Ναι ή όχι στον φόρο των γονικών παροχών;- Ποιοι ευνοήθηκαν από τον μηδενισμό του φόρου, πόσα χρήματα έχασε το δημόσιο

Μέχρι τον Οκτώβριο του 2021, πλήρωνες στην Ελλάδα φόρο 10% για να χαρίσεις μετρητά στο παιδί σου. Ενα το κρατούμενο. Αυτό οδηγούσε πολλούς γονείς να μην μπορούν να μεταφέρουν στα παιδιά τους τα χρήματα που χρειάζονταν για να ξεκινήσουν την επαγγελματική τους δραστηριότητα, γιατί ήθελαν να αποφύγουν τη φορολογία. Και αυτό δεν αφορούσε τους πλούσιους που έχουν άλλους τρόπους- μέσω εταιρειών ή κοινών λογαριασμών- να μεταφέρουν στους απογόνους τους τις υψηλές τους καταθέσεις.

Τώρα ξεκίνησε ένας έντονος διάλογος, για το αν πρέπει ή όχι να φορολογούνται οι γονικές παροχές, με την αντιπολίτευση να υποστηρίζει ότι ευνοούνται οι έχοντες. Αν δει κανείς τα στοιχεία όμως, θα διαπιστώσει ότι όταν υπήρχε η κλιμακωτή φορολόγηση, τα έσοδα του δημοσίου ήταν της τάξης των 111 έως 138 εκατομμύρια ευρώ. Σήμερα είναι γύρω στα 45. Η όλη φασαρία γίνεται δηλαδή για 60-70 εκατομμύρια ευρώ. Δύο τα κρατούμενα.

Το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ ευνόησε όλους τους ιδιοκτήτες με ακίνητα αξίας άνω των 150.000 ευρώ. Και αυτό γιατί στο παρελθόν, από τα 150 χιλιάδες ευρώ και πάνω, η φορολογία αυξάνονταν. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα οι γονείς να σπάνε το ακίνητο και να το μοιράζουν σε πολλούς απογόνους, για να μην πληρώνουν φόρο. Τρία τα κρατούμενα. Το πρόβλημα του κατακερματισμού των περιουσιών στην Ελλάδα, είχε σαν αποτέλεσμα να βγαίνουν χιλιάδες ακίνητα εκτός αγοράς. Και αυτά είναι μερικά από τα προβλήματα που παραγνωρίζουν όσοι μετέχουν στον διάλογο για τη φορολόγηση των γονικών παροχών...

Η διάσπαση των περιουσιών σε πολλά μικρά μερίδια για να αποφύγουν τη φορολογία

Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που έχουν προκύψει με το πέρασμα των δεκαετιών, είναι η "διάσπαση" των περιουσιών σε πολλά μικρά μερίδια. Γονείς αφήνουν το ίδιο διαμέρισμα στα δύο ή τρία παιδιά τους, η λήψη απόφασης για την αξιοποίηση του γίνεται δυσχερής λόγω διαφορετικών προσεγγίσεων και η ιστορία καταλήγει τελικώς ή το διαμέρισμα να παραμένει αναξιοποίητο ή να ακολουθούνται πολύχρονες και δαπανηρές διαδικασίες αναγκαστικής διανομής, ακόμη και μέσω του πλειστηριασμού.

Αν στην εξίσωση προστεθεί και ο παράγοντας "ιδιωτικό χρέος", τότε το πρόβλημα γίνεται ακόμη μεγαλύτερο. Κληρονόμοι που γνωρίζουν την ύπαρξη οφειλών, δεν αποδέχονται κληρονομιές μεριδίων σε ακίνητα καθώς αυτές συνοδεύονται και από τα οικονομικά βάρη με αποτέλεσμα ή η κληρονομιά να καταλήγει στα χέρια κάποιου ανυποψίαστου συγγενούς με μικρότερο βαθμό (σ.σ στην Ελλάδα μη αποποίηση εντός συγκεκριμένου χρονικού πλαισίου σημαίνει αποδοχή) ή να περιέρχεται στο ελληνικό δημόσιο.

Αυτή είναι η "μεγάλη εικόνα". Εκατοντάδες χιλιάδες ακίνητα δεν μπορούν να αξιοποιηθούν γιατί πλέον είναι πολύ μπλεγμένο το ιδιοκτησιακό τους καθεστώς. Και στην αντιμετώπιση ακριβώς αυτού του προβλήματος ήρθε να δώσει μια πρώτη απάντηση ο μηδενισμός του φόρου γονικών παροχών μέχρι του ύψους των 800.000 ευρώ, ένα μέτρο που βρέθηκε στο επίκεντρο της προεκλογικής περιόδου.

Ποιο ήταν το ζητούμενο; Οι γονείς να μην πρέπει να αντιμετωπίσουν έναν υπερβολικό φόρο που έφτανε να υπολογίζεται ακόμη και με το… 10% της αξίας του ακινήτου για να το μεταβιβάσουν στα παιδιά τους ή να μην πρέπει να στερηθούν το 10% των αποταμιεύσεών τους για να χαρίσουν μετρητά στα παιδιά τους, προκειμένου να κάνουν ένα επαγγελματικό ξεκίνημα.

Γύρω από το συγκεκριμένο μέτρο έχουν αναπτυχθεί διάφοροι "μύθοι" με κυριότερο εξ’ αυτών το ότι θυσιάστηκε δημοσιονομικός χώρος για να ευνοηθούν οι πλούσιοι και οι έχοντες πολύ μεγάλη ακίνητη περιουσία.

Τι ισχύει όμως στην πραγματικότητα;

1. Το μέτρο μπορεί δυνητικά να ευνοήσει το σύνολο των ιδιοκτητών με ατομική περιουσία άνω των 150.000 ευρώ. Μέχρι και τον Οκτώβριο του 2021 (από τότε εφαρμόστηκε το νέο αφορολόγητο των 800.000 ευρώ), ο γονιός είχε ατομικό αφορολόγητο 150.000 ευρώ και από αυτό το ύψος της περιουσίας και πάνω πλήρωνε φόρο 1% για το τμήμα της περιουσίας από τα 150.000 έως τα 300.000 ευρώ, 5% για το τμήμα της περιουσίας από τις 300.000 έως και τις 600.000 ευρώ και 10% για το τμήμα της περιουσίας από τις 600.000 ευρώ και πάνω. Ακριβώς λόγω αυτής της κλίμακας και με στόχο να αποφευχθεί η υψηλή φορολογία, οι γονείς "έσπαγαν" τα ακίνητα στα δύο παιδιά ακριβώς για να εκμεταλλευτούν δύο φορές το αφορολόγητο και τον χαμηλό συντελεστή του πρώτου κλιμακίου (1%)

2. Δεν υπάρχει γονιός που να μην μπορεί να ευνοηθεί από το γεγονός ότι το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ δεν αφορά πλέον μόνο στα ακίνητα, αλλά και στα μετρητά. Μέχρι και τον Οκτώβριο του 2021, γονικές παροχές σε χρήμα φορολογούνταν με συντελεστή 10% και τώρα ο συντελεστής είναι 0% μέχρι του ύψους των 800.000 ευρώ. Ήταν ένα μέτρο που επιβάρυνε μόνο τους ανυποψίαστους και στην πραγματικότητα λειτουργούσε ως μεγάλο εμπόδιο για να διανεμηθούν ορθολογικά οι οικογενειακές περιουσίες.

Οι λίγοι που είχαν στην Ελλάδα μεγάλες καταθέσεις, ουδέποτε έμπλεκαν στη διαδικασία να δωρίσουν τα χρήματα στους συγγενείς τους εν ζωή. Ο νόμος προβλέπει ότι σε κοινούς τραπεζικούς λογαριασμούς, το υπόλοιπο δεν μπαίνει στην κληρονομική μερίδα και αυτό αρκούσε για να αλλάξουν χέρια οι καταθέσεις χωρίς κανέναν φόρο.

3. Ο φόρος γονικών παροχών ουδέποτε απέδωσε περισσότερα από 200 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση στην Ελλάδα και αυτά ήταν χρήματα που κατέβαλαν κυρίως οι έχοντες τις "μεσαίες" περιουσίες. Οι έχοντες τις μεγάλες περιουσίες (σ.σ στην Ελλάδα μόλις μερικές δεκάδες χιλιάδες υπερβαίνουν το όριο των 800.000 ευρώ), επέλεγαν άλλους δρόμους για να διαχειρίζονται τα ακίνητά τους όπως η σύσταση εταιρειών real estate. Για το 2023, έχει εγγραφεί ως πρόβλεψη ότι ο φόρος γονικών παροχών και δωρεών θα αποδώσει 45 εκατ. ευρώ (σ.σ ο φόρος στις δωρεές μεταξύ συγγενών που δεν έχουν α’ βαθμό συγγένειας εξακολουθεί να υπολογίζεται χωρίς το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ).

Το 2021, βεβαιώθηκαν 111 εκατ. ευρώ και το 2019 το ποσό των 138 εκατ. ευρώ. Τα ποσά αυτά αναγράφονται στους κρατικούς απολογισμούς των ανάλογων ετών. Άρα, η όλη συζήτηση σε οικονομικό επίπεδο γίνεται για 50-60 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση.

4. Οι έχοντες τη μεγάλη ακίνητη περιουσία στην Ελλάδα δεν απαλλάσσονται των φορολογικών βαρών. Καλούνται να αντιμετωπίσουν τον ΕΝΦΙΑ ο οποίος μάλιστα προσαυξάνεται σημαντικά αν κάποιος έχει στην κατοχή του ακίνητα μεγάλης αξίας. Έτσι, σε ένα ακίνητο αξίας 950.000 ευρώ, εκτός από τον ΕΝΦΙΑ που είναι 3383 ευρώ, επιβάλλεται και συμπληρωματικός φόρος 2315 ευρώ επειδή η αξία του ακινήτου υπερβαίνει τα 400.000 ευρώ. Συνολικά, ο ιδιοκτήτης πληρώνει πάνω από 6500 ευρώ ή το 0,7% της αξίας της περιουσίας του και αυτός είναι ένας από τους υψηλότερους συντελεστές στην Ευρώπη. Επίσης, ο ΕΝΦΙΑ καταβάλλεται κάθε χρόνο και όχι εφάπαξ όπως συμβαίνει με τον φόρο γονικών παροχών.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr