Follow us

Το V της επόμενης μέρας

Ο εφιάλτης μιας επόμενης πανδημίας θα μας ευαισθητοποιήσει περιβαλλοντολογικά.

Χρήστος Χωμενίδης
ΓΡΑΦΕΙ: ΧΡΗΣΤΟς ΧΩΜΕΝΙΔΗς
Χρηστος Χωμενιδης

Πώς θα νιώθαμε εάν βλέπαμε το σπίτι μας να καίγεται; Κάποιοι θα παραλύαμε από τον πανικό. Άλλοι θα οδυρόμασταν, θα καταριόμασταν θεούς και δαίμονες. Άλλοι θα πέφταμε στη φωτιά μπας και σώσουμε κάτιτις. Μετρημένοι θα ήταν εκείνοι που -με το αυτί τεντωμένο για να ακούσουν την πυροσβεστική- θα ονειρεύονταν πώς και τι θα χτίσουν πάνω στα αποκαΐδια.

Η σειρήνα της πυροσβεστικής ήχησε θριαμβευτικά πριν από έξι ημέρες. Η Pfizer ανακοίνωσε ότι το εμβόλιο της (δείχνει να) έχει αποτελεσματικότητα πάνω από 90%. Η αντίστροφη μέτρηση για την πανδημία μπήκε στην τελική ευθεία της.

Η αντίστροφη μέτρηση για τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο ξεκίνησε με την ήττα των Γερμανών στο Στάλινγκραντ. Είχε προηγηθεί βεβαίως το Ελ Αλαμέιν, το οποίο άρχισε να ξηλώνει τον μύθο του αήττητου Άξονα. Η υπεράνθρωπη ωστόσο, δρόμο-δρόμο, σπίτι-σπίτι, αντίσταση των Σοβιετικών στις όχθες του Βόλγα ήταν που έπεισε την ανθρωπότητα ότι ο ναζιστικός εφιάλτης είχε -σχετικά σύντομη- ημερομηνία λήξης.

Τι έκαναν ευθύς αμέσως οι ηγέτες των Συμμάχων; Ξεκίνησαν να σχεδιάζουν και να διαπραγματεύονται μεταξύ τους τον μεταπολεμικό κόσμο. Ο Τσώρτσιλ συναντήθηκε με τον Στάλιν στη Μόσχα, τον Οκτώβριο του 1944. Εκεί μοίρασαν τα Βαλκάνια σε ζώνες επιρροής. Ο "πατέρας της Νίκης" θεώρησε ότι το σημείωμα με τα ποσοστά και με τις υπογραφές τους (Ελλάδα= 90% Μεγάλη Βρετανία και ΗΠΑ, 10% Σοβιετική Ένωση, για τη Ρουμανία το ακριβώς αντίστροφο) έπρεπε να καταστραφεί για να μην τους εκθέσει ως κυνικούς στα μάτια των λαών. Το χαρτί τελικά σώθηκε, ο ίδιος ο Τσώρτσιλ το δημοσίευσε το 1953...

Βρίσκω εκλεκτικές συγγένειες ανάμεσα στην πανδημία και τον παγκόσμιο πόλεμο; Προφανώς. Το ασύμμετρο της απειλής, η διασάλευση της καθημερινότητας, η αγωνία των ανθρώπων για το τι τους μέλλεται συγκρίνονται απολύτως. Σε μικρότερη ασφαλώς κλίμακα. Έχουμε σήμερα βεβαίως έναν κοινό εχθρό. Και τα όπλα για να τον αντιμετωπίσουμε δεν μάς τα δίνουν οι πολεμικές βιομηχανίες αλλά τα φαρμακευτικά εργαστήρια. Ο τρόπος όμως που τοποθετούμαστε απέναντι στο παρόν και στο μέλλον είναι εντελώς ανάλογος.

"Πάει η Φωκίωνος Νέγρη, ξόφλησε..." θρηνούσε ένας καταστηματάρχης την παραμονή του δεύτερου λοκ-ντάουν. "Κάθε άλλο!" τού απάντησα. "Εάν διέθετα τα χρήματα, θα έπαιρνα ένα μικρό μερίδιο από κάθε μπαρ, καφετέρια, μεζεδοπωλείο από την Πλατεία Κυψέλης μέχρι την οδό Πατησίων. Πολύ νωρίτερα από όσο φαντάζεσαι, θα ήμουν ο τοπικός σκιώδης άρχοντας." Είχε προηγηθεί μια συζήτηση με έναν φίλο δικηγόρο που ειδικεύεται στα ακίνητα. "Όποιος έχει, ας επενδύσει τώρα!" μού έλεγε ενθουσιωδώς. "Του χρόνου, του παραχρόνου, οι τιμές θα εκτιναχθούν."

Η συζήτηση έχει ξεκινήσει διεθνώς από την άνοιξη. Το ερώτημα είναι εάν η ανάκαμψη της οικονομίας μετά το πέρας της πανδημίας θα έχει τη μορφή ριμπάουντ -στο σχήμα του γράμματος V-, θα καθυστερήσει ένα διάστημα -στο σχήμα U-, θα είναι σπασμωδική και με πισογυρίσματα -στο σχήμα του W- ή δεν θα έρθει ποτέ, οπότε θα σουρνόμαστε στο χαμηλότερο σημείο, στo σχήμα του L. Οι πλείονες επαϊοντες μοιράζονταν μεταξύ του U και του V. Μετά την αναγγελία της Pfizer και των άλλων μεγάλων εταιρειών που δοκιμάζουν εμβόλια, τοποθετούνται πολύ πιο αισιόδοξα. Υπάρχει εξάλλου το παράδειγμα της Κίνας, η οποία -έχοντας πρώτη πληγεί και πρώτη απαλλαγεί από τον Covid 19- εμφανίζει ένα ξεκάθαρο V.

Λίγη Ιστορία αν γνωρίζεις, λίγη παρατηρητικότητα αν έχεις, τείνεις να ποντάρεις στο V. Ο άνθρωπος από τη φύση του λαχταράει να αποτινάξει τον ζόφο, να ξεχυθεί στην αγορά, να γλεντήσει, να καταναλώσει. Ψάχνει και βρίσκει αφορμή και στις πιο ακατάλληλες ακόμα ώρες. Την τελευταία μέρα πριν από το κλείσιμο του λιανεμπορίου, την Παρασκευή 7 Νοεμβρίου, το κέντρο όλων των ελληνικών πόλεων κατακλύσθηκε από μυριάδες κόσμο. Κι ας ήταν ηλίου φαεινότερο ότι μια τέτοια συμπεριφορά θα επεβάρυνε δραματικά το ιικό φορτίο. Φανταστείτε τι έχει να γίνει όταν ο Covid 19 θα έχει κατατροπωθεί!

Ξέρω τις ενστάσεις. Πώς μέχρι τότε ο κόσμος θα έχει μείνει πανί με πανί, πού σάλιο για χορούς και πανηγύρια και διακοπές και ψώνια; Μού φαίνεται ειλικρινά αδιανόητο οι ηγεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των ΗΠΑ, που έκοψαν αβέρτα χρήμα προκειμένου να στηριχτούν οι λαοί κατά την πανδημία, να τσιγκουνευτούν τη στήριξη της ανάκαμψης. Ένα εναρκτήριο λάκτισμα χρειάζεται και η νιφάδα θα γίνει χιονοστιβάδα.

Αλλού έγκειται, κατά τη γνώμη μου, το ερώτημα. Πώς θα διαμορφωθεί η -και οικονομική- ζωή μετά τον κορονοϊό. Ποιοί θα πρωτοστατήσουν και θα καρπωθούν το "μπουμ". Διότι βεβαίως το V δεν θα είναι για όλους...

"Κάνε με προφήτη, να σε κάνω πλούσιο" λέει η παροιμία. Υπάρχει ωστόσο έδαφος για κάποιες, γενικές έστω, προβλέψεις.

Ο τουρισμός, για παράδειγμα, θα λειτουργεί εφεξής με υγειονομικά αυστηρότερες προδιαγραφές. Καμένοι στον χυλό της πανδημίας οι άνθρωποι δεν θα εμπιστεύονται τα υπόπτου καθαριότητας "rooms to let” και τα εκ του προχείρου "Airbnb”. Θα προτιμούν συντομότερες διακοπές σε ευπρεπέστερα καταλύμματα. Ούτε θα ανέχονται οι αεροπορικές εταιρείες να τους σαρδελώνουν στις φτηνές τους πτήσεις.

Η τηλεργασία θα γνωρίσει περαιτέρω διάδοση - οι εταιρείες θα έχουν την τάση να περιορίσουν στο ελάχιστο δυνατόν τα πάγια έξοδά τους κρατώντας τους υπαλλήλους εκτός γραφείων. Ώσπου να γίνει αντιληπτό ότι η έλλειψη συγχρωτισμού κατακρυμνίζει παραγωγικότητα και δημιουργικότητα και να επιστρέψουμε ολοταχώς στην προτέρα κατάσταση.

Ο εφιάλτης μιάς επόμενης πανδημίας θα μάς ευαισθητοποιήσει περιβαλλοντολογικά. Αρκεί να επισημανθεί ότι η άνοδος της θερμοκρασίας απειλεί να απελευθερώσει ιούς αγνώστου επικινδυνότητας που επί εκατομμύρια χρόνια κρύβονται μέσα στους πάγους για να φουντώσει όπως ποτέ πριν το κίνημα κατά της κλιματικής αλλαγής.

Κυρίως όμως θα συμβεί ό,τι πάντα συμβαίνει κατά τη διάρκεια και μετά από μείζονες κρίσεις. Τα μεγάλα ψάρια θα καταβροχθίσουν τα μικρά. Οι επισφαλείς επιχειρήσεις, οι μικρές ιδιοκτησίες θα εξαγοραστούν, ίσως και "μπιρ παρά". Το κεφάλαιο θα συσσωρευτεί.

Οι παραπάνω εξελίξεις θα προσδιορίσουν την πολιτική ατζέντα της επόμενης μέρας.

Στη χώρα ωστόσο της φαιδράς πορτοκαλέας, η αριστερή αντιπολίτευση περί άλλα τυρβάζει. Καημός της είναι να διαδηλώσει στο Πολυτεχνείο. Να κρεμάσει για μια φορά ακόμα τα νταούλια της εκεί όπου κρεμούσαν οι καπεταναίοι τα άρματά τους...

Πηγή: capital.gr

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr

Η Κατερίνα Διδασκάλου και "Η πόρνη από πάνω": 14 χρόνια το ίδιο ρίγος

"Η πόρνη από πάνω" μετρά δεκατέσσερα χρόνια αλήθειας και συγκίνησης, μέσα στην άνθηση του ελληνικού θεάτρου. Ένα έργο-ορόσημο που εξακολουθεί να συγκλονίζει, με μια πρωταγωνίστρια που δίνει κάθε φορά την ψυχή της. Αν δεν έχετε δει ακόμη την Κατερίνα Διδασκάλου σε αυτόν τον ρόλο, μην τη χάσετε στον Νέο Ακάδημο.

27 Οκτ 2025 | 09:18

Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να ζεις

Όποτε πιάνω ένα βιβλίο πρωτοεμφανιζόμενου ποιητή ή συγγραφέα, προσδοκώ να διαβάσω αριστουργηματικές σελίδες. Με την ίδια λαχτάρα πάω στο θέατρο, στο σινεμά, σε εκθέσεις.

20 Οκτ 2025 | 09:47

Το τέλος της εργασίας

Το πρόβλημα πάντως, προϊόντος του 21ο αιώνα, δεν είναι η εντατικοποίηση της εργασίας.

13 Οκτ 2025 | 09:31

Γελοίοι

Πώς ορίζω τη γελοιότητα; Ως απώλεια του μέτρου. Των ορίων.

05 Νοε 2025 | 12:52

Τα συμπεράσματα από το "δράμα" των ΕΛΤΑ

Ποια είναι τα συμπεράσματα από το πολιτικό μελόδραμα που παίχτηκε με τα ΕΛΤΑ;

03 Νοε 2025 | 08:23

Κάποιος να σκίσει τη γάτα

Στην Κρήτη, το να ρισκάρεις κάθε τόσο -χωρίς λόγο- τη ζωή σου και τις ζωές των άλλων περνιέται για παλικαριά. Το να έχεις τον δικό σου "κώδικα τιμής", να διαιωνίζεις βεντέτες, να την ανάβεις σε όποιον θεωρείς ότι σε έθιξε, για μαγκιά.

03 Νοε 2025 | 07:02

Η Χρυσή Ζωή

Αν κατάλαβα καλά από τα πρακτικά της Βουλής, τα δημοκρατικά εύσημα που διεκδικεί η Ζωή Κωνσταντοπούλου, είναι οι αγώνες επί χούντας των γονέων της.

ΓΡΑΦΕΙ Ο Π. ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 03 Νοε 2025 | 06:10

Σφαγές εκτός κάδρου

Οι σφαγές λάμβαναν χώρα τώρα, σήμερα, το σωτήριο έτος 2025, στο Σουδάν, σε έναν από εκείνους τους πολέμους που έχουμε συνηθίσει να αποκαλούμε "ξεχασμένους".

27 Οκτ 2025 | 09:18

Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να ζεις

Όποτε πιάνω ένα βιβλίο πρωτοεμφανιζόμενου ποιητή ή συγγραφέα, προσδοκώ να διαβάσω αριστουργηματικές σελίδες. Με την ίδια λαχτάρα πάω στο θέατρο, στο σινεμά, σε εκθέσεις.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 27 Οκτ 2025 | 06:13

Πόσο διεφθαρμένος αισθάνεσαι;

Εφόσον δυσκολευόμαστε να καταλήξουμε μεταξύ μας ποιος συμπολίτης μας είναι περισσότερο διεφθαρμένος από τον άλλον, ας στραφούμε προς τη ξένη διαιτησία

25 Οκτ 2025 | 08:50

Το μνημείο του άγνωστου ακτιβιστή

Αν υπάρχει μια απορία, είναι ποια ακριβώς ήταν η στόχευση του ΠΑΣΟΚ και γιατί συστρατεύθηκε ξανά, μαζί με τις δυνάμεις του αντισυστημισμού.

22 Οκτ 2025 | 09:30

Η προκλητική δήλωση του προκλητικού Τούρκου ΥΠΕΞ

Οι δηλώσεις ή καλύτερα η συνέντευξη του Χακάν Φιντάν έγινε δεκτή από τα Μέσα ενημέρωσης στην Ελλάδα, όπως συνήθως καταναλώνονται οι δηλώσεις των Τούρκων αξιωματούχων.

20 Οκτ 2025 | 09:47

Το τέλος της εργασίας

Το πρόβλημα πάντως, προϊόντος του 21ο αιώνα, δεν είναι η εντατικοποίηση της εργασίας.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 20 Οκτ 2025 | 06:26

Η αδύνατη ειρήνη

Όλοι οι πόλεμοι –και ιδίως οι μακροχρόνιοι, εκείνοι που κακοφορμίζουν- συνιστούν μια δυσχερέστατη προς επίλυση εξίσωση, αλλά ειδικά η επίλυση της εξίσωσης Χαμάς – Ισραήλ δείχνει πραγματικά απίθανη.

18 Οκτ 2025 | 14:13

Η μόνη κρίση που δεν είδε ο Καραμανλής

Η μόνη κρίση που δεν μυρίστηκε ο Κώστας Καραμανλής ήταν η μεγαλύτερη κρίση που βίωσε η Ελλάδα από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά

15 Οκτ 2025 | 09:45

Η κατάληψη του μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη

Ο μόνος που δεν θέλησε να μετάσχει στον αχταρμά των έξαλλων αντιδράσεων ήταν ο Αλέξης Τσίπρας.

13 Οκτ 2025 | 09:31

Γελοίοι

Πώς ορίζω τη γελοιότητα; Ως απώλεια του μέτρου. Των ορίων.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 13 Οκτ 2025 | 06:24

Ο χρονοδιακόπτης της αξιοπρέπειας

Το 1999 ο Τσίπρας δεν είχε ακόμη αποφοιτήσει καν από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, μολονότι είχε ήδη θέσει τα γερά θεμέλια μιας πολιτικής καριέρας, εξαιρετικά ιδιότυπης, από πολλές απόψεις.

11 Οκτ 2025 | 10:23

Ο εκνευρισμός Ανδρουλάκη και η επιστροφή Τσίπρα

Αν το ΠΑΣΟΚ δεν καταφέρει να κουνήσει τη βελόνα και το υποψήφιο κόμμα Τσίπρα αποκτήσει υπόσταση, πώς θα απαντήσει ο Νίκος Ανδρουλάκης στο ενδεχόμενο της συνεργασίας τους;