Παρά τη σημαντική ανάκαμψη της τελευταίας δεκαετίας, το πραγματικό εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών παρέμενε, το 2024, 15% χαμηλότερο από το 2009 – την αρχή της κρίσης – και 5% χαμηλότερο από το 2004. Αυτό αποκαλύπτει το νέο policy brief του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών (ΚΕΦΙΜ) "Πού βρίσκεται το εισόδημα του ελληνικού νοικοκυριού σήμερα σε σχέση με την αρχή της κρίσης το 2009", που υπογράφουν οι Νίκος Ρώμπαπας και Κωνσταντίνος Σαραβάκος.
Η μελέτη εξετάζει την εξέλιξη του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών την περίοδο 2004–2024 στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες που βρέθηκαν σε οικονομική κρίση (Ισπανία, Ιταλία, Ιρλανδία, Κύπρος και Πορτογαλία). Η Ελλάδα και οριακά η Ιταλία είναι οι μόνες χώρες της κρίσης που δεν έχουν επανέλθει στα της προ κρίσης επίπεδα πραγματικού εισοδήματος.
Τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης:
• Στην 20ετία 2004–2024, Ελλάδα και Ιταλία είναι οι μόνες από τις έξι υπό εξέταση χώρες που δεν έχουν επανέλθει στα επίπεδα πριν το ξέσπασμα της κρίσης. Το διάστημα αυτό, η ΕΕ-27 έχει καταγράψει αύξηση πραγματικού εισοδήματος 22%, ενώ η Ελλάδα καταγράφει μείωση 5%.
• Το 2024, το πραγματικό εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών παραμένει 15% χαμηλότερο από αυτό του 2009.
Τα εκλογικά έτη
Συγκρίνοντας τα τρέχοντα (2024) επίπεδα του πραγματικού εισοδήματος των νοικοκυριών με τα έτη αναφοράς 2012, 2015 και 2019, έτη όπου πραγματοποιήθηκαν εθνικές εκλογές τη χώρα, προκύπτουν τα εξής:
•Σε σχέση με το 2012, η Ελλάδα καταγράφει σήμερα σημαντική άνοδο περίπου +22,7%, ενώ η Κύπρος κινείται στο +28,4%, η Ιρλανδία στο +26,6%, η Πορτογαλία στο +25,9%, η Ισπανία στο +17,9% και η Ιταλία στο +7,8%. Η Ελλάδα σημειώνει την τέταρτη καλύτερη επίδοση ανάμεσα στις χώρες της κρίσης, πίσω από Κύπρο, Ιρλανδία και Πορτογαλία, αλλά μπροστά από Ισπανία και Ιταλία.
•Σε σχέση με το 2015, η Ελλάδα σημειώνει από τις πιο ισχυρές ανακάμψεις με +23,5%, με την Κύπρο να προηγείται με +38,6%, την Ιρλανδία στο +24,8%, την Πορτογαλία στο +23,8%, την Ισπανία στο +14,2% και την Ιταλία στο +6,9%. Η Ελλάδα σημειώνει την τέταρτη υψηλότερη επίδοση μετά την Κύπρο, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία.
•Τέλος, σε σχέση με το 2019, η Ελλάδα καταγράφει τη μεγαλύτερη αύξηση εισοδήματος με +14,3%, με την Πορτογαλία να ακολουθεί στο +12,4%, την Κύπρο στο +11,3%, την Ιρλανδία στο +10,3%, την Ισπανία στο +5,8% και την Ιταλία στο +4,3%. Συνεπώς, η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη θέση ανάμεσα στις χώρες της κρίσης και πολύ πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ.
Η μεγάλη άνοδος μετά το 2015 οφείλεται εν μέρει στην πολύ μεγάλη συρρίκνωση των εισοδημάτων κατά την περίοδο 2010–2013, όταν το πραγματικό εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών είχε μειωθεί κατά 34%.
Ταχύτητα ανάκαμψης
Η μελέτη αποκαλύπτει τις σημαντικές διαφορές ως προς την ταχύτητα ανάκαμψης των χωρών που επλήγησαν από την κρίση. Συγκεκριμένα, σε σχέση με το 2009, η εξέλιξη του πραγματικού εισοδήματος για τις χώρες αυτές έχει ως εξής:
• Ιρλανδία: +21% σε σχέση με το 2009
• Πορτογαλία: +16%
• Κύπρος: +14%
• Ισπανία: +6,5%
• Ιταλία: –0,7%
• Ελλάδα: –15%
Η σχέση με την παραγωγικότητα
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα ευρήματα της ετήσιας έκθεσης του Εθνικού Συμβουλίου Παραγωγικότητας (ΕΣΥΠ) και του ΚΕΠΕ, η βελτίωση της παραγωγικότητας της εργασίας αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για τη μελλοντική αύξηση των εισοδημάτων. Στο δεύτερο μέρος της μελέτης του ΚΕΦΙΜ θα εξεταστεί ειδικά η πορεία της παραγωγικότητας της εργασίας σε σύγκριση με τα προ κρίσης επίπεδα.
"Παρά τη σημαντική ανάκαμψη των τελευταίων ετών και την επιτάχυνση από το 2019 και μετά, η Ελλάδα παραμένει ουσιαστικά η μοναδική χώρα της κρίσης που δεν έχει ακόμη ανακτήσει την τεράστια απώλεια εισοδήματος της δεκαετίας 2010–2013", αναφέρει ο πρόεδρος του ΚΕΦΙΜ, Νίκος Ρώμπαπας και προσθέτει: "Η σύγκλιση θα απαιτήσει διατηρήσιμη αύξηση της παραγωγικότητας, δυναμική ανάπτυξη και σταθερές μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν τη δημιουργία πλούτου για όλους τους πολίτες - και σε αυτά τα πεδία η εστίαση της κυβερνητικής πολιτικής πρέπει να είναι σταθερή".
Πηγή: Capital.gr
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Αλέξης Τσίπρας: Ουρές από τις 16:30 έξω από το θέατρο "Παλλάς" για την "Ιθάκη" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x330/9,0,597,330/crop/both/d7/d79ad91274344e5d9a5b60295ea92483.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Πειραιάς: Ταυτοποιήθηκε 16χρονος που θώπευσε γυναίκα στη μέση του δρόμου [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x341/0,0,608,341/crop/both/ff/ff368cbe2c864c4f9aa57d657159e9d2.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ταξί: Νέα 24ωρη απεργία - "Χειρόφρενο" και την Παρασκευή στην Αττική [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x405/0,27,608,368/crop/both/c8/c8503f89a0ee48c8b5dace7e9ff34cb1.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Σέρρες: Η στιγμή που η αστυνομική κλούβα... σπιντάρει για να σπάσει τον κλοιό των αγροτών [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x308/5,0,554,308/crop/both/4d/4d882a4584034133a4201a300e409e0b.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Viral: Κινέζοι φοιτητές στο Πεκίνο τραγουδούν "Άσπρα καράβια" σε άπταιστα ελληνικά [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x461/0,50,608,391/crop/both/ae/ae058d6e80ab4d6fb0386cf9f6e14f81.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Συναγερμός για την κακοκαιρία: Στο επίκεντρο εννέα Περιφέρειες - Κίνδυνος και για την Αττική [Χάρτης]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x405/0,63,608,404/crop/both/72/72cb33c7670041bfb0ac7bfcfe8df008.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Στη Βουλή η Γκίλφοϊλ: Η θερμή αγκαλιά του Κακλαμάνη που την περίμενε με ένα κόκκινο τριαντάφυλλο [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x406/0,55,608,396/crop/both/88/88d96fd19e954a0eaf54556d78d819c3.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Οι συντάξεις από 1η Ιανουαρίου 2026 με αυξήσεις και μείωση φόρου [πίνακας]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/crop/both/7f/7f873a581be948f1b41ecf7e063d1cda.jpg?quality=60&404=default&v=2)
