Κωνσταντίνος Ξενάκης: Αυτός είναι ο αγαπημένος εικαστικός του Τσίπρα

«Αν συναντούσα τον Αλέξη Τσίπρα θα του έλεγα ευχαριστώ που με τίμησε διαλέγοντας να τοποθετήσει έργο μου στο γραφείο του στο Μέγαρο Μαξίμου αποδεικνύοντας ότι – επιτέλους – σ’ αυτόν τον τόπο υπάρξει αξιοκρατία: δεν έχουμε γνωριστεί, ιδωθεί και συναντηθεί ποτέ…»

Δεν έχουν ανταλλάξει ούτε μια χειραψία

Δεν τους έχει συστήσει κανείς, δεν έχουν ανταλλάξει ούτε μια χειραψία. Κι όμως, ο Αλέξης Τσίπρας διάλεξε να τοποθετήσει έργο του κοσμοπολίτη, Ευρωπαϊστή και έντονα πολιτικοποιημένου καλλιτέχνη, Κωνσταντίνου Ξενάκη, ακριβώς πίσω από το γραφείο που στο Μέγαρο Μαξίμου. Το έργο «Εντολές ΗΗΒ» (ακρυλικό σε μουσαμά διαστάσεων 100Χ81), έργο με έντονους συμβολισμούς, που ο Ξενάκης δημιούργησε το 1991 ασκώντας κριτική στον τρόπο που διοχετεύεται η πληροφορία (μεταξύ άλλων και μέσα από τα ΜΜΕ) αντικατέστησε την «Ελλάς ευγνωμονούσα». Ο λόγος για τον κλασσικό πίνακα που φιλοτέχνησε ο Θεόδωρος Βρυζάκης, κατεξοχήν εκπρόσωπος των ρομαντικών ζωγράφων του 19ου αι και της Σχολής του Μονάχου. Το έργο της δεκαετίας του ’80 του μεγάλου δασκάλου Δημοσθένη Κοκκινίδη με το ελλειπτικό λεξιλόγιο, «Αντίθεση», τοποθετήθηκε τελικά πάνω από το σαλόνι του γραφείου του πρωθυπουργού στο Μέγαρο Μαξίμου.

«Αυτό είναι ένα ευχάριστο νέο…», είπε στο TheTOC ο Κωνσταντίνος Ξενάκης σχολιάζοντας την επιλογή του πρωθυπουργού. «Σ’ αυτόν τον τόπο όλα λειτουργούν βάσει οικογενειοκρατίας – από την πολιτική έως την τέχνη. Νιώθεις πως κάτι αλλάζει, λοιπόν, όταν συνειδητοποιείς ότι αυτή η “ασθένεια” αρχίζει να περνάει. Στην Ελλάδα δε έχω καμία οικογένεια κι επειδή περνώ ένα μεγάλο μέρος του χρόνου μου στο εξωτερικό, υπάρχουν φορές που σ’ αυτή τη χώρα νιώθω ξένος», μας είπε ο Κωνσταντίνος Ξενάκης.

Εν μέρει καταλαβαίνω γιατί διάλεξε έργο μου ο πρωθυπουργός

Γιατί, λοιπόν πιστεύει ότι ο πρωθυπουργός διάλεξε το συγκεκριμένο έργο για να το τοποθετήσει σε τόσο περίοπτη θέση στο Μέγαρο Μαξίμου; «Καλό θα ήταν να… ερωτηθεί ο ίδιος», μας λέει ο κ. Ξενάκης. «Εν μέρει, ωστόσο, μπορώ να πω ότι καταλαβαίνω το λόγο. Το έργο αυτό καυτηριάζει το χαοτικό τρόπο της μετάδοσης της πληροφορίας σήμερα. Διερωτώμαι αν στη μετάδοση αυτή και κυρίως μέσα από τα ΜΜΕ υπάρχει διάλογος ή μονόλογος. Είναι ένα σύστημα που εφαρμόζεται σε όλα τα μέρη του κόσμου και ιδιαίτερα στην Ελλάδα», συμπληρώνει ο κ. Ξενάκης ο οποίος χαρακτηρίζει τον εαυτό του ως «Δον Κιχώτης που τα λέω “χύμα”…»

Με το συμβολικό τίτλο No Way Out (Αδιέξοδο), ο Κωνσταντίνος Ξενάκης εξέθεσε το περασμένο καλοκαίρι τους προβληματισμούς του στη γκαλερί Citronne καταγγέλλοντας τα αδιέξοδα της επικοινωνίας, την έλλειψη κατανόησης και την ασυνεννοησία του σύγχρονου κόσμου. Η έκθεσή του αποτελούσε συνέχεια της ομότιτλης έκθεσής του που εγκαινιάστηκε τον Φεβρουάριο του 2014 στο κτήριο της Μόνιμης Ελληνικής Αντιπροσωπείας του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) στο Παρίσι σε επιμέλεια της ιστορικού τέχνης και διευθύντριας της γκαλερί Citronne, Τατιάνας Σπινάρη Πολλάλη.

Η έκθεση No Way Out (Αδιέξοδο) του Κωνσταντίνου Ξενάκη με την οποία άνοιξαν για πρώτη φορά οι πύλες του κτηρίου της Μόνιμης Ελληνικής Αντιπροσωπείας του ΟΟΣΑ αποτέλεσε το εικαστικό «φόντο» συνεδριάσεων της Τρόικας – ο , δε, τίτλος της προκάλεσε ποικίλα σχόλια αναφορικά με το γεγονός – ενώ εικαστικοί κύκλοι ανέφεραν ότι κάποιοι από την ομάδα των «Τροϊκανών» εξέφρασαν έντονη επιθυμία για την απόκτηση κάποιων από τα έργα του καλλιτέχνη.

Αλήθεια, τι θα έλεγε στον Αλέξη Τσίπρα αν είχε την ευκαιρία να του μιλήσει; «Θα του έλεγα ότι κακώς δόθηκαν τόσα χρήματα για το Σύγχρονο Μουσείο Τέχνης της Αθήνας. Τα χρήματα πρέπει πρωτίστως να δοθούν στην Υγεία και την Παιδεία που έχουν μεγάλα ελλείματα. Και μετά αλλού…»

Κωσταντίνος Ξενάκης: ΄Ενας πολίτης του κόσμου

Ο Κωνσταντίνος Ξενάκης γεννήθηκε το 1931 στο Κάιρο και σπούδασε στο Παρίσι (1956-1961), στην École Supérieure des Arts Modernes και στην Académie de la Grande Chaumière. Το 1970 με υποτροφία της DAAD πήγε στο Βερολίνο όπου δίδαξε την περίοδο 1971 – 1973. Από το 1973 έως το 1982 δίδαξε επίσης στην Ecole Normale Superieure de l’ Enseignement Technique στη Γαλλία. Το 1958 ξεκίνησε την εκθεσιακή του δραστηριότητα που περιλαμβάνει συμμετοχές σε πολλές διεθνείς εκθέσεις.

Με σημαντική παρουσία στην διεθνή πρωτοπορία, αρχικά επηρεάστηκε από την λυρική αφαίρεση και το informel. Ήδη από την δεκαετία του 1960, εμφανίζεται το κατ’εξοχήν θέμα της ώριμης δουλειάς του: κώδικες, σημεία και σύμβολα που μεταφέρουν μηνύματα και ορίζουν τρόπους επικοινωνίας. Γύρω από αυτόν τον τομέα εξακολουθούν να περιστρέφονται οι έρευνες και οι καλλιτεχνικές του προτάσεις.

Ο Ξενάκης χρησιμοποιεί πολλών ειδών εικαστικά μέσα, σε επίπεδες ζωγραφικές, σε τρισδιάστατες κατασκευές και σε εγκαταστάσεις στον χώρο. Ο καλλιτέχνης πειραματίζεται με κριτικό βλέμμα, αλλά και με χιούμορ, συχνά καυστικό. Επαναλαμβάνει, επικαλύπτει και υπερθέτει με στοχαστικές συνθέσεις σημεία από κάθε καλλιτεχνικό και επιστημονικό τομέα με τον οποίο καταπιάνεται.

Το 1996 οργανώθηκαν αναδρομικές παρουσιάσεις του έργου του στο Μουσείο Καλών Τεχνών της Αλεξάνδρειας και στο Hanager Arts Center του Καϊρου.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr