Η Φωτεινή Παντζιά είναι μια γυναίκα δυναμική και ανεξάρτητη που έχει σφραγίσει με την ταυτότητά της την ποιοτική εστίαση που συνοδεύεται από υπέροχο κρασί, στην Αθήνα.
Όμως δεν είναι μόνο αυτό. Εκτός από δαιμόνια επαγγελματίας είναι μητέρα δύο παιδιών κι άλλα πολλά πράγματα μαζί που τα φωτίζει σήμερα ξετυλίγοντας την πορεία της ζωής της στο TheTOC.
Η Φωτεινή Παντζιά εκτός από το "by the glass" και το "Agora N" τώρα, τρέχει ακόμα το "Cardinale" στην οδό Μητροπόλεως αλλά και το "Oh Dio" σε ένα από τα πιο προνομιακά όσο και αντιπροσωπευτικά σημεία της Αθήνας, στο Θησείο, εκεί όπου άλλοτε στεγαζόταν το Ωδείο Athenaeum Μαρία Κάλλας. Με σεφ τη Σταυριανή Ζερβεράκου δημιουργεί έναν χώρο για κάθε στιγμή της ημέρας, γεμάτο ιστορία, τέχνη και γαστρονομία.
Τη συνάντησα στο νέο της εγχείρημα, στο "Agora N" που βρίσκεται στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Με ένα λευκό ποτήρι κρασί εκείνη στο χέρι και ένα κόκκινο εγώ ξεκινήσαμε να μιλάμε.

Ήθελα να ρωτήσω τι κάνει έναν άνθρωπο σαν εσένα τόσο αεικίνητο, τόσο νέο στη σκέψη, να παραμένει έτσι; Άνοιξες το "by the glass" μέσα στην κρίση, άνοιξες άλλα δύο εστιατόρια, έχεις κάνει χιλιάδες δουλειές, από δημοσιογράφος μέχρι εκπαιδευτής σκύλων και τώρα στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Τι είναι αυτό που κάνει κάποιον να παραμένει 20 χρόνων για πάντα;
Δεν νιώθω την ηλικία μου, οπότε για μένα η ηλικία είναι ένα νούμερο. Σε μεγάλη ηλικία συνειδητοποίησα ότι θα ήμουν πολύ χαρούμενη αν ασχολιόμουν με την εστίαση και το έκανα. Νομίζω ότι η εστίαση μου έδειξε ότι αυτό ήταν για μένα. Το έχω αγαπήσει βαθιά αυτό το κομμάτι της ζωής μου, γιατί μου αρέσει πάρα πολύ να στήνω καινούργια μαγαζιά. Είναι πολύ δημιουργικό κομμάτι και μου αρέσει πάρα πολύ να μπαίνει και η ταυτότητά μου εκεί. Νομίζω ότι το κάνω σχετικά καλά και το αγαπώ πολύ.
Ξεκίνησες από μια επαρχία, από τον Δομοκό, για να έρθεις στην Αθήνα. Το όνειρό σου όταν ξεκινούσες από εκείνη την επαρχία ποιο ήταν;
Μεγαλώνοντας δεν είχα πολλά όνειρα. Δεν είχα πολύ εύκολα παιδικά χρόνια. Είχα μια σπουδαία μαμά βέβαια, η οποία αυτό που στην πραγματικότητα μου έμαθε είναι να μη φοβάμαι να ονειρευτώ. Όμως δεν ήταν πολύ εύκολα τα χρόνια μας. Ημασταν αρκετά δύσκολα οικονομικά, ζούσαμε σε ένα υπόγειο. Η μαμά μου ήταν θυρωρός, ο μπαμπάς μου ήταν δημόσιος υπάλληλος. Η μαμά μου προσπάθησε και με έβαλε σε ένα πολύ καλό σχολείο στην πρώτη γυμνασίου, στο Μαράσλειο, που τότε ήταν κορυφαίο σχολείο. Αυτό μου άνοιξε δρόμους, κυρίως μέσα μου, με έφερε σε επαφή με ανθρώπους που ήταν οικονομικά πολύ καλύτερα από μένα και κοινωνικά ήταν αστοί. Και αυτό με έκανε να δω ότι και αυτοί είναι κανονικοί άνθρωποι σαν κι εμάς. Κι έτσι δεν φοβήθηκα ποτέ να υπάρξω μαζί τους, να γίνουμε φίλοι, να σπουδάσουμε μαζί και να κάνουμε πράγματα. Αυτό το χρωστάω στη μαμά μου. Της το δίνω 100%.
Της τα είχες πει αυτά της μητέρας σου;
Όλα της τα έχω πει. Ήταν ο έρωτας της ζωής μου. Κρατάω από τη μάνα μου τα πάντα, ό,τι είμαι. Ό,τι είμαι το χρωστάω στη μαμά μου. Ήταν ένας άνθρωπος που είχε φοβερή επίδραση επάνω μου κι εγώ πάνω της. Δεν ήμουν εύκολο παιδί εγώ.
Ατίθασο;
Πολύ αλλά και πολύ, πολύ καλή μαθήτρια όταν το ήθελα.
Γιατί αυτό το ζεστό-κρύο όσον αφορά τη συμπεριφορά σου;
Τα παιδιά επηρεάζονται πολύ από το περιβάλλον που μεγαλώνουν. Το περιβάλλον στο οποίο μεγάλωσα εγώ είχε πολλές φορές αυτό το πάνω-κάτω. Έτσι αυτό το πάνω-κάτω έβγαινε και σε μένα.

Έχει μείνει αυτό το πάνω-κάτω μέσα σου;
Οχι έφυγε με πολλή δουλειά. Νομίζω ότι καθοριστικό ρόλο έπαιξαν τα παιδιά μου και οι επιχειρήσεις γιατί αναγκάστηκα να υπάρξω με ανθρώπους, έτσι έπρεπε να μάθω να ελέγχω τον εαυτό μου.
Εκεί παύεις να ρισκάρεις όταν έχεις και άλλους που τους επηρεάζει η συμπεριφορά σου;
Φυσικά και παύεις να αφήνεις τον εαυτό σου να εκδηλώνει τα συναισθήματά του τόσο έντονα όταν έχεις δίπλα σου ανθρώπους που συνεργάζονται μαζί σου. Αλλά έκανα και πολλή ψυχανάλυση όταν ήρθαν τα παιδιά μου.
Έχεις κάνει ακραία πράγματα στη ζωή σου;
Έχω κάνει, αλλά δεν τα έχω μετανιώσει γιατί είναι κομμάτι μου κι αυτά. Πάντα όλα τα έκανα ελεγχόμενα εγώ. Ό,τι κι αν έκανα γύριζα στη μαμά μου. Άρα δεν ήμουν ένα παιδί που στην πραγματικότητα διακινδύνευσε, γιατί φοβόμουν να διακινδυνεύσω. Αλλά από την άλλη ήθελα και να επαναστατήσω, και να τιμωρήσω το σύστημα, όπου σύστημα βλέπε σπίτι. Αλλά όλα ελεγχόμενα. Τώρα όμως που έχω παιδιά, λέω πολλές φορές "Θεέ μου να κάνουν τα μισά από αυτά που έκανα εγώ και ευχαριστημένη θα είμαι". Δεν θα ήθελα καθόλου να τα κάνουν όλα.
Άρα τώρα που έχεις παιδιά μετανιώνεις για πράγματα που είχες κάνει τότε στους γονείς σου;
Ναι μωρέ. Ναι, θα μπορούσα τη μαμά μου να την έχω στενοχωρήσει λιγότερο αλλά ήξερε πόσο την αγαπάω και ήξερε ότι δεν υπήρχε τίποτε που θα μου ζητούσε και δεν μπορούσα να το κάνω. Δηλαδή μου ζήτησε να μπω στο πανεπιστήμιο. Διάβασα 3 μήνες και μπήκα στο πανεπιστήμιο.
Θα έπαιρνες άλλο δρόμο με το μυαλό του τώρα ή θα έκανες τα ίδια βήματα;
Δεν θα μπορούσα να είμαι στα 13 με το μυαλό που έχω τώρα. Και επίσης τα πράγματα δεν λειτουργούν το ίδιο πάνω σου. Δηλαδή τώρα, κοιτάζοντας το παρελθόν μου, έχω συμφιλιωθεί με τα πάντα και ξέρω ότι αυτό είναι και κομμάτι μου, το οποίο πιθανόν να με έχει οδηγήσει μέχρι εδώ.

Ποιοι άνθρωποι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωσή σου; Ο μπαμπάς τι ρόλο είχε;
Δύσκολος άνθρωπος. Ο μπαμπάς μου μεγάλωσε σε επαρχία. Ήταν μοναχογιός, όχι μοναχοπαίδι. Οι αδελφές του, για να καταλάβεις, κάθονταν σούζα μπροστά του ακόμη και όταν είχαν φτάσει 50 χρόνων. Έμπαινε ο αδελφός, τέλος. Ο μπαμπάς μου λοιπόν πίστευε ότι θα κάνει ένα κορίτσι που θα παντρευτεί πάρα πολύ μικρό, που θα είναι δίπλα του. Μου είχε τεράστια αδυναμία. Δύσκολος άνθρωπος με πολλά θέματα, κακομαθημένος από το σπίτι του. Είχε τελειώσει το γυμνάσιο, που τότε ήταν μεγάλο προσόν εκείνα τα χρόνια. Όμορφος άντρας, πολλούς έρωτες, όλα τα είχε πολύ ο μπαμπάς μου. Και ήρθε μια κόρη που δεν ήταν καθόλου στα πρότυπά του. Η μάχη ήταν μεγάλη.
Στο τέλος της μέρας συμφιλιωθήκατε;
Ναι, δίπλα του ήμουν όταν χρειάστηκε, δεν τον άφησα ποτέ. Ο μπαμπάς μου λοιπόν, όταν χρειάστηκε, όταν αρρώστησε ήμουν εκεί, ήμουν η κόρη του.

Μου είπες ότι έκανες ψυχανάλυση κάποια στιγμή. Γιατί αποφάσισες να την κάνεις;
Αυτό το πάρε-δώσε με την ψυχανάλυση εγώ το είχα από τα 18, όμως σοβαρή δουλειά έκανα όταν ήρθαν τα παιδιά μου. γιατί κατάλαβα ότι δεν μπορώ να κάνω τα ίδια λάθη και αυτά να τα κουβαλάω ως προβλήματα στα παιδιά. Και έτσι έκανα πολλή δουλειά για τέσσερα χρόνια, δύο φορές την εβδομάδα.
Τι σε δίδαξε;
Πολλά πράγματα. Να είμαι πιο ψύχραιμη, πιο υπομονετική, πιο εγκρατής. Να συμφιλιωθώ με πολλά πράγματα και να μιλάω γι’ αυτά και να μην τα κουβαλάω. Να μην έχω μαύρα σκοτάδια. Ολοι οι άνθρωποι έχουμε τα σκοτεινά μας σημεία και τις γωνίες μας. Εγώ δεν τολμούσα να τα σκεφτώ. Τα είχα απωθήσει στο πίσω μέρος του μυαλού μου και έκανα πολλά πράγματα ίσως για να αποδείξω. Όχι τώρα πια, ό,τι ήταν να το αποδείξω το έκανα και τώρα είμαι ένας πολύ πιο ήρεμος άνθρωπος. Τώρα πια ξέρω ότι μπορώ να τα καταφέρω.
Τι κάνει κάποιον να έχει πατήσει γερά στα πόδια του και να λέει τώρα πια "εγώ μπορώ να τα καταφέρω". Η διάρκεια της επιτυχίας ή οι άνθρωποι που είναι δίπλα σου στη διάρκεια;
Και η διάρκεια, και οι άνθρωποι. Έχω πάντα μαζί μου τους ίδιους φίλους δεν έχει αλλάξει κάτι. Τα αδέλφια μου που είμαστε μια δεμένη οικογένεια. Έχω δύο αδέλφια, τα ανίψια μου, τα παιδιά μου τώρα. Δεν έχω κάνει τίποτα σπουδαίο, αλλά έχω καταφέρει να είμαι εκεί, να μπορώ στα παιδιά μου να δώσω τα αυτονόητα. Νομίζω ότι είμαι και λίγο καλή μαμά. Νομίζω πως έχω δώσει ό,τι χρειάζεται ένα παιδί.
Υπήρχε πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού σου ότι θέλεις να είσαι αυτό που λέμε οικονομικά ανεξάρτητη, ισχυρή;
Ήθελα να είμαι οικονομικά αυτάρκης, που επίσης μου το έμαθε η μαμά μου. Ξέρω ότι δεν θα γίνω ποτέ πάρα πολύ πλούσια. Είναι προφανές αυτό, αλλά είμαι ένας άνθρωπος που ήμουν πάντα αυτάρκης οικονομικά, και είμαι και τώρα. Και επίσης το γεγονός ότι μπόρεσα να βελτιώσω την οικονομική μου κατάσταση ανοίγοντας τα μαγαζιά μου, μου επέτρεψε να υιοθετήσω και τα παιδιά μου, αλλιώς δεν θα μπορούσα να το είχα κάνει.

Εκανες μια μονογονεϊκή οικογένεια σε μια χρονική στιγμή όπου αρχίζουν και γίνονται αποδεκτά όλα αυτά. Το είχες σκεφτεί στη αρχή;
Εγώ ερωτεύομαι γυναίκες, οπότε για μένα ήταν μονόδρομος αυτό. Θέλω να πω ότι αν έκανα οικογένεια θα ήταν μονογονεϊκή. Δεν θα υπήρχε ο μπαμπάς.
Θα μπορούσαν να υπάρχουν δύο μαμάδες όμως.
Δύσκολο το νομικό κομμάτι στην Ελλάδα για να το κάνεις αυτό. Μια από τις δυο θα τα υιοθετούσε, δεν επιτρέπεται να τα υιοθετήσουν και οι δύο, ή αν το θέλεις αλλιώς μία θα τα γεννούσε. Και μία από τις δύο ζει πάντα με την ανασφάλεια. Και το ξέρω γιατί έχω πάρα πολλές φίλες. Εγώ δεν θα μπορούσα να βάλω καμία σύντροφό μου σε αυτή τη διαδικασία.
Τι ρόλο έχει παίξει ο έρωτας στη ζωή σου;
Μεγάλο. Έχω κάνει μεγάλες σχέσεις , ήμουν με τη Λίλα 12 χρόνια, ζούσαμε μαζί, τα ανίψια μου τη λέγανε θεία, ενώ ήταν πολύ μικρά πριν καταλάβουν. Επίσης εμένα πάντα η οικογένειά μου ήξερε, καθώς και όλος ο κύκλος μου. Δεν ήταν ένα πράγμα που το έκρυψα.
Πώς το πήρε η οικογένειά σου όταν τους το είπες;
Δύσκολα στην αρχή.
Περισσότερο ο πατέρας ή η μητέρα;
Η μητέρα δεν ζούσε, αλλιώς θα το έπαιρνε εύκολα, δεν θα το έπαιρνε ποτέ δύσκολα. Ήταν ανοιχτό μυαλό. Αλλά και στον πατέρα μου τελικά μπόρεσα στο τέλος να του χαϊδέψω τα δύσκολά του. Ερχόταν να φάει με μένα και τη σύντροφό μου στο σπίτι που τον καλούσαμε και τη συμπαθούσε πολύ. Όλα θέλουν τον χρόνο τους. Αδιαπραγμάτευτα θα ήξεραν όλοι αυτό που είμαι, γιατί έχω ξαναπεί πως όπως δεν έχω επιλέξει αν θα γεννηθώ ψηλή, κοντή, μελαχρινή, δεν έχω επιλέξει κι αυτό. Το μόνο που έχω επιλέξει είναι να μην επιτρέψω ποτέ σε κανένα να με φοβίσει για να ζήσω τη ζωή μου. Κι επειδή έχω μια ζωή αυτό δεν το έχω επιτρέψει ποτέ.

Αυτό είναι πολύ μεγάλη κουβέντα. Στα παιδιά σου έχεις μιλήσει για τη ζωή σου;
Ναι, φυσικά. Η κόρη μου είναι ακόμα πολύ μικρή. Στον Άγγελο είπα τα πάντα.
Πώς το πήραν;
Φυσικά. Μια χαρά.
Αυτή την εποχή είσαι ερωτευμένη;
Όχι, δεν προλαβαίνω. Αλήθεια λέω, δεν προλαβαίνω.
Μπορούμε να τον αφήσουμε τον έρωτα στην άκρη ή αν έρθει σε παρασέρνει και δεν υπάρχει το "δεν προλαβαίνω";
Νομίζω τώρα σε αυτή την ηλικία δεν μπορεί να με παρασύρει ο έρωτας. Νομίζω ότι έχει αλλάξει και ο τρόπος που ερωτευόμαστε. Επίσης έχω δύο παιδιά που δύσκολα θα έμπαινε ένας άνθρωπος στη ζωή μου ,αν δεν μου ήταν πολύ ξεκάθαρο και πολύ σίγουρο ότι είναι ο άνθρωπος που θα ήθελα να γνωρίσουν τα παιδιά. Τα παιδιά δεν μπορούν να ζουν το δικό μας έρωτα, κάτι έπαθα τώρα, κάτι έπαθα μετά. Όλο αυτό θέλει μια πολύ μεγάλη προσοχή. Οι υποχρεώσεις μου είναι πολύ μεγάλες και αυτό τον καιρό νομίζω ότι το κεφάλι μου βλέπει μόνο τις ευθύνες και τα παιδιά μου.
Ο έρωτας καταστρέφει;
Όχι μωρέ, δεν καταστρέφει. Ωραίος είναι, αναζωογονητικός όταν συμβαίνει. Βγήκα από μια σχέση 7 χρόνων με την Ελίνα πριν 2 χρόνια. Ωραία ήταν, περάσαμε πολύ ωραία. Και εκείνη έχει δυο παιδιά. Από τότε που χωρίσαμε μου έχουν συμβεί διάφορα, αλλά δεν είναι τόσο σημαντικά ώστε να σκεφτώ τη σχέση.
Μια και πιάσαμε αυτή την κουβέντα, περίμενες ότι θα υπήρχε σήμερα στην Ελλάδα ένα πολιτικό πρόσωπο που θα ήταν αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και πριν εκλεγεί θα έβγαινε να πει "αυτή είναι η ζωή μου, αυτός είναι ο σύντροφός μου";
Νομίζω ότι έβαλε ένα πολύ σημαντικό θέμα στο τραπέζι και ξαφνικά όλοι μιλάμε με μεγαλύτερη άνεση γι' αυτό και μπράβο του. Γιατί εγώ όταν ακούω αυτό το "όταν είναι έτοιμη ελληνική κοινωνία" κάτι παθαίνω. Τι εννοούμε ακριβώς; Είμαι μια γυναίκα 56 χρόνων, που έχω αυτή τη στιγμή γύρω στους 150 υπαλλήλους που τους πληρώνω, που πληρώνω φόρους, ΦΠΑ κ.λπ. Γιατί έχω λιγότερα δικαιώματα από τους άλλους; Ποιος ορίζει ότι εγώ πρέπει να έχω λιγότερα δικαιώματα; Και τι εννοούμε όταν λέμε "όταν είναι έτοιμη η κοινωνία"; Για να δει οτι υπάρχουν άνθρωποι κανονικοί, ευτυχισμένοι, που ερωτεύονται ομόφυλα άτομα, πο έχουν παιδιά; Τι εννοούν ακριβώς; Ήρθε λοιπόν ένας άνθρωπος και μας είπε "γειά σας, να σας πω, από δω ο σύζυγός μου". Ωραίο ήταν αυτό.

Λένε πολλοί ότι μέσα σε ένα βράδυ ο Κασσελάκης προχώρησε την Ελλάδα σε αυτά τα θέματα 10 χρόνια μπροστά.
Να το πιστεύω. Βέβαια η αλήθεια είναι ότι θα προχωρήσουμε πραγματικά όταν θα ακούσω τον πρωθυπουργό να βγει να πει όχι μόνο για τον γάμο αλλά και για τα παιδιά, γιατί για μένα ο γάμος δεν έχει κανένα νόημα εάν δεν σου δίνει το δικαίωμα του παιδιού. Γιατί όλο το υπόλοιπο έχει λυθεί με το σύμφωνο συμβίωσης. Ο Μητσοτάκης ξέρω ότι στην πραγματικότητα είναι ένας πολύ ανοιχτός άνθρωπος. Για κάποιο λόγο κουβαλάει αυτά τα βαρίδια μέσα στο κόμμα.
Τον γνωρίζεις τον Μητσοτάκη;
Τον ξέρω κάπως.
Το έχετε συζητήσει ποτέ αυτό; Του έχεις πει "πρέπει αυτό να το προχωρήσεις";
Όχι, το έχω πει σε διάφορους υπουργούς του, μπορεί ίσως κάποια στιγμή και στον ίδιο. Είναι ανοιχτός άνθρωπος ο Μητσοτάκης, ικανός άνθρωπος. Πάντως μια και μιλάμε για τον Κασσελάκη εγώ απορούσα τόσον καιρό πώς είναι δυνατόν να μην υπάρχει ένας πολιτικός, ένας βουλευτής, ένας τραγουδιστής στην Ελλάδα που να έχει βγει να μιλήσει ανοιχτά. Πρέπει να είμαστε η μόνη χώρα που συμβαίνει αυτό. Εγώ λοιπόν που το έχω κάνει στη ζωή μου αυτό βρήκα κανονικό και αυτό που έκανε ο Κασσελάκης. Απλά για πρώτη φορά στο πολιτικό μας σκηνικό αυτό συζητιέται ανοιχτά.
Φαντάζομαι γνωρίζεις ανθρώπους που αυτή είναι η ζωή τους, αλλά που δεν τολμάνε να την πουν δημοσίως και που είναι από όλους αυτούς τους χώρους που μου ανέφερες.
Φυσικά γνωρίζω. Όλοι τους ξέρουμε νομίζω. Και να σου πω κάτι, υπάρχουν άνθρωποι gay που είναι ομοφοβικοί.
Πώς γίνεται αυτό;
Αφού έτσι έχουν μεγαλώσει, φοβούνται. Γύρω μας υπάρχουν άνθρωποι που είναι τώρα 45 ετών και οι γονείς τους ακόμα δεν ξέρουν ποια είναι τα παιδιά τους. Και είναι φοβερό να μεγαλώνεις με αυτό.
Η στάση της Εκκλησίας σε απογοητεύει σε αυτά τα θέματα, στο θέμα του γάμου που αντιδρά;
Φυσικά, αλλά η Εκκλησία έτσι όπως είναι, και δεν μιλάω για τη θρησκεία, στο μεγαλύτερο κομμάτι της, δεν με αφορά.
Πιστεύεις σε αυτό που λέμε μια ανώτερη δύναμη;
Θα σου πω. Οι άνθρωποι έχουν ανάγκη πάντα να πιστεύουν. Όταν αρρώστησε η μαμά μου και έχασα τον κόσμο κάτω απ' τα πόδια μου, νήστεψα μια εβδομάδα τρώγοντας μόνο μπανάνες. Πήγα μόνη μου στην Τήνο. Γονάτισα. Τους βλέπω τώρα και λέω "δεν είναι δυνατόν". Έμεινα όλο το βράδυ άυπνη. Ήμουν τρεις μέρες εκεί και μου κάνανε προσωπικές προσευχές. Και το πρωί που πήγα στο νοσοκομείο μου είπε η μαμά μου, γιατί είχε χειρουργηθεί και ήταν μια πολύ μεγάλη τομή, "Φωτεινή, είναι το πρώτο βράδυ που κοιμήθηκα από εκείνη την πλευρά". Κι εγώ η ανόητη το πίστεψα, ότι ήταν το πρώτο βράδυ. Και γι' αυτήν ψυχολογικό ήταν. Δεν θα μπορούσα να το κάνω ξανά.
Οι άνθρωποι πάντα έχουν ανάγκη να πιστεύουν κάπου. Συνήθως λέω ότι πιστεύω στο σύμπαν, στην ισορροπία του σύμπαντος. Αυτό που μαθαίνω στα παιδιά μου είναι ότι όταν το σύμπαν είναι καλό μαζί μας, θα πρέπει και εμείς να επιστρέφουμε αρκετά πράγματα για να μπορεί να ισορροπεί.
Θεωρείς ότι τελειώνουμε εδώ ή υπάρχει και κάτι άλλο;
Τελειώνουμε εδώ και μου φαίνεται και τρομακτικό.
Πώς θα ήθελες να δεις τα παιδιά σου;
Ευτυχισμένα να είναι και καλοί άνθρωποι.
Τι θα ήθελες να γίνουν;
Ό,τι θέλουν; Με ρώτησε ο γιος μου "μαμά τι θα ήθελες να γίνω" και του απάντησα "καλός άνθρωπος".
Τι θέλει να γίνει στ’ αλήθεια;
Είναι πολύ καλός στα αθλήματα. Πηγαίνει στου Μωραΐτη και τον έχουν πάρει και στην ομάδα στίβου του σχολείου και στην ομάδα μπάσκετ.
Και η κόρη;
Η κόρη είναι πολύ μικρή. Είναι ένα παιδί ευφυές, χορεύει πάρα πολύ ωραία, είναι πάρα πολύ καλή στο να γράφει, στο να διαβάζει παρότι είναι μικρή. Ο Άγγελος κατά καιρούς λέει "μαμά θα κάνω ό,τι κάνεις και εσύ". Του είπα λοιπόν ότι καλό θα ήταν να μη βάλει τα παπούτσια τα δικά μου γιατί του φαίνεται πολύ γοητευτικό αυτό. Του είπα "σπούδασε, κάνε ταξίδια στο εξωτερικό κι αν αυτό που θες είναι αυτό, τότε να ασχοληθείς. Και είμαι εδώ με μεγάλη χαρά να σε βοηθήσω".
Τι καινούργιο θα δούμε τώρα στο εστιατόριο που βρίσκεται στην καρδιά του Κέντρου Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος;
Μαζί με τον Σταύρο Θεοδωράκη και με τον σεφ Κώστα Τσίγκα που έχει πάρει Βραβείο Ελληνικής Κουζίνας 2023 στο "Pere Ubu" της Μυκόνου θα δώσουμε για τα επόμενα 5 χρόνια το πρώτο στίγμα της νέας εποχής στο υπό αναδιαμόρφωση σκηνικό του Καναλιού. Αυτό που κάνουμε στο "Agora N" δίπλα στην Εθνική Λυρική Σκηνή και την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, είναι κάτι πολύ διαφορετικό.
Θέλουμε να βγάλουμε ένα φαγητό που να ταιριάζει στο προφίλ του χώρου, αλλά και του κόσμου που τον επισκέπτεται -από νεαρούς και τουρίστες μέχρι την οικογένεια με τα παιδιά. Θα είναι μεγάλη επιτυχία για εμένα να ξέρω ότι ο καθένας μπορεί να έρθει με το παιδί του, να χαρεί τη μαγική θέα του Καναλιού, τα χορογραφημένα σιντριβάνια και να απολαύσει το κρασί ή το ποτό του εκεί.
Τι θα μπορεί να δοκιμάσει κάτι κάνεις σε αυτήν τη νέα πρόταση;
Και εδώ το κρασί θα είναι πυλώνας. Το φαγητό θα ξεκινάει από το πρωί με ωραίο καφέ, πολλά ανοιχτά σάντουιτς, πίτες, κρουασάν κι ένα πολύ δυνατό κομμάτι πρωινού, ενώ θα έχει διαφορετικά μενού για lunch και βραδινό, πάντα με ελληνική ταυτότητα. Θα δώσουμε μεγάλη έμφαση στην εποχικότητα, με πολλά πιάτα ημέρας ή εβδομάδας, βασισμένα σε προϊόντα πολύ φρέσκα. Φυσικά θα είμαστε συντονισμένοι και με τα ωράρια της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, ώστε να μπορεί κάποιος να απολαύσει το φαγητό σου πριν ή μετά το τέλος της παράστασης.
Γιατί στον Σταύρο;
Τον εκτιμώ, τον εμπιστεύομαι. Έχουμε κοινή ματιά στα πράγματα, αισθητική, ακόμη και στο φαγητό και στο κρασί, στο πώς θέλουμε τα πράγματα. Και επίσης είναι και ένας άνθρωπος που λειτουργεί με ταχύτητα στις αποφάσεις, όπως κι εγώ και αυτό μου κάνει πολύ καλό.
Aπέναντι από το εστιατόριο είναι η Εθνική Λυρική Σκηνή. Σου αρέσει η όπερα;
Παρακολουθώ πού και πού. Δεν μεγάλωσα μ' αυτά. Δεν με δέρνανε για να μάθω να ακούω όπερα. Προσπαθώ να πηγαίνω με τον γιο μου μια φορά το χρόνο τουλάχιστον. Τώρα που είναι δίπλα μας θα πηγαίνω πιο συχνά. Τουλάχιστον ας έχουν τα ακούσματα και ας τα κάνουν ό,τι θέλουν.
Εσύ τι μουσική ακούς;
Ελληνικά έντεχνα. Αν και τώρα δεν μου αρέσουν αυτές οι κατηγορίες πια γιατί προχθές είχα πάει στα μπουζούκια στη Στανίση με τον Αδαμαντίδη. Δεν έχω πάει σε ωραιότερα μπουζούκια, γιατί είναι αυτά τα μπουζούκια τα παλιά.
Πήγα για πρώτη φορά μαζί με την Ελένη Ράντου και τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου. Και να σου πω το κορυφαίο, για να δεις πόσοι κόσμοι βρίσκονται εκεί. Βγαίνει η Στανίση και δίνει το μικρόφωνο στον Παπακωνσταντίνου. Ο Βασίλης πολύ ντροπαλός άνθρωπος, δεν μπορεί καθόλου να το κάνει αυτό. Θέλοντας όμως να τιμήσει μια γυναίκα με τόσα χρόνια καριέρας, πήρε το μικρόφωνο και τραγούδησε μέσα στα μπουζούκια το "Σ’ακολουθώ". Κι ακούμε τώρα μες στα μπουζούκια το "Σ’ ακολουθώ" και ακούμε όλοι να φωνάζουν "Βασίλη ζούμε για να σ’ ακούμε". Λέω, εντάξει...

Από τους επώνυμους που έχεις γνωρίσει ποιοι έχουν γίνει φίλοι σου; Ποιοι σου έκαναν πολύ μεγάλη εντύπωση;
Η Ελένη Ράντου, η Ντόρα Μπακογιάννη, που είναι για μας η γιαγιά Ντορα, η νονά μας Αλεξία Μπακογιάννη, ο θείος Κώστας Μπακογιάννης. Με αυτούς πια είμαι μια οικογένεια.
Η Ντόρα για το γιο μου τον Αγγελο είναι η γιαγιά Ντόρα. Θα σου πω την ιστορία. Είμαστε μια φορά καλεσμένοι στο Καρπενήσι, τα άλλα παιδιά φωνάζουν "γιαγιά, γιαγιά" και ο Άγγελος κοιτάζει στεναχωρημένος και λέει "θέλω και εγώ γιαγιά που δεν έχω". Και η Ντόρα, αυτή η αρχόντισσα που κάθεται στην κεφαλή του τραπεζιού, τον κοιτάζει και του λέει, "εγώ αγόρι μου θα είμαι η γιαγιά σου". Ο Αγγελος από τότε λέει σε όλους ότι έχει γιαγιά την Ντόρα.
Η γνωριμία σου με την Ντόρα πώς έγινε;
Στο "by the glass" είχε έρθει με την Αλεξία, αρχίσαμε να μιλάμε με την Αλεξία, μετά με κάλεσε στο σπίτι ξανά, ξανά και ξανά. Βγήκαμε, φαγητά, μετά η Αλεξία έγινε νονά του Αγγέλου.
Τι δεν ξέρουμε για την Ντόρα, που ξέρεις εσύ;
Είναι σπουδαίος άνθρωπος η Ντόρα. Eίναι η πιο γοητευτική γυναίκα, πολιτικός, μάνα, γιαγιά, θεία που έχω γνωρίσει στη ζωή. Είναι αρχόντισσα σε όλα της.
Άλλους ανθρώπους πέραν της Ντόρας στην πολιτική ποιους θαυμάζεις;
Ποιον θαυμάζω εκτός της Ντόρας; Κανέναν; Όχι δεν είναι σωστό, θα σκεφτώ, δεν ξέρω. Λατρεύω την Ντόρα. Δεν ξέρω αν θαυμάζω κάποιον άλλον άνθρωπο στην πολιτική. Α, να σου πω, θαυμάζω τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Και τον Ανδρέα Παπανδρέου, με τα λάθη του αλλά τον θαυμάζω. Τεράστιες προσωπικότητες αυτοί οι δύο άνθρωποι, έχουν γράψει ιστορία με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο. Με τον θετικό ή με τον αρνητικό. Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, επίσης μεγάλη φυσιογνωμία. Μπορεί να διαφωνείς μαζί του. Μπορεί να έχει κάνει λάθη, αλλά είναι άνθρωποι που οδήγησαν σε αλλαγές αυτή τη χώρα. Αν με ρωτάς για το σήμερα, υπάρχουν άνθρωποι που θεωρώ ότι υπηρετούν καλύτερα τον στόχο τους, τον σκοπό τους από άλλους. Δουλεύουν περισσότερο. Φέρνουν πράγματα, μας βοηθάνε. Πρέπει να σου πω επίσης ότι μια άλλη προσωπικότητα που έχω θαυμάσει βαθιά στη ζωή μου ήταν ο Φλωράκης.
Τον γνώρισες;
Ναι, φυσικά. Όπως επίσης και τον Κύρκο.
Σε τι φάση τους γνώρισες;
Στα νιάτα μου.
Είχες σκεφτεί ποτέ να ασχοληθείς με την πολιτική;
Όχι, παρότι είχα έντονη δράση στα μαθητικά μου χρόνια, ήμουν πρόεδρος δεκαπενταμελούς κλπ.
Κατεύθυνση αριστερά ή δεξιά;
Επαναστάτες ήμασταν όλοι τότε, σίγουρα πάντως δεν ήμουν στην άκρα δεξιά. Ποτέ.
Θα μπορούσες να δεις τον εαυτό σου στην πολιτική;
Όχι.

Άρα η υποψηφιότητα για δημοτική σύμβουλος στο Δήμο της Αθήνας πώς ήρθε; Ως επιλογή ή γιατί αγαπάς την πόλη;
Για τον Κώστα Μπακογιάννη. Ήμουν προσωπική επιλογή του Κώστα. Η αλήθεια είναι ότι δεν έτρεξα ποτέ. Δεν βοήθησα όσο έπρεπε. Απλά το ανακοινώσαμε. Θέλω να πω, και το είχα πει και στον Κώστα, ότι δεν είχα τον χρόνο να τρέξω και τελικά δεν πρέπει ποτέ ένας άνθρωπος που είναι στην εστίαση να μπλέκεται με την πολιτική.
Ο Χάρης Δούκας πώς σου φαίνεται ως δήμαρχος;
Δεν τον ξέρω τον άνθρωπο. Ελπίζω να αγαπήσει κι αυτός την πόλη μας όπως ο Κώστας Μπακογιάννης και να κάνει αυτά που ζητάμε από έναν δήμαρχο.
Ήσουν από τους από τους πρώτους επαγγελματίες της εστίασης που άνοιξαν winebar με φαγητό στην Αθήνα. Το εμπνεύστηκες από το εξωτερικό;
Εγώ δούλευα στα κρασιά στις πωλήσεις πολλά χρόνια και με τον Μπουτάρη και στον Τσάνταλη. Και άρχισα σιγά σιγά, επειδή δούλευα εφτά μέρες τη βδομάδα σε δύο δουλειές, κάποια από τα χρήματα που έβγαζα να τα διαθέτω για να πηγαίνω τετραήμερα ταξίδια για να φάω στα καλύτερα εστιατόρια και να πιω κρασιά των 800 ευρώ. Κάνοντας ταξίδια λοιπόν στην Ιταλία, Γαλλία άρχισα να βλέπω αυτά τα μπιστρό και έλεγα "δεν μπορεί ρε παιδί μου να μην έχουμε και εμείς κάτι τέτοιο". Και έτσι το άνοιξα και συμπληρώνει 11 χρόνια.
Σκέφτεσαι να το εξελίξεις;
Εξελίσσεται αλλά χωρίς να αλλάζει. Όποιος έρχεται έχει συνηθίσει το "by the glass" με έναν τρόπο, το εξελίσσεις, το βελτιώνεις, δεν μπορεί να μείνει σταθερό για έντεκα χρόνια, όμως δεν κάνεις αλλαγές ώστε να ξενίζουν τους άλλους. Έχω αλλάξει τα πάντα μέσα, πάντα στα ίδια χρώματα. Έχω βελτιώσει την κουζίνα αλλά πάντα όλα στην ίδια λογική.
Ποιο κρασί αγαπάς, το λευκό ή το κόκκινο;
Δεν τρώω κρέας. Λατρεύω το Ασύρτικο, κυρίως της Σαντορίνης και της Τήνου. Και πάει και πάρα πολύ γευστικά με τα ψάρια που τρώω και τα ωμά. Αλλά όταν θέλω να πιω ένα μεγάλο κρασί θα βάλω ένα ωραίο κόκκινο και θα το πιω σκέτο τρώγοντας λίγο τυρί.
Από τα κρασιά και την εστίαση πώς προέκυψε το κατάστημα με τα κοσμήματα που είσαι έτοιμη να ανοίξεις;
Έχω έναν χώρο, στη Μητροπόλεως που το έκανα ένα πολύ μικρό μπαρ. Όμως επειδή δεν προλαβαίνω να πάω και τελικά στην εστίαση κρίνομαι με όρους αυστηρότητας, γιατί είμαι γνωστή και κάποια στιγμή έκανα να περάσω δυόμισι μήνες, είπα ότι δεν μπορώ να το κάνω αυτό στον εαυτό μου. Θέλω να έχω μαγαζιά που περνάω και έτσι αποφάσισα σε αυτόν τον χώρο να βάλω μέσα κοσμήματα κεριά, αρώματα θα έχει και την μπάρα όπως είναι τώρα θα έχει και μουσική.
Και πότε θα ανοίξει;
Σε δέκα ημέρες.
Και ποιοι θα τα φτιάχνουν όλα αυτά;
Είναι ένας φίλος, ο Αλέξανδρος, ο οποίος μου το στήνει ολόκληρο. Είναι δικά του τα κοσμήματα. Είναι πολύ ωραία. Απευθύνονται στον περισσότερο κόσμο, δεν είναι ακριβά κοσμήματα και τα κεριά και τα αρώματα είναι δικά του. Θα λέγεται "Άντζελο", είναι το όνομα του γιου μου και θα είναι όλα Άντζελο.
Άρα αφιερωμένο στον γιο σου το μαγαζί;
Φυσικά!
Υπάρχει κάτι που θα ήθελες να ανοίξεις; Που το έχεις σκεφτεί και που είναι ακόμα όνειρο;
Ναι, ήταν το Σταύρος Νιάρχος και έγινε. Ηθελα πολύ να μπω.
Πριν σου κάνουν την πρόταση;
Ναι, ναι. Ήταν από τα σημεία που ερχόμουν και θα ήθελα πολύ να είμαι εδώ. Υπάρχει και κάτι άλλο που έχω στο μυαλό μου. Δεν ξέρω αν θα μπορέσω να το κάνω. Ένα πολύ συγκεκριμένο μαγαζί, μικρό, μικρή μπάρα. Εστιατόριο fine dining αλλά μικρό. Μπάρα. Όχι μεγάλο. Πολύ λίγο και νόστιμο φαγητό. Αλλά είναι πολύ μακρινό όνειρο. Μπορεί να το κάνω, μπορεί να μην το κάνω.
Τώρα στα 56 σου τι τίτλο βάζεις στη Φωτεινή Παντζιά;
Ότι είναι πολύ γεμάτη η ζωή μου. Ότι είμαι πολύ ευτυχισμένη. Ότι είμαι βαθιά ευγνώμων για ό,τι μου έχει φέρει η ζωή. Ναι, το μόνο που θα ήθελα από εδώ και πέρα είναι να είμαι υγιής, να μπορέσω να δω να μεγαλώνουν τα παιδιά μου.
Μια και το είπες αυτό, φοβάσαι την ασθένεια, το τέλος, τον θάνατο;
Φυσικά, κυρίως σε σχέση με τα παιδιά μου τώρα. Ούτως ή άλλως τον φοβόμουν τον θάνατο. Δεν είμαι εξοικειωμένη καθόλου με την ιδέα του θανάτου.
Γιατί;
Γιατί δεν πιστεύω ότι υπάρχει κάτι άλλο μετά. Και μ’ αρέσει αυτό που ζω, δεν θα ήθελα να τελειώσει. Όμως τώρα έχω και μια άλλη αγωνία μια και είμαι μονογονεϊκή οικογένεια, να μπορέσουν να μεγαλώσουν λίγο τα παιδιά μου. Κι επειδή έχω πλήρη συναίσθηση ότι δεν είμαι μικρή, η κόρη μου είναι τεσσάρων και εγώ είμαι 56, έχω πολύ μεγάλη αγωνία. Ο γιος μου είναι λίγο μεγαλύτερος, στα 12. Έχω μια μεγάλη αγωνία να μπορέσω να είμαι δίπλα τους μέχρι να φτάσουν τουλάχιστον 18 και αυτό με κάνει να φροντίζω και λίγο περισσότερο τον εαυτό μου.
Δεν τον φρόντιζες μέχρι τώρα;
Είναι πολύ εύκολο όταν δουλεύεις βράδυ και κιλά να πάρεις και να ξενυχτάς. Τώρα έχω βάλει και λίγο τη γυμναστική στη ζωή μου. Δεν πίνω κάθε μέρα κρασί, τον φροντίζω λίγο παραπάνω τον εαυτό μου.
Σου αρέσει που είσαι ένας επώνυμος άνθρωπος σε αυτή την πόλη;
Είμαι;
Ε, είσαι και έχεις και πάρε δώσε με επώνυμους. Γενικά είσαι ένα γνωστό πρόσωπο.
Ωραίο είναι, μου αρέσει.
Ο μεγαλύτερος φόβος σου ποιος είναι τώρα σε αυτή την ηλικία;
Να μην αρρωστήσω;
Και οι καλύτεροι φίλοι σου;
Η Αλεξία Μπακογιάννη. Η Ελένη Ράντου. Ο αδελφός μου. Η Ελίνα, η πρώην σύντροφός μου, που είναι μια πολύ καλή μου φίλη τώρα.
Είναι εύκολο με έναν άνθρωπο που είσαι σύντροφος να γίνεις μετά φίλος;
Θέλει λίγο χρόνο. Αλλά είναι εφικτό με πολύ σεβασμό. Εμείς χρειάστηκε ένας χρόνος να πάρουμε λίγο τις αποστάσεις τώρα είμαστε πολύ καλές φίλες.
Χωρίζεις με έναν άνθρωπο που είσαι πολλά χρόνια επειδή κάτι τελειώνει;
Επειδή τελειώνει το ερωτικό.
Δεν μπορείς όμως να μείνεις επειδή σε ενώνουν άλλα πράγματα που έχεις μοιραστεί;
Συνήθως το κάνουν οι στρέιτ παντρεμένοι αυτό γιατί τους ενώνουν πολλά πράγματα. Εμείς δεν είχαμε ούτε παιδιά να μας ενώνουν, ούτε περιουσία να μας ενώνει. Δεν έχεις κανέναν λόγο να το κάνεις αυτό. Υπάρχει όμως στη ζωή μου, είναι εκεί. Η Ελίνα για μένα και εγώ γι’ αυτήν. Δεν έχουμε χάσει κάτι.
Σου αρέσει αυτό το φιλικό που έχετε τώρα μεταξύ σας;
Εγώ έχω πει ότι το πόσο αγαπάς έναν άνθρωπο και πόσο τον σέβεσαι το δείχνεις στο χωρισμό και όχι στον έρωτα. Είναι πολύ σίγουρο αυτό. Χωρίσαμε ακριβώς έτσι όπως έπρεπε πριν μπει άλλος άνθρωπος στη ζωή μας. Με πολύ μεγάλο σεβασμό. Δώσαμε τον χρόνο που έπρεπε και τώρα είμαστε εδώ χωρίς να κουβαλάμε θυμό ή οτιδήποτε άλλο μέσα μας.
Έχεις καλούς φίλους που είναι σταθεροί όλα αυτά τα χρόνια;
Έχω τη φίλη μου τη Σοφία που την ξέρω από τα 20. Είχα την Έλλη Παπαγεωργακοπούλου που αυτοκτόνησε, που ήμασταν μαζί από το δημοτικό. Έχω κοντινούς ανθρώπους, είμαι πολύ τυχερός άνθρωπος που τους έχω. Από κάθε χώρο που έχω περάσει μου έχει μείνει και κάποιος άνθρωπος.

Εκτός από τα λεφτά μπορούμε να πούμε ότι το κέρδος σε αυτή τη ζωή είναι και οι άνθρωποι που σου μένουν στην πορεία. Δεν έχω κάνει πολλά λεφτά. Ένας άνθρωπος που δεν ξεκινάει πλούσιος δύσκολα σήμερα μπορεί να γίνει πλούσιος, μπορεί να γίνει αυτάρκης, μπορεί να ζήσει άνετα αλλά μέχρι εκεί. Εγώ είμαι αυτάρκης και είμαι ένας πολύ γεμάτος άνθρωπος με τους φίλους μου.

Φωτογραφίες: Ολυμπία Κρασαγάκη
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr