Πατέρας του ολοκληρωτικού πολέμου στη σύγχρονη εποχή θεωρείται ο Γιόζεφ Γκέμπελς, που με μια διαβόητη ομιλία στο "Παλάτι του Αθλητισμού" την 18η Φεβρουαρίου του 1943, αμέσως μετά τον όλεθρο στο Στάλινγκραντ και τις πρώτες ήττες του Ρόμελ στην Αφρική, προκειμένου να καταπνίξει κάθε εσωτερική φωνή για "διαπραγμάτευση" και "συνθηκολόγηση με αξιοπρέπεια", κήρυξε τη "φυγή προς τα εμπρός" με τον… ολοκληρωτικό πόλεμο. Τουτέστιν; Καμία διάκριση πλέον ανάμεσα σε μάχιμους και αμάχους. Εξουδετερώνουμε τον εχθρό όπου και αν τον εντοπίσουμε.
Εάν θέλουμε να είμαστε δίκαιοι, πάντως, θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι ο ολοκληρωτικός πόλεμος δεν ήταν πατέντα του Γκέμπελς –απλώς ο μοχθηρός Γιόζεφ επανέφερε στο ιστορικό προσκήνιο μια θηριωδία που βρισκόταν εν υπνώσει ή/και υπό καταστολή με κάτι ασπιρίνες σαν τις Συνθήκες της Γενεύης. Επί χιλιετίες στην πράξη υφίσταται μονάχα ολοκληρωτικός πόλεμος• εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια του εκάστοτε νικητή εάν θα εκτελέσει αποκλειστικά τους άνδρες αιχμαλώτους ή θα πάρει σβάρνα και τα γυναικόπαιδα.
Για να επανέλθουμε ωστόσο στη σύγχρονη τραγωδία της Μέσης Ανατολής, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε ότι διευκόλυνε αφάνταστα την "ασύμμετρη απάντηση" του Νετανιάχου η τακτική της Χαμάς –και της Χεζμπολάχ, έως ένα βαθμό- να χρησιμοποιεί συστηματικά τον άμαχο πληθυσμό ως "ανθρώπινη ασπίδα". Στο σκληρό δίλημμα "θα σκοτώσεις τον εχθρό μαχητή που βρίσκει καταφύγιο (και ορμητήριο) σ’ ένα σχολείο, μαζί με τα παιδιά του σχολείου;", ο Νετανιάχου μάλλον θα απαντούσε όπως ο αβάς Αρνό Αμορί, ο εκπρόσωπος του Πάπα, όταν το 1209 τον ρώτησαν πώς θα ξεχωρίσουν τους "αιρετικούς" από τους "αθώους" σε μια πόλη που είχε μόλις παραδοθεί: "Σκοτώστε τους όλους. Ο Θεός θα αναγνωρίσει τους δικούς του". Μπορεί να υπάρξει άραγε ημερομηνία λήξεως στη φρίκη όταν σε καθοδηγεί το δόγμα "οφθαλμόν αντί οφθαλμού και οδόντα αντί οδόντος"; Μονάχα εάν το ιδανικό σου όραμα είναι ένας αυριανός κόσμος τυφλών και φαφούτηδων.
Επιτρέψτε μου το εκτενές απόσπασμα από το περσινό άρθρο μου ως πρελούδιο στο σημερινό. Η αλήθεια είναι πως γράφω αυτές τις γραμμές κάτω από ισχυρή συγκινησιακή φόρτιση. Σε διάστημα μικρότερο του ενός μηνός έτυχε να δω δύο ταινίες που ανενδοίαστα θα τις αποκαλούσα "γροθιές στο στομάχι", εάν δεν σιχαινόμουν την εν λόγω στερεότυπη έκφραση.
Στην πραγματικότητα δεν πρόκειται για απλές "γροθιές", αλλά για έναν "ξυλοδαρμό" διαρκείας του θεατή, από τον οποίον σχεδόν σίγουρα αποκλείεται να βγει συναισθηματικά αλώβητος. Δεν θα σας συνιστούσα ελαφρά τη καρδία να τις δείτε. Χρειάζεται μεγάλη ψυχολογική προετοιμασία εκ μέρους σας πριν μπείτε στην αίθουσα –και πάλι μπορεί, κατά τη διάρκεια της προβολής, να διαπιστώσετε ότι η προετοιμασία σας δεν ήταν επαρκής. Να σηκωθείτε και να φύγετε άρον άρον προκειμένου να μην σας δουν οι άλλοι να κλαίτε σαν μωρό παιδί.
Έτσι κι αλλιώς, η πρώτη από τις δύο έχει κατέβει ήδη από τις αίθουσες και μάλλον θα πρέπει να την εντοπίσετε σε κάποια πλατφόρμα. Είναι καθαρόαιμο ντοκιμαντέρ και φέρει τον ποιητικό τίτλο "Κράτα την ψυχή σου στο χέρι και περπάτα", μολονότι –σας βεβαιώ- δεν αφήνει καθόλου χώρο για ποίηση στα ωμά κάδρα της.
Ουσιαστικά, εάν εξαιρέσουμε μερικά εμβόλιμα μα κάθε άλλο παρά περιττά πλάνα, είναι η ανταλλαγή βιντεοκλήσεων κατά την πολιορκία της Γάζας από τον ισραηλινό στρατό μεταξύ της εγκλωβισμένης Παλαιστίνιας φωτογράφου Φατιμά Χασούνα και της εξόριστης στη Δύση Ιρανής σκηνοθέτριας Σεπιντέ Φαρσί.
Εκείνο που θα χαρακώσει τη μνήμη σας, εάν βρείτε το κουράγιο και δείτε την ταινία, θα είναι το μόνιμο χαμόγελο της Φατιμά. Όπως μου είπε και ο φίλος μου ηθοποιός Ντίνος Αυγουστίδης: "Δεν έχω ξαναδεί τόσο φωτεινό πρόσωπο στο σινεμά". Προσοχή. Δεν μιλάμε για ένα χαζοχαρούμενο νεανικό χαμόγελο, την ίδια ώρα που –κυριολεκτικά, όσο πιο κυριολεκτικά γίνεται- ο βίαιος θάνατος βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής. Μιλάμε για ένα χαμόγελο ως αντίδοτο του θανάτου. Σε μια βδομάδα, σε ένα μήνα, σε ένα χρόνο, μπορεί να ξεχάσετε όλες τις υπόλοιπες λεπτομέρειες της ταινίας, αλλά αυτό το χαμόγελο αποκλείεται να το ξεχάσετε. Θα σας στοιχειώσει για πάντα.
Η δεύτερη ταινία, που βγήκε αυτή τη βδομάδα στις αίθουσες, είναι πιο σπαραχτική –εάν δικαιούμαστε να διακρίνουμε στον σπαραγμό διαβαθμίσεις. Πρόκειται για ένα υβρίδιο ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας που τιτλοφορείται "Η φωνή της Χιντ Ρατζάμπ". Η Χιντ Ρατζάμπ είναι αυθεντική ύπαρξη, όπως αυθεντική στην ταινία είναι και η φωνή της. Είναι έξι χρονών. Μην προσπερνάτε εύκολα την ηλικία της. Έξι χρονών. Στα δυσδιάκριτα σύνορα
πραγματικότητας και φαντασίας, αδύναμη να τις ξεχωρίσει, ακόμη και αν η πραγματικότητα δεν εισέβαλε τόσο βάναυσα στον μικρόκοσμό της όσο εισέβαλε πέρυσι. Η Χιντ Ρατζάμπ πηγαίνει στο νηπιαγωγείο "Ευτυχισμένη Παιδική Ηλικία" (πιο οργουελικό πεθαίνεις), στην τάξη "Πεταλούδες".
Όταν ξεκινάει η ταινία, την βρίσκουμε εγκλωβισμένη σε ένα αυτοκίνητο καθηλωμένο από τα ισραηλινά πυρά, περιτριγυρισμένη από τα πτώματα των συγγενών της. Θα παραμείνει εκεί επί ώρες. Θα ακούμε μονάχα τη φωνή της, όπως θα την ακούνε και οι υπάλληλοι της Ερυθράς Ημισελήνου που θα προσπαθούν να συντονίσουν τη διάσωσή της. Μπορούν να χαράξουν τη μνήμη μας, εκτός από τα πρόσωπα, και οι φωνές; Εάν μπορούν, η φωνή της μικρούλας Χιντ δεν πρόκειται ποτέ να σιγήσει.
Θα μου πείτε: δεν υπάρχουν αντίστοιχα σπαραχτικά ντοκουμέντα και από την ισραηλινή πλευρά; Υπάρχουν. Η κυβέρνηση του Νετανιάχου, κατά τη διάρκεια των είκοσι έξι αυτών
ατελείωτων μηνών, έδωσε στη δημοσιότητα σε (όλο και πιο φρικαλέες) δόσεις βιντεοσκοπημένα στιγμιότυπα από τη σφαγείο της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου του 2023. Κι εδώ νεαρά στην πλειοψηφία τους πρόσωπα, αμνοί αθώοι του αίματος, που συχνά δεν απεχθάνονται λιγότερο τον Νετανιάχου από όσο τον απεχθάνονται οι θύτες τους, κατακρεουργούνται και βιντεοσκοπούνται από τους ίδιους τους δολοφόνους τους. Κι εδώ μικρά παιδιά, στην ηλικία της Χιντ Ρατζάμπ, κλαίνε δίπλα στα πτώματα των γονιών τους, ανίκανα να συμφιλιωθούν με την ιδέα ότι οι μακελάρηδες του "μπαμπά" και της "μαμάς" βρίσκονται ακόμη στο διπλανό δωμάτιο. Βλέπετε, στο νοσηρό σύμπαν της Χαμάς και του Νετανιάχου, σε έναν κόσμο όπου οι άμαχοι χρησιμεύουν αποκλειστικά ως "ανθρώπινες ασπίδες" ή ως "αναλώσιμες παράπλευρες απώλειες", δικαιωμένος δεν μπορεί να αισθάνεται παρά μόνο ο Γιόζεφ Γκέμπελς.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr