και οι εκπομπές αυξάνονται εκθετικά όπως φαίνεται παρακάτω:
13. Προμηθευτές. Οι προμηθευτές είναι αναρίθμητοι και προέρχονται από διαφορετικές χώρες. Όλοι οι προμηθευτές που εξάγουν στην Ευρώπη πρέπει να συμμορφώνονται με τους
κανονισμούς ESG, ιδίως με την ταξινόμηση (taxonomy). Για παράδειγμα, οι εισαγωγές καφέ καισοκολάτας θα πρέπει να συνοδεύονται από δεδομένα GPS για να αποδεικνύεται ότι δεν έχουνπαραχθεί σε αποψιλωμένες περιοχές. Ο Tengku Zafrul (Minister of Investment, Trade & Industry Malaysia) υποστηρίζει ότι "τα μέτρα που σχετίζονται με το εμπόριο πρέπει να είναι δίκαια για τις αναπτυσσόμενες χώρες".
14. Τεράστιο το κόστος για τη ναυτιλία. Τεράστιες επενδύσεις για την ευθυγράμμιση της ναυτιλίας στους νέους κανονισμούς προς την κατεύθυνση της μείωσης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Ακριβά αντιρρυπαντικά, σχέδια για την προσαρμογή των συστημάτων ενέργειας για μεθανόλη, αμμωνία, ατομική ενέργεια, υδρογόνο. Ενσωμάτωση της μηχανικής μάθησης, IOT, τήρηση αυστηρών κανόνων όπως το Qualship 21 στα λιμάνια των ΗΠΑ, καθώς και απαιτητικοί κινεζικοί κανονισμοί για την εμπορική ναυτιλία, τεχνολογία αιολικής πρόωσης για τη ναυτιλία κ.λπ. κ.λπ.
15. Αυτοκίνητα EV. Δεν αποτελούν πανάκεια ακόμη. Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στην Daily Mail από την επιστημονική ρεπόρτερ Nikki Main, "Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα με καθαρά κριτήρια ετοιμότητας απελευθερώνουν περισσότερες τοξικές εκπομπές από τα βενζινοκίνητα οχήματα και είναι χειρότερα για το περιβάλλον". Τα EV ζυγίζουν 30% περισσότερο από τα βενζινοκίνητα αυτοκίνητα προκαλώντας ταχύτερη φθορά των ελαστικών. Τα ελαστικά απελευθερώνουν τοξικά σωματίδια 400 φορές μεγαλύτερα από τις εκπομπές καυσαερίων.
16. Το μεγάλο πετρέλαιο εξακολουθεί να υστερεί. Το μεγάλο πετρέλαιο επικρίνεται για την υστέρηση στους στόχους του καθαρού μηδενός εκπομπών. Η Climate action 100, επικρίνει τη Big Oil για την υστέρηση στα κριτήρια ετοιμότητας. Το παγκόσμιο πετρέλαιο και το φυσικό αέριο παραμένουν ισχυρά, δυσκολεύοντας τη μετάβαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η
πολυπλοκότητα και το κόστος της μετάβασης αποδεικνύονται πιο σύνθετα και ακριβά από ό,τι
αναμενόταν.
17. Η ρύθμιση του κλίματος στον νέο κόσμο συγκρούεται με τον καπιταλισμό του παλιού κόσμου. Οι τραπεζίτες εκφράζουν απογοήτευση για τους μη ρεαλιστικούς κλιματικούς στόχους. Οι τράπεζες επανεκτιμούν το καθαρό μηδέν. Απογοήτευση για τους μη ρεαλιστικούς κλιματικούς στόχους των τραπεζών. Οι τράπεζες επανεκτιμούν τις δεσμεύσεις για το καθαρό μηδέν λόγω των πρακτικών προκλήσεων και των περιορισμών στη λειτουργία τους σε περιοχές που εξαρτώνται από τον άνθρακα. Ο αρχικός ενθουσιασμός της χρηματοπιστωτικής βιομηχανίας για τις δεσμεύσεις του καθαρού μηδενός έχει πλέον συναντήσει την πραγματικότητα, με τις τράπεζες να επανεκτιμούν τις στρατηγικές χρηματοδότησής τους.
18. Η περίπτωση του Καναδά. Σύμφωνα με το Publishing Fossil Fuel, οι επιδοτήσεις κοστίζουν στους Καναδούς πολίτες πολύ περισσότερα χρήματα από τον φόρο άνθρακα κατά 3 σεντς ανά λίτρο.
19. Η ανάγκη για ταχύτητα. Σύμφωνα με τη McKinsey, ο μετασχηματισμός του χαρτοφυλακίου, του λειτουργικού μοντέλου, του ισολογισμού, των ψηφιακών στρατηγικών και των ταλέντων μπορεί να ενισχύσει την ανθεκτικότητα μιας επιχείρησης. Αλλά αυτοί οι μετασχηματισμοί είναι πολύ δύσκολο να πραγματοποιηθούν με την απαραίτητη ταχύτητα που αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την επιτυχία.
20. Μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες με σοβαρές επιπτώσεις στο CO2. Μια μεγάλη πετρελαϊκή εταιρεία κατηγορείται για greenwashing σχετικά με το σχέδιο δέσμευσης διοξειδίου του άνθρακα στο οποίο δεν κατάφερε να επενδύσει. Μετά την COP 29 οι κορυφαίοι παραγωγοί
πετρελαίου φαίνεται να συνεχίζουν την παραγωγή ως συνήθως. Οι εταιρείες πετρελαίου και
φυσικού αερίου της Βόρειας Θάλασσας συνεχίζουν τις γεωτρήσεις παρά τους στόχους για το
κλίμα. Μεγάλες εταιρείες πετρελαίου και φυσικού αερίου της Βόρειας Θάλασσας δεν
σχεδιάζουν να σταματήσουν τις γεωτρήσεις για να επιτύχουν το όριο του 1,5 βαθμού
υπερθέρμανσης του πλανήτη.
21. Γρήγορος αποδεκατισμός των ζωικών ειδών. Το Κέντρο Οικολογίας και Υδρολογίας του Ηνωμένου Βασιλείου αναφέρει ότι 1400 είδη πτηνών εξαφανίστηκαν το 2004. Καθόλου
ενθαρρυντική πρόοδος για τη διάσωση του πλανήτη σύμφωνα με τα σχέδιά μας.
22. Αποθαρρυντικές προβλέψεις. Σύμφωνα με την παρακάτω ανησυχητική μελέτη της MacKinsey ο κόσμος δεν θα επιτύχει τις μηδενικές εκπομπές ούτε μέσα στον αιώνα που διανύουμε.
O Αντώνης Σπανός είναι ειδικός σύμβουλος EFQM, με 30+ έτη εμπειρίας στην υποστήριξη
περισσότερων από 200 οργανισμών στην Ευρώπη, τη Βόρεια Αφρική και την Ελλάδα, στην εφαρμογή και λειτουργία συστημάτων οργάνωσης, διαχείρισης, ποιότητας και βιωσιμότητας. Ο Αντώνης Σπανός διδάσκει εκπαιδευτικά προγράμματα ESG στην Ελληνοαμερικανική Ένωση.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr